Panultihon 25 – APSD-CEB & AKCB

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 25:1-28

Ang Uban pang mga Panultihon ni Solomon

1Ania pa gayod ang uban pang mga panultihon ni Solomon nga gikopya sa mga tawo ni Hezekia nga hari sa Juda:

2Ginapasidunggan nato ang Dios tungod sa mga butang nga wala niya ipadayag kanato; apan ginapasidunggan nato ang mga hari tungod sa mga butang nga ilang gipadayag kanato.

3Maingon nga dili masukod kon unsa kataas ang langit ug unsa kalawom ang yuta, dili usab matugkad ang hunahuna sa mga hari.

4Kinahanglan nga kuhaon una ang mga nakasagol sa plata ayha pormahon sa platero. 5Kinahanglan palayason ang daotang mga katawhan25:5 mga katawhan: o, mga opisyal; o, mga magtatambag. sa hari aron motunhay ang pagkamatarong sa iyang gingharian.

6Kon anaa ka sa atubangan sa hari, ayaw isipa imong kaugalingon nga mora ka na ug si kinsa, ug ayaw paglingkod uban sa mga dungganon. 7Kay mas maayo nga ang hari maoy mopalingkod kanimo kaysa iya kang papahawaon ug maulawan ka atubangan sa mga dungganon.

8Ayaw pagdali-dalig sugilon sa korte bahin sa imong nakita, kay unsa na lang kahay imong buhaton kon mapamatud-an sa usa ka saksi nga sayop ka!

9Kon may panagbangi kamo sa imong higala, husaya kini nga kamo-kamo ra ug ayaw ipanugilon ang inyong mga sekreto, 10kay kon masayran na kini sa uban, basin maulawan kamo, ug madaot ang inyong dungog hangtod sa hangtod.

11Ang pagsulti sa hustong mga pulong sa tukmang panahon nahisama kaanindot sa bulawan nga mga mansanas diha sa sudlanan nga pilak.

12Ang pagbadlong sa tawong maalamon mas bililhon pa sa alahas nga bulawan alang sa tawo nga mamati niini.

13Ang kasaligan nga mensahero makapagaan sa gibati sa nagsugo kaniya, sama sa bugnaw nga tubig panahon sa ting-init.

14Ang tawo nga wala nagatuman sa iyang saad sama sa dag-om ug hangin nga walay dalang ulan.

15Ang pagpailob ug ang malumong sinultihan makakumbinse sa mga pangulo ug bisan sa mga gahi ug kasingkasing.

16Ayaw pagpalabig kaon ug dugos kay tingalig mosuka ka. 17Ayaw pagsige ug pamisita sa imong silingan, kay tingalig mapul-an siya ug maglagot na hinuon kanimo.

18Ang tawo nga nagasaksi ug bakak sa iyang isigka-tawo makapasakit nga daw sa espada, bunal, ug pana.

19Ang pagsalig sa tawong dili masaligan sa panahon sa kalisod walay kapuslanan sama sa daot nga ngipon o bali nga tiil.

20Kon awitan mo sa masadya nga awit ang tawong anaa sa labihan nga kalisod, sama rag gihuboan mo siya ug bisti panahon sa tingtugnaw o gibutangan mo ug suka ang iyang samad.

21Kon ang imong kaaway gigutom, pakan-a; kon giuhaw, paimna. 22Kay kon buhaton mo kini maulaw siya sa iyang gihimo kanimo,25:22 maulaw siya sa iyang gihimo kanimo: sa literal, nagtapok ka ug baga sa iyang ulo. ug ang Ginoo magabalos kanimo.

23Maingon nga ang hanging habagat magdalag ulan, ang tabi-tabi magdala usab ug kasuko.

24Mas maayo pang magpuyo sa atop sa balay25:24 atop sa balay: Tan-awa usab ang 21:9. kaysa magpuyo sulod sa balay uban sa asawa nga palaaway.

25Ang maayong balita nga gikan sa layong dapit sama sa mabugnaw nga tubig nga makapatagbaw sa tawong giuhaw.

26Ang tawong matarong nga magpahiuyon sa tawong daotan sama sa lubog nga tuboran o sa hugaw nga atabay.

27Dili maayo ang sobra nga pagkaon ug dugos, mao usab ang pagtinguha nga dayegon ka kanunay sa mga tawo.

28Ang tawo nga dili makapugong sa iyang kaugalingon daling mapukan sama siya sa usa ka siyudad nga walay paril.

Akuapem Twi Contemporary Bible

Mmebusɛm 25:1-28

Salomo Mmebusɛm Nkekaho

1Eyinom yɛ Salomo mmebusɛm nkekaho a Yudahene Hesekia afotufo kyerɛwee:

2Ɛyɛ Onyankopɔn anuonyamhyɛ sɛ wɔde asɛm sie;

sɛ wɔpɛɛpɛɛ asɛm mu nso hyɛ ahemfo anuonyam.

3Sɛnea ɔsoro korɔn na asase mu dɔ no,

saa ara na wɔrentumi nhwehwɛ ahemfo koma mu.

4Sɛ woyi dwetɛ ho fi a,

na ato nea ɛkɔ dwetɛdwumfo nsam;

5Yi amumɔyɛfo fi ɔhene anim,

na trenee bɛma nʼahengua atim.

6Mma wo ho so wɔ ɔhene anim,

na mpere dibea wɔ atitiriw mu;

7Eye ma no sɛ ɔbɛka akyerɛ wo se, “Bra soro ha,”

sen sɛ ɔbɛbrɛ wo ase wɔ otitiriw bi anim.

Nea wode wʼani ahu no

8mpɛ ntɛm mfa nkɔ asennii,

na sɛ awiei no wo yɔnko gu wʼanim ase a

dɛn na wobɛyɛ?

9Sɛ wo ne wo yɔnko di asɛm a

nna obi foforo ahintasɛm adi,

10anyɛ saa a, nea ɔbɛte no begu wʼanim ase

na din bɔne a wubenya no rempepa da.

11Asɛm a wɔka no sɛnea ɛfata no

te sɛ sika kɔkɔɔ a wɔabɔ sɛ aprɛ

de atuatua dwetɛ nsiesiei mu.

12Sikakɔkɔɔ asokaa anaa sikakɔkɔɔ ankasa ahyehyɛde

te sɛ onyansafo animka a ɔde ma nea ɔyɛ aso ma no.

13Sɛnea sukyerɛmma ma wim dwo wɔ otwabere mu no,

saa ara na ɔsomafo nokwafo te ma wɔn a wɔsoma no no;

na ɔma ne wuranom akomatɔyam.

14Omununkum ne mframa a ɛmfa osu mma no

te sɛ onipa a ɔde akyɛde a ɔmmfa mma hoahoa ne ho.

15Ntoboase ma sodifo ti da,

na tɛkrɛmabere tumi bu dompe mu.

16Sɛ wunya ɛwo a, nni ntra so,

ne bebrebe bɛma woafe.

17Ntaa nkɔ wo yɔnko fi,

wo ho fono no a, ɔbɛtan wo.

18Onipa a odi adansekurum tia ne yɔnko no

te sɛ kontibaa, afoa anaa bɛmma a ano yɛ nnam.

19Ɛse a ɛyare ɔkekaw anaa nan a ɛyɛ apakye

te sɛ nea wode wo ho to ɔtorofo so hiada mu.

20Nea ɔto dwom kyerɛ ɔwerɛhowni no,

te sɛ nea ɔpa ntama gu awɔwbere mu

anaa te sɛ nsa nyinyanyinya a wohwie gu apirakuru so.

21Sɛ ɔkɔm de wo tamfo a, ma no aduan nni;

sɛ osukɔm de no a, ma no nsu nnom.

22Sɛ woyɛ saa a, wobɛsosɔ nnyansramma agu nʼatifi,

na Awurade bɛma wo akatua.

23Sɛnea atifi fam mframa de osu ba no,

saa ara na tɛkrɛma a edi nseku de omuna ba.

24Eye sɛ wobɛtena suhyɛ twɔtwɔw ase baabi,

sen sɛ wo ne ɔyere tɔkwapɛfo bɛtena fie.

25Nsuonwini a ɔkra a atɔ beraw nya no

te sɛ anigyesɛm a efi akyirikyiri.

26Asuti a afono anaa abura a ayɛ pɔtɔɔ

te sɛ ɔtreneeni a ogyaa ne ho ma amumɔyɛfo.

27Enye sɛ wodi ɛwo ntraso,

saa ara na ɛnyɛ anuonyam sɛ obi bɛhwehwɛ nsɛm a mu dɔ mu.

28Onipa a onni ahohyɛso no

te sɛ kuropɔn a nʼafasu abubu agu fam.