1心中的策划在于人，
应对之言来自耶和华。
2人看自己的行为都纯全，
但是耶和华却衡量人心。
3把你的事交托耶和华，
你的计划必实现。
4耶和华所造的万物各有其用，
连恶人也是为灾难之日所造。
5耶和华厌恶心骄气傲者，
他们必逃不过祂的责罚。
6慈爱和忠信可让罪恶得赎，
敬畏耶和华使人远离罪恶。
7人所行的若蒙耶和华喜悦，
耶和华必使仇敌与他和好。
8收入微薄但行事公义，
胜过获利丰厚却不正当。
9人心中筹划自己的道路，
但耶和华决定他的脚步。
10王口中有上帝的话，
断案时必无差错。
11公道的秤与天平属于耶和华，
袋中一切的砝码由祂制定。
12君王憎恨恶行，
因王位靠公义而立。
13王喜爱公义的言词，
器重说话正直的人。
14王的烈怒是死亡使者，
然而智者能平息王怒。
15王的笑容带给人生命，
他的恩惠像春雨之云。
16得智慧胜过得黄金，
获悟性胜过获白银。
17正直人的大道远离罪恶，
坚守正道的保全性命。
18骄横是沦亡的前奏，
狂傲是败落的预兆。
19宁可谦卑地与贫寒人相处，
也不跟狂傲人共享战利品。
20听从训言的人受益匪浅，
信靠耶和华的人蒙祝福。
21智者以明辨著称，
甜言增加说服力。
22智慧是智者的生命泉，
愚昧为愚人带来惩罚。
23智者三思而后言，
其言更有说服力。
24良言如蜜，
使人心灵甘甜、身体康健。
25有一条路看似正确，
最终却通向死亡。
26工人的胃口促他工作，
口腹之需是他的动力。
27不务正业的人图谋恶事，
他的口舌如烈焰般危险。
28邪僻的人散播纷争，
造谣的人破坏友情。
29残暴之徒引诱邻舍走入歧途。
30恶人眯起眼睛图谋不轨，
歹徒咬着嘴唇策划恶事。
31白发是荣耀的冠冕，
行为公义方能得到。
32不轻易发怒者胜过勇士，
能自我控制胜过攻陷城池。
33人可以摇签求问，
但耶和华决定一切。
1انسان نقشه‌های زیادی می‌کشد، اما نتیجهٔ نهایی آنها در دست خداست.
2تمام کارهای انسان به نظر خودش درست است، اما انگیزه‌ها را خداوند می‌بیند.
3نقشه‌های خود را به دست خداوند بسپار، آنگاه در کارهایت موفق خواهی شد.
4خداوند هر چیزی را برای هدف و منظوری خلق کرده است. او حتی بدکاران را برای مجازات آفریده است.
5خداوند از اشخاص متکبر نفرت دارد و هرگز اجازه نخواهد داد آنها از مجازات فرار کنند.
6درستکار و با محبت باش که خدا گناهت را خواهد بخشید. از خداوند بترس که بدی از تو دور خواهد شد.
7وقتی کسی خدا را خشنود می‌سازد، خدا کاری می‌کند که حتی دشمنان آن شخص نیز با وی از در صلح و آشتی درآیند.
8ثروت اندک که با درستکاری به دست آمده باشد بهتر است از ثروت هنگفتی که از راه نادرست فراهم شده باشد.
9انسان در فکر خود نقشه‌ها می‌کشد، اما خداوند او را در انجام آنها هدایت می‌کند.
10پادشاه با حکمت الاهی سخن می‌گوید، پس نباید به عدالت خیانت ورزد.
11میزان و ترازوهای درست از آنِ خداوند است، همۀ وزنه‌های کیسه، ساختۀ اوست.
12پادشاهان نمی‌توانند ظلم کنند، زیرا تخت سلطنت از عدالت برقرار می‌ماند.
13پادشاهان اشخاص راستگو را دوست دارند و از وجود ایشان خشنود می‌شوند.
14خشم پادشاه پیک مرگ است ولی مرد عاقل آن را فرو می‌نشاند.
15شادی و رضایت پادشاه مانند ابر بهاری است که حیات به ارمغان می‌آورد.
16به دست آوردن حکمت و دانایی بهتر است از اندوختن طلا و نقره.
17راه خداشناسان دور از هر نوع بدی است و هر که در این راه گام بردارد جان خود را حفظ خواهد کرد.
18غرور منجر به هلاکت می‌شود و تکبر به سقوط می‌انجامد.
19بهتر است انسان متواضع باشد و با ستمدیدگان بنشیند تا اینکه میان متکبران باشد و در غنایم آنها سهیم شود.
20آنانی که کلام خداوند را اطاعت کنند سعادتمند خواهند شد و کسانی که بر او توکل نمایند برکت خواهند یافت.
21دانا را از فهمش می‌شناسند و سخنان دلنشین او انسان را مجاب می‌کند.
22حکمت برای کسانی که از آن برخوردارند چشمهٔ حیات است، ولی حماقت برای نادانان مجازات به بار می‌آورد.
23سخنان شخص دانا عاقلانه است و تعالیمی که او می‌دهد مؤثر می‌باشد.
24سخنان محبت‌آمیز مانند عسل شیرین است و جان انسان را شفا می‌بخشد.
25راههایی هستند که به نظر انسان راست می‌آیند، اما عاقبت به مرگ منتهی می‌شوند.
26گرسنگی خوب است زیرا تو را وادار می‌کند که برای رفع آن کار کنی.
27آدم بدکار نقشه‌های پلید می‌کشد و سخنانش مثل آتش می‌سوزاند.
28شخص بداندیش نزاع به پا می‌کند و آدم سخن‌چین بهترین دوستان را از هم جدا می‌نماید.
29آدم ظالم همسایه‌اش را فریب می‌دهد و او را به راه نادرست می‌کشاند.
30شخص بدکار چشمان خود را می‌بندد و لبهایش را جمع می‌کند تا برای انجام مقاصد پلید خود نقشه بکشد.
31موی سپید تاج جلال است که با زندگی خداپسندانه به دست می‌آید.
32صبر از قدرت بهتر است و کسی که بر خود مسلط باشد از شخصی که شهری را تسخیر نماید برتر است.
33انسان قرعه را می‌اندازد، اما حکم آن را خداوند تعیین می‌کند.
