Скитания в пустыне
1Затем мы повернули назад и отправились в пустыню в сторону Тростникового моря, как указал мне Вечный. Долго мы кружили вокруг нагорий Сеира.
2Затем Вечный сказал мне: 3«Довольно вам кружить вокруг этих нагорий, теперь поверните к северу. 4Дай народу такое повеление: „Сейчас вы будете проходить через землю ваших братьев, потомков Есава, которые живут в Сеире. Они испугаются вас, но будьте очень осторожны. 5Не побуждайте их к войне, потому что Я не дам вам ни пяди их земли. Я дал Есаву нагорья Сеира в собственность. 6Вы должны заплатить им серебром за пищу, которую будете есть, и за воду, которую будете пить. 7Вечный, ваш Бог, благословил вас во всяком деле ваших рук. Он охранял вас в путешествии через эту огромную пустыню. Эти сорок лет Вечный, ваш Бог, был с вами, и вы ни в чём не нуждались“».
8Так мы прошли мимо наших братьев, потомков Есава, которые живут в Сеире. Мы повернули с дороги Иорданской долины, которая поднимается от Елата и Эцион-Гевера, и путешествовали по дороге пустыни Моава.
9Вечный сказал мне: «Не тревожь моавитян и не побуждай их к войне, потому что Я не дам тебе их земли. Я дал Ар2:9 Ар— моавитский город, представляющий здесь всю страну Моав (см. ст. 18). во владение потомкам Лута».
10(Прежде там жили емиты — сильный и многочисленный народ, высокие, как анакиты. 11Подобно анакитам, они считались рефаитами, но моавитяне называли их емитами. 12А в Сеире прежде жили хорреи, но потомки Есава прогнали их. Они истребили хорреев и поселились на их земле — сделали так же, как сделал Исраил в земле, которую Вечный отдал ему во владение.)
13Вечный сказал: «Теперь встаньте и пересеките долину Заред». И мы пересекли долину.
14Тридцать восемь лет прошло с тех пор, как мы покинули Кадеш-Барни, до того времени, как мы пересекли долину Заред. К тому времени в лагере уже не осталось никого из прежнего поколения воинов, как и клялся им Вечный. 15Рука Вечного была против них, пока Он полностью не искоренил их из лагеря.
16И вот когда последний из этих воинов умер, 17Вечный сказал мне: 18«Пройди сегодня мимо земли Моава, то есть мимо Ара. 19Когда ты приблизишься к аммонитянам, не тревожь их и не побуждай к войне, потому что от земли, принадлежащей аммонитянам, Я не дам тебе во владение ничего. Я дал её во владение потомкам Лута».
20(Она также считалась землёй рефаитов, которые прежде жили там, но аммонитяне называли их замзумитами. 21Они были сильным и многочисленным народом, высоким, как анакиты. Вечный истребил их перед аммонитянами, которые прогнали их и поселились на их земле. 22Вечный сделал то же самое для потомков Есава, которые жили в Сеире, когда истребил перед ними хорреев. Они прогнали их и поселились на их месте, где живут и сейчас. 23А что до аввитов, которые жили в селениях до самой Газы, то кафтореи, вышедшие с Крита2:23 Букв.: «Кафтора»., истребили их и поселились на их месте.)
Победа над царём Сигоном
(Чис. 21:21‒30)
24Вечный сказал: «Отправляйтесь в путь и перейдите реку Арнон. Смотри, Исраил, Я отдал в твои руки аморрея Сигона, царя Хешбона, и его страну. Приступай к захвату и начинай воевать с ним. 25С этого самого дня Я стану распространять ужас и страх перед тобой на все народы под небом. Они услышат вести о тебе и испугаются и затрепещут от страха».
26Из пустыни Кедемот я послал вестников к Сигону, царю Хешбона, чтобы предложить мир, и сказал: 27«Позволь нам пройти через твою страну. Мы будем держаться главной дороги — не свернём ни вправо, ни влево. 28Продай нам за серебро пищу, чтобы есть, и воду, чтобы пить. Позволь нам только пройти, 29как позволили потомки Есава, которые живут в Сеире, и моавитяне, которые живут в Аре, — пока мы не перейдём через Иордан в землю, которую Вечный, наш Бог, отдаёт нам». 30Но Сигон, царь Хешбона, не позволил нам пройти. Ведь Вечный, ваш Бог, сделал его сердце упрямым, а дух упорным, чтобы отдать его в ваши руки, как и произошло.
31Вечный сказал мне: «Смотри, Я отдаю Сигона и его страну тебе. Теперь захвати его землю и завладей ею».
32Когда Сигон выступил нам навстречу со всем своим войском к Иахацу, 33Вечный, наш Бог, отдал его нам в руки, и мы поразили его вместе с его сыновьями и всем войском. 34В то время мы взяли все его города и полностью истребили народ — мужчин, женщин и детей. Мы не оставили в живых никого. 35Но скот и добычу из захваченных городов мы взяли себе. 36От города Ароера на берегу реки Арнон и от города, что в долине, до самого Галаада не было города, который оказался бы неприступным для нас. Вечный, наш Бог, отдал нам всё. 37Но по повелению Вечного, нашего Бога, мы не посягнули ни на землю аммонитян, ни на землю вдоль реки Иаббок, ни на ту, что вокруг городов в горах.
Ghi Nhớ Sự Lang Thang của Ít-ra-ên
1“Rồi chúng ta quay lại, đi vào hoang mạc hướng về Biển Đỏ như Chúa Hằng Hữu đã bảo tôi, chúng ta phải đi vòng quanh vùng Núi Sê-i-rơ trong một thời gian rất lâu.
2Một hôm, Chúa Hằng Hữu phán bảo tôi: 3‘Con cho dân biết là họ đi quanh vùng này đủ rồi; bây giờ hãy chuyển lên hướng bắc. 4Con hãy truyền lệnh này cho dân chúng: “Các ngươi sắp đi qua lãnh thổ của một nước anh em. Dân nước này là con cháu Ê-sau, sinh sống ở Sê-i-rơ, và họ sẽ sợ các ngươi, nhưng phải thận trọng, 5không được gây hấn với họ. Ta sẽ không cho các ngươi đất của họ, dù một mảnh lọt bàn chân cũng không, vì Ta đã cho Ê-sau vùng Núi Sê-i-rơ này. 6Khi cần thức ăn, nước uống, các ngươi phải mua của họ và trả tiền hẳn hoi. 7Vì Chúa Hằng Hữu là Đức Chúa Trời đã ban phước cho mọi công việc của các ngươi, trong suốt bốn mươi năm lang thang trong hoang mạc mênh mông, Ngài vẫn ở với các ngươi, không để cho thiếu thốn gì cả.”’
8Vậy, chúng ta đi qua đất của anh em mình, là con cháu Ê-sau ở Sê-i-rơ, theo đường cái A-ra-ba từ Ê-lát, và từ Ê-xi-ôn Ghê-be.
Vậy chúng ta rẽ lên hướng hoang mạc Mô-áp, 9Chúa Hằng Hữu cảnh báo chúng ta: ‘Đừng gây hấn với người Mô-áp. Ta không cho các ngươi đất của họ, vì Ta đã cho con cháu của Lót vùng A-rơ này.’”
10(Trước kia người Ê-mim ở trong vùng ấy, họ là một giống dân hùng mạnh, đông đúc, cao lớn như người A-na-kim. 11Cũng như người A-na-kim, họ được gọi là Rê-pha-im, nhưng người Mô-áp gọi họ là Ê-mim. 12Còn Sê-i-rơ trước kia là đất của người Hô-rít, về sau con cháu Ê-sau đến diệt người, chiếm đất. Đó cũng là điều Ít-ra-ên sắp làm cho vùng đất Chúa Hằng Hữu cho họ.)
13Môi-se tiếp: “Bây giờ Chúa Hằng Hữu phán bảo chúng ta: ‘Hãy đứng dậy. Đi qua Suối Xê-rết.’ Vậy, chúng ta băng suối theo lệnh Chúa.
14Từ ngày rời Ca-đe Ba-nê-a cho đến lúc băng Suối Xê-rết, tính đúng ba mươi tám năm! Trong thời gian này, Chúa Hằng Hữu ra tay tiêu diệt hết thế hệ phạm tội ở Ca-đê Ba-nê-a, từ lứa tuổi đầu quân trở lên, như lời Ngài đã thề. 15Tay Chúa Hằng Hữu chống lại họ cho đến khi Ngài loại bỏ tất cả những người này.
16Vậy, khi thế hệ ấy qua rồi, 17Chúa Hằng Hữu phán cùng tôi: 18‘Hôm nay, các ngươi sẽ đi qua biên giới Mô-áp ở vùng A-rơ. 19Và khi đến gần đất của con cháu Am-môn, các ngươi không được gây hấn, vì Ta sẽ không cho các ngươi đất của họ. Ta đã cho con cháu của Lót đất ấy.’”
20(Đất này trước kia thuộc người Rê-pha-im, là một giống dân hùng mạnh, đông đúc, cao lớn như người A-na-kim; riêng người Am-môn gọi họ là Xam-xu-mim. 21Họ là một dân lớn, đông, cao to như người A-na-kim. Nhưng Chúa Hằng Hữu diệt người Rê-pha-im, và người Am-môn chiếm chỗ của họ. 22Đó cũng là điều Chúa làm để giúp con cháu Ê-sau, khi Ngài diệt người Hô-rít, cho người Ê-đôm đất Sê-i-rơ. 23Một trường hợp tương tự khác là người A-vim cư ngụ trong các làng mạc xa xôi đến tận Ga-xa bị người ở Cáp-tô-rim đến tiêu diệt, chiếm đất.)
24Môi-se nói tiếp: “Rồi Chúa Hằng Hữu phán: ‘Bây giờ các ngươi lên đường, băng Sông Ạt-nôn, vào đất của Si-hôn, người A-mô-rít, vua Hết-bôn, đánh phá và chiếm cứ đất đai! 25Từ hôm nay, Ta làm cho muôn dân hãi hùng khi nghe nói về các ngươi, run rẩy khi đứng trước các ngươi.’”
Chiến Thắng Si-hôn, Vua Hết-bôn
26Môi-se nói tiếp: “Từ hoang mạc Kê-đê-mốt, tôi sai sứ giả đến gặp Si-hôn, vua Hết-bôn, để bàn chuyện hòa bình:
27‘Xin cho chúng tôi đi qua đất vua. Chúng tôi chỉ xin đi trên đường cái, không rẽ ngang rẽ dọc. 28Chúng tôi sẽ mua thức ăn nước uống, trả tiền sòng phẳng. Chỉ xin cho chúng tôi mượn đường đi qua, 29cũng như con cháu Ê-sau ở Sê-i-rơ và người Mô-áp ở A-rơ đã giúp chúng tôi. Vì chúng tôi đang đi trên đường vào đất Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời chúng tôi cho chúng tôi, bên kia sông Giô-đan.’
30Nhưng Vua Si-hôn của Hết-bôn từ chối, vì Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của chúng ta, đã làm cho vua ấy trở nên ương ngạnh, để giao họ cho chúng ta trừng phạt. Đó là việc đã xảy ra.
31Chúa Hằng Hữu phán bảo tôi: ‘Ta đã nộp Vua Si-hôn và đất của vua vào tay con. Hãy tấn công và chiếm lấy đi đất.’
32Vua Si-hôn đem toàn lực ra giao chiến tại Gia-hát. 33Nhưng Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời chúng ta, nạp họ cho chúng ta, cha con Si-hôn và toàn lực lượng của vua ấy bị đánh bại. 34Chúng ta xâm chiếm mọi thành của họ, giết cả nam phụ lão ấu. 35Chỉ giữ lại bầy gia súc và các chiến lợi phẩm đoạt được.
36Vậy từ A-rô-e, một thành ở bên bờ Khe Ạt-nôn, cho đến Ga-la-át, một thành trong thung lũng, chẳng có thành nào là kiên cố quá cho chúng ta cả, vì Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời chúng ta, đã nạp tất cả vào tay chúng ta. 37Tuy nhiên, theo lệnh Chúa, chúng ta không động đến đất của người Am-môn ở dọc mé Sông Gia-bốc, các thành ở trên núi và những nơi nào Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời chúng ta đã cấm.”