1Obi a ɔkɔ so yɛ tufoanteɛ wɔ animka pii akyi no
wɔbɛsɛe no mpofirim a wɔrentumi nsi ano.
2Sɛ teneneefoɔ di yie a, nnipa no di ahurisie;
sɛ amumuyɛfoɔ di nnipa so a, wosi apinie.
3Onipa a ɔdɔ nyansa no ma nʼagya anigye,
nanso nnwamanfoɔ yɔnko sɛe nʼahonya.
4Ɔhene nam atɛntenenee so ma ɔman no asomdwoeɛ,
nanso deɛ ɔde adifudepɛ gye adanmudeɛ no bɔ ɔman no.
5Obiara a ɔdaadaa ne yɔnko no
sum ne nan afidie.
6Ɔdebɔneyɛfoɔ bɔne sum no afidie,
nanso ɔteneneeni bɛtumi ato dwom ama nʼani agye.
7Ahiafoɔ atɛnteneebuo ho hia teneneefoɔ,
nanso amumuyɛfoɔ nni saa tema no.
8Fɛdifoɔ de basabasayɛ ba kuropɔn mu,
nanso anyansafoɔ dwodwo abufuo ano.
9Sɛ onyansafoɔ de ɔkwasea kɔ asɛnniiɛ a,
ɔkwasea no bobom kasa di fɛ, na asomdwoeɛ mma.
10Mogyapɛfoɔ kyiri ɔnokwafoɔ,
na wɔhwehwɛ sɛ wɔbɛkum deɛ ɔtene.
11Ɔkwasea da abufuo nyinaa adi,
nanso onyansafoɔ hyɛ ne ho so.
12Sɛ sodifoɔ tie nkontomposɛm a,
nʼadwumayɛfoɔ nyinaa bɛyɛ amumuyɛfoɔ.
13Ohiani ne ɔhyɛsofoɔ nyinaa wɔ saa adeɛ baako yi:
Awurade ma wɔn baanu nyinaa ani a wɔde hunu adeɛ.
14Sɛ ɔhene di ahiafoɔ asɛm yie a,
nʼahennwa bɛtim hɔ daa.
15Ntenesoɔ abaa ma nyansa,
na abɔfra a wɔde ne pɛ ma noɔ no, gu ne na anim ase.
16Sɛ amumuyɛfoɔ di yie a, bɔne nso kɔ so,
na teneneefoɔ bɛhunu wɔn asehweɛ.
17Tene wo ba so, na ɔbɛma wo asomdwoeɛ;
ɔbɛma wo ɔkra ani agye.
18Sɛ anisoadehunu nni hɔ a, nnipa no yɛ basaa;
na nhyira nka deɛ ɔdi mmara so.
19Wɔmmfa anomu nsɛm nko ara ntene ɔsomfoɔ so,
ɔte aseɛ deɛ, nanso ɔremfa.
20Wohunu obi a ɔpere ne nsɛm ho anaa?
Ɔkwasea mu wɔ anidasoɔ sene no.
21Sɛ obi korɔkorɔ ne ɔsomfoɔ firi ne mmɔfraase a,
awieeɛ no ɔde awerɛhoɔ na ɛbɛba.
22Onipa a ne bo afuo de mpaapaemu ba,
na deɛ ne bo nkyɛre fu no yɛ bɔne pii.
23Onipa ahomasoɔ brɛ no ase,
nanso deɛ ɔwɔ ahobrɛaseɛ no nya animuonyam.
24Deɛ ɔboa ɔkorɔmfoɔ no ha ɔno ankasa ho.
Wɔama waka ntam enti ɔsuro sɛ ɔbɛdi adanseɛ.
25Onipa ho suro bɛtumi ayɛ afidie ama wo,
na deɛ ɔde ne ho to Awurade so no, wɔbɛgye no.
26Bebree hwehwɛ sɛ wɔbɛnya ɔhene ne no akasa,
nanso onipa nya atɛntenenee firi Awurade nkyɛn.
27Teneneefoɔ kyiri atorofoɔ;
na amumuyɛfoɔ kyiri wɔn a wɔn akwan tene.
1كسی كه بعد از تنبيه بسيار، باز سرسختی كند، ناگهان خرد خواهد شد و ديگر علاجی نخواهد داشت.
2وقتی قدرت در دست نيكان است مردم شادند، اما قدرت كه به دست بدان بيفتد مردم مینالند.
3پسر عاقل پدرش را خوشحال میكند، اما پسری كه به دنبال زنان بدكاره میرود اموالش را بر باد میدهد.
4پادشاه عاقل به مملكتش ثبات میبخشد، اما آنكه رشوه میگيرد مملكت خود را نابود میكند.
5شخص متملق با چاپلوسیهای خود به دوستش صدمه میزند.
6بدكاران در دام گناه خود گرفتار میشوند، اما شادی نصيب درستكاران میگردد.
7شخص درستكار نسبت به فقرا با انصاف است، اما آدم بدكار به فكر آنها نيست.
8آدم احمقی كه همه را مسخره میكند میتواند شهری را به آشوب بكشاند، اما شخص دانا تلاش میكند صلح و آرامش برقرار نمايد.
9بحث كردن با آدم نادان سودی ندارد، زيرا او يا عصبانی میشود يا مسخره میكند.
10افرادی كه تشنهٔ خون هستند از اشخاص درستكار متنفرند و قصد جانشان را دارند.
11آدم نادان خشم خود را فوری بروز میدهد، اما شخص دانا جلو خشم خود را میگيرد.
12اگر حاكم به حرفهای دروغ گوش كند، تمام افرادش دروغگو خواهند شد.
13فقير و ثروتمند در يک چيز مثل هم هستند: خداوند به هر دو آنها چشم بينا داده است.
14پادشاهی كه نسبت به فقرا با انصاف باشد، سلطنتش هميشه پا برجا خواهد ماند.
15برای تربيت بچه، چوب تأديب لازم است. اگر او را به حال خود واگذاری و ادب نكنی، باعث سرافكندگی مادرش خواهد شد.
16وقتی اشخاص بدكار به قدرت میرسند، فساد زياد میشود؛ ولی قدرت آنها دوامی نخواهد داشت و نيكان سقوط آنها را به چشم خواهند ديد.
17فرزند خود را تأديب كن تا باعث شادی و آرامش فكر تو شود.
18در جايی كه پيام خدا نيست، مردم سركش میشوند. خوشا به حال قومی كه احكام خدا را به جا میآورند.
19خدمتكار را نمیتوان تنها با نصيحت اصلاح كرد، زيرا او هر چند حرفهای تو را بفهمد ولی به آنها توجه نخواهد كرد.
20شخصی كه بدون فكر كردن و با عجله جواب میدهد از يک احمق هم بدتر است.
21غلامی كه اربابش او را از كودكی به نازپرورده باشد، برای اربابش غلامی نخواهد كرد.
22شخص تندخو نزاع به پا میكند و باعث ناراحتی میشود.
23تكبر، انسان را به زمين میزند، ولی فروتنی منجر به سربلندی میشود.
24كسی كه با دزد رفيق میشود، دشمن جان خويش است، زيرا شهادت دروغ میدهد و به اين ترتيب خود را زير لعنت قرار میدهد.
25كسی كه از انسان میترسد گرفتار میشود، اما شخصی كه به خداوند توكل میكند در امان میماند.
26بسياری از مردم از حاكم انتظار لطف دارند غافل از اينكه خداوند است كه حق هر كس را میدهد.
27درستكاران از بدكاران نفرت دارند و بدكاران از درستكاران.