Judges 8 – NIV & HLGN

New International Version

Judges 8:1-35

Zebah and Zalmunna

1Now the Ephraimites asked Gideon, “Why have you treated us like this? Why didn’t you call us when you went to fight Midian?” And they challenged him vigorously.

2But he answered them, “What have I accomplished compared to you? Aren’t the gleanings of Ephraim’s grapes better than the full grape harvest of Abiezer? 3God gave Oreb and Zeeb, the Midianite leaders, into your hands. What was I able to do compared to you?” At this, their resentment against him subsided.

4Gideon and his three hundred men, exhausted yet keeping up the pursuit, came to the Jordan and crossed it. 5He said to the men of Sukkoth, “Give my troops some bread; they are worn out, and I am still pursuing Zebah and Zalmunna, the kings of Midian.”

6But the officials of Sukkoth said, “Do you already have the hands of Zebah and Zalmunna in your possession? Why should we give bread to your troops?”

7Then Gideon replied, “Just for that, when the Lord has given Zebah and Zalmunna into my hand, I will tear your flesh with desert thorns and briers.”

8From there he went up to Peniel8:8 Hebrew Penuel, a variant of Peniel; also in verses 9 and 17 and made the same request of them, but they answered as the men of Sukkoth had. 9So he said to the men of Peniel, “When I return in triumph, I will tear down this tower.”

10Now Zebah and Zalmunna were in Karkor with a force of about fifteen thousand men, all that were left of the armies of the eastern peoples; a hundred and twenty thousand swordsmen had fallen. 11Gideon went up by the route of the nomads east of Nobah and Jogbehah and attacked the unsuspecting army. 12Zebah and Zalmunna, the two kings of Midian, fled, but he pursued them and captured them, routing their entire army.

13Gideon son of Joash then returned from the battle by the Pass of Heres. 14He caught a young man of Sukkoth and questioned him, and the young man wrote down for him the names of the seventy-seven officials of Sukkoth, the elders of the town. 15Then Gideon came and said to the men of Sukkoth, “Here are Zebah and Zalmunna, about whom you taunted me by saying, ‘Do you already have the hands of Zebah and Zalmunna in your possession? Why should we give bread to your exhausted men?’ ” 16He took the elders of the town and taught the men of Sukkoth a lesson by punishing them with desert thorns and briers. 17He also pulled down the tower of Peniel and killed the men of the town.

18Then he asked Zebah and Zalmunna, “What kind of men did you kill at Tabor?”

“Men like you,” they answered, “each one with the bearing of a prince.”

19Gideon replied, “Those were my brothers, the sons of my own mother. As surely as the Lord lives, if you had spared their lives, I would not kill you.” 20Turning to Jether, his oldest son, he said, “Kill them!” But Jether did not draw his sword, because he was only a boy and was afraid.

21Zebah and Zalmunna said, “Come, do it yourself. ‘As is the man, so is his strength.’ ” So Gideon stepped forward and killed them, and took the ornaments off their camels’ necks.

Gideon’s Ephod

22The Israelites said to Gideon, “Rule over us—you, your son and your grandson—because you have saved us from the hand of Midian.”

23But Gideon told them, “I will not rule over you, nor will my son rule over you. The Lord will rule over you.” 24And he said, “I do have one request, that each of you give me an earring from your share of the plunder.” (It was the custom of the Ishmaelites to wear gold earrings.)

25They answered, “We’ll be glad to give them.” So they spread out a garment, and each of them threw a ring from his plunder onto it. 26The weight of the gold rings he asked for came to seventeen hundred shekels,8:26 That is, about 43 pounds or about 20 kilograms not counting the ornaments, the pendants and the purple garments worn by the kings of Midian or the chains that were on their camels’ necks. 27Gideon made the gold into an ephod, which he placed in Ophrah, his town. All Israel prostituted themselves by worshiping it there, and it became a snare to Gideon and his family.

Gideon’s Death

28Thus Midian was subdued before the Israelites and did not raise its head again. During Gideon’s lifetime, the land had peace forty years.

29Jerub-Baal son of Joash went back home to live. 30He had seventy sons of his own, for he had many wives. 31His concubine, who lived in Shechem, also bore him a son, whom he named Abimelek. 32Gideon son of Joash died at a good old age and was buried in the tomb of his father Joash in Ophrah of the Abiezrites.

33No sooner had Gideon died than the Israelites again prostituted themselves to the Baals. They set up Baal-Berith as their god 34and did not remember the Lord their God, who had rescued them from the hands of all their enemies on every side. 35They also failed to show any loyalty to the family of Jerub-Baal (that is, Gideon) in spite of all the good things he had done for them.

Ang Pulong Sang Dios

Hukom 8:1-35

Ginpatay ni Gideon si Zeba kag si Zalmuna

1Karon, nagsiling ang katawhan sang Efraim kay Gideon, “Ano ining ginhimo mo? Ngaa wala mo kami pagtawga sang magpakig-away kamo sa mga Midianhon?” Kag ginbasol gid nila si Gideon. 2Pero nagsiling si Gideon sa ila, “Ang nahimo ko gamay gid lang kon ikomparar sa nahimo ninyo. Bisan ang gamay nga nahimo ninyo mas labaw pa kon ikomparar sa tanan nga nahimo sang amon pamilya. 3Ginpapierdi sang Dios sa inyo ang mga pangulo sang mga Midianhon nga si Oreb kag si Zeeb. Ti, ano ang nahimo ko kon ikomparar dira?” Sang masiling ini ni Gideon, naumpawan sila sa ila kaakig.

4Nagtabok si Gideon kag ang iya 300 ka tinawo sa Suba sang Jordan. Kapoy na gid sila pero padayon pa gihapon ang ila paglagas sa ila mga kaaway. 5Sang mag-abot sila sa Sucot, nangabay si Gideon sa mga taga-didto. Siling niya, “Palihog hatagi ninyo kami sang pagkaon. Kapoy kag gutom na gid kami kag kinahanglan pa namon nga lagson ang duha ka hari sang Midian nga si Zeba kag si Zalmuna.” 6Pero nagsabat ang mga opisyal sang Sucot, “Wala pa gani ninyo madakpan si Zeba kag si Zalmuna. Ngaa hatagan namon kamo sang pagkaon?” 7Nagsiling si Gideon, “Gali ha! Andaman lang ninyo kon madakpan na namon si Zeba kag si Zalmuna. Latiguhon ko gid kamo sang tunukon nga mga kahoy-kahoy.”

8Halin didto nagtaklad sila ni Gideon sa Penuel8:8 Penuel: ukon, Peniel. kag amo man gihapon ang iya ginpangabay sa mga taga-didto, pero ang sabat nila pareho man sang sabat sang mga taga-Sucot. 9Nagsiling si Gideon sa ila, “Sa tapos nga madaog namon ang amon kaaway, mabalik kami diri, kag gub-on namon ang inyo tore.”

10Karon, si Zeba kag si Zalmuna ara sa Karkor upod sang 15,000 nila ka soldado nga nabilin. Mga 120,000 na ang napatay sa ila. 11Padayon ang pagtaklad nila ni Gideon kag didto sila nag-agi sa lugar sang mga nagaestar sa tolda sa sidlangan sang Noba kag Jogbeha. Dayon ginsalakay nila gulpi ang mga Midianhon. 12Nagpalagyo si Zeba kag si Zalmuna, pero ginlagas sila ni Gideon kag gindakop, gani nagsinala-sala ang ila mga soldado.

13Sang magpauli na sila ni Gideon halin sa inaway, didto sila nag-agi sa Taklaran sang Heres. 14Nakadakop sila sang isa ka bataon nga lalaki nga taga-Sucot, kag ginpamangkot nila kon sin-o ang mga opisyal sang Sucot. Kag ginlista niya ang ngalan sang 77 ka opisyal nga nagadumala sang Sucot. 15Pagkatapos ginkadtuan nila ni Gideon ang mga taga-Sucot kag ginsilingan, “Nadumduman bala ninyo ang inyo pag-insulto sa akon? Nagsiling kamo, ‘Wala pa gani ninyo madakpan si Zeba kag si Zalmuna. Ngaa hatagan namon sang pagkaon ang imo kapoy nga mga tinawo?’ Karon, ari na si Zeba kag si Zalmuna!” 16Dayon ginkuha ni Gideon ang mga manugdumala sang Sucot kag gintudluan niya sila sang leksyon paagi sa paglatigo sa ila sang tunukon nga mga kahoy-kahoy. 17Pagkatapos ginpaguba niya ang tore sa Penuel kag ginpamatay ang mga lalaki didto.

18Dayon ginpamangkot ni Gideon si Zeba kag si Zalmuna, “Ano ang hitsura sang mga lalaki nga inyo ginpamatay sa Tabor?” Nagsabat sila, “Pareho sa imo, daw mga anak sang hari.” 19Nagsiling si Gideon, “Mga utod ko sila; mga anak mismo sang akon iloy. Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo nga kon wala ninyo sila pagpatya, indi ko man kamo pagpatyon.” 20Dayon nagsiling siya sa iya kamagulangan nga anak nga si Jeter, “Patya sila.” Pero tungod kay bata pa si Jeter, nahadlok siya, gani wala niya gin-gabot ang iya espada. 21Nagsiling si Zeba kag si Zalmuna kay Gideon, “Ngaa indi ikaw ang magpatay sa amon? Ipakita ang pagkalalaki mo!” Gani ginpatay sila ni Gideon kag ginpakuha dayon niya ang mga dekorasyon sa liog sang ila mga kamelyo.

Ang Imahen nga Ginpahimo ni Gideon

22Karon nagsiling ang mga Israelinhon kay Gideon, “Tungod kay ikaw ang nagluwas sa amon sa mga Midianhon, ikaw na lang kag ang imo bata kag apo ang magpangulo sa amon.” 23Nagsabat si Gideon, “Indi ako ukon ang akon bata ang magpangulo sa inyo kundi ang Ginoo. 24Pero may pangayuon lang ako sa inyo: ang kada isa sa inyo maghatag sa akon sang isa ka aritos nga nakuha ninyo sa mga Midianhon.” (Ang mga Midianhon nagasuksok sang bulawan nga aritos suno sa ila kinabatasan bilang mga Ishmaelinhon.) 25Nagsabat ang mga tawo, “Huo, hatagan ka namon.” Naghumlad sila sang isa ka panapton, kag ang kada isa nagbutang didto sang aritos nga nakuha nila sa mga Midianhon. 26Mga 20 ka kilo ang natipon nga mga bulawan nga aritos wala labot sang mga dekorasyon, mga kulintas, mga bayo nga granate8:26 granate: sa English, purple. sang mga hari sang Midian, kag mga kulokadena sa liog sang ila mga kamelyo. 27Halin sa natipon nga bulawan, nagpahimo si Gideon sang isa ka espesyal nga panapton8:27 espesyal nga panapton: sa Hebreo, efod. kag ginbutang niya ini sa iya banwa sa Ofra. Nagtalikod naman ang mga Israelinhon sa Dios kag nagsimba sa sadtong ginpahimo ni Gideon. Nangin dako nga pagsulay ini sa kay Gideon kag sa iya pamilya.

28Amo ato ang estorya parte sa pagdaog sang mga Israelinhon kontra sa Midian, kag wala na gid ini makabangon pa. Nangin malinong ang Israel sa sulod sang 40 ka tuig samtang buhi pa si Gideon.

Ang Pagkapatay ni Gideon

29Nagpauli si Gideon8:29 Gideon: sa Hebreo, Jerubaal. sa iya kaugalingon nga balay kag didto nag-estar. 30May 70 siya ka kabataan tungod kay madamo ang iya asawa. 31May asawa man siya nga suluguon didto sa Shekem kag may anak sila nga lalaki nga gin-ngalanan niya nga Abimelec. 32Tigulang na si Gideon sang mapatay siya. Ginlubong siya sa lulubngan sang iya amay nga si Joash sa Ofra, sa lugar sang mga kaliwat ni Abiezer. 33Sa wala lang dugay nga napatay si Gideon, nagtalikod naman ang mga Israelinhon sa Dios kag nagsimba liwat sa mga imahen ni Baal. Ginhimo nila si Baal Berit nga ila dios. 34Ginkalimtan nila ang Ginoo nga ila Dios nga amo ang nagluwas sa ila kontra sa ila mga kaaway sa palibot. 35Wala gid sila nagpakita sing kaayo sa pamilya ni Jerubaal (nga amo man si Gideon) sa tanan nga maayo nga butang nga ginhimo niya sa Israel.