Lời Trối của Gia-cốp cho Các Con Trai
1Gia-cốp bảo các con trai hội họp lại để nghe ông nói trước việc tương lai của họ:
2“Các con trai Gia-cốp, hãy họp lại đây;
để nghe lời của Ít-ra-ên, cha của các con.
3Con trưởng nam Ru-bên,
là sinh lực và sức mạnh cha,
với vinh dự và quyền năng tột đỉnh.
4Nhưng con bồng bột như thủy triều,
nên đánh mất quyền huynh trưởng.49:4 Nt không còn xuất chúng nữa
Vì con đã vào phòng cha;
làm ô uế giường cha.
5Hai anh em Si-mê-ôn và Lê-vi;
sử dụng khí giới quá bạo tàn.
6Linh hồn ta! Hãy tránh xa chúng nó;
tâm linh ta! Chớ tham gia việc bất nhân.
Trong căm hờn, gây cảnh thịt rơi máu đổ,
và vui chơi bằng cách bắt bò cắt gân.
7Cơn giận chúng nó bị nguyền rủa;
vì quá độc địa và hung hăng.
Cha sẽ tách chúng ra trong nhà Gia-cốp và phân tán dòng dõi hai con
khắp lãnh thổ Ít-ra-ên.
8Giu-đa! Con được các anh em ca tụng.
Vì con chiến thắng kẻ thù xâm lăng.
9Sư tử tơ Giu-đa là chúa động.
Các con trai của cha gặp con đều quỳ xuống.
Oai hùng đem mồi về sau cuộc đi săn.
Ngồi hoặc nằm uy nghi như sư tử đực.
Như sư tử cái ai dám đánh thức.
10Cây quyền trượng chẳng xa lìa Giu-đa,
gậy chỉ huy cũng không rời khỏi hai gối chúng nó,
cho đến chừng Đấng mọi người thần phục đến,
là Đấng được toàn dân vâng phục người.
11Con sẽ buộc lừa vào cành nho,
dùng rượu nho giặt áo.
12Mắt con đậm màu rượu đỏ,
sữa nhuộm trắng răng con.
13Sa-bu-luân sẽ sống tại bờ biển,
có hải cảng cho tàu cập bến,
ranh giới con đến gần Si-đôn.
14Y-sa-ca là con lừa lực lưỡng,
nằm cạnh các kiện hàng.
15Đến nơi49:15 Nt thấy một nơi nghỉ tốt đẹp liền tận hưởng,
thấy cảnh vui tươi lại muốn giành,
nên đành chịu cúi vai chở nặng,
và buộc lòng phục dịch đàn anh.
16Đan sẽ xử đoán dân mình,
như những tộc khác của Ít-ra-ên.
17Đan là con rắn độc bên đường
rình cắn vào gót ngựa,
khiến kỵ sĩ nhào lăn!
18Lạy Chúa Hằng Hữu!
Con chờ trông ơn Ngài giải cứu!
19Gát sẽ bị quân thù đột kích,
nhưng con sẽ đuổi địch chạy dài.
20A-se sản xuất nhiều thức ăn ngon,
và dọn yến tiệc cho vua chúa.
21Nép-ta-li là nai cái thong dong,
sinh ra những nai con xinh đẹp.
22Giô-sép là một cây sai trái,
mọc lên bên bờ suối trong xanh,
cành lá vượt vách thành.
23Bị cung tên kẻ thù dọa ngăm,
tấn công và hãm hại.
24Nhưng nhờ Chúa Toàn Năng của Gia-cốp,
Đấng Chăn Chiên, Vầng Đá của Ít-ra-ên,
cung tên con luôn luôn vững bền,
cánh tay con càng thêm lanh lợi.
25Đức Chúa Trời của cha sẽ giúp đỡ;
Chúa Toàn Năng ban phước và phù hộ.
Con sẽ được phước hạnh dồi dào,
phước lành trên trời cao,
phước lành nơi đất thấp,
phước lành nuôi dưỡng và sinh sản.49:25 Nt của vú và tử cung
26Phước lành cha chúc cho con
sẽ cao hơn phước lành của tổ tông,
lên đến các ngọn núi trường tồn.
Các phước lành này sẽ ban trên Giô-sép,
trên đỉnh đầu người lãnh đạo.
27Bên-gia-min là chó sói săn mồi,
buổi sáng con tiêu diệt kẻ thù,
đến chiều phân chia chiến lợi phẩm.”
28Đó là mười hai đại tộc Ít-ra-ên và lời chúc cho mười hai con trai của ông, mỗi người một lời chúc riêng biệt.
Gia-cốp Qua Đời và Được An Táng
29Rồi Gia-cốp dặn bảo họ: “Cha sắp qua đời. Các con hãy chôn cha nơi phần mộ tổ tiên, trong hang đá ở cánh đồng của Ép-rôn, người Hê-tít. 30Đây là hang đá trong núi của cánh đồng Mạc-bê-la, gần Mam-rê, xứ Ca-na-an, mà Áp-ra-ham đã mua của Ép-rôn người Hê-tít, để làm nghĩa trang. 31Người ta đã an táng Áp-ra-ham và Sa-ra, Y-sác, và Rê-bê-ca, và cha cũng đã chôn Lê-a tại đó. 32Cánh đồng và hang núi ấy do con cháu Hê-tít bán lại.”
33Gia-cốp dứt lời, nằm xuống giường, và nhắm mắt tắt hơi.
Yakobo Adalitsa Ana ake Aamuna
1Pambuyo pake Yakobo anayitanitsa ana ake aamuna nati: Sonkhanani pamodzi kuti ndikuwuzeni zimene zidzakuchitikireni mʼmasiku a mʼtsogolo.
2“Bwerani ndipo imvani mawu anga, inu ana a Yakobo;
mverani abambo anu Israeli.
3“Rubeni, ndiwe woyamba kubadwa;
mphamvu yanga ndiponso chizindikiro choyamba cha mphamvu zanga,
wopambana pa ulemerero ndi mphamvu.
4Wokokoma ngati madzi a chigumula, koma sudzakhalanso wopambana,
iwe unagona pa bedi la abambo ako,
ndithu unayipitsa bedi la mdzakazi wake.
5“Simeoni ndi Levi ndi pachibale pawo,
anachitira nkhanza anthu amene anachita nawo pangano.
6Iwe moyo wanga, usakhale nawo pa misonkhano yawo ya mseri,
kapena kugwirizana nawo mʼmabwalo awo,
pakuti anapha anthu mu mkwiyo wawo
ndipo anapundula ngʼombe zamphongo monga kunawakomera.
7Matemberero awagwere chifukwa cha mkwiyo wawo woopsa chonchi
ndi ukali wawo wankhanza choterewu!
Ine ndidzawabalalitsa mʼdziko la Yakobo
ndi kuwamwaza iwo mʼdziko la Israeli.
8“Yuda, ndiwe amene abale ako adzatamanda;
dzanja lako lidzagwira pa khosi pa adani ako;
abale ako adzakugwadira iwe.
9Yuda ali ngati mwana wa mkango;
umabwerera ku malo ako ndi zofunkha, mwana wanga.
Monga mkango, amadziwongola ndi kugona pansi,
ndipo ngati mkango waukazi, ndani angalimbe mtima kumudzutsa?
10Ndodo yaufumu sidzachoka mwa Yuda,
udzawupanirira ulamuliro motero kuti palibe amene adzawuchotse,
mpaka mwini wake weniweni atabwera
ndipo mitundu yonse ya anthu idzamumvera.
11Ndiye amene amamangirira bulu wake wamkazi kumtengo wa mpesa,
ndi mwana wa bulu ku nthambi ya mpesa wabwino.
Ndi iye amene amachapa zovala zake mu vinyo;
ndi mkanjo wake mu vinyo wofiira ngati magazi.
12Maso ake adzakhala akuda chifukwa cha vinyo,
mano ake woyera chifukwa cha mkaka.
13“Zebuloni adzakhala mʼmphepete mwa nyanja;
adzakhala pa dooko la sitima zapamadzi;
malire ake adzafika ku Sidoni.
14“Isakara ali ngati bulu wamphamvu
wogona pansi pakati pa makola.
15Ataona ubwino wake wa pamalo pake popumira
ndi kukongola kwa dziko lake,
iye anaweramutsa msana kuti anyamule katundu wake
ndipo anasanduka wogwira ntchito ya ukapolo.
16“Dani adzaweruza mwachilungamo anthu ake
monga limodzi mwa mafuko a anthu a mu Israeli.
17Dani adzakhala ngati njoka ya mʼmphepete mwa msewu,
songo yokhala mʼnjira
imene imaluma chidendene cha kavalo
kuti wokwerapoyo agwe chagada.
18“Ndikuyembekeza chipulumutso chanu Yehova.
19“Gadi adzachitidwa chiwembu ndi gulu la amaliwongo,
koma iye adzawathamangitsa.
20“Dziko la Aseri lidzabereka chakudya chokoma,
ndipo iye adzapereka chakudya kwa mafumu.
21“Nafutali ali ngati mbawala yayikazi
yokhala ndi ana okongola kwambiri.
22“Yosefe ali ngati mtengo wobereka zipatso,
mtengo wobereka zipatso pafupi ndi kasupe,
nthambi zake zimayanga pa chipupa cha mwala.
23Alenje a uta anamuchita chiwembu mwankhanza;
anamuthamangitsa ndi mauta awo.
24Koma uta wake sunagwedezeke,
ndi manja ake amphamvu aja analimbika,
chifukwa cha mphamvu za Mulungu Wamphamvu wa Yakobo,
chifukwa ali Mʼbusa ndi Thanthwe la Israeli.
25Chifukwa cha Mulungu wa makolo ako amene amakuthandiza;
chifukwa cha Mulungu Wamphamvu, amene amakudalitsa
ndi mvula yochokera kumwamba,
ndi madzi otumphuka pansi pa nthaka,
ndipo amakudalitsa pokupatsa ana ambiri ndi ngʼombe zambiri.
26Madalitso a kholo lako ndi amphamvu kuposa
madalitso a mapiri akale
oposa zabwino za ku zitunda zamgonagona.
Zonse izi zikhale pamutu pa Yosefe,
pa mphumi pa wopatulika uja amene anapatulidwa pakati pa abale ake.
27“Benjamini ali ngati mʼmbulu wolusa;
umene mmawa umapha ndi kudya zofunkha,
ndipo madzulo umagawa zofunkhazo,”
28Onse awa ndi mafuko khumi ndi awiri a Israeli, ndipo zimenezi ndi zomwe abambo awo ananena pamene anawadalitsa, kuwapatsa aliyense madalitso ake womuyenera iye.
Kumwalira kwa Yakobo
29Kenaka Yakobo analamula ana ake nati: “Ine ndatsala pangʼono kufa. Tsono mukandiyike pamodzi ndi makolo anga mʼphanga la mʼmunda wa Efroni Mhiti. 30Ili ndi phanga la mʼmunda wa Makipela, pafupi ndi Mamre mʼdziko la Kanaani. Abrahamu anagula phangalo pamodzi ndi munda womwe kwa Efroni Mhiti kuti pakhale manda. 31Kumeneko kunayikidwa Abrahamu ndi mkazi wake Sara, Isake ndi mkazi wake Rebeka ndipo ndinayikakonso Leya. 32Munda ndi manda amene ali mʼmenemo zinagulidwa kwa Ahiti.”
33Yakobo atamaliza kupereka malangizo kwa ana ake, anabwezera miyendo yake pa bedi, namwalira ndipo anakakhala ndi anthu a mtundu wake.
