1耶和华掌管君王的心，
易如支配垄沟的流水。
2人自以为行事正确，
但耶和华衡量人心。
3秉公行义比献祭更蒙耶和华喜悦。
4高傲的眼，狂妄的心，恶人的灯，
都是罪恶。
5勤劳者的计划必致富足，
行事急躁的人必致贫困。
6骗来的财如过眼云雾，
使人掉进死亡的陷阱。
7恶人的暴力必毁灭自己，
因为他们行事不公不义。
8犯罪的人行径扭曲，
纯洁的人行为正直。
9宁愿住在房顶的一角，
也不跟争闹之妻同屋。
10恶人贪恋邪恶，
对邻舍残忍无情。
11惩罚嘲讽者，愚人得智慧；
训诫智者，他便长见识。
12公义的上帝鉴察恶人的家，
祂必使他们灭亡。
13掩耳不听穷人呼求的，
他将来求救也无人管。
14暗中送的礼物能平息愤怒，
塞进怀里的贿赂止息盛怒。
15正义得到伸张，
义人喜、恶人怕。
16人偏离明智之道，
终必与阴魂为伍。
17贪图享受必穷困，
奢华宴乐难富足。
18恶人作义人的赎价，
奸徒替正直人受苦。
19宁愿独居旷野，
不跟吵闹易怒的女子同住。
20智者家中积存宝物和油，
愚人将所有的挥霍一空。
21追求公义与慈爱的，
必寻得生命、公义和尊荣。
22智者攀上勇士的城池，
摧毁他们倚仗的坚垒。
23管住口舌，免遭祸患。
24嘲讽者狂妄自大，
行事骄横无比。
25懒人的欲望害死自己，
因为他的手不肯做工。
26懒人整天贪得无厌，
义人施舍毫不吝啬。
27恶人的祭物已经可憎，
何况他怀着恶意来献！
28作伪证的终灭亡，
道实情的常发言。
29恶人虚张声势，
正直人谨慎行事。
30任何智慧、悟性和谋略，
都不能对抗耶和华。
31马为争战之日预备，
胜败由耶和华决定。
1دل پادشاه در دست خداوند است، او آن را مانند آب جوی، به هر سو كه بخواهد هدايت می‌كند.
2تمام كارهای انسان به نظر خودش درست است، اما انگيزه‌ها را خداوند می‌بيند.
3به جا آوردن عدالت و انصاف بيشتر از تقديم قربانیها خداوند را خشنود می‌سازد.
4غرور و تكبر گناهانی هستند كه آدم بدكار توسط آنها شناخته می‌شود.
5زيركی و كوشش، انسان را توانگر می‌كند، اما شتابزدگی باعث فقر می‌شود.
6ثروتی كه از راه نادرست به دست آيد، هرگز دوام نمی‌آورد. پس چرا بايد در اين راه جان خود را به خطر بيندازی؟
7ظلم بدكارانی كه نمی‌خواهند راستی را به جا آورند، عاقبت به سوی خودشان باز می‌گردد و آنان را نابود می‌كند.
8راه آدم گناهكار كج است ولی شخص پاک در راستی گام برمی‌دارد.
9سكونت در گوشهٔ پشت بام بهتر است از زندگی كردن با زن ستيزه‌جو در يک خانه مشترک.
10آدم بدكار ظلم را دوست دارد و حتی همسايه‌اش از دست او در امان نيست.
11جاهلان تا تنبيه شدن مسخره‌كنندگان را نبينند درس عبرت نمی‌گيرند، اما دانايان تنها با شنيدن می‌آموزند.
12خداشناسان از مشاهدهٔ خراب شدن خانهٔ بدكاران و هلاكت ايشان پند می‌گيرند.
13آنكه فرياد فقيران را نشنيده می‌گيرد در روز تنگدستی خود نيز فريادرسی نخواهد داشت.
14هديه‌ای كه در خفا داده می‌شود خشم را می‌خواباند و رشوهٔ پنهانی غضب شديد را فرو می‌نشاند.
15اجرای عدالت برای آدم درستكار شادی‌بخش است، اما برای آدم بدكار مصيبت‌بار.
16مرگ در انتظار كسانی است كه از راه حكمت منحرف می‌شوند.
17كسی كه خوشگذرانی را دوست دارد، تهيدست می‌شود و آدم ميگسار و عياش هرگز ثروتمند نخواهد شد.
18بدكاران در همان دامی كه برای درستكاران نهاده‌اند، گرفتار می‌شوند. 19سكونت در بيابان بی‌آب و علف بهتر است از زندگی كردن با زن ستيزه‌جو.
20خانهٔ شخص دانا از نعمت و ثروت پر است، ولی آدم نادان هر چه به دست می‌آورد بر باد می‌دهد.
21درستكار و مهربان باش تا عمر خوشی داشته باشی و از احترام و موفقيت برخوردار شوی.
22يک مرد دانا می‌تواند شهر زورمندان را بگيرد و قلعه اعتمادشان را فرو بريزد.
23هر كه مواظب سخنانش باشد جانش را از مصیبتها نجات خواهد داد.
24كسانی كه ديگران را مسخره می‌كنند، مغرور و متكبرند.
25داشتن اشتياق و آرزو برای شخص تنبل كشنده است، زيرا برای رسيدن به آن تن به كار نمی‌دهد. 26او تمام روز در آرزوی گرفتن به سر می‌برد؛ ولی شخص خداشناس سخاوتمند است و از بخشيدن به ديگران دريغ نمی‌كند.
27خدا از قربانيهای بدكاران نفرت دارد، بخصوص اگر با نيت بد تقديم شده باشد.
28شاهد دروغگو نابود خواهد شد، اما سخنان شخص امين تا ابد باقی خواهد ماند.
29آدم بدكار خودسرانه عمل می‌كند، اما شخص درستكار تمام جوانب امر را می‌سنجد.
30هيچ حكمت و بصيرت و نقشه‌ای نمی‌تواند عليه خداوند عمل كند.
31انسان اسب را برای روز جنگ آماده می‌كند، ولی پيروزی را خداوند می‌بخشد.
