แต่งตั้งโยชูวาแทนโมเสส
1แล้วโมเสสออกไปกล่าวถ้อยคำเหล่านี้แก่ประชากรอิสราเอลทั้งปวงว่า 2“บัดนี้ข้าพเจ้าอายุถึง 120 ปีแล้ว ข้าพเจ้าไม่สามารถเป็นผู้นำของท่านได้อีกต่อไป องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัสกับข้าพเจ้าว่า ‘เจ้าจะไม่ได้ข้ามแม่น้ำจอร์แดน’ 3พระยาห์เวห์พระเจ้าของท่านเองจะทรงนำท่านข้ามไป พระองค์จะทรงทำลายชนชาติต่างๆ ที่อยู่ตรงหน้าท่าน และท่านจะเข้าไปครอบครองดินแดนของพวกเขา โยชูวาจะนำท่านข้ามไปตามที่องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัสไว้ 4และองค์พระผู้เป็นเจ้าจะทรงทำกับชนชาติเหล่านั้นเหมือนที่ทรงทำแก่กษัตริย์สิโหนและกษัตริย์โอกของชาวอาโมไรต์ ซึ่งทรงทำลายไปพร้อมกับดินแดนของเขา 5องค์พระผู้เป็นเจ้าจะทรงมอบพวกเขาไว้ในมือของท่าน ท่านต้องทำทุกอย่างกับพวกเขาตามที่ข้าพเจ้ากำชับไว้ 6จงเข้มแข็งและกล้าหาญเถิด อย่ากลัวหรือครั่นคร้ามพวกเขาเลย เพราะพระยาห์เวห์พระเจ้าของท่านเสด็จไปกับท่าน พระองค์จะไม่ทรงทอดทิ้งหรือละทิ้งท่านเลย”
7แล้วโมเสสจึงเรียกโยชูวามาและกล่าวกับเขาต่อหน้าชนอิสราเอลทั้งปวงว่า “จงเข้มแข็งและกล้าหาญเถิด เพราะท่านต้องนำประชากรเหล่านี้เข้ายึดครองดินแดนซึ่งองค์พระผู้เป็นเจ้าทรงปฏิญาณไว้กับบรรพบุรุษของพวกเขาว่าจะประทานแก่พวกเขา และท่านต้องแบ่งสรรดินแดนนั้นแก่พวกเขาเป็นกรรมสิทธิ์ 8อย่ากลัว อย่าท้อแท้เลย องค์พระผู้เป็นเจ้าเองจะทรงนำหน้าท่านและสถิตอยู่กับท่าน พระองค์จะไม่ทรงทอดทิ้งหรือละทิ้งท่านเลย”
การอ่านบทบัญญัติ
9ดังนั้นโมเสสได้บันทึกบทบัญญัตินี้ และมอบให้แก่ปุโรหิตชาวเลวีผู้ทำหน้าที่หามหีบพันธสัญญาขององค์พระผู้เป็นเจ้าและแก่ผู้อาวุโสทั้งปวงของอิสราเอล 10แล้วโมเสสกำชับพวกเขาว่า “ทุกปลายปีที่เจ็ดซึ่งเป็นปีแห่งการยกหนี้ ในช่วงเทศกาลอยู่เพิง 11เมื่ออิสราเอลทั้งปวงมาชุมนุมกันต่อหน้าพระยาห์เวห์พระเจ้าของท่านในสถานที่ซึ่งพระองค์จะทรงเลือก จงอ่านบทบัญญัตินี้ให้พวกเขาฟังต่อหน้า 12จงเรียกเหล่าประชากรมาชุมนุมทั้งผู้ชาย ผู้หญิง เด็ก และคนต่างด้าวที่อาศัยอยู่ในเมืองต่างๆ ของพวกท่าน เพื่อพวกเขาจะได้ฟังและเรียนรู้ที่จะยำเกรงพระยาห์เวห์พระเจ้าของท่านและปฏิบัติตามทุกถ้อยคำในบทบัญญัตินี้อย่างเคร่งครัด 13ลูกหลานซึ่งไม่รู้จักบทบัญญัติเหล่านี้จะได้ยินและเรียนรู้ที่จะยำเกรงพระยาห์เวห์พระเจ้าของท่าน ตราบเท่าที่ท่านอาศัยอยู่ในดินแดนซึ่งท่านจะข้ามแม่น้ำจอร์แดนเข้าไปยึดครอง”
ทำนายว่าอิสราเอลจะกบฏ
14องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัสกับโมเสสว่า “ใกล้จะถึงเวลาตายของเจ้าแล้ว จงเรียกโยชูวาเข้ามาในเต็นท์นัดพบเพื่อเราจะมอบหมายภารกิจให้เขา” ดังนั้นโมเสสกับโยชูวาจึงมาที่เต็นท์นัดพบ
15แล้วองค์พระผู้เป็นเจ้าเสด็จมาปรากฏในเสาเมฆที่ทางเข้าเต็นท์ 16และองค์พระผู้เป็นเจ้าตรัสกับโมเสสว่า “เจ้าจะล่วงลับไปอยู่กับบรรพบุรุษของเจ้า แล้วไม่นานประชากรเหล่านี้จะขายตัวให้พระของคนต่างชาติในดินแดนที่เขาจะเข้าไป เขาจะทิ้งเราและละเมิดพันธสัญญาที่เราทำไว้กับพวกเขา 17ในวันนั้นเราจะโกรธพวกเขาและละทิ้งพวกเขา เราจะซ่อนหน้าจากพวกเขาและพวกเขาจะถูกทำลาย ภัยพิบัติและความยุ่งยากนานัปการจะเกิดกับพวกเขาจนพวกเขาพูดว่า ‘ภัยพิบัติเหล่านี้เกิดกับเราเพราะพระเจ้าของเราไม่ได้อยู่กับเราแล้วไม่ใช่หรือ?’ 18และในวันนั้นเราจะซ่อนหน้าจากพวกเขาอย่างแน่นอน เพราะความชั่วช้าทั้งปวงของพวกเขาที่หันไปหาพระอื่นๆ
19“บัดนี้เจ้าทั้งสองจงเขียนบทเพลงนี้และสอนประชากรอิสราเอลให้ขับร้อง เพื่อเป็นพยานฝ่ายเราต่อสู้พวกเขา 20เมื่อเรานำพวกเขาเข้าสู่ดินแดนอันอุดมด้วยน้ำนมและน้ำผึ้งที่เราสัญญาด้วยคำปฏิญาณไว้กับบรรพบุรุษของพวกเขา เมื่อพวกเขาอิ่มหมีพีมันและรุ่งเรือง พวกเขาจะหันไปนมัสการพระอื่นแล้วละทิ้งเราและละเมิดพันธสัญญาของเรา 21เมื่อภัยพิบัติและความยุ่งยากนานัปการเกิดกับพวกเขา บทเพลงนี้จะเป็นพยานต่อสู้พวกเขา เพราะลูกหลานของพวกเขาจะไม่ลืมบทเพลงนี้ เรารู้อยู่แล้วว่าพวกเขามีแนวโน้มจะทำอะไรตั้งแต่ก่อนที่เราจะนำพวกเขาเข้าไปในดินแดนซึ่งเราสัญญาด้วยคำปฏิญาณกับพวกเขา” 22ดังนั้นโมเสสจึงเขียนเนื้อเพลงบทนี้ในวันนั้นและสอนชาวอิสราเอล
23พระองค์ทรงบัญชาโยชูวาบุตรนูนว่า “จงเข้มแข็งและกล้าหาญเถิด เพราะเจ้าจะนำประชากรอิสราเอลเข้าสู่ดินแดนที่เราสัญญาด้วยคำปฏิญาณไว้กับพวกเขา และเราเองจะอยู่กับเจ้า”
24เมื่อโมเสสเขียนบทบัญญัติทั้งปวงซึ่งบันทึกไว้ในหนังสือนี้ตั้งแต่ต้นจนจบแล้ว 25ท่านกำชับคนเลวีซึ่งหามหีบพันธสัญญาขององค์พระผู้เป็นเจ้าว่า 26“จงวางหนังสือบทบัญญัตินี้ไว้ข้างหีบพันธสัญญาของพระยาห์เวห์พระเจ้าของท่าน และมันจะอยู่ที่นั่นเป็นพยานต่อสู้พวกท่าน 27เพราะข้าพเจ้ารู้อยู่ว่าพวกท่านชอบกบฏและดื้อรั้นหัวแข็งเพียงใด แม้ทุกวันนี้ซึ่งข้าพเจ้ายังอยู่กับท่าน ท่านยังกบฏต่อองค์พระผู้เป็นเจ้าถึงเพียงนี้ ท่านจะยิ่งกบฏมากขึ้นสักเพียงใดหลังจากที่ข้าพเจ้าตายไปแล้ว! 28จงเรียกผู้อาวุโสประจำเผ่าทั้งปวงและเจ้าหน้าที่ทั้งหมดของท่านมาประชุมเพื่อข้าพเจ้าจะกล่าวถ้อยคำเหล่านี้ให้เขาฟัง และอ้างฟ้าสวรรค์และแผ่นดินโลกมาเป็นพยานต่อสู้พวกเขา 29เพราะข้าพเจ้ารู้อยู่ว่าหลังจากข้าพเจ้าตายไปแล้ว ท่านจะเสื่อมทรามลงและหันเหจากทางที่ข้าพเจ้ากำชับท่านไว้ ในเวลาต่อมาภัยพิบัติย่อมเกิดแก่ท่าน เพราะท่านจะทำสิ่งที่ชั่วในสายพระเนตรขององค์พระผู้เป็นเจ้าและยั่วยุพระพิโรธของพระองค์ด้วยสิ่งที่มือของท่านได้ทำ”
บทเพลงของโมเสส
30แล้วโมเสสจึงท่องบทเพลงตั้งแต่ต้นจนจบให้ชุมชนอิสราเอลฟังดังนี้
Les derniers actes de Moïse
Josué, successeur de Moïse
1Moïse adressa à tout Israël le discours suivant : 2J’ai maintenant cent vingt ans, je ne pourrai plus marcher à votre tête. L’Eternel m’a dit que je ne traverserai pas le Jourdain que voici31.2 Voir Nb 20.12.. 3L’Eternel votre Dieu marchera lui-même devant vous. Il exterminera devant vous les peuples qui habitent là-bas, pour que vous puissiez prendre possession de leur pays ; et c’est Josué qui sera à votre tête, comme l’Eternel l’a déclaré. 4L’Eternel les détruira comme il a détruit Sihôn et Og, rois des Amoréens ainsi que leur pays31.4 Voir 2.24 à 3.6 ; Nb 21.21-35.. 5Il vous donnera la victoire sur ces peuples, et vous les traiterez exactement comme je vous l’ai ordonné. 6Prenez courage, tenez bon ! Ne craignez rien et ne vous laissez pas effrayer par eux, car l’Eternel votre Dieu marche lui-même avec vous, il ne vous délaissera pas et ne vous abandonnera pas.
7Puis Moïse appela Josué et lui dit devant tout Israël : Prends courage, tiens bon, car c’est toi qui feras entrer ce peuple dans le pays que l’Eternel a promis par serment à leurs ancêtres de leur donner, et c’est toi qui leur en feras prendre possession31.7 Les v. 7-8 sont repris en Jos 1.5-7 ; 1 Ch 28.20. Cités en Hé 13.5.. 8L’Eternel lui-même marchera devant toi, il sera avec toi, il ne te délaissera pas et il ne t’abandonnera pas. Ne crains rien et ne te laisse pas effrayer !
La lecture périodique de la Loi
9Moïse mit cette Loi par écrit et la confia aux prêtres descendants de Lévi chargés de porter le coffre de l’alliance de l’Eternel, ainsi qu’à tous les responsables d’Israël.
10Il leur donna cet ordre : Tous les sept ans, au moment où commencera l’année de la remise des dettes31.10 Voir Dt 15.1-11., lors de la fête des Cabanes31.10 Voir Dt 16.13-17., 11quand tout Israël viendra se présenter devant l’Eternel votre Dieu dans le lieu qu’il aura choisi, vous lirez cette Loi pour tout Israël. 12Vous rassemblerez tout le peuple, les hommes, les femmes, les enfants et les étrangers qui résident chez vous, afin qu’ils entendent la lecture de la Loi, qu’ils apprennent à craindre l’Eternel votre Dieu et à obéir à toute cette Loi en en appliquant toutes les ordonnances31.12 Seule fête à laquelle il est explicitement demandé aux femmes et aux enfants d’assister afin qu’ils entendent la lecture de la Loi.. 13Ainsi leurs enfants, qui ne la connaîtront pas encore, l’entendront aussi et apprendront à craindre l’Eternel votre Dieu, tant que vous vivrez dans le pays dont vous allez prendre possession, après avoir traversé le Jourdain.
Les textes-témoins contre l’infidélité
14L’Eternel dit à Moïse : Voici que le moment de ta fin approche. Fais venir Josué et présentez-vous dans la tente de la Rencontre ; là, je lui donnerai mes ordres.
Moïse et Josué se rendirent à la tente de la Rencontre et se tinrent à l’intérieur. 15Là, l’Eternel leur apparut dans la colonne de nuée qui se tint à l’entrée de la tente. 16S’adressant à Moïse, il dit : Voici, tu vas bientôt rejoindre tes ancêtres décédés. Après ta mort, ce peuple ira se prostituer avec les dieux étrangers du pays dans lequel il se rend, il m’abandonnera et violera l’alliance que j’ai conclue avec lui. 17A cause de cela, ma colère s’enflammera contre lui en ce jour-là ; je l’abandonnerai, et je me détournerai de lui. Alors le peuple deviendra la proie d’autres peuples, beaucoup de malheurs et de grandes détresses s’abattront sur lui. Ce jour-là, les Israélites se diront : « En vérité c’est parce que notre Dieu n’est plus au milieu de nous que tous ces malheurs nous arrivent. »
18Oui, à ce moment-là, je me détournerai totalement d’eux, à cause de tout le mal qu’ils auront commis en se tournant vers d’autres dieux.
19Et maintenant, mettez par écrit le cantique qui suit. Toi, Moïse, tu l’apprendras aux Israélites : fais-le leur chanter afin que ce cantique me serve de témoin contre eux. 20En effet, je les ferai entrer dans le pays où ruissellent le lait et le miel, que j’ai promis par serment à leurs ancêtres : ils y mangeront à satiété et vivront dans l’abondance ; alors ils se tourneront vers d’autres dieux et leur rendront un culte, ils m’irriteront et violeront mon alliance. 21Beaucoup de malheurs et de grandes détresses s’abattront sur eux, alors ce cantique servira de témoin à charge contre eux. Car leurs descendants ne l’oublieront pas et ne cesseront pas de le chanter. Je connais, en effet, les dispositions de leur cœur dès à présent, avant même que je les fasse entrer dans le pays que je leur ai promis par serment.
22Ce même jour, Moïse mit par écrit le cantique qui suit et l’apprit aux Israélites.
23Après cela, l’Eternel donna ses ordres à Josué, fils de Noun. Il lui dit : Prends courage et tiens bon, car c’est toi qui feras entrer les Israélites dans le pays que je leur ai promis par serment ; et moi je serai avec toi31.23 Voir Jos 1.6..
24Lorsque Moïse eut fini de transcrire dans un livre toutes les paroles de cette Loi dans leur intégralité, 25il donna cet ordre aux lévites chargés de porter le coffre de l’alliance de l’Eternel : 26Prenez ce livre de la Loi et déposez-le à côté du coffre de l’alliance de l’Eternel votre Dieu. Il y restera pour servir de témoin contre le peuple d’Israël. 27En effet, je sais que vous êtes indociles et rebelles. Si aujourd’hui, alors que je suis encore en vie au milieu de vous, vous vous révoltez contre l’Eternel, combien plus le ferez-vous après ma mort ! 28Maintenant, rassemblez autour de moi tous les responsables de vos tribus et vos responsables, je leur communiquerai les paroles de ce cantique et je prendrai le ciel et la terre à témoin contre eux. 29Je sais, en effet, qu’après ma mort vous ne manquerez pas de vous corrompre et de vous détourner du chemin que je vous ai prescrit. Alors le malheur fondra sur vous dans l’avenir, parce que vous aurez fait ce que l’Eternel considère comme mal et que vous aurez provoqué sa colère par vos actes.
30Moïse transmit donc à toute l’assemblée d’Israël le cantique suivant dans sa totalité :
