1心中的策划在于人，
应对之言来自耶和华。
2人看自己的行为都纯全，
但是耶和华却衡量人心。
3把你的事交托耶和华，
你的计划必实现。
4耶和华所造的万物各有其用，
连恶人也是为灾难之日所造。
5耶和华厌恶心骄气傲者，
他们必逃不过祂的责罚。
6慈爱和忠信可让罪恶得赎，
敬畏耶和华使人远离罪恶。
7人所行的若蒙耶和华喜悦，
耶和华必使仇敌与他和好。
8财物虽少但行事公义，
胜过家财万贯却不公义。
9人心中筹划自己的道路，
但耶和华决定他的脚步。
10王口中有上帝的话，
断案时必无差错。
11公道的秤与天平属于耶和华，
袋中一切的砝码由祂制定。
12君王憎恨恶行，
因王位靠公义而立。
13王喜爱公义的言词，
器重说话正直的人。
14王的烈怒如死亡使者，
然而智者能平息王怒。
15王的笑容带给人生命，
他的恩惠像春雨之云。
16得智慧胜过得黄金，
获悟性胜过获白银。
17正直人的大道远离罪恶，
坚守正道的保全性命。
18骄横是沦亡的前奏，
狂傲是败落的预兆。
19宁可谦卑地与贫寒人相处，
也不跟狂傲人共享战利品。
20听从训言的人受益匪浅，
信靠耶和华的人蒙祝福。
21智者以明辨著称，
甜言能说服人心。
22智慧是智者的生命泉，
愚昧为愚人带来惩罚。
23智者三思而后言，
其言使人长见识。
24良言如蜜，
使人心灵甘甜、身体康健。
25有一条路看似正确，
最终却通向死亡。
26工人的胃口促他工作，
口腹之需是他的动力。
27不务正业的人图谋恶事，
他的口舌如烈焰般危险。
28邪僻的人散播纷争，
造谣的人破坏友情。
29残暴之徒引诱邻舍走入歧途。
30恶人眯起眼睛图谋不轨，
歹徒咬着嘴唇策划恶事。
31白发是荣耀的冠冕，
行为公义方能得到。
32不轻易发怒者胜过勇士，
能自我控制胜过攻陷城池。
33人可以摇签求问，
但耶和华决定一切。
1انسان نقشه‌های زيادی می‌كشد، اما نتيجهٔ نهايی آنها در دست خداست.
2تمام كارهای انسان به نظر خودش درست است، اما انگيزه‌ها را خداوند می‌بيند.
3نقشه‌های خود را به دست خداوند بسپار، آنگاه در كارهايت موفق خواهی شد.
4خداوند هر چيزی را برای هدف و منظوری خلق كرده است. او حتی بدكاران را برای مجازات آفريده است.
5خداوند از اشخاص متكبر نفرت دارد و هرگز اجازه نخواهد داد آنها از مجازات فرار كنند.
6درستكار و با محبت باش كه خدا گناهت را خواهد بخشيد. از خداوند بترس كه بدی از تو دور خواهد شد.
7وقتی كسی خدا را خشنود می‌سازد، خدا كاری می‌كند كه حتی دشمنان آن شخص نيز با وی از در صلح و آشتی درآيند.
8مال كم كه از راه درست به دست آمده باشد بهتر است از ثروت هنگفتی كه از راه نادرست فراهم شده باشد.
9انسان در فكر خود نقشه‌ها می‌كشد، اما خداوند او را در انجام آنها هدايت می‌كند.
10فرمان پادشاه مانند وحی قطعی است، پس او نبايد در داوری اشتباه كند.
11خداوند می‌خواهد در معاملات خود از ترازو و سنگهای درست استفاده كنيد. اين اصل را خداوند برقرار كرده است.
12پادشاهان نمی‌توانند ظلم كنند، زيرا تخت سلطنت از عدالت برقرار می‌ماند.
13پادشاهان اشخاص راستگو را دوست دارند و از وجود ايشان خشنود می‌شوند.
14خشم پادشاه پيک مرگ است ولی مرد عاقل آن را فرو می‌نشاند.
15شادی و رضايت پادشاه مانند ابر بهاری است كه حيات به ارمغان می‌آورد.
16به دست آوردن حكمت و دانايی بهتر است از اندوختن طلا و نقره.
17راه خداشناسان دور از هر نوع بدی است و هر كه در اين راه گام بردارد جان خود را حفظ خواهد كرد.
18غرور منجر به هلاكت می‌شود و تكبر به سقوط می‌انجامد.
19بهتر است انسان متواضع باشد و با ستمديدگان بنشيند تا اينكه ميان متكبران باشد و در غنايم آنها سهيم شود.
20آنانی كه كلام خداوند را اطاعت كنند سعادتمند خواهند شد و كسانی كه بر او توكل نمايند بركت خواهند يافت.
21دانا را از فهمش می‌شناسند و عالم را از سخنان دلنشينش.
22حكمت برای كسانی كه از آن برخوردارند چشمهٔ حيات است، ولی حماقت برای نادانان مجازات به بار می‌آورد.
23سخنان شخص دانا عاقلانه است و تعاليمی كه او می‌دهد مؤثر می‌باشد.
24سخنان محبت‌آميز مانند عسل شيرين است و جان انسان را شفا می‌بخشد.
25راههايی هستند كه به نظر انسان راست می‌آيند، اما عاقبت به مرگ منتهی می‌شوند.
26گرسنگی خوب است زيرا تو را وادار می‌كند كه برای رفع آن كار كنی.
27آدم بدكار نقشه‌های پليد می‌كشد و سخنانش مثل آتش می‌سوزاند.
28شخص بدانديش نزاع به پا می‌كند و آدم سخن‌چين بهترين دوستان را از هم جدا می‌نمايد.
29آدم ظالم همسايه‌اش را فريب می‌دهد و او را به راه نادرست می‌كشاند.
30شخص بدكار چشمان خود را می‌بندد و لبهايش را جمع می‌كند تا برای انجام مقاصد پليد خود نقشه بكشد.
31عمر طولانی هديه‌ای است كه به نيكان داده می‌شود و موی سفيد تاج زيبايی آنهاست.
32صبر از قدرت بهتر است و كسی كه بر خود مسلط باشد از شخصی كه شهری را تسخير نمايد برتر است.
33انسان قرعه را می‌اندازد، اما حكم آن را خداوند تعيين می‌كند.
