กษัตริย์เฮเซคียาห์แห่งยูดาห์
(2พกษ.17:3-7; 2พศด.29:1-2; 31:1,20-21)
1เฮเซคียาห์โอรสกษัตริย์อาหัสแห่งยูดาห์ขึ้นครองราชย์ตรงกับปีที่สามของรัชกาลกษัตริย์โฮเชยาบุตรเอลาห์แห่งอิสราเอล 2ขณะนั้นทรงมีพระชนมายุ 25 พรรษา และทรงครองราชย์อยู่ในกรุงเยรูซาเล็ม 29 ปี ราชมารดาคืออาบียาห์18:2 ภาษาฮีบรูว่าอาบีเป็นอีกรูปหนึ่งของอาบียาห์ธิดาของเศคาริยาห์ 3เฮเซคียาห์ทรงทำสิ่งที่ถูกต้องในสายพระเนตรขององค์พระผู้เป็นเจ้าเหมือนที่ดาวิดบรรพบุรุษได้ทำ 4พระองค์ทรงรื้อทลายสถานบูชาบนที่สูงทั้งหลาย โค่นหินศักดิ์สิทธิ์ และเสาเจ้าแม่อาเชราห์ ทรงทำลายงูทองสัมฤทธิ์ซึ่งโมเสสได้สร้างขึ้น เพราะว่าชนอิสราเอลเผาเครื่องหอมถวายรูปงูนั้นตลอดมา (งูนั้นเรียกว่า18:4 หรือเขาเรียกว่า เนหุชทาน18:4 คำว่าเนหุชทานมีเสียงคล้ายคำภาษาฮีบรูที่มีความหมายว่า ทองสัมฤทธิ์ และ งู และสิ่งที่เป็นมลทิน)
5เฮเซคียาห์ทรงวางพระทัยในพระยาห์เวห์พระเจ้าแห่งอิสราเอล ไม่มีกษัตริย์องค์ใดในยูดาห์ก่อนหน้าหรือภายหลังพระองค์เสมอเหมือนพระองค์ 6พระองค์ทรงยึดมั่นและติดตามองค์พระผู้เป็นเจ้าอย่างไม่ลดละ และทรงปฏิบัติตามพระบัญชาซึ่งองค์พระผู้เป็นเจ้าตรัสสั่งโมเสสไว้ 7องค์พระผู้เป็นเจ้าสถิตกับเฮเซคียาห์ และไม่ว่าทรงทำสิ่งใดก็ประสบความสำเร็จ เฮเซคียาห์ทรงแข็งเมืองต่อกษัตริย์อัสซีเรีย ไม่ยอมปรนนิบัติรับใช้เขา 8ทั้งทรงพิชิตชาวฟีลิสเตียไปไกลถึงเมืองกาซาและดินแดนโดยรอบ ทำลายตั้งแต่หอคอยจนถึงเมืองป้อมปราการ
9ในปีที่สี่แห่งรัชกาลกษัตริย์เฮเซคียาห์ซึ่งตรงกับปีที่เจ็ดของรัชกาลกษัตริย์โฮเชยาบุตรเอลาห์แห่งอิสราเอล กษัตริย์ชัลมาเนเสอร์แห่งอัสซีเรียยกทัพมาบุกอิสราเอลและล้อมเมืองสะมาเรียไว้ 10จนถึงปลายปีที่สาม เมืองสะมาเรียก็แตกซึ่งตรงกับปีที่หกของรัชกาลเฮเซคียาห์ หรือปีที่เก้าของรัชกาลโฮเชยาแห่งอิสราเอล 11กษัตริย์อัสซีเรียกวาดต้อนคนอิสราเอลไปยังอัสซีเรีย ทรงให้ตั้งหลักแหล่งในเมืองฮาลาห์ เมืองโกซานบริเวณริมฝั่งแม่น้ำฮาโบร์และตามเมืองต่างๆ ของมีเดีย 12ที่เป็นเช่นนี้เพราะชนอิสราเอลไม่ยอมเชื่อฟังพระยาห์เวห์พระเจ้าของพวกเขา แต่ล่วงละเมิดพันธสัญญาทั้งสิ้นของพระองค์ตามที่โมเสสผู้รับใช้ขององค์พระผู้เป็นเจ้าได้สั่งไว้ พวกเขาไม่ยอมฟังและไม่ปฏิบัติตามคำบัญชาเหล่านั้น
13ในปีที่สิบสี่ของรัชกาลกษัตริย์เฮเซคียาห์ กษัตริย์เซนนาเคอริบแห่งอัสซีเรียมาโจมตีและยึดเมืองป้อมปราการทั้งหลายของยูดาห์ไป 14ดังนั้นเฮเซคียาห์ทรงเจรจาขอสงบศึก และส่งสาส์นไปทูลกษัตริย์อัสซีเรียที่ลาคีชว่า “ข้าพเจ้าทำผิดไปแล้ว ข้าพเจ้าจะยอมเสียเครื่องบรรณาการทุกอย่างตามที่ท่านเรียกร้อง ขอเพียงแต่ท่านถอนกำลังกลับไป” กษัตริย์อัสซีเรียจึงเรียกร้องเงินหนักประมาณ 10 ตัน18:14 ภาษาฮีบรูว่า300 ตะลันต์ และทองคำประมาณ 1 ตัน18:14 ภาษาฮีบรูว่า30 ตะลันต์ 15เฮเซคียาห์จึงทรงมอบเงินทั้งหมดที่มีอยู่ในพระวิหารขององค์พระผู้เป็นเจ้าและในท้องพระคลังหลวงให้เซนนาเคอริบ
16ครั้งนั้นเฮเซคียาห์ทรงลอกทองคำที่หุ้มประตูและเสาประตูของพระวิหารขององค์พระผู้เป็นเจ้าไปมอบให้กษัตริย์อัสซีเรีย
เซนนาเคอริบคุกคามกรุงเยรูซาเล็ม
(2พศด.32:9-19; อสย.36:1-22)
17ฝ่ายกษัตริย์อัสซีเรียส่งแม่ทัพใหญ่ เสนาบดี และแม่ทัพจากลาคีชมาพร้อมด้วยทัพใหญ่ มาหากษัตริย์เฮเซคียาห์ที่กรุงเยรูซาเล็ม พวกเขามาถึงเยรูซาเล็มและหยุดอยู่ที่ทางระบายน้ำของสระบนซึ่งเป็นเส้นทางสู่ลานซักล้าง 18คนเหล่านี้เรียกร้องให้กษัตริย์ออกมา แล้วเจ้ากรมวังเอลียาคิมบุตรฮิลคียาห์ ราชเลขาเชบนาและอาลักษณ์หลวงโยอาห์บุตรอาสาฟก็ออกไปพบพวกเขา
19แม่ทัพอัสซีเรียจึงกล่าวกับพวกเขาว่า “จงไปบอกเฮเซคียาห์ว่า
“ ‘กษัตราธิราชแห่งอัสซีเรียตรัสว่าเจ้าพึ่งพาสิ่งใดหรือจึงฮึกเหิมถึงเพียงนี้? 20เจ้าพูดว่าเจ้ามียุทธศาสตร์และแสนยานุภาพ แต่นั่นก็เป็นเพียงลมปาก เจ้าพึ่งใครจึงบังอาจกบฏต่อเรา? 21ดูสิ เจ้าพึ่งอียิปต์ซึ่งเป็นเหมือนไม้เท้าต้นอ้อที่หัก ใครพิงเข้าก็ถูกเสี้ยนตำเจ็บมือ! ใครพึ่งฟาโรห์แห่งอียิปต์ก็เป็นแบบนี้แหละ 22และถ้าเจ้ากล่าวกับเราว่า “พวกเราพึ่งพระยาห์เวห์พระเจ้าของเรา” ก็พระเจ้าองค์นี้ไม่ใช่หรือที่เฮเซคียาห์ทำลายแท่นบูชากับสถานบูชาบนที่สูงทั้งหลาย และกล่าวกับชาวยูดาห์และเยรูซาเล็มว่า “เจ้าจะต้องนมัสการที่แท่นบูชาในเยรูซาเล็มเท่านั้น?”
23“ ‘มาสิ มาต่อรองกับกษัตริย์อัสซีเรียนายของเรา เราจะให้ม้าสองพันตัวแก่เจ้าหากเจ้าหาคนขี่ม้ามาได้! 24ต่อให้เจ้าพึ่งรถม้าศึกและม้า18:24 หรือพลขับจากอียิปต์ก็ไม่อาจต่อกรกับนายทหารที่เล็กที่สุดคนหนึ่งของนายเราได้ 25ยิ่งกว่านั้นเจ้าคิดว่าเรามาโจมตีและทำลายที่นี่โดยไม่มีพระดำรัสจากองค์พระผู้เป็นเจ้าหรือ? องค์พระผู้เป็นเจ้าเองนั่นแหละที่บอกให้เรายกทัพมาโจมตีและทำลายดินแดนนี้’ ”
26แล้วเอลียาคิมบุตรฮิลคียาห์ เชบนาและโยอาห์กล่าวแก่แม่ทัพนั้นว่า “โปรดพูดกับผู้รับใช้ของท่านเป็นภาษาอารเมคเถิด เพราะเราฟังเข้าใจ อย่าใช้ภาษาฮีบรูเลย เดี๋ยวผู้คนบนกำแพงจะได้ยิน”
27แต่แม่ทัพนั้นตอบว่า “นายเราใช้เรามาพูดกับเจ้าและนายของเจ้าเท่านั้นหรือ? ไม่ใช่กับพวกที่นั่งอยู่บนกำแพงด้วยหรือ? พวกนั้นก็เหมือนเจ้า จะต้องกินอุจจาระและดื่มปัสสาวะของตัวเอง”
28แล้วแม่ทัพของอัสซีเรียก็ยืนขึ้นร้องบอกเป็นภาษาฮีบรูว่า “จงฟังความจากกษัตราธิราชแห่งอัสซีเรีย! 29กษัตริย์ตรัสดังนี้ว่า อย่าปล่อยให้เฮเซคียาห์หลอกลวงพวกเจ้า เขาช่วยกู้พวกเจ้าให้พ้นจากมือของเราไม่ได้หรอก 30อย่าปล่อยให้เฮเซคียาห์เกลี้ยกล่อมเจ้าให้วางใจในองค์พระผู้เป็นเจ้า อย่าเชื่อเมื่อเขาบอกว่า ‘องค์พระผู้เป็นเจ้าจะทรงช่วยกู้เราแน่นอน เมืองนี้จะไม่ตกอยู่ในกำมือของกษัตริย์อัสซีเรีย’
31“อย่าไปฟังเฮเซคียาห์ กษัตริย์อัสซีเรียตรัสดังนี้ว่า จงสวามิภักดิ์ต่อเราและออกมาหาเรา แล้วพวกเจ้าทุกคนจะได้กินองุ่นและมะเดื่อจากสวนของตนและดื่มน้ำจากบ่อของตน 32จนกว่าเราจะมาพาเจ้าไปดินแดนหนึ่งซึ่งเหมือนดินแดนของเจ้าเอง เป็นดินแดนที่มีเมล็ดข้าว เหล้าองุ่นใหม่ ขนมปัง สวนองุ่น ต้นมะกอกและน้ำผึ้งอุดมสมบูรณ์ จงเลือกที่จะอยู่ดีกว่าตาย!
“อย่าไปฟังเฮเซคียาห์เพราะเขากำลังหลอกเจ้าให้หลงผิด เมื่อเขากล่าวว่า ‘องค์พระผู้เป็นเจ้าจะทรงช่วยกอบกู้พวกเรา’ 33มีพระของชาติไหนบ้างที่กอบกู้ดินแดนของตนให้พ้นจากมือกษัตริย์อัสซีเรียได้? 34ไหนล่ะบรรดาเทพเจ้าแห่งฮามัทและอารปัด? ไหนล่ะบรรดาเทพเจ้าแห่งเสฟารวาอิม เฮนา และอิฟวาห์? พระเหล่านั้นช่วยสะมาเรียให้พ้นจากมือของเราได้หรือ? 35มีเทพเจ้าองค์ไหนในชนชาติเหล่านี้บ้างที่สามารถช่วยดินแดนของตนให้รอดจากเราได้? ก็แล้วองค์พระผู้เป็นเจ้าจะสามารถช่วยกอบกู้เยรูซาเล็มจากมือของเราได้หรือ?”
36แต่เหล่าประชากรนิ่งเงียบ ไม่โต้ตอบสักคำเดียว เพราะกษัตริย์ได้ตรัสสั่งว่า “อย่าตอบเขา”
37แล้วเจ้ากรมวังเอลียาคิมบุตรฮิลคียาห์ ราชเลขาเชบนาและอาลักษณ์หลวงโยอาห์บุตรอาสาฟจึงกลับไปเข้าเฝ้าเฮเซคียาห์ด้วยเสื้อผ้าฉีกขาด และกราบทูลตามที่แม่ทัพอัสซีเรียได้กล่าวไว้
Езекия – царь Иудеи
(2 Лет. 29:1-2; 31:1, 20-21)
1На третьем году правления исраильского царя Осии, сына Элы, в Иудее начал царствовать Езекия, сын Ахаза. 2Ему было двадцать пять лет, когда он стал царём, и правил он в Иерусалиме двадцать девять лет. Его мать звали Авия, она была дочерью Закарии. 3Он делал то, что было правильным в глазах Вечного, как и его предок Давуд. 4Он убрал капища на возвышенностях, разбил священные камни и срубил столбы Ашеры. Он разломал на куски бронзового змея, которого сделал Муса18:4 См. Чис. 21:4-9., потому что до того самого времени исраильтяне возжигали перед ним благовония. Он назывался Нехуштан («медный змей»)18:4 О переводе имён и названий см. приложение VI..
5Езекия доверял Вечному, Богу Исраила. Не было подобного ему среди всех царей Иудеи ни до него, ни после него. 6Он крепко держался Вечного и неотступно следовал за Ним, он исполнял повеления, которые Вечный дал через Мусу. 7И Вечный был с ним: Езекия преуспевал во всём, за что бы ни брался. Он восстал против царя Ассирии и отказался ему служить. 8Он бил филистимлян до самого города Газы и её окрестностей, от сторожевой башни до укреплённого города.
Ассирийцы захватывают Самарию
(4 Цар. 17:5-7)
9На четвёртом году правления царя Езекии – седьмом году правления исраильского царя Осии, сына Элы, – Салманасар, царь Ассирии, двинулся с войсками на Самарию и осадил её. 10Через три года ассирийцы взяли её. Так на шестом году правления Езекии – девятом году правления Осии, царя Исраила, – была взята Самария. 11Царь Ассирии увёл Исраил в плен в свою страну и поселил их в Халахе, в Гозане, что на реке Хавор, и в городах мидян. 12Это произошло потому, что они не слушали Вечного, своего Бога, но нарушили Его соглашение – всё, что повелел Муса, раб Вечного. Они и не слушали, и не исполняли.
Синаххериб угрожает Иерусалиму
(2 Лет. 32:1-19; Ис. 36:1-22)
13На четырнадцатом году правления царя Езекии (в 701 г. до н. э.) Синаххериб18:13 Синаххериб был сыном и преемником Саргона II. Он правил с 705 по 681 гг. до н. э., царь Ассирии, напал на все укреплённые города Иудеи и захватил их. 14Езекия, царь Иудеи, послал в город Лахиш сказать царю Ассирии:
– Я виновен. Оставь меня, и я заплачу тебе всё, что ты от меня потребуешь.
Царь Ассирии взыскал с Езекии, царя Иудеи, десять тонн серебра и тонну18:14 Букв.: «триста… тридцать талантов». золота. 15Езекия отдал ему всё серебро, какое нашлось в храме Вечного и в сокровищницах царского дворца. 16Тогда же Езекия, царь Иудеи, ободрал всё золото, которым покрыл двери и дверные косяки храма Вечного, и отдал его царю Ассирии.
17Но тем не менее царь Ассирии послал из Лахиша к царю Езекии в Иерусалим своего главнокомандующего, начальника придворных и главного виночерпия18:17 Главный виночерпий был одним из самых важных лиц при дворе, которому царь доверял свою жизнь. с огромным войском. Они подошли к Иерусалиму и остановились у водопровода Верхнего пруда, на дороге к Сукновальному полю.
18Они позвали царя, и к ним вышли распорядитель дворца Элиаким, сын Хилкии, писарь Шевна и летописец Иоах, сын Асафа.
19Главный виночерпий сказал им:
– Скажите Езекии: Так говорит великий царь, царь Ассирии: «Откуда у тебя эта уверенность? 20Ты думаешь, что пустые слова – то же самое, что военное искусство и сила? На кого же ты надеешься, что восстал против меня? 21Вот ты надеешься на Египет, эту надломленную трость, которая пронзит ладонь всякому, кто на неё обопрётся! Фараон, царь Египта, поступает так со всеми, кто на него надеется. 22А если ты скажешь мне: „Мы надеемся на Вечного, нашего Бога“, то не Его ли святилища на возвышенностях и жертвенники убрал Езекия, сказав Иудее и Иерусалиму: „Поклоняйтесь только перед этим жертвенником, что в Иерусалиме“?18:22 Виночерпий ложно предполагал, что Езекия оскорбил Вечного, разрушив святилища и тем самым лишив Его всех жертвенников, кроме одного, который находился в Иерусалиме (см. 4 Цар. 18:4; 2 Лет. 31:1).
23Итак, заключи сделку с моим господином, царём Ассирии: я дам тебе две тысячи коней, только найдёшь ли ты для них всадников? 24Как ты сможешь отразить хотя бы наименьшего военачальника у моего господина, даже надеясь на египетские колесницы и всадников? 25Да и разве не по воле Вечного я двинулся на это место, чтобы уничтожить его? Вечный Сам сказал мне пойти на эту страну и уничтожить её».
26Тогда Элиаким, сын Хилкии, Шевна и Иоах сказали главному виночерпию:
– Пожалуйста, говори с твоими рабами по-арамейски, ведь мы понимаем этот язык. Не говори с нами по-еврейски при народе, что стоит на стене.
27Но главный виночерпий ответил:
– Разве мой господин послал меня сказать это только вашему господину и вам, а не людям, находящимся на стене, которые, как и вы сами, будут есть свой кал и пить свою мочу?
28Главный виночерпий встал и громко закричал по-еврейски:
– Слушайте слово великого царя, царя Ассирии! 29Так говорит царь: «Не давайте Езекии обманывать вас. Он не может избавить вас от моей руки. 30Не давайте Езекии убедить вас положиться на Вечного, когда он говорит: „Вечный непременно спасёт нас; этот город не будет отдан в руки царя Ассирии“. 31Не слушайте Езекию».
Так говорит царь Ассирии: «Заключите со мной мир и выходите ко мне. Тогда все вы будете есть плоды со своей лозы и инжира и пить воду из своего колодца, 32пока я не приду и не возьму вас в страну, такую же, как ваша, в страну зерна и вина, страну хлеба и виноградников, страну маслин и мёда. Выберите жизнь, а не смерть! Не слушайте Езекию, потому что он сбивает вас с толку, когда говорит вам: „Вечный спасёт нас“. 33Разве какой-либо бог другого народа избавил свою страну от руки царя Ассирии? 34Где боги Хамата и Арпада? Где боги Сепарваима, Ены и Иввы? Разве кто-нибудь избавил от моей руки Самарию? 35Кто из богов всех этих земель смог избавить от меня свою страну? Как же Вечный сможет избавить от моей руки Иерусалим?»
36Но народ молчал и ничего не говорил в ответ, потому что царь приказал не отвечать ему. 37И распорядитель дворца Элиаким, сын Хилкии, писарь Шевна и летописец Иоах, сын Асафа, пришли к Езекии в разорванных одеждах18:37 Такой внешний вид был знаком глубокой скорби. и передали ему то, что сказал главный виночерпий.
