Miyambo 27 – CCL & APSD-CEB

Mawu a Mulungu mu Chichewa Chalero

Miyambo 27:1-27

1Usamanyadire za mawa,

pakuti sudziwa zimene zidzachitike pa tsikulo.

2Munthu wina akutamande, koma osati wekha;

mlendo akakutamanda, ndiponi koma osati ndi pakamwa pako.

3Mwala ndi wolemera ndipo mchenganso ndi wolemera kwambiri,

koma makani a chitsiru ndi oposa zonsezo kulemera kwake.

4Mkwiyo umadzetsa nkhanza ndipo kupsa mtima kumachititsa zoopsa.

Koma nsanje imachita zoopsa zopambana.

5Kudzudzula munthu poyera nʼkwabwino

kuposa chikondi chobisika.

6Munthu amene amakukonda ngakhale akupweteke zili bwino,

koma mdani wako amakupsompsona mwachinyengo.

7Iye amene wakhuta amayipidwa ndi chisa cha uchi,

koma kwa munthu wanjala ngakhale chimene chili chowawa chimamukomera.

8Munthu amene wasochera ku nyumba kwake,

ali monga mbalame imene yasochera pa chisa chake.

9Mafuta ndi zonunkhira zimasangalatsa mtima,

ndipo kukoma mtima kwa bwenzi kwagona pa malangizo ake.

10Usasiye bwenzi lako ndiponso bwenzi la abambo ako,

ndipo usapite ku nyumba ya mʼbale wako pamene wakumana ndi mavuto;

mnzako wokhala naye pafupi amaposa mʼbale wako wokhala kutali.

11Mwana wanga, khala wanzeru, ndipo ukondweretse mtima wanga;

pamenepo ine ndidzatha kuyankha aliyense amene amandinyoza.

12Munthu wochenjera akaona choopsa amabisala,

koma munthu wopusa amangopitirira ndipo amakumana ndi mavuto.

13Utenge chovala cha munthu amene waperekera mlendo chikole;

ngati chigwiriro chifukwa waperekera chikole mlendo wosadziwika.

14Ngati munthu apatsa mnzake moni mofuwula mmamawa kwambiri,

anthu adzamuyesa kuti akutemberera.

15Mkazi wolongolola ali ngati

mvula yamvumbi.

16Kumuletsa mkazi wotereyu zimenezi zili ngati kuletsa mphepo

kapena kufumbata mafuta mʼdzanja.

17Chitsulo chimanoledwa ndi chitsulo chinzake,

chomwechonso munthu amanoledwa ndi munthu mnzake.

18Amene amasamalira mtengo wamkuyu adzadya zipatso zake,

ndipo iye amene amasamalira mbuye wake adzalandira ulemu.

19Monga momwe nkhope imaonekera mʼmadzi,

chomwechonso mtima wa munthu umadziwika ndi ntchito zake.

20Manda sakhuta,

nawonso maso a munthu sakhuta.

21Siliva amasungunulira mu uvuni ndipo golide mʼngʼanjo,

chomwechonso munthu amadziwika ndi zomwe akudzitamandira nazo.

22Ngakhale utakonola chitsiru mu mtondo

ndi musi ngati chimanga,

uchitsiru wakewo sudzachoka.

23Uzidziwe bwino nkhosa zako momwe zilili.

Kodi usamalire bwino ziweto zako?

24Paja chuma sichikhala mpaka muyaya,

ndipo ufumu sukhala mpaka mibado yonse.

25Pamene udzu watha, msipu nʼkumera;

ndipo atatuta udzu wa ku mapiri,

26ana ankhosa adzakupatsani chovala

ndipo pogulitsa mbuzi mudzapeza ndalama yogulira munda.

27Mudzakhala ndi mkaka wambuzi wambiri

kuti muzidya inuyo ndi banja lanu

ndi kudyetsa antchito anu aakazi.

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 27:1-27

1Ayaw pagpanghambog kon unsay imong buhaton ugma, kay wala ka makahibalo kon unsay mahitabo ugma.

2Ayaw dayega ang imong kaugalingon; pasagdi nga ang uban maoy modayeg kanimo.

3Bug-at ang bato ug ang balas, apan mas bug-at ang imong bation kon palaguton ka sa tawong buang-buang.

4Makuyaw ang tawo nga anaa sa kasuko, apan mas makuyaw ang tawo nga nagaselos.

5Mas maayo pa nga badlongon mo ang usa ka tawo kaysa moingon ka nga ginahigugma mo siya apan wala mo lang tagda.

6Ang sakit nga pagbadlong sa usa ka higala may maayong katuyoan, apan ang halok sa kaaway dili kasaligan.

7Kon ang usa ka tawo busog na, bisan ang dugos morag walay lami kaniya; apan kon gutom siya, bisan ang pait nga pagkaon tam-is alang kaniya.

8Ang tawo nga milayas sa iyang panimalay nahisama sa langgam nga mibiya sa iyang salag.

9Ang pahumot ug ang insenso makapalipay sa tawo, ingon man ang sinsero nga tambag gikan sa usa ka higala.

10Ayaw kalimti ang imong higala, o ang higala sa imong amahan. Ug kon anaa ka sa kalisod, ayaw na pangayog tabang sa imong igsoon27:10 igsoon: o, paryente. nga atua sa layo. Ang suod nga isigka-ingon mas maayo pa kaysa igsoon nga atua sa layo.

11Anak, pagmaalamon kay ikalipay ko kana, ug aron may ikatubag ako sa mga hinawayon.

12Ang maalamon molikay sa nagsingabot nga katalagman, apan ang walay kaalam dili molikay, busa nagaantos siya.

13Kon mosaad ang usa ka tawo nga siyay mobayad kanimo sa utang sa tawo nga dili niya kaila,27:13 Tan-awa usab ang 20:16. siguroha nga makakuha ka gikan kaniya ug garantiya, aron masiguro mo nga mobayad siya.

14Kon isinggit mo ang imong bendisyon ngadto sa imong silingan sa sayong kabuntagon, isipon niya kini nga usa ka pagpanghimaraot.

15Ang asawa nga kanunayng makig-away sa iyang bana makalagot sama sa atop nga magtulo kon mag-ulan. 16Dili mo siya mapahilom, sama sa hangin nga dili mo mapugngan o sa lana nga dili mo makuptan.

17Maingon nga ang puthaw mopahait sa puthaw, ang tawo makakat-on usab sa iyang isigka-tawo.

18Kon atimanon mo ang kahoy nga igos, makakaon ka sa iyang bunga. Sama nga kon atimanon mo ang imong agalon, pasidunggan ka niya.

19Maingon nga makita mo ang imong hitsura diha sa tubig, ang sulod sa imong kasingkasing magpadayag usab sa imong pagkatawo.

20Walay katagbawan ang kamatayon; mao usab ang pangandoy sa tawo.

21Maingon nga mapamatud-an ang kalunsay sa bulawan ug sa pilak pinaagi sa kalayo, ang atong pagkatawo mapamatud-an usab basi sa pagdayeg sa ubang tawo.

22Bisan unsaon mo pagsilot ang tawong buang-buang, dili mo gayod mapaundang ang iyang pagkabuang.

23Bantayi ug atimana pag-ayo ang imong kahayopan, 24kay ang bahandi ug dungog dili molungtad. 25Kumpaya ang mga sagbot; ug samtang nagatubo pa kini pag-usab, kumpaya usab ang mga sagbot sa kabungtoran aron may makaon pirme ang imong kahayopan. 26Makahimo kag mga bisti gikan sa balhibo sa mga karnero, ug mahimo mong ibaligya ang uban mong mga kanding aron makapalit ka ug yuta. 27Makakuha ka usab ug daghang gatas gikan sa imong mga kanding alang sa imong pamilya ug apil pa ang imong mga sulugoong babaye.