Spreuken 13 – HTB & APSD-CEB

Het Boek

Spreuken 13:1-25

1Een verstandig kind volgt de tucht van zijn vader, Een deugniet is doof voor verwijten. 2De goede geniet van de vrucht der gerechtigheid Het verlangen der zondaars gaat uit naar geweld. 3Wie op zijn mond let, behoedt zichzelf; Maar wie zijn lippen openspalkt, hèm dreigt gevaar. 4De begeerte van den luiaard blijft onvervuld, Het verlangen der vlijtigen wordt ruimschoots bevredigd. 5De rechtvaardige heeft een afkeer van leugentaal, Maar de boze smaadt en schimpt. 6De deugd beschermt hem, die onberispelijk wandelt, De boosheid brengt de zondaars ten val. 7Er zijn er, die zich rijk houden, maar alles ontberen; Ook, die zich arm voordoen, en kapitalen bezitten. 8Met rijkdom kan men zijn leven kopen, Maar de arme kan geen losprijs vinden. 9Het licht der rechtvaardigen brandt lustig, De lamp der bozen gaat uit. 10Overmoed geeft enkel twist, Alleen bij ootmoedigen is wijsheid. 11Snel verworven rijkdom slinkt even vlug weg; Alleen wie gestadig verzamelt, wordt rijk. 12Langdurig wachten sloopt het hart, Maar een vervulde wens is een boom des levens. 13Wie het bevel niet telt, wordt ervoor gestraft; Wie het voorschrift eerbiedigt, wordt beloond. 14Het onderricht van den wijze is een bron van leven; Men vermijdt er mee de strikken des doods. 15Gezond verstand maakt bemind, Het gedrag der veinzaards leidt tot hun eigen verderf. 16Een wijze doet alles met beleid, Maar een zot kraamt zijn dwaasheid uit. 17Een onbekwaam boodschapper brengt ongeluk aan, Een betrouwbaar gezant wendt het af. 18Armoe en schande voor wie de berisping niet telt; Maar wie een vermaning ter harte neemt, wordt geëerd. 19Een vervulde wens is zoet voor de ziel, Het kwaad te mijden is voor de bozen een gruwel. 20Wie met wijzen omgaat wordt wijs; Wie het met dwazen houdt, vergaat het slecht. 21De zondaars zit het ongeluk op de hielen, Welvaart is het deel der rechtvaardigen. 22De deugdzame laat zijn kleinkinderen een erfenis na, Wat een zondaar bezit, is voor den rechtvaardige bestemd. 23Veel voedsel geeft het braakland der armen, Maar door onrecht gaat het meeste verloren. 24Wie de roede spaart, houdt niet van zijn kind; Want wie het liefheeft, kastijdt het. 25De rechtvaardige kan eten tot verzadigens toe, De maag der bozen komt te kort.

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 13:1-25

1Ang maalamon nga anak mamati sa pagtul-id sa iyang amahan sa iyang pamatasan, apan ang anak nga bugalbugalon dili mamati kon badlongon.

2Ang tawo nga maayo ang ipanulti makadawat ug maayo nga balos, apan ang maluibon panimaslan.

3Ang magbantay sa iyang sinultihan nagapanalipod sa iyang kinabuhi, apan ang magpataka ug sulti malaglag.

4Kon tapolan ang usa ka tawo, bisan unsa pay iyang pangandoyon dili gayod niya maangkon, apan kon kugihan siya, maangkon niya ang labaw pa sa iyang gipangandoy.

5Ang tawong matarong dili gustog bakak, apan ang tawong daotan makauulaw ug binuhatan.

6Ang tawong dili salawayon malikay sa kadaot tungod sa iyang matarong nga pagkinabuhi, apan ang tawong makasasala malaglag tungod sa iyang kadaotan.

7May mga tawo nga magpakaaron-ingnong adunahan, apan kabos diay. Ug may mga tawo usab nga magpakaaron-ingnong kabos, apan adunahan diay.

8Ang adunahan mobayad aron matubos ang iyang kinabuhi gikan sa mga manghulga kaniya, apan ang kabos, walay manghulga kaniya.

9Ang kinabuhi sa tawong matarong sama sa suga nga hayag kaayo, apan ang kinabuhi sa tawong daotan sama sa suga nga napalong.

10Sa sobrang garbo, may mga tawo nga dili maminaw ug tambag, ug mao kini ang hinungdan sa kagubot. Kon gusto sila magmaalamon kinahanglan maminaw sila ug tambag.

11Ang bahandi nga nakuha sa daotang paagi dali rang mahanaw, apan ang bahandi nga gihagoan mosamot kadaghan.

12Ang pangandoy sa tawo nga wala matuman makapaluya, apan ang pangandoy nga natuman makapaabtik ug makahatag ug kalipay sa kinabuhi.13:12 makapaabtik… kinabuhi: sa literal, kahoy nga nagahatag ug kinabuhi.

13Mag-antos ang tawong nagasalikway sa mga gitudlo ug gipatuman kaniya, apan ang tawong nagatuman niini may kaayohan nga mapaabot.

14Ang pagtudlo sa mga maalamon makaayo ug mopalugway sa imong kinabuhi,13:14 makaayo… kinabuhi: sa literal, tuboran nga nagahatag ug kinabuhi. ug makapalikay kanimo sa kamatayon.

15Ginatahod ang tawo nga may maayong panabot. Ang tikasan nagapaingon sa kalaglagan.

16Ang tawong may panabot motimbang-timbang una sa iyang angayng buhaton, apan ang buang-buang mopasundayag pa gayod hinuon sa iyang kabuang.

17Ang daotan nga mensahero magpagubot sa mga tawo, apan ang masaligan nga mensahero mopalig-on sa relasyon.

18Ang tawo nga dili magpabadlong mapobre ug maulawan, apan ang modawat sa mga pagbadlong pasidunggan.

19Pagkanindot sa bation sa tawo kon matuman ang iyang gipangandoy; mao kana nga ang mga buang-buang dili gayod moundang sa paghimog daotan.

20Kon makig-uban ka sa mga maalamon, mahimo ka usab nga maalamon, apan kon makig-uban ka sa mga buang-buang, mag-antos ka.

21Moabot ang kalaglagan sa mga makasasala bisan asa pa sila paingon, apan ang mga matarong balosan ug kaayo.

22Ang bahandi sa maayo nga tawo mapanunod sa iyang mga apo, apan ang bahandi sa makasasala mapanag-iya sa mga matarong.

23Bisan dakog abot ang yuta sa mga kabos, dili sila makapahimulos niini tungod sa dili matarong nga binuhatan sa uban.

24Kon dili mo disiplinahon ang imong anak, wala ka mahigugma kaniya. Busa kon gihigugma mo ang imong anak, tul-ira ang iyang pamatasan.

25Ang mga matarong mabusog gayod, apan ang mga daotan magutman.