1 Hari 4 – HLGN & NIVUK

Ang Pulong Sang Dios

1 Hari 4:1-34

Ang mga Opisyal ni Solomon

1Naghari si Solomon sa bug-os nga Israel. 2Kag amo ini ang iya mataas nga mga opisyal:

Ang pangulo nga pari amo si Azaria nga kaliwat ni Zadok.

3Ang mga sekretaryo sang hari amo si Elihoref kag si Ahia nga mga anak ni Shisha.

Ang nagadumala sang mga kasulatan sang ginharian amo si Jehoshafat nga anak ni Ahilud.

4Ang kumander sang mga soldado amo si Benaya nga anak ni Jehoyada.

Ang mga pari amo si Zadok kag si Abiatar.

5Ang pangulo sang mga gobernador sa mga distrito sang Israel amo si Azaria nga anak ni Natan.

Ang personal nga manuglaygay sang hari amo si Zabud nga pari, nga anak man ni Natan.

6Ang manugdumala sang palasyo amo si Ahishar.

Kag ang nagadumala sa mga ulipon nga ginapilit sa pag-obra amo si Adoniram nga anak ni Abda.

7May ara man si Solomon sang dose ka gobernador sa mga distrito sang bug-os nga Israel. Sila ang nagahatag sang pagkaon sang hari kag sang iya panimalay. Kada isa sa ila nagahatag sang pagkaon sa isa ka bulan kada tuig. 8Amo ini ang ila mga ngalan:

Si Ben Hur, nga nagadumala sa kabukiran sang Efraim.

9Si Ben Deker, nga nagadumala sa Makaz, Shaalbim, Bet Shemesh, kag sa Elon Bet Hanan.

10Si Ben Hesed, nga nagadumala sa Arubot, lakip na diri ang Soco kag ang bug-os nga duta sang Hefer.

11Si Ben Abinadab, nga nagadumala sa Nafot Dor. (Bana siya ni Tafat nga anak ni Solomon.)

12Si Baana nga anak ni Ahilud, nga nagadumala sa Taanac, Megido, sa bug-os nga Bet Shean malapit sa Zaretan sa ubos sang Jezreel, kag sa mga lugar nga halin sa Bet Shean pakadto sa Abel Mehola kag sa tabok sang Jokmeam.

13Si Ben Geber, nga nagadumala sa Ramot Gilead, lakip na diri ang mga banwa ni Jair nga anak ni Manase, kag sa mga distrito sang Argob sa Bashan, lakip na ang iya sini 60 ka dalagko nga mga banwa nga napalibutan sang mga pader, nga ang mga trangka sang mga puwertahan sini saway.

14Si Ahinadab nga anak ni Iddo, nga nagadumala sa Mahanaim.

15Si Ahimaaz, nga nagadumala sa Naftali. (Bana siya ni Basemat nga anak ni Solomon.)

16Si Baana nga anak ni Hushai, nga nagadumala sa Asher kag sa Alot.

17Si Jehoshafat nga anak ni Parua, nga nagadumala sa Isacar.

18Si Shimei nga anak ni Ela, nga nagadumala sa Benjamin.

19Si Geber nga anak ni Uri, nga nagadumala sa Gilead, nga sakop sadto ni Sihon nga hari sang mga Amornon kag ni Og nga hari sang Bashan. Si Geber lang ang gobernador sa sining bug-os nga distrito.4:19 Si Geber lang… distrito: ukon, Kag may isa ka gobernador nga gintugyanan sa bug-os nga duta sang Juda. Ini suno sa iban nga mga Griego nga teksto.

Ang Kabuganaan kag ang Kaalam ni Solomon

20Ang kadamuon sang katawhan sang Juda kag Israel daw pareho sa balas sa baybayon nga indi maisip. Bugana ang ila pagkaon kag ilimnon, kag malipayon sila. 21Si Solomon ang nagadumala sa tanan nga ginharian halin sa Suba sang Eufrates pakadto sa duta sang mga Filistinhon hasta sa dulunan sang Egipto. Ini nga mga ginharian nagabayad sang ila buhis kay Solomon kag nagapasakop sa iya samtang buhi siya.

22Ang kalan-on nga kinahanglanon ni Solomon sa iya palasyo kada adlaw amo ini: 100 ka sako nga maayo nga klase nga harina, 200 ka sako nga ordinaryo nga harina, 2310 ka baka nga ginpatambok sa toril, 20 ka baka nga ginbuy-an lang sa palahalban, 100 ka karnero ukon kanding, wala labot sang nagkalain-lain nga klase sang mga usa, kag maayo nga klase sang mga pispis kag mga manok.

24Sakop ni Solomon ang bug-os nga duta sa nakatundan sang Suba sang Eufrates, halin sa Tifsa hasta sa Gaza. Kag maayo ang iya relasyon sa tanan nga nasyon sa iya palibot. 25Gani samtang nagakabuhi si Solomon, may kalinong sa Juda kag sa Israel halin sa Dan hasta sa Beersheba. Ang kada tawo nagapungko sa idalom sang iya tanom nga ubas kag kahoy nga higera nga may kalinong.

26May 40,0004:26 40,000: sa iban nga mga kopya sang Septuagint, 4,000. Tan-awa man ang 2 Cro. 9:25. ka kuwadra si Solomon para sa iya mga kabayo nga pangkarwahe, kag may 12,000 siya ka manugkabayo.4:26 manugkabayo: ukon, mga kabayo. 27Ang mga gobernador sa mga distrito amo ang nagahatag sang kunsomo ni Haring Solomon kag sang tanan nga ara sa palasyo. Ang kada isa sa ila may turno sa paghatag kada bulan. Ginasiguro gid nila nga mahatag nila ang mga kinahanglanon ni Solomon. 28Nagahatag man sila sang barley kag kumpay para sa mga kabayo nga pangkarwahe kag sa iban pa nga mga kabayo. Ginadala nila ini sa lugar nga dapat sini dal-an sa tion sang ila turno.

29Ginhatagan sang Dios si Solomon sang pinasahi nga kaalam kag pag-intiendi, kag ihibalo nga indi matungkad. 30Ang iya kaalam labaw pa sa kaalam sang tanan nga maalamon sa sidlangan kag sa Egipto. 31Siya ang pinakamaalam sa tanan. Mas maalam pa siya sang sa kay Etan nga Ezranhon, kag sa mga anak ni Mahol nga sila ni Heman, Calcol, kag Darda. Kag nangin bantog siya sa palibot nga mga nasyon. 32Naghimo siya sang 3,000 ka hulubaton kag 1,005 ka kanta. 33Makasugid siya parte sa tanan nga klase sang mga tanom, halin sa dalagko nga mga kahoy hasta sa magagmay nga mga tanom.4:33 halin sa dalagko… tanom: sa literal, halin sa sedro sang Lebanon hasta sa isopo nga nagatubo sa dingding. Makasugid man siya parte sa tanan nga klase sang sapat: ang nagalakat, ang nagakamang, ang nagalupad, kag ang nagalangoy. 34Nabatian sang tanan nga hari sa kalibutan ang kaalam ni Solomon, gani nagpadala sila sang mga tawo sa pagpamati sa iya kaalam.

New International Version – UK

1 Kings 4:1-34

Solomon’s officials and governors

1So King Solomon ruled over all Israel.

2These were his chief officials:

Azariah son of Zadok, the priest;

3Elihoreph and Ahijah, sons of Shisha, secretaries;

Jehoshaphat son of Ahilud, recorder;

4Benaiah son of Jehoiada, commander-in-chief;

Zadok and Abiathar, priests;

5Azariah son of Nathan, in charge of the district governors;

Zabud son of Nathan, a priest and advisor to the king;

6Ahishar, palace administrator;

Adoniram son of Abda, in charge of forced labour.

7Solomon had twelve district governors over all Israel, who supplied provisions for the king and the royal household. Each one had to provide supplies for one month in the year.

8These are their names:

Ben-Hur, in the hill country of Ephraim;

9Ben-Deker, in Makaz, Shaalbim, Beth Shemesh and Elon Bethhanan;

10Ben-Hesed, in Arubboth (Sokoh and all the land of Hepher were his);

11Ben-Abinadab, in Naphoth Dor (he was married to Taphath daughter of Solomon);

12Baana son of Ahilud, in Taanach and Megiddo, and in all of Beth Shan next to Zarethan below Jezreel, from Beth Shan to Abel Meholah across to Jokmeam;

13Ben-Geber, in Ramoth Gilead (the settlements of Jair son of Manasseh in Gilead were his, as well as the region of Argob in Bashan and its sixty large walled cities with bronze gate bars);

14Ahinadab son of Iddo, in Mahanaim;

15Ahimaaz, in Naphtali (he had married Basemath daughter of Solomon);

16Baana son of Hushai, in Asher and in Aloth;

17Jehoshaphat son of Paruah, in Issachar;

18Shimei son of Ela, in Benjamin;

19Geber son of Uri, in Gilead (the country of Sihon king of the Amorites and the country of Og king of Bashan). He was the only governor over the district.

Solomon’s daily provisions

20The people of Judah and Israel were as numerous as the sand on the seashore; they ate, they drank and they were happy. 21And Solomon ruled over all the kingdoms from the River Euphrates to the land of the Philistines, as far as the border of Egypt. These countries brought tribute and were Solomon’s subjects all his life.

22Solomon’s daily provisions were thirty cors4:22 That is, probably about 5 metric tons of the finest flour and sixty cors4:22 That is, probably about 10 metric tons of meal, 23ten head of stall-fed cattle, twenty of pasture-fed cattle and a hundred sheep and goats, as well as deer, gazelles, roebucks and choice fowl. 24For he ruled over all the kingdoms west of the River Euphrates, from Tiphsah to Gaza, and had peace on all sides. 25During Solomon’s lifetime Judah and Israel, from Dan to Beersheba, lived in safety, everyone under their own vine and under their own fig-tree.

26Solomon had four4:26 Some Septuagint manuscripts (see also 2 Chron. 9:25); Hebrew forty thousand stalls for chariot horses, and twelve thousand horses.4:26 Or charioteers

27The district governors, each in his month, supplied provisions for King Solomon and all who came to the king’s table. They saw to it that nothing was lacking. 28They also brought to the proper place their quotas of barley and straw for the chariot horses and the other horses.

Solomon’s wisdom

29God gave Solomon wisdom and very great insight, and a breadth of understanding as measureless as the sand on the seashore. 30Solomon’s wisdom was greater than the wisdom of all the people of the East, and greater than all the wisdom of Egypt. 31He was wiser than anyone else, including Ethan the Ezrahite – wiser than Heman, Kalkol and Darda, the sons of Mahol. And his fame spread to all the surrounding nations. 32He spoke three thousand proverbs and his songs numbered a thousand and five. 33He spoke about plant life, from the cedar of Lebanon to the hyssop that grows out of walls. He also spoke about animals and birds, reptiles and fish. 34From all nations people came to listen to Solomon’s wisdom, sent by all the kings of the world, who had heard of his wisdom.4:34 In Hebrew texts 4:21-34 is numbered 5:1-14.