2 Hari 19 – HLGN & BPH

Ang Pulong Sang Dios

2 Hari 19:1-37

Nagpalaygay si Haring Hezekia kay Isaias

(Isa. 37:1-7)

1Sang pagkabati ni Haring Hezekia sa ginbalita sa iya, gin-gisi niya ang iya bayo kag nagsuksok sang sako sa pagpakita sang iya pagpangasubo, kag nagkadto siya sa templo sang Ginoo. 2Ginpakadto niya kay Isaias, nga anak ni Amoz, sila ni Eliakim nga administrador sang palasyo, si Shebna nga sekretaryo, kag ang mga nagapangulo nga mga pari. Tanan sila nagasuksok sang sako.

3Pag-abot nila kay Isaias, nagsiling sila sa iya, “Amo ini ang ginasiling ni Hezekia: ‘Nagaantos kita sa sini nga tion; ginasilutan kag ginapakahuy-an kita. Pareho kita sa manugbata nga wala na sing kusog sa pagbun-a sang iya bata. 4Ginsugo sang hari sang Asiria ang iya kumander sa pagyaguta sa buhi nga Dios. Basi pa lang talupangdon sang Ginoo, nga imo Dios, ang ginsiling sang kumander kag silutan siya sa iya mga ginhambal. Gani magpangamuyo ka para sa aton nga nagkalabilin.’ ”

5Pagkatapos hambal sang mga opisyal nga ginpadala ni Haring Hezekia, 6nagsiling si Isaias sa ila, “Hambali ninyo ang inyo agalon nga si Haring Hezekia nga amo ini ang ginasiling sang Ginoo: ‘Indi ka magkahadlok sa imo nabatian nga pagyaguta sa akon sang mga bata-bata sang hari sang Asiria. 7Pamati! Patalangon ko19:7 Patalangon ko: sa literal, Pasudlan ko sang espiritu. ang hari sang Asiria. Makabati siya sang balita nga makapabalik sa iya sa iya nasyon. Kag didto ipapatay ko siya paagi sa espada.’ ”

Nagpamahog Liwat ang Asiria

(Isa. 37:8-20)

8Karon sang mabatian sang kumander sang mga soldado sang Asiria nga naghalin na sa Lakish ang ila hari kag nagpakig-away sa Libna, nagkadto siya didto. 9Nabalitaan ni Haring Senakerib sang Asiria nga si Haring Tirhaka sang Etiopia19:9 Etiopia: sa Hebreo, Cush. nagapadulong sa pagpakig-away sa iya. Pagkabati niya sini, nagpadala siya sang mga mensahero kay Hezekia sa pagsiling sini: 10“Indi ka magpatunto sa dios nga imo ginasaligan kon magsiling siya, ‘Ang Jerusalem indi pag-itugyan sa kamot sang hari sang Asiria.’ 11Pamati! Ikaw mismo ang nakabati kon ano ang ginhimo sang mga hari sang Asiria sa halos tanan nga nasyon. Ginlaglag nila sila sing bug-os. Kag ikaw, nagahunahuna ka bala nga makaluwas ka? 12Ginpanglaglag sang akon mga katigulangan ang mga banwa sang Gozan, Haran, Rezef, kag ang katawhan sang Eden nga ara sa Telasar. Naluwas bala sila sang ila mga dios? 13May nahimo bala ang mga hari sang Hamat, Arpad, Sefarvaim, Hena, kag Iva?”

Ang Pangamuyo ni Hezekia

14Pagkatapos basa ni Hezekia sa sulat nga ginhatag sa iya sang mga mensahero, nagkadto siya sa templo sang Ginoo kag ginhumlad ang sulat sa presensya sang Ginoo. 15Dayon nagpangamuyo siya, “Ginoo, Dios sang Israel nga nagapungko sa trono sa tunga-tunga sang mga kerubin, ikaw lang ang Dios nga nagadumala sa tanan nga ginharian diri sa kalibutan. Ginhimo mo ang kalangitan kag ang kalibutan. 16Ginoo, pamatii kag tan-awa ang nagakalatabo. Pamatii ang tanan nga ginsiling ni Senakerib sa pagyaguta sa imo, O buhi nga Dios. 17Matuod, Ginoo, nga ginpanglaglag sang mga hari sang Asiria ang madamo nga mga nasyon 18pati ang ila sini nga mga dios-dios paagi sa paghaboy sini sa kalayo. Kay indi ini matuod nga mga dios kundi mga bato lang kag mga kahoy nga ginhimo sang tawo. 19Gani karon, Ginoo nga amon Dios, luwasa kami sa kamot sang Asiria, agod ang tanan nga ginharian diri sa kalibutan makahibalo nga ikaw lang, Ginoo, ang Dios.”

Ang Pagkalaglag ni Haring Senakerib sang Asiria

(Isa. 37:21-38)

20Dayon nagpadala si Isaias nga anak ni Amoz sang sini nga mensahi kay Hezekia: “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: Nabatian ko ang imo pangamuyo parte kay Haring Senakerib sang Asiria. 21Kag amo ini ang ginasiling ko kontra sa iya:

‘Ginakadlawan kag ginatamay ka sang mga pumuluyo19:21 mga pumuluyo: sa Hebreo, birhen nga anak nga babayi. sang Zion, ang siyudad sang Jerusalem.

Nagalungo-lungo sila sa pagyaguta sa imo samtang nagapalagyo ka.

22Sin-o bala ang imo gin-insulto kag ginpasipalahan?

Sin-o ang ginpataasan mo sang imo tingog kag ginpabugalan?

Indi bala ako, ang Balaan nga Dios sang Israel?

23Paagi sa imo mga alagad, ginyaguta mo ako.

Nagsiling ka pa, “Paagi sa akon madamo nga mga karwahe nasaka ko ang mataas nga mga bukid, ang putokputokan sang mga bukid sang Lebanon.

Ginpangtapas ko ang iya pinakamataas nga sedro kag pinakamaayo nga sipres.

Nakaabot ako sa putokputokan sini nga may madabong nga kakahuyan.

24Nagpakutkot ako sang mga bubon sa iban nga mga lugar, kag nag-inom halin sa sini nga mga bubon.

Sa akon nga pag-agi, nagmala ang mga sapa sa Egipto.”

25“ ‘Matuod nga ginpangguba mo ang napaderan nga mga banwa.

Pero wala ka bala nakahibalo nga madugay ko na ini nga ginpat-od?

Dugay ko na ini nga ginplano nga matabo kag karon ginatuman ko na ini.

26Ang mga pumuluyo sang mga banwa nga ginpangguba mo nadulaan sang kusog; nahadlok sila kag nahuy-an.

Pareho sila sa mga hilamon sa latagon nga dali lang malaya

ukon sa mga hilamon nga nagatubo sa atop sang balay, nga sang pag-ulhot nalaya dayon.

27Pero nahibaluan ko ang tanan parte sa imo,

kon diin ka nagatiner, ukon diin ka nagahalin ukon nagakadto, kag kon ano ang imo kaakig sa akon.

28Tungod kay nabatian ko ang imo kaakig sa akon kag ang imo pagpabugal,

kaw-itan ko ang imo ilong kag busalan ko ang imo baba,

kag guyuron pabalik sa imo ginhalinan, sa dalan nga imo gin-agyan.’ ”

29Dayon nagsiling si Isaias kay Hezekia, “Amo ini ang tanda nga proteksyunan sang Ginoo ang Jerusalem sa mga taga-Asiria: Karon nga tuig ang inyo kaunon amo ang mga bunga sang mga tanom nga nagtubo lang, kag sa sunod nga tuig ang mga bunga naman sang mga tanom nga nagtubo sa gintubuan man sadto. Pero sa ikatatlo nga tuig makatanom na kamo sang uyas kag makaani. Makatanom man kamo sang mga ubas kag makakaon sang bunga sini. 30Sa liwat, ang mga nagkalabilin nga buhi sa Juda magauswag pareho sa tanom nga nagapanggamot sing madalom kag nagapamunga. 31Kay may magakalabilin nga buhi nga magalalapta halin sa Jerusalem, sa Bukid sang Zion. Siguraduhon gid sang Ginoo nga Makagagahom nga matuman ini.

32“Amo ini ang ginasiling sang Ginoo parte sa hari sang Asiria: ‘Indi siya makasulod sa siyudad sang Jerusalem ukon makapana sini. Indi siya makapalapit nga may taming ukon makapalibot sa mga pader sang siyudad sa pagkibon sini. 33Magabalik siya sa iya ginhalinan, sa dalan nga iya gin-agyan. Ako, ang Ginoo, nagasiling nga indi gid siya makasulod sa sini nga siyudad. 34Protektaran kag luwason ko ini nga siyudad para sa akon kadungganan kag tungod sa akon promisa kay David nga akon alagad.’ ”

35Pagkagab-i, nagkadto ang anghel sang Ginoo sa kampo sang mga taga-Asiria kag ginpatay niya ang 185,000 ka soldado. Pagkaaga, pagbugtaw sang mga nagkalabilin nga buhi, nakita nila ang madamo nga mga bangkay. 36Tungod sini, nagpauli si Senakerib sa Nineve kag didto nagtiner.

37Isa ka adlaw, samtang nagasimba si Senakerib sa templo sang iya dios nga si Nisroc, ginpatay siya sa espada sang iya duha ka anak nga lalaki nga sila ni Adramelec kag Sharezer, kag dayon nagpalagyo sila sa Ararat. Ang isa niya ka anak nga si Esarhadon amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Bibelen på hverdagsdansk

2. Kongebog 19:1-37

Hizkija søger hjælp hos Esajas

1Da kong Hizkija fik assyrerkongens budskab, blev han så fortvivlet, at han rev flænger i sit tøj, klædte sig i sæk og aske og gik ind i Herrens hus for at bede. 2Samtidig sendte han Eljakim, Shebna og de ledende præster til profeten Esajas,19,2 På hebraisk: Jeshajahu, hvilket betyder „Jahves frelse”. Det har stort set samme betydning som Jehoshua (Jahve frelser), der på dansk er blevet til Josva og via græsk og latin blev til navnet Jesus. Amotz’ søn. De havde også klædt sig i sæk og aske 3og skulle overbringe følgende besked fra kongen: „Vi er blevet ydmyget og skældt ud og er i stor nød. Vi føler os som en kvinde, der er i gang med at føde, men ikke kan føde barnet alligevel. 4Måske har Herren, din Gud, hørt, hvordan den assyriske næstkommanderende har hånet den levende Gud, og måske vil Herren selv straffe ham. Gå derfor i forbøn for den rest af folket, som endnu er i live.”

5-6Esajas svarede: „Herren har følgende besked til kongen: Du skal ikke tage dig af assyrernes store ord, som de har hånet mig med. 7Jeg vil sørge for, at assyrerkongen snart hører dårligt nyt hjemmefra, så han rejser tilbage til sit land. Der vil han senere blive dræbt.”

Fornyede trusler

8Den assyriske næstkommanderende var i mellemtiden vendt tilbage til Lakish, hvor han fik at vide, at kong Sankerib havde forladt byen og var i færd med at belejre en anden by, Libna. 9Midt i det hele fik Sankerib efterretning om, at kong Tirhaka fra Kush havde sendt sin hær for at angribe ham. Så sendte han et skriftligt budskab til kong Hizkija:

10„Lad ikke din gud give dig falske forhåbninger. Tro ikke på ham, når han påstår, jeg ikke kan indtage Jerusalem. 11Du har jo hørt, hvordan assyrerkongen har lagt utallige lande under sig. Hvordan kan du tro, at du kan undslippe? 12Har de andre guder kunnet redde deres tilhængere? Tænk på nationer som Gozan, Karan, Retzef og Eden i landet Telassar—de er alle blevet knust af assyriske konger. 13Glem ikke, hvad der skete med kongerne af Hamat, Arpad, Lair, Sefarvajim, Hena og Ivva.”

Hizkija beder Herren om hjælp

14Da Hizkija havde læst assyrerkongens brev, gik han ind i helligdommen og lagde det frem for Herren. 15„Herre, Israels Gud!” bad han. „Du sidder på din trone højt over de mægtigste engle. Du alene er Herre over alle jordens riger. Du skabte himlen og jorden. 16Bøj dig ned, Herre, og lyt til min bøn! Se det brev her fra kong Sankerib, hvor han håner den levende Gud! 17Herre, det er sandt, at assyrerkongerne har knust alle de nævnte folkeslag, lagt deres lande øde 18og brændt deres guder. Men de var jo ikke virkelige guder, kun menneskeværk lavet af træ og sten. Derfor kunne de blive ødelagt. 19Herre, du er vores Gud, frels os fra assyrerkongens magt. Så vil alle jordens folk kunne se, at du er den eneste sande Gud!”

Herrens dom over assyrerkongen

20Derefter sendte Esajas følgende besked til kong Hizkija: „Herren, Israels Gud, siger, at han har hørt din bøn angående assyrerkongen. 21Nu skal du høre, hvad han siger om kong Sankerib:

Jerusalems indbyggere ryster på hovedet.

Ja, Zions datter ler dig op i ansigtet.

22Hvem var det, du hånede og spottede?

Hvem brugte du så store ord imod?

I hovmod trodsede du Himlens Gud,

vendte dig imod Israels Hellige.

23Ved sendebud hånede du Herren og sagde:

‚Mine hære krydsede de højeste bjerge,

jeg erobrede Libanons højdedrag.

Jeg fældede skovens stolte cedre,

nedlagde de statelige cypresser.

Jeg nåede bjergenes tinder,

Libanons prægtige frugtplantager.

24Jeg lod brønde grave i fjendeland

og brugte løs af deres drikkevand.

Ved mine hæres støvletramp

blev Egyptens floder tømt for vand.’

25Forstår du ikke, at det var min idé?

Jeg planlagde det for længst og lod det ske.

Du skulle angribe fæstningsbyer

og forvandle dem til bunker af sten,

26mens indbyggerne måtte se til,

skuffede, udmattede og skamfulde,

som planter, der rykkes op med rode,

som græs på taget, der visner i solen.

27Jeg ser, når du rejser dig og sætter dig,

jeg ved, hvornår du går og kommer tilbage.

28Men fordi du hidser dig op imod mig,

og dine stolte ord har nået mit øre,

sætter jeg kroge i din næse

og lægger bidsel i din mund.

Jeg trækker dig bort,

tilbage ad den vej, du kom.

Om Jerusalem og folkets fremtid

29Herren giver dig nu et tegn, kong Hizkija: Første år skal man spise af det korn, som har sået sig selv. Næste år skal folk spise af de frugter, der er.19,29 Den hebraiske tekst er uklar. Oversættelsen her bygger dels på LXX, dels på Vulgata. Men tredje år skal de så og høste deres korn og nyde frugterne af de vinstokke, de har plantet. 30For den rest, som er tilbage af Judas folk, skal fæste rod forneden og sætte frugt foroven. 31En rest vil slippe levende væk fra Jerusalem, nogle af dens indbyggere vil overleve. Det gør Herren, den Almægtige, for sin egen skyld.

32Hør hvad Herren siger om Assyriens konge: Han kommer ikke ind i Jerusalem. Han får end ikke lov at skyde en pil herind, eller nærme sig byen med løftede skjolde for at bygge angrebsramper rundt omkring den. 33Han skal vende tilbage ad den vej, han kom. Han kommer ikke herind, siger Herren. 34For jeg vil forsvare og frelse Jerusalem for min egen æres skyld og for min tjener Davids skyld!”

Herren ødelægger den assyriske hær

35Samme nat gik Herrens engel gennem assyrernes lejr og slog 185.000 krigere ihjel. Næste morgen lå der døde kroppe overalt. 36Da brød kong Sankerib op og vendte hjem til Nineve. 37Engang, da han bad i sin gud Nisroks tempel, trængte hans sønner Adrammelek og Sarezer derind og myrdede ham, hvorefter de flygtede til Ararats land. Sankeribs søn Asarhaddon blev konge i hans sted.