Proverbs 21 – NIV & TCB

New International Version

Proverbs 21:1-31

1In the Lord’s hand the king’s heart is a stream of water

that he channels toward all who please him.

2A person may think their own ways are right,

but the Lord weighs the heart.

3To do what is right and just

is more acceptable to the Lord than sacrifice.

4Haughty eyes and a proud heart—

the unplowed field of the wicked—produce sin.

5The plans of the diligent lead to profit

as surely as haste leads to poverty.

6A fortune made by a lying tongue

is a fleeting vapor and a deadly snare.21:6 Some Hebrew manuscripts, Septuagint and Vulgate; most Hebrew manuscripts vapor for those who seek death

7The violence of the wicked will drag them away,

for they refuse to do what is right.

8The way of the guilty is devious,

but the conduct of the innocent is upright.

9Better to live on a corner of the roof

than share a house with a quarrelsome wife.

10The wicked crave evil;

their neighbors get no mercy from them.

11When a mocker is punished, the simple gain wisdom;

by paying attention to the wise they get knowledge.

12The Righteous One21:12 Or The righteous person takes note of the house of the wicked

and brings the wicked to ruin.

13Whoever shuts their ears to the cry of the poor

will also cry out and not be answered.

14A gift given in secret soothes anger,

and a bribe concealed in the cloak pacifies great wrath.

15When justice is done, it brings joy to the righteous

but terror to evildoers.

16Whoever strays from the path of prudence

comes to rest in the company of the dead.

17Whoever loves pleasure will become poor;

whoever loves wine and olive oil will never be rich.

18The wicked become a ransom for the righteous,

and the unfaithful for the upright.

19Better to live in a desert

than with a quarrelsome and nagging wife.

20The wise store up choice food and olive oil,

but fools gulp theirs down.

21Whoever pursues righteousness and love

finds life, prosperity21:21 Or righteousness and honor.

22One who is wise can go up against the city of the mighty

and pull down the stronghold in which they trust.

23Those who guard their mouths and their tongues

keep themselves from calamity.

24The proud and arrogant person—“Mocker” is his name—

behaves with insolent fury.

25The craving of a sluggard will be the death of him,

because his hands refuse to work.

26All day long he craves for more,

but the righteous give without sparing.

27The sacrifice of the wicked is detestable—

how much more so when brought with evil intent!

28A false witness will perish,

but a careful listener will testify successfully.

29The wicked put up a bold front,

but the upright give thought to their ways.

30There is no wisdom, no insight, no plan

that can succeed against the Lord.

31The horse is made ready for the day of battle,

but victory rests with the Lord.

Tagalog Contemporary Bible

Kawikaan 21:1-31

1Ang isipan ng hari ay parang ilog na pinapadaloy ng Panginoon saan man niya naisin.

2Inaakala ng tao na tama ang lahat ng kanyang ginagawa, ngunit ang Panginoon lang ang nakakaalam kung ano ang ating motibo.

3Ang paggawa ng matuwid at makatarungan ay kalugod-lugod sa Panginoon kaysa sa paghahandog.

4Ang mapagmataas na tingin at palalong isipan ay kasalanan. Ganyan ang ugali ng mga taong makasalanan.

5Ang gawaing plinanong mabuti at pinagsikapan ay patungo sa kaunlaran, ngunit ang gawaing padalos-dalos ay maghahatid ng karalitaan.

6Ang kayamanang nakuha sa pandaraya ay madaling mawala at maaaring humantong sa maagang kamatayan.

7Ang karahasan ng masasama ang magpapahamak sa kanila, sapagkat ayaw nilang gawin ang tama.

8Hindi matuwid ang gawain ng taong may kasalanan, ngunit matuwid ang gawain ng taong walang kasalanan.

9Mas mabuti pang tumirang mag-isa sa bubungan ng bahay21:9 Ang mga bahay noon sa Israel ay may patag na bubong. kaysa sa loob ng bahay na ang kasama ay asawang palaaway.

10Ang masasama ay laging gustong gumawa ng masama at sa kanilang kapwa ay wala silang awa.

11Kapag ang manunuya ay pinarusahan mo, ang mga mangmang ay matututo. Kapag ang marunong naman ang tinuruan mo, lalo pa siyang magiging matalino.

12Alam ng matuwid na Dios kung ano ang ginagawa ng sambahayan ng masasama, at parurusahan niya sila.

13Ang hindi pumansin sa daing ng mahirap, kapag siya naman ang dumaing ay walang lilingap.

14Kapag ang kapwa mo ay may galit sa iyo, mawawala iyon sa palihim na regalo.

15Kapag katarungan ang umiiral, ang mga matuwid ay natutuwa, ngunit natatakot ang masasama.

16Ang taong lumilihis sa karunungan ay hahantong sa kamatayan.

17Ang taong maluho at puro pagdiriwang ay hindi yayaman kundi lalo pang maghihirap.

18Pinarurusahan ang masasama at makasalanan upang iligtas ang taong matuwid.

19Mas mabuti pang manirahan sa disyerto kaysa manirahan sa bahay na kasama ang asawang magagalitin at palaaway.

20Ang taong marunong ay pinaghahandaan ang kanyang kinabukasan, ngunit ang mangmang, winawaldas ang lahat hanggang sa maubusan.

21Ang taong namumuhay sa katuwiran at kabutihan ay hahaba ang buhay, magtatagumpay at pararangalan.

22Mapapasuko ng matalinong pinuno ang bayan na maraming sundalo, at kaya niyang gibain ang mga pader na kanilang inaasahang tanggulan.

23Ang taong nag-iingat sa kanyang mga sinasabi ay nakakaiwas sa gulo.

24Ang taong palalo at mayabang ay makikilala mo dahil nangungutya siya at sukdulan ang kayabangan.

25Kung marami kang ninanais ngunit tamad kang magtrabaho, iyon ang sisira sa iyo.

26Ang taong tamad ay laging naghahangad na makatanggap, ngunit ang taong matuwid ay nagbibigay nang walang alinlangan.

27Kinasusuklaman ng Panginoon ang handog ng taong masama, lalo na kung ihahandog niya ito ng may layuning masama.

28Patitigilin sa pagsasalita ang saksing sinungaling, ngunit ang saksing nagsasabi ng katotohanan ay pakikinggan.

29Ang taong masama ay hindi pinag-iisipan ang kanyang ginagawa, ngunit ang taong matuwid ay pinag-iisipan muna nang mabuti ang kanyang ginagawa.

30Walang karunungan, pang-unawa o payo ang makakapantay sa Panginoon.

31Kahit nakahanda na ang mga kabayo para sa labanan, ang Panginoon pa rin ang nagbibigay ng katagumpayan.