Spreuken 20 – HTB & APSD-CEB

Het Boek

Spreuken 20:1-30

1De wijn is een spotter, de drank luidruchtig; Onwijs is hij, die zich eraan te buiten gaat. 2Een toornig koning brult als een leeuw; Wie hem prikkelt, vergrijpt zich aan zichzelf. 3Het is een eer voor den mens, buiten twisten te blijven; Alleen dwazen zoeken ruzie. 4Als een luiaard in de herfst niet wil ploegen, Zoekt hij in de oogsttijd tevergeefs. 5Diep water is het, wat iemand bij zichzelf overlegt; Maar een verstandig mens weet het te putten. 6Velen worden vriendelijke mensen genoemd; Waar vindt men echter iemand, die betrouwbaar is? 7Een deugdzaam mens, die onberispelijk wandelt: Ook na zijn dood gaat het zijn kinderen goed. 8De koning, die op zijn rechterstoel zit, Zift met zijn ogen al wat slecht is. 9Wie kan zeggen: Ik heb mijn hart rein gehouden, Ik ben vrij van zonde? 10Tweeërlei gewicht en tweeërlei maat: Jahweh heeft van beide een afschuw. 11Zelfs uit het gedrag van een kind kan men opmaken, Of zijn daden zuiver zijn en oprecht. 12Een oor dat hoort, en een oog dat ziet: Jahweh heeft ze beide gemaakt. 13Wees niet verzot op slapen, anders wordt ge arm; Houd uw ogen open, en ge krijgt eten genoeg. 14Slecht! Slecht! klaagt de koper; Maar als hij is weggegaan, gaat hij er groot op 15Er is goud, er zijn veel juwelen, Maar het kostbaarst bezit zijn verstandige lippen. 16Ontneem hem zijn kleed, want hij bleef borg voor een ander; Eis een pand van hem, terwille van vreemden. 17Gestolen brood smaakt iemand wel goed, Maar achteraf heeft hij een mond vol zand. 18Alleen door beraad komen plannen ten uitvoer; Voer dus de strijd met beleid. 19Wie altijd maar babbelt, verraadt licht een geheim; Bemoei u dus niet met een praatvaar. 20Als iemand zijn vader en moeder vervloekt, Gaat zijn lamp uit, wanneer de duisternis intreedt. 21Een bezit, te spoedig verkregen, Brengt tenslotte geen zegen. 22Zeg niet: Ik zal u het kwaad vergelden! Vertrouw op Jahweh; Hij zal u helpen. 23Tweeërlei gewicht is een gruwel voor Jahweh, Een valse weegschaal is kwaad. 24Door Jahweh zijn de schreden der mensen bepaald; Hoe zou ook de mens zijn weg kunnen zien? 25In de val loopt hij, die ijlings “Heilig” roept En eerst ná zijn geloften overlegt. 26Een wijs koning zift de bozen uit, En laat het rad over hen heengaan. 27Jahweh slaat de geest der mensen gade En doorzoekt alle schuilhoeken der ziel. 28Liefde en trouw beschermen den koning, Op rechtvaardigheid stut hij zijn troon. 29Het sieraad der jongemannen is hun kracht, Grijze haren zijn de pronk van de ouderdom. 30Bloedige striemen polijsten het hart, Slagen de schuilhoeken der ziel.

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 20:1-30

1Ang sobra nga pag-inom sa ilimnong makahubog magpahimo sa tawo nga bastos. Ang tawo nga maghubog-hubog dili maalamon.

2Ang hari kon masuko morag nagangulob nga liyon. Kon pasuk-on mo siya, patyon ka gayod niya.

3Dalaygon ang tawo nga maglikay sa kasamok; ang buang-buang lang ang gustog gubot.

4Ang tapolan nga modaro sa panahon sa tingtanom walay anihon.

5Ang hunahuna sa tawo mahimong sama kalawom sa tubig, apan kon maalamon ka, matugkad mo kini.

6Daghan ang moingon nga maayo silang tawo, apan anaa ba kanilay masaligan?

7Ang matarong nga tawo dili salawayon. Bulahan ang iyang mga anak nga nagasunod sa iyang pamatasan.

8Kon mohukom ang hari, sutaon gayod niya pag-ayo kon kinsay naghimog daotan.

9Wala gayoy makaingon nga hinlo na gayod ang iyang kasingkasing, nga wala na gayod siyay sala.

10Ngil-aran ang Ginoo sa manglimbong ug timbang o pagtakos.

11Ang mga binuhatan sa usa ka batan-on nagapadayag sa iyang pamatasan, kon siya matarong o dili.

12Gihatagan kita sa Ginoo ug mata aron makakita ug dalunggan aron makabati.

13Kon sige ka lang ug katulog, magutman ka. Bangon ug pagtrabaho, ug moabunda ang imong pagkaon.

14Sawayon sa mamalitay ang baligya aron makahangyo siya. Apan kon mapalit na niya kini, ipasigarbo dayon niya kini.

15Daghang mga bulawan ug mahalong mga bato, apan diotay ra ang manulti nga may kaalam.

16Kon may tawo nga mosaad nga siyay mobayad kanimo sa utang sa tawo nga dili niya kaila,20:16 tawo nga dili niya kaila: o, daotang babaye. siguroha nga makakuha ka gikan kaniya ug garantiya, aron masiguro mo nga mobayad siya.

17Ganahag kaon ang tawo sa iyang linimbongan, apan sa ulihi, mahisama kini sa balas diha sa iyang baba.

18Pangayog tambag kabahin sa imong mga plano o sa dili ka pa moadto sa gira.

19Ang libakera manabi ug mga sekreto, busa likayi ang tawo nga sama niana.

20Ang anak nga manunglo ug ginikanan mamatay sama sa suga nga napalong diha sa kangitngit.

21Ang panulondon nga sa sinugdan imong gikuha sa dili pa hustong panahon dili makahatag kanimo ug kaayohan sa kaulahian.

22Ayaw panimalos. Salig lang sa Ginoo, ug tabangan ka niya.

23Ginakangil-aran sa Ginoo ang mga tawong nagapanglimbong sa timbangan. Dili kana maayo nga buhat.

24Ang Ginoo maoy nagabuot sa atong kinabuhi, busa dili nato mahibaloan ang atong kapalaran.20:24 dili nato mahibaloan ang atong kapalaran: o, dili gayod nato matugkad ang mga nagakahitabo kanato.

25Makuyaw ang pagdali-dali ug saad nga imong ihalad ang usa ka butang ngadto sa Ginoo. Kinahanglang hunahunaon mo una kini sa dili ka pa mosaad.

26Kon mohukom ang maalamon nga hari, sigurohon gayod niya kon kinsay naghimo ug daotan, ug silotan niya kini.

27Ang atong konsensya o hunahuna20:27 konsensya o hunahuna: o, espiritu. gamiton sa Ginoo sa paglamdag sa atong kinabuhi aron masusi nato ang atong pagkatawo.

28Kon buotan ug matinud-anon ang usa ka hari, walay daotang mahitabo kaniya ug molungtad ang iyang paghari.

29Garbo sa mga batan-on ang ilang kusog, ug dungog sa mga tigulang ang ilang katigulangon.20:29 katigulangon: sa literal, uban.

30Usahay maayo nga masilotan kita aron magbag-o kita.