ルカの福音書 8 – JCB & MTDS

Japanese Contemporary Bible

ルカの福音書 8:1-56

8

種まきのたとえ

1その後しばらくして、イエスはガリラヤの町や村を回り、神の福音を伝え始められました。十二人の弟子も同行しました。 2イエスに悪霊を追い出してもらったり、病気を治してもらったりした女たちもいっしょでした。この中には、七つの悪霊を追い出してもらったマグダラのマリヤや、 3ヘロデ王の執事クーザの妻ヨハンナ、スザンナをはじめ、自分の財をもって、イエスや弟子たちの世話をする大ぜいの女性がいました。

4ある日、話を聞こうと、大ぜいの群衆が町々村々から押しかけたので、イエスはこんなたとえ話をなさいました。 5「農夫が、種まきをしようと畑に出かけました。種をまいているうちに、ある種は道ばたに落ちて、踏みつけられ、そのうち鳥が来て食べてしまいました。 6土の浅い石地に落ちた種もありました。それは芽を出したのですが、水分が足りないので、すぐ枯れてしまいました。 7いばらの中に落ちた種もありましたが、いばらがいっしょに生え出て、結局、成長できませんでした。 8しかし、中には良い土壌に落ちた種もありました。それはぐんぐん育ち、百倍もの実を結びました。」イエスは話しながら、「聞く耳のある人はよく聞きなさい」と、みんなの注意をうながされました。

9「そのたとえはどういう意味ですか。」弟子たちに質問されて、 10イエスはお答えになりました。「あなたがたには神の国の奥深い真理を理解することが許されていますが、群衆はそうではありません。だから、たとえで話すのです。彼らは見たり聞いたりしても、少しも理解しようとしません。 11さて、このたとえの意味を説明しましょう。種とは神の教えのことです。 12ある種が落ちた道ばたとは、神のことばを聞いても、受け入れない頑固な心を表します。やがて悪魔が来て、それを持ち去り、信じて救われるのをじゃまするのです。 13次に、土の浅い石地とは、喜んで教えは聞くものの、ほんとうの意味で心に根を張らない状態のことです。教えられたことはいちいちもっともだと納得し、しばらくの間は信じているのですが、迫害の嵐がやってくると、すぐにぐらついてしまうのです。 14いばらの中の種とは、聞いて信じても、その後、いろいろな心配事や金銭欲、また人生のさまざまな重荷や快楽などに、信仰を妨げられてしまう人のことです。これでは、せっかく教えを聞いても、実を結びません。 15良い土壌とは、素直で正直な心の人を表します。こういう人は、神のことばを聞くと、それをしっかり守り、実を結びます。」

16また、次のようなたとえも話されました。「ランプをつけてから、すっぽりおおいをかけ、光をさえぎる人がいるでしょうか。ランプはあたりを照らすように台の上に置くものです。 17これは、いつの日か、すべてのことが明るみに出されることを示しています。 18だから、神のことばをどのように聞いたらよいか、よく注意しなさい。持っている者はさらにたくさん与えられ、持っていない者は、持っているつもりの物までも取り上げられてしまうからです。」

19ある時、イエスの母と弟たちがイエスに会いに来ました。ところが、イエスが教えておられた家は黒山の人だかりで、とても中へは入れません。 20だれかが、「先生。お母様と弟さんがたがお見えですよ」と知らせると、 21イエスはみんなを見回し、「わたしの母、わたしの兄弟たちとは、神のことばを聞いて、それを守る人たちのことです」とお答えになりました。

イエス、嵐を静める

22そのころのことです。ある日、イエスは弟子たちと舟に乗り込み、「さあ、湖の向こう岸に渡ろう」と言われました。 23途中、イエスが横になり、眠っておられると、風が出てきました。風はだんだん強くなります。恐ろしい嵐になり、舟は水をかぶって、今にも沈みそうになりました。もう一刻の猶予もありません。 24弟子たちはあわててイエスを揺り起こし、「先生、先生。舟が沈みそうです!」と叫びました。そこで、イエスはゆっくり起き上がると、「静まれ!」と嵐に命じました。すると、たちまち風も波もおさまり、何事もなかったかのように静かになりました。 25イエスはおっしゃいました。「ああ、あなたがたの信仰はどこにあるのですか。」弟子たちは驚くやら恐ろしいやらで、「なんてすごいお方だろう。風や波までが言うことを聞くとは」とささやき合いました。

26こうして一行は、無事、ガリラヤの対岸にあるゲラサ人の地方に着きました。 27彼らが舟から上がると、この町に住む男が一人、イエスに会いに来ました。長年、悪霊につかれ、家もなく、裸のまま墓場をねぐらにしている男でした。 28男はイエスを見るやいなや、恐ろしい叫び声をあげて、その場に倒れました。「おれをどうしようというんだ! いと高き神の子イエスよ。お願いだから苦しめないでくれ!」 29こう叫んだのは、イエスが悪霊に、出て行けとお命じになったからです。今までは、悪霊が何度も男に取りつくので、鎖でしっかり縛りつけておいたのですが、どんなに太い鎖でも、男はいつもそれを引きちぎり、荒野へ逃げてしまうのでした。 30「あなたの名前は?」とイエスが尋ねると、悪霊は、「レギオン(ローマ軍の一軍団で多数を意味する)だ」と答えました。男には何千という悪霊が入り込んでいたからです。 31悪霊どもは、底なしの穴に行かせることだけはしないでほしいと、必死に願いました。 32ちょうど近くの山の中腹で、豚の群れがえさをあさっていました。そこで悪霊どもは、その豚の中に入らせてくれと頼みました。イエスがお許しになると、 33悪霊どもはすぐさまその男から出て、豚の中に入りました。すると、豚の群れはいっせいにがけを駆け降り、湖に飛び込んで、おぼれ死んでしまいました。

34びっくりした豚飼いたちは近くの町や村に逃げ込み、この出来事を言いふらしました。 35まもなく、大ぜいの者が、自分の目で確かめようと集まって来ました。と、どうでしょう。今まで悪霊につかれていた男が、きちんと服を着て、すっかり正気に戻って、イエスの前に座っているではありませんか。みんなは、あっけにとられてしまいました。 36初めから一部始終を目撃していた人たちが、事細かにその時の状況を説明しました。 37それを聞くと、人々はますます恐ろしくなり、イエスに、ここから立ちのいて、もうこれ以上かかわり合わないでほしいと頼み始めました。

それで、イエスは舟に戻り、また向こう岸へ帰って行かれました。 38悪霊の去った男がお伴を願い出ましたが、イエスはお許しになりませんでした。 39「家族のところへ帰りなさい。神がどんなにすばらしいことをしてくださったかを、話してあげるのです。」こう言われて、男は町中の人に、イエスのすばらしい奇跡を話して回りました。

娘が生き返る

40ガリラヤに帰ると、イエスは心からの歓迎を受けました。人々はイエスを待ちわびていたのです。 41その時、ユダヤの会堂管理人で、ヤイロという名の人が来て、イエスの足もとにひれ伏し、家に来ていただきたいと願いました。 42十二歳になる一人娘が、危篤状態だったからです。熱心な頼みに、イエスは人垣をかき分けるようにして、ヤイロの家に向かわれました。

43-44けれども途中で、一人の女が、いやされたい一心で、うしろからイエスにさわりました。十二年もの間、出血の止まらない病気に悩まされ、どんなことをしても治らなかったのです。ところが、イエスの着物のふさにさわったとたん、出血が止まりました。 45イエスは、「わたしにさわったのはだれですか」とお尋ねになりました。みなが自分ではないと答えたので、ペテロは言いました。「先生。わかるわけがありません。回りにはこんなにたくさんの人がひしめき合っているんですよ。」 46「いや、だれかがさわりました。力が出て行くのを感じたのですから。」 47女は、イエスがすべてをご存じなので、わなわなと震えだしました。とても隠しきれないと知って、イエスの前にひれ伏し、さわった訳とすっかりよくなったこととを、包み隠さず打ち明けました。 48イエスは女に、「あなたの信仰があなたを治したのです。さあ、安心してお帰りなさい」と言われました。

49まだイエスが話し終えないうちに、ヤイロの家から使いの者が駆けつけ、主人にこう言いました。「だんな様! お嬢様は、たった今お亡くなりになりました。先生にわざわざおいでいただいても、手遅れでございます。」 50これを聞いて、イエスはヤイロに言われました。「恐れないで、わたしを信じていなさい。娘さんは必ずよくなりますから。」

51家に着くと、イエスはペテロ、ヨハネ、ヤコブの三人の弟子と、両親のほかはだれも、中へ入らないように言われました。 52家の中では、みな泣き悲しんでいました。「もう泣くのはやめなさい。娘さんは死んだのではありません。ただ眠っているだけです。」 53娘が死んだことをよく知っていた人々は、このイエスのことばをあざ笑いました。 54しかしイエスが手を取り、「さあ、起きなさい」と呼びかけると、 55その瞬間、娘は生き返り、すぐに起き上がったのです。イエスは何か食べさせるようにと言いつけられました。 56あまりのことに、両親が驚いていると、イエスはこのことをだれにも話さないように堅く口止めなさいました。

Mushuj Testamento Diospaj Shimi

Lucas 8:1-56

Tarpuj runahuan chʼimbapurashpa yuyachishca parlomi

(Mat 13:1-15, 18-23; Mar 4:1-20)

1Chai qʼuipami, Jesusca Paipaj chunga ishqui yachacujcunandij tucui pueblocunatapish, muyundij llajtacunatapish, Dios mandacun alli huillaita huillashpa puricurca. 2Shinallataj millai espiritucunata Jesús llujshichishca huarmicunapish, ungüicunamanta alliyachishca huarmicunapish caicunami Paihuan puricurcacuna: Canchis supaicunata llujshichishca, Magdalamanta María, 3Herodespaj huasipi mandaj Chuzapaj huarmi Juana, Susana, shujtaj achca huarmicunapishmi, imalla charishcacunahuan Jesusta servircacuna.

4Jesusca, tucui pueblocunamanta Paipajman shamushpa tandanacuj achca gentecunamanmi, yuyachij cai parlocunahuan cashna yachachirca: 5«Tarpuj runami muyuta tarpunaman llujshirca. Muyuta pai shitacujpica, huaquin muyuca ñanpimi urmarca. Ñanpi urmashca muyucunaca maijanca sarurircami, maijantaca jahuata purij pajarocunami pallarca. 6Cutin maijan muyuca, rumilla allpapi urmashpami, utca huiñarca. Utca huiñashpapish, nuyushca allpa illajpi chaquirircallami. 7Cutin maijan muyuca, casha chaupipimi urmarca. Chai muyu huiñajpica, cashapish tandalla huiñashpa llapishpa huañuchircallami. 8Cutin maijan muyuca, alli allpapimi urmarca. Chaica alli huiñashpami, cada muyumanta patsajta pʼucurca» nircami.

Chaicunata nishca qʼuipaca, Jesusca caparishpami: «Uyangapaj rinrinta charijca, uyaichigari» nirca.

9Chashna niipica, Jesuspaj yachacujcunami:

—Yuyachij cai parloca, ¿imatataj nisha nin?— nishpa tapurcacuna.

10Chaimantami cashna nirca: «Cancunamanca jahua pacha Diosmi, Pai mandacun ima shina cashcata ricuchishca. Ashtahuanpish caishujcunamanca ricushpapish mana ricushca shinallataj saquirichun, mashnata uyashpapish ama yuyaita japichunmi yuyachij parlocunallahuan huillani.

11Cai yuyachij parloca, caitami nisha nin: Muyuca Diospaj Shimimi. 12Ñanpi urmaj muyuca, uyajcunami. Paicuna uyashca huasha ama quishpirichunmi, diablo shamushpaca, uyashcata ama crichun cungachin. 13Rumilla allpapi urmaj muyuca, Diospaj Shimita cushijlla chasquijcunami. Chashna chasquishpapish uchilla sapiyuj yura shina cashpami, ashacama caticushpapish, llaquicuna shamujpica saquirinllacuna. 14Casha chaupipi urmaj muyuca, alli huillaita uyajcunami. Uyashpa rishca huashaca, imata pajtana yuyaicuna, achcata charijyana munaicunapish, cai causaillapi aichata cushichinapish atijpica, ima granota mana pʼucuj shinallatajmi saquirincuna. 15Ashtahuanpish alli allpapi urmaj muyucunaca, Diospaj Shimita alli shunguhuan, caźusha nishpataj uyashpa huaquichijcunami. Paicunaca ima shamujpipish manataj saquirishpami, alli granota pʼucuncuna.

Lamparahuan chʼimbapurashpa yuyachishca parlomi

(Mar 4:21-25)

16Maijanpish lamparata japichishpaca, mana manga ucupi, mana cashpaca cahuitu ucupi churangapajlla japichinchu. Ashtahuanpish huasiman yaicujcuna achijllapi cachunmi, lámpara tiyanapi churan. 17Chaipica ima mana pacalla saquirinchu, tucui imapish tucuicuna ricunallami tucun. 18Chashna cajpica ima yuyaihuan uyacushcata yuyarichij. Piman cashpapish charijmanmari ashtahuan cunga, maijanpish mana charijtaca pai ‘Charinimi’ yuyashcallatapish quichungamari» nircami.

Mamahuan huauquicunahuanmi Jesusta mashcagrishcacuna

(Mat 12:46-50; Mar 3:31-35)

19Jesús chashna nicujpimi mamapish, huauquicunapish Paipajman chayamurcacuna. Ashtahuanpish chai tucui gentecuna junda cashcamantami, Jesuspajmanca mana yaicui tucurcacuna. 20Chaimantami Jesusmanca:

—Quiquinpaj mama, huauquicunamari Quiquinta ricushuntaj nishpa, canllapi shuyacun— nishpa huillarcacuna.

21Ashtahuanpish Jesusca:

—Diospaj Shimita uyashpa caźujcunami, Ñuca mama, Ñuca huauquicunatajca— nircami.

Jesusca yacuta huaira cuyuchicujpimi jarcashca

(Mat 8:23-27; Mar 4:35-41)

22Shuj punllami Jesusca Paipaj yachacujcunandij barcoman yaicushpaca:

—Cai cucha chʼimbanijman jacuchij— nishpa rircacuna.

23Barcopi ricushpami, Jesusca dormirirca. Pai dormicujpimi, cuchapi acapana huaira jatarishpaca, yacuta caiman chaiman cuyuchijpi, barcopi yacu jundashpa ñalla yacu millpugrirca. 24Chaimantami yachacujcuna Jesuspajman cʼuchuyashpaca:

—¡Yachachij, Yachachij, yacu millpugrinca!— nishpa rijchachircacuna.

Jesús rijcharishpa huairatapish, caiman chaiman shitacuj yacutapish jarcashpa sinchita rimajpica, casijlla tucurcallami. 25Chaimantami Jesusca:

—Ñucata crinamari canguichij. ¿Ima nishpataj mana cringuichij?— nirca.

Paicunaca chujchushpa mancharishpami, caishuj chaishuj: «¿Cai runaca imatajchu, imamí? Yacupish, huairapish Pai mandajpica caźunllamari» nishpa cushicurcacuna.

Jesusca Gadareno runamantami supaicunata llujshichishca

(Mat 8:28-34; Mar 5:1-20)

26Galilea cucha chʼimbanijman chayashpaca, cucha patallapitaj caj gadarenocunapaj llajtamanmi yaicurcacuna. 27Barcomanta allpaman Jesús uriyajpica, chai pueblomanta shuj runami Jesuspajman cʼuchuyamurca. Chai runaca achca huatacunata supaicuna paipi causacushcamantami, lluchulla shamurca. Causanatapish, panteoncunallapimi causaj carca. 28Chai runa Jesusta ricushpaca, jatunta caparirishpami, Paipaj ñaupajpi pambacama cumurirca. Chaimantaca:

—Jahua pacha Diospaj Churi Jesús, ¿ñucataca imatataj ninaman shamungui? Amataj llaquichihuaichu— nishpami sinchita caparirirca.

29Jesús chai espirituta ‘Llujshi’ nicujpimi, chashna caparirirca. Chai mapa espirituca, chai runapica ñami unaita causacushca carca. Paitaca cadenacunahuan huatashpa, fierrocunahuan canichishpami churajcuna carca. Chashna churajpipish, cadenacunata pʼitishpa, chai espiritullataj mai shitashca pambaman apajllami carca. 30Jesús chai runata:

—¿Ima shutitaj cangui?— nishpa tapujpi:

—Ñucaca, huaranga huaranga shutimi cani— nircami.

Achca supaicuna japishca cashpami, chashnaca nirca. 31Chai supaicunaca, paicunata jatun jutcuman ama cachachunmi mañarcacuna. 32Chaininijlla urcupimi, jatun canlla cuchicuna micucurca. Chaimantami chai cuchicunapi yaicungapaj mañajpi, Jesusca chaiman richun saquirca. 33Supaicunaca, chai runamanta llujshishpaca cuchicunapimi yaicurca. Chaimantami chai tucui cuchi canllaca, cʼaca quinrita singushpa, cuchaman huashicushpa huañurca. 34Chaita ricushpami, cuchi michijcunaca mancharishpa pueblocunamanpish, ladolla aillu llajtacunamanpish callparcacuna. Chaicunapimi tucuita huillarcacuna. 35Gentecunaca imalla tucushcata ricunaman llujshishpaca, Jesuspajmanmi shamurcacuna. Paipajman chayamushpaca, supaicunata Pai llujshichishca runataca, Paipaj ñaupajpi alli tiyacujtami ricurcacuna. Ña churanata churarishca, alli yuyaihuan tiyacujta ricushpami, mancharircacuna. 36Supaicunata chai runamanta ima shina llujshichijta quiquin ñahuihuantaj ricujcunami, shamujcunamanca, tucuita parlarcacuna. 37Chaita uyashpaca, tucui muyundij llajtacunapi causaj gadarenocunami achcata mancharcacuna. Chaimantami, Jesustaca ‘Cai llajtamanta ripailla’ nircacuna. Chashna nijpica Jesusca, cutin barcopi yaicushpa rircallami. 38Supaicunata llujshichishca runaca, Jesustaca Paihuan pushachunmi mañarca. Ashtahuanpish Jesusca ‘Minchacama’ nishpami, cashna nishpa saquirca:

39—Taita Dios canpi imalla jatun allicunata rurashcata huillanaman, cambaj huasiman tigrailla— nircami.

Chashna nijpi chai runaca, paipi imalla jatun allicunata Jesús rurashcatami, tucui pueblopi huillaihuan rirca.

Jairopaj ushushitaca causachishca, yahuar cacharirishca huarmitaca alliyachishcami

(Mat 9:18-26; Mar 5:21-43)

40Jesús ña cutin tigramujpica, Paita shuyacushcamantami tucui gentecuna achcata cushicushpa chasquircacuna. 41Pai chaipi cajpimi, tandanacuna huasipi pushaj Jairo shuti runa shamurca. Paica, Jesuspaj ñaupajpi pambacama cumurishpami, ‘Ñuca huasiman jacupai’ nirca. 42Paica, chunga ishqui huatayuj shujlla ushushitami charirca. Chai huambrataj ancha ungushca ña huañunalla cajpimi, chashna mañarca. Paipaj huasiman ricujpica, gentecunaca mana jahuallatami llapirinacui catircacuna.

43Chaicunapurapica, chunga ishqui huatata yahuar cachariricuj ungushca huarmipishmi caticurca. Paica jambijcunaman jambichicushpallami, tucui imalla charishcacunata tucuchishca carca. Shina cajpipish pi mana alliyachi tucushcachu carca. 44Chai huarmi, huashata shamushpa, Jesuspaj churana chupapi tuparijpica, cachariricuj yahuarca chaipi jarcarircallami.

45Chashna tucujpica, Jesusmi:

—¿Pitaj Ñucata tuparinchu, imamí?— nishpa tapurca.

Chashna tapujpimi:

—Pi mana tuparinchijchu— nircacuna.

Chaimantami Pedropish, paihuan cajcunapish:

—¿Yachachij, cai tucui gentecuna llapirashpa catishcata ricushca jahuachu: “¿Pitaj tuparin?” nishpa tapungui, imamí?— nirca.

46Shina nijpipish, Jesusca:

—Alliyachi tucuna Ñucamanta llujshijtamari yachani, pitajshimari Ñucapi tuparirca— nircami.

47Chai huarmica, alliyashpa upalla saquirinallatami yuyarca. Chashna yuyashca cashpapish Jesusllataj huillajpimi, shamushcahuan Jesuspaj ñaupajpi chujchushpa pambacama cumurirca. Chai qʼuipami, imamanta Paipaj churanapi tuparishcatapish, tuparishcahuan alliyashcatapish tucuicunapaj ñaupajpi, callarishpa huillarca. 48Chaita huillajpimi, Jesusca:

—Huahua, canca crishcamantami alliyashcangui, cunanca ama manchashpa rilla— nirca.

49Jesús chashna rimacujpirajmi, tandanacuna huasipi mandaj Jairopaj huasimanta shuj shamushpaca:

—Ñamari cambaj ushushica huañun. Yachachijtaca, ña ama ashtahuan pʼiñachicuichu— nirca.

50Chaita uyashpami, Jesusca:

—Ama manchaichu, crishpa catilla, alliyangallami— nirca.

51Jairopaj huasiman chayashpaca, Jesusca Pedrota, Jacobota, Juanta, huambrapaj yaya mamandijta pushashpami yaicurca. Pi shujtaj mana yaicuchun saquircachu. 52Tucuicuna chai huambramanta anchata llaquirishpa, caparirishpa huacacujpimi Jesusca:

—Ama huacaichijchu. Huambraca mana huañushcachu, dormicunllamari— nirca.

53Chashna nijpica, ña huañushcataj cashcata alli yachashcamantami, Paitaca yanganchishpa asircacuna. 54Ashtahuanpish Jesusca, chai huañushcata maquimanta japishpaca, sinchitami:

—¡Huambra, jatari!— nirca.

55Chashna nijpica chai huañushca huambraca, ñapish paipaj espíritu tigrajpi jatarircallami. Chaimantami Jesusca, ‘Micunata huambraman caraichijlla’ nishpa mandarca. 56Chaita ricushpaca yaya mamaca, upayajtami mancharircacuna. Ashtahuanpish Jesusca, paicunataca:

—Caitaca, ama piman huillanguichijchu— nishpami mandarca.