Ruth 2 – NIV & HLGN

New International Version

Ruth 2:1-23

Ruth Meets Boaz in the Grain Field

1Now Naomi had a relative on her husband’s side, a man of standing from the clan of Elimelek, whose name was Boaz.

2And Ruth the Moabite said to Naomi, “Let me go to the fields and pick up the leftover grain behind anyone in whose eyes I find favor.”

Naomi said to her, “Go ahead, my daughter.” 3So she went out, entered a field and began to glean behind the harvesters. As it turned out, she was working in a field belonging to Boaz, who was from the clan of Elimelek.

4Just then Boaz arrived from Bethlehem and greeted the harvesters, “The Lord be with you!”

“The Lord bless you!” they answered.

5Boaz asked the overseer of his harvesters, “Who does that young woman belong to?”

6The overseer replied, “She is the Moabite who came back from Moab with Naomi. 7She said, ‘Please let me glean and gather among the sheaves behind the harvesters.’ She came into the field and has remained here from morning till now, except for a short rest in the shelter.”

8So Boaz said to Ruth, “My daughter, listen to me. Don’t go and glean in another field and don’t go away from here. Stay here with the women who work for me. 9Watch the field where the men are harvesting, and follow along after the women. I have told the men not to lay a hand on you. And whenever you are thirsty, go and get a drink from the water jars the men have filled.”

10At this, she bowed down with her face to the ground. She asked him, “Why have I found such favor in your eyes that you notice me—a foreigner?”

11Boaz replied, “I’ve been told all about what you have done for your mother-in-law since the death of your husband—how you left your father and mother and your homeland and came to live with a people you did not know before. 12May the Lord repay you for what you have done. May you be richly rewarded by the Lord, the God of Israel, under whose wings you have come to take refuge.”

13“May I continue to find favor in your eyes, my lord,” she said. “You have put me at ease by speaking kindly to your servant—though I do not have the standing of one of your servants.”

14At mealtime Boaz said to her, “Come over here. Have some bread and dip it in the wine vinegar.”

When she sat down with the harvesters, he offered her some roasted grain. She ate all she wanted and had some left over. 15As she got up to glean, Boaz gave orders to his men, “Let her gather among the sheaves and don’t reprimand her. 16Even pull out some stalks for her from the bundles and leave them for her to pick up, and don’t rebuke her.”

17So Ruth gleaned in the field until evening. Then she threshed the barley she had gathered, and it amounted to about an ephah.2:17 That is, probably about 30 pounds or about 13 kilograms 18She carried it back to town, and her mother-in-law saw how much she had gathered. Ruth also brought out and gave her what she had left over after she had eaten enough.

19Her mother-in-law asked her, “Where did you glean today? Where did you work? Blessed be the man who took notice of you!”

Then Ruth told her mother-in-law about the one at whose place she had been working. “The name of the man I worked with today is Boaz,” she said.

20“The Lord bless him!” Naomi said to her daughter-in-law. “He has not stopped showing his kindness to the living and the dead.” She added, “That man is our close relative; he is one of our guardian-redeemers.2:20 The Hebrew word for guardian-redeemer is a legal term for one who has the obligation to redeem a relative in serious difficulty (see Lev. 25:25-55).

21Then Ruth the Moabite said, “He even said to me, ‘Stay with my workers until they finish harvesting all my grain.’ ”

22Naomi said to Ruth her daughter-in-law, “It will be good for you, my daughter, to go with the women who work for him, because in someone else’s field you might be harmed.”

23So Ruth stayed close to the women of Boaz to glean until the barley and wheat harvests were finished. And she lived with her mother-in-law.

Ang Pulong Sang Dios

Ruth 2:1-23

Nakilala ni Ruth si Boaz

1-3Isa ka adlaw, nagsiling si Ruth kay Noemi, “Tuguti ako sa pagkadto sa uma sa pagpangsipot2:1-3 pagpangsipot: sa iban nga Bisaya, pagpanaghaw. Kinabatasan sang mga Israelinhon ang pagbilin sang mga uhay para siputon sang mga imol, balo, ukon dumuluong. (Tan-awa ang Lev. 19:9, 10; 23:22; Deu. 24:19-22.) sang mga uhay sang tawo nga magtugot sa akon sa paghimo sini.” Nagsiling si Noemi sa iya, “Sige anak, lakat ka.” Gani naglakat si Ruth kag nagpangsipot sang mga uhay nga ginbilin sang mga manug-ani. Kag natabuan nga didto siya nagpangsipot sa uma ni Boaz nga paryente ni Elimelec. Si Boaz manggaranon kag kilala nga tawo.

4Karon, nag-abot si Boaz halin sa Betlehem kag gintamyaw niya ang mga manug-ani, “Kabay pa nga buligan kamo sang Ginoo!” Nagsabat ang mga manug-ani, “Kabay pa nga pakamaayuhon ka sang Ginoo!” 5Nagpamangkot dayon si Boaz sa suluguon nga gintugyanan niya sa pagdumala sa mga manug-ani, “Sin-o inang bataon nga babayi?” 6Nagsabat ang suluguon, “Siya ang Moabnon nga nag-upod kay Noemi sang pagbalik niya halin sa Moab. 7Nagpangabay siya sa akon nga tugutan ko siya sa pagpangsipot sang mga uhay nga ginbilin sang mga manug-ani. Sige-sige gid ang iya obra halin kaina sang aga hasta subong. Nagpahuway lang siya sang makadali sa payag.”2:7 halin kaina… payag: ukon, halin kaina sang aga hasta subong, kag wala gid siya pahuway bisan dali lang. 8Nagsiling si Boaz kay Ruth, “’Day, indi ka na magkadto sa iban nga uma sa pagpangsipot sang mga uhay. Diri ka na lang magpangsipot upod sa akon mga suluguon nga babayi. 9Bantayi kon diin nagapangani ang akon mga tinawo kag magsunod ka sa mga suluguon nga babayi. Ginsilingan ko na ang akon mga tinawo nga indi ka nila pag-anhon. Kag kon uhawon ka, mag-inom ka lang sa mga banga nga ginsag-uban sang akon mga tinawo.”

10Nagluhod si Ruth kay Boaz bilang pagtahod kag nagsiling, “Ngaa maayo ka gid sa akon nga isa man lang ako ka dumuluong?” 11Nagsabat si Boaz, “May nakasugid sa akon sang tanan nga ginhimo mo sa imo ugangan nga babayi halin pa sang pagkapatay sang imo bana, kon paano nga ginbayaan mo ang imo amay kag iloy kag ang lugar nga sa diin ka natawo agod mag-estar upod sa mga tawo nga indi mo kilala. 12Gani kabay pa nga balusan ka sang Ginoo sa imo ginhimo. Kabay pa nga dako nga balos ang imo mabaton halin sa Ginoo, ang Dios sang Israel, nga imo ginadangpan.” 13Nagsiling si Ruth, “Maayo ka gid sa akon, sir, kay ginlipay mo ako kag ginhambalan sing maayo bisan indi ako isa sang imo mga suluguon.”

14Sang tion na sa pagkaon, nagsiling si Boaz kay Ruth, “Dali, magkuha ka sang pagkaon kag isawsaw sa langgaw.” Gani nagpungko si Ruth upod sa mga manug-ani, kag ginduhulan siya ni Boaz sang sinanlag nga uyas. Nagkaon siya hasta nga nabusog siya, kag may nabilin pa siya. 15Sang magtindog na si Ruth agod magpangsipot liwat sang mga uhay, nagsugo si Boaz sa iya mga tinawo, “Bisan magpangsipot pa si Ruth sa may mga binugkos nga mga uhay indi ninyo siya pagpakahuy-i.2:15 Pagkatapos nga mapanguha ang mga binugkos nga mga uhay, puwede na dayon siputon ang nagkalabilin nga mga uhay. Pero si Ruth gintugutan ni Boaz nga magpangsipot bisan wala pa mapanguha ang mga binugkos nga mga uhay. 16Kuhaan pa gani ninyo siya sang mga uhay sa mga binugkos kag ibilin sa iya, kag indi ninyo siya pagsawaya.”

17Gani nagpangsipot si Ruth sang mga uhay hasta magsirom. Kag sang malinas na niya ang iya nasipot nga barley, mga tunga ini sa sako. 18Gindala niya ini pauli sa banwa kag ginpakita sa iya ugangan2:18 kag ginpakita sa iya ugangan: ukon, kag nakita ini sang iya ugangan. nga si Noemi. Ginkuha dayon niya ang iya nabilin nga pagkaon kag ginhatag kay Noemi. 19Nagpamangkot si Noemi sa iya, “Diin ka nagpangsipot sang mga uhay kaina? Kay sin-o uma? Bulahan ang tawo nga nagtratar sa imo sing maayo.”

Ginsugiran ni Ruth si Noemi nga didto siya nagpangsipot sa uma sang isa ka tawo nga ang iya ngalan si Boaz. 20Nagsiling si Noemi kay Ruth, “Kabay pa nga pakamaayuhon si Boaz sang Ginoo. Ginapakita niya ang iya kaayo sa mga tawo nga buhi pa kag sa mga patay na.” Kag nagsiling pa gid siya, “Inang si Boaz malapit naton nga paryente; isa siya sa may responsibilidad nga mag-atipan sa aton.”

21Nagsiling si Ruth kay Noemi, “Nagsiling pa gani si Boaz sa akon nga sa iya lang mga tinawo ako maupod sa pagpangsipot hasta matapos ang tanan niya nga alanihon.” 22Nagsiling si Noemi kay Ruth, “Anak, maayo gid man kon mag-upod ka sa iya mga suluguon nga babayi, kay basi kon ano pa ang matabo sa imo sa iban nga uma.”

23Gani nag-upod si Ruth sa mga suluguon nga babayi ni Boaz. Nagpangsipot siya sang mga uhay hasta nga natapos ang tig-alani sang barley kag sang trigo. Kag padayon siya nga nag-estar upod sa iya ugangan.