Panultihon 15 – APSD-CEB & TNCV

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 15:1-33

1Ang malumanay nga tubag makahupay sa kasuko, apan ang singhag makapaalsa sa dugo.

2Ang mga pulong sa maalamon nga tawo makahatag ug kaalam, apan puro lang kabuang ang mogawas sa baba sa tawong buang-buang.

3Makita sa Ginoo ang tanan, bisan asang dapita. Nagatan-aw siya sa mga binuhatan sa mga daotan ug sa mga matarong.

4Ang malumo nga mga pulong makaayo sa kinabuhi sa tawo,15:4 makaayo… tawo: sa literal, kahoy nga nagahatag sa kinabuhi. apan ang sakit nga mga pulong makapasakit sa dughan.

5Ang buang-buang nga tawo dili manumbaling kon badlongon sa iyang amahan ang iyang pamatasan, apan ang maalamon mopatuo.

6Modaghan ang bahandi sa mga matarong, apan ang iya sa mga daotan mahanaw.

7Imantala sa mga maalamon ang kaalam; dili kini mahimo sa mga buang-buang.

8Ngil-aran ang Ginoo sa halad sa mga daotan, apan gikalipay niya ang pag-ampo sa mga matarong.

9Ngil-aran ang Ginoo sa paggawi sa tawong daotan, apan ginahigugma niya ang tawong nagatinguha sa paghimog matarong.

10Ang pagtul-id sa pamatasan isipong daotan sa tawo nga mitipas sa hustong dalan. Ang tawo nga dili gusto badlongon mamatay.

11Kon nahibalo ang Ginoo kon unsay nangahitabo sa dapit sa mga patay, mas labaw pa siyang nahibalo kon unsay anaa sa kasingkasing sa tawo.

12Ang tawong bugalbugalon dili gustong badlongon; dili siya magpatambag sa mga maalamon.

13Kon malipayon ang tawo, mapahiyomon siya, apan kon anaa siya sa kasubo, maminghoy ang iyang nawong.

14Ang tawo nga may pagsabot gusto gayod nga makakat-on, apan ang tawong buang-buang mas gusto pa gayod ug kabuang.

15Pait ang kinabuhi sa mga kabos, apan kon kontento lang sila, magmalipayon sila sa kanunay.

16Mas maayo pa ang kabos nga may pagtahod sa Ginoo kaysa adunahan nga puno sa kagubot ang kinabuhi.

17Mas maayo pang magsud-an lang ug utan nga may paghigugmaay kaysa magsud-an ug karne nga may pagdinumtanay.

18Ang pagkamainiton ug ulo makasugod ug kasamok, apan ang pagkamapailubon makapaundang sa panag-away.

19Kon tapolan ka mahimong lisod ang imong kinabuhi, apan kon magkugi ka maharuhay imong kinabuhi.

20Ang maalamon nga anak nagahatag ug kalipay sa iyang ginikanan. Buang-buang ang anak nga nagapakadaotan sa iyang ginikanan.

21Ang tawo nga walay pagsabot malipay sa mga binuang, apan ang tawong may pagsabot nagakinabuhi nga matarong.

22Kon dili ka maminaw ug tambag kabahin sa imong mga plano, dili ka molampos, apan kon maminaw kag daghang tambag molampos gayod kini.

23Malipay ang tawo kon makahatag siya sa tukma nga tubag. Samot na gayod kaanindot kon makahatag siya sa tukmang tubag sa tukmang higayon.

24Nagasubay ang maalamon nga tawo sa dalan paingon sa kinabuhi aron malikayan niya ang kamatayon.

25Gub-on sa Ginoo ang balay sa mga mapahitas-on,15:25 mga mapahitas-on nga buot moilog sa yuta sa mga biyuda. apan panalipdan niya ang mga yuta sa mga biyuda.

26Ngil-aran ang Ginoo sa ginahunahuna sa mga daotan, apan kalipay niya ang mga ginahunahuna15:26 ginahunahuna: o, ginasulti. sa mga hinlo ug kasingkasing.

27Ang tawo nga nagaangkon ug bahandi sa daotang paagi nagadala ug kalisod sa iyang panimalay. Ang tawo nga dili modawat ug suborno padayon nga magkinabuhi.

28Ang matarong nga tawo maghunahuna una sa dili pa siya mosulti, apan ang daotan magpataka lag sulti.

29Layo ang Ginoo sa mga daotan, apan mamati siya sa mga pag-ampo sa mga matarong.

30Makahatag ug kalipay ang mapahiyomon nga panagway, ug makapabaskog ang maayong balita.

31Ang maminaw ug pagbadlong nga makahatag kaayohan sa kinabuhi mahimong maalamon.

32Peligro ang tawo nga dili mamatig pagbadlong nga motul-id sa iyang pamatasan, apan kon iya kining tuohan, makaangkon siyag pagsabot.

33Ang pagtahod sa Ginoo magtudlo sa tawo nga magmaalamon, ug ang pagpaubos makahatag kaniyag dungog.

Thai New Contemporary Bible

สุภาษิต 15:1-33

1คำตอบอ่อนหวานช่วยระงับความโกรธ

แต่ถ้อยคำเผ็ดร้อนยั่วโทสะ

2ลิ้นของคนฉลาดส่งเสริมความรู้

แต่ปากของคนโง่พรั่งพรูความโง่ออกมา

3พระเนตรขององค์พระผู้เป็นเจ้าอยู่ทุกหนทุกแห่ง

ทรงจับตาดูทั้งคนชั่วและคนดี

4ถ้อยคำที่ช่วยเยียวยาเป็นต้นไม้แห่งชีวิต

แต่ลิ้นที่ตลบตะแลงทำให้จิตใจแตกสลาย

5คนโง่ดูหมิ่นคำสั่งสอนของพ่อแม่

ผู้ที่รับฟังคำตักเตือนแสดงถึงความฉลาด

6บ้านของคนชอบธรรมมีทรัพย์มหาศาล

แต่รายได้ของคนชั่วคือความล่มจม

7ปากของคนฉลาดเผยแพร่ความรู้

แต่จิตใจของคนโง่ไม่ซื่อตรง

8องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงชิงชังเครื่องบูชาของคนชั่ว

แต่พอพระทัยคำอธิษฐานของคนชอบธรรม

9องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงชิงชังวิถีทางของคนชั่ว

แต่ทรงรักผู้ที่ติดตามความชอบธรรม

10ผู้ที่ละทิ้งทางแห่งชีวิตจะถูกลงโทษแสนสาหัส

ผู้ที่เกลียดชังคำตักเตือนจะพบความตาย

11แม้แดนมรณาและแดนพินาศก็ประจักษ์แจ้งต่อองค์พระผู้เป็นเจ้า

จิตใจมนุษย์จะยิ่งกว่านั้นสักเท่าใด!

12คนชอบเยาะเย้ยไม่ชอบการตักเตือน

เขาจึงไม่ไปหาคนฉลาด

13จิตใจที่เป็นสุขทำให้หน้าตาสดใส

จิตใจที่ร้าวรานทำให้ดวงวิญญาณแหลกสลาย

14ใจสุขุมใฝ่หาความรู้

แต่คนโง่กินความโง่เป็นอาหาร

15ทุกวันของผู้ทุกข์ใจล้วนแต่เลวร้าย

แต่จิตใจร่าเริงมีงานฉลองไม่ขาดสาย

16มีน้อยแต่ยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้า

ดีกว่ามีมากแต่เดือดร้อนวุ่นวาย

17ได้กินผักนิดเดียวในที่ซึ่งมีความรัก

ดีกว่ากินเนื้อวัวขุนพร้อมกับความเกลียดชัง

18คนใจร้อนสร้างความแตกแยก

แต่คนใจเย็นยุติการวิวาท

19ทางของคนเกียจคร้านมีแต่ขวากหนาม

แต่วิถีของคนเที่ยงธรรมราบรื่น

20บุตรที่ฉลาดทำให้พ่อสุขใจ

แต่บุตรที่โง่เขลาดูหมิ่นแม่ของตน

21คนไร้สามัญสำนึกชื่นชอบความโง่เขลา

แต่คนที่มีความเข้าใจรักษาทางของตนให้ตรง

22ขาดคำปรึกษาแผนงานต่างๆ ก็ล้มเหลว

แต่มีที่ปรึกษาหลายคนทำให้ประสบผลสำเร็จ

23ผู้ให้คำตอบที่เหมาะสมก็พบความยินดี

ถ้อยคำที่ถูกกาลเทศะก็ดีเหลือหลาย

24เส้นทางชีวิตของคนสุขุมรอบคอบนำขึ้นสู่เบื้องบน

เพื่อป้องกันไม่ให้ดิ่งลงสู่หลุมฝังศพ

25องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงรื้อบ้านของคนหยิ่งยโส

แต่ทรงปักเขตที่ดินให้หญิงม่าย

26องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงชิงชังแผนการของคนชั่ว

แต่พอพระทัยถ้อยคำที่เหมาะสมดีงาม

27คนโลภทำให้ครอบครัวเดือดร้อน

แต่คนที่ชิงชังสินบนจะมีชีวิตอยู่

28คนชอบธรรมชั่งใจก่อนตอบ

แต่ปากของคนชั่วพรั่งพรูคำชั่วออกมา

29องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงอยู่ห่างไกลคนชั่วร้าย

แต่ทรงสดับฟังคำอธิษฐานของคนชอบธรรม

30แววตาสดใสของผู้ส่งข่าวทำให้จิตใจยินดี

และข่าวดีทำให้กายใจแข็งแรง

31ผู้ที่ฟังคำตักเตือนซึ่งให้ชีวิต

จะอยู่ร่วมกับคนฉลาดอย่างสบายใจ

32ผู้ที่ละเลยคำสั่งสอนก็ดูหมิ่นตนเอง

แต่ผู้ที่รับฟังคำตักเตือนก็ได้ความเข้าใจ

33ความยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้าคือคำสอนที่ให้ปัญญา

และความถ่อมใจนำหน้าเกียรติยศ