Panultihon 24 – APSD-CEB & TCB

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 24:1-34

‒ 19 ‒

1Ayaw kasina sa mga daotan o paninguha nga makighigala kanila, 2kay ang ilang ginahunahuna ug ginapanulti mao ang pagpasakit sa uban.

‒ 20 ‒

3-4Pinaagi sa kaalam matukod ang usa ka balay, ug mapalig-on kini pinaagi sa maayong panabot; ug ang mga kuwarto niini mapuno sa nindot ug mahalon nga mga kabtangan pinaagi sa kahibalo.24:3-4 o, Kon maalamon ka, mapundar ug mapauswag nimo ang imong panimalay.

‒ 21 ‒

5Ang mga tawong maalamon dakog ikatabang panahon sa gira, 6kay kinahanglan ang ilang mga tambag sa pagpakiggira. Ug mas dako ang tsansa nga modaog kon daghan ang magtatambag.

‒ 22 ‒

7Dili matugkad sa tawong buang-buang ang kaalam. Wala siyay ikasulti kon maalamong mga butang nay hisgotan.

‒ 23 ‒

8Ang tawong magplano kanunay ug daotan ilado nga tigpasiugdag daotan. 9Sala ang bisan unsay ipasiugda sa tawong buang-buang, ug ngil-aran ang mga tawo sa bugalbugalon.

‒ 24 ‒

10Kon mawad-an kag paglaom sa panahon sa kalisod, timailhan kana nga ikaw huyang.

‒ 25 ‒

11Ayaw pagduhaduha sa pagluwas sa mga tawo nga dili sad-an nga gihukman nga patyon. 12Moingon ka nga wala ka mahibalo bahin niini, apan nahibalo ang Dios kon nagsulti ka sa tinuod o wala. Nagabantay siya kanimo ug nakahibalo siya kon unsay anaa sa imong hunahuna. Balosan ka niya sumala sa imong binuhatan.

‒ 26 ‒

13-14Anak, maingon nga ang dugos tam-is ug makaayo kanimo, ingon usab niana ang kaalam. Kay kon maalamon ka, may maayo kang kaugmaon ug dili mapakyas ang imong mga pangandoy.

‒ 27 ‒

15Ayaw pag-awat sa tawong daotan nga manglungkab sa pinuy-anan sa tawong matarong. 16Kay bisan makapito pa mapandol ang tawong matarong, makabangon ra gihapon siya. Apan kon ang daotan ang malaglag, dili na siya makabangon pa.

‒ 28 ‒

17Ayaw pagmaya kon may daotang mahitabo sa imong kaaway. 18Makita sa Ginoo ang imong gibuhat, ug dili niya kini magustohan; ug undangan niya ang pagsilot sa imong kaaway.

‒ 29 ‒

19Ayawg kalagot o kasina sa daotang mga tawo, 20kay wala silay maayong kaugmaon ug mahisama sila sa suga nga napalong.

‒ 30 ‒

21Anak, tahora ang Ginoo ug ang hari. Ayaw pakig-uban sa mga tawong nakigbatok kanila, 22kay wala ka masayod kon unsay kalaglagan nga kalit nga ipadala sa Ginoo o sa hari ngadto kanila.

Dugang pa nga mga Panultihon

23Ania pay laing mga panultihon gikan sa maalamon nga mga tawo:

Dili maayo nga may pinalabi ka sa imong paghukom. 24Kon ipalingkawas mo ang nakasala, tunglohon ug kapungtan ka sa mga tawo. 25Apan kon silotan mo ang nakasala, panalanginan ka ug mouswag ka pa.

26Ang dili bakak nga tubag nagapadayag sa tinuoray nga panaghigalaay.

27Andama una ang imong panginabuhian, sama sa uma, sa dili ka pa magtukod ug panimalay.24:27 magtukod ug panimalay: o, magtukod ug balay.

28Ayaw pagsaksi batok sa imong isigka-tawo sa walay igong hinungdan, o manugilon ug bakak bahin kaniya. 29Ayaw pag-ingon, “Balosan ko siya sa iyang gihimo kanako. Himuon ko usab kaniya ang iyang gihimo kanako.”

30Miagi ako sa uma sa usa ka tawong tapolan ug walay panabot. 31Puno na kini sa mga sagbot ug sampinit, ug guba na ang koral niini. 32Gipamalandongan ko pag-ayo kining akong nakita ug nakuha ko kini nga leksyon: 33Higda-higda, tulog-tulog, ug pagpangiyugpos gamay, tawong tapolan, 34ug sa kalit lang moabot kanimo ang kawad-on nga daw sama sa armadong tulisan.

Tagalog Contemporary Bible

Kawikaan 24:1-34

… 19 …

1Huwag kang mainggit sa mga taong masama o hangarin mang makipagkaibigan sa kanila. 2Sapagkat ang iniisip nila at sinasabi ay para sa kapahamakan ng iba.

… 20 …

3-4Sa pamamagitan ng karunungan, maitatayo mo at mapapaunlad ang iyong tahanan. Mapupuno rin ito ng mahahalagang kayamanan.

… 21 …

5Ang taong marunong ay malaki ang maitutulong upang lalong lumakas ang mga nakikipaglaban, 6sapagkat kailangan nila ng mga payo sa pakikipaglaban. At higit na matitiyak ang tagumpay kung maraming nagpapayo.

… 22 …

7Ang karunungan ay hindi maunawaan ng mangmang. Wala siyang masabi kapag mahahalagang bagay ang pinag-uusapan.

… 23 …

8Ang taong laging nagpaplano ng masama ay kikilalaning may pakana ng kasamaan. 9Anumang pakana ng hangal ay kasalanan, at kinasusuklaman ng mga tao ang sinumang nangungutya.

… 24 …

10Kapag ikaw ay nawalan ng pag-asa sa panahon ng kahirapan, nagpapakita lang ito na ikaw ay mahina.

… 25 …

11Huwag kang mag-atubiling iligtas ang walang kasalanan na hinatulan ng kamatayan. 12Maaaring sabihin mo na wala kang nalalaman sa nangyari, pero alam ng Dios kung totoo o hindi ang iyong sinasabi, dahil binabantayan ka niya at alam niya ang nasa puso mo. Gagantimpalaan ka niya ayon sa iyong mga ginawa.

… 26 …

13-14Anak, kung papaanong matamis at mabuti para sa iyo ang pulot, ganoon din naman ang karunungan. Sapagkat kung marunong ka, mapapabuti ang iyong kinabukasan at mapapasaiyo ang iyong mga hinahangad.

… 27 …

15Huwag kang gagaya sa taong masama na palihim na sumasalakay sa bahay ng matuwid. 16Ang taong matuwid, mabuwal man ng pitong ulit ay tiyak na makakabangon ulit. Hindi tulad ng taong masama na kapag nabuwal ay hindi na makakabangon pa.

… 28 …

17Huwag kang matuwa kapag napapahamak ang iyong kaaway, 18dahil kapag nakita ng Panginoon na natutuwa ka, hindi niya ito magugustuhan, at hindi na niya parurusahan ang iyong kaaway.

… 29 …

19Huwag kang mabalisa o mainggit sa mga taong masama, 20sapagkat wala silang mabuting kinabukasan at magiging tulad sila ng ilaw na namatay.

… 30 …

21Anak, igalang mo ang Panginoon at ang hari. Huwag kang makisama sa mga taong sumusuway sa kanila, 22sapagkat hindi mo alam kung anong kapahamakan ang biglang ibibigay ng Panginoon o ng hari sa kanila.

Dagdag pang Kawikaan

23Narito pa ang ilang kawikaan ng marurunong na tao:

Hindi dapat magtangi ng tao sa paghatol ng katarungan.

24Kapag pinalaya mo ang taong may kasalanan, susumpain ka at kamumuhian ng mga tao.

25Ngunit kapag pinarusahan mo ang may kasalanan, matutuwa ang mga tao at pagpapalain ka.

26Ang tapat na kasagutan ay tanda ng mabuting pagkakaibigan.

27Ihanda mo muna ang iyong pagkakakitaan, tulad ng iyong bukid na taniman bago ka magtatag ng sariling tahanan.

28Huwag kang sasaksi sa iyong kapwa nang walang sapat na dahilan, o magsalita laban sa kanya ng kasinungalingan.

29Huwag mong sasabihin, “Gaganti ako, gagawin ko sa kanya ang ginawa niya sa akin.”

30Dumaan ako sa bukid ng taong tamad at mangmang. 31Puno na ito ng mga damo at matitinik na halaman, at giba na ang mga bakod nito. 32Nang makita ko ito, napaisip ako ng mabuti, at natutunan ko ang aral na ito: 33Sa kaunting pahinga, kaunting pagtulog, at paghalukipkip mo, taong tamad, 34ay biglang darating sa iyo ang kahirapan na para kang ninakawan ng armadong tulisan.