สุภาษิต 3 – TNCV & CCL

Thai New Contemporary Bible

สุภาษิต 3:1-35

ข้อดีอื่นๆ ของปัญญา

1ลูกเอ๋ย อย่าลืมคำสอนของเรา

แต่จงรักษาคำบัญชาของเราไว้ในใจของเจ้า

2เพราะสิ่งเหล่านี้จะช่วยต่ออายุของเจ้าให้ยืนยาว

และนำสันติสุขกับความเจริญรุ่งเรืองมาให้

3อย่าให้ความรักและความซื่อสัตย์ละจากเจ้าไป

จงผูกมันไว้รอบคอ

จงจารึกไว้บนแผ่นดวงใจของเจ้า

4แล้วเจ้าจะได้รับความโปรดปรานและมีชื่อเสียงดี

ทั้งในสายพระเนตรพระเจ้าและในสายตามนุษย์

5จงวางใจในองค์พระผู้เป็นเจ้าอย่างหมดใจ

อย่าพึ่งความเข้าใจของตนเอง

6จงยอมรับพระองค์ในทุกวิถีทางของเจ้า

แล้วพระองค์จะทรงทำทางของเจ้าให้ราบเรียบ3:6 หรือจะทรงชี้ทางให้

7อย่าคิดว่าตนฉลาด

จงยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้าและหลีกหนีจากความชั่ว

8เพราะสิ่งนี้จะรักษาร่างกายของเจ้า

และหล่อเลี้ยงกระดูกของเจ้า

9จงถวายเกียรติแด่องค์พระผู้เป็นเจ้าด้วยทรัพย์สมบัติของเจ้า

ด้วยผลแรกจากผลผลิตทั้งปวงของเจ้า

10แล้วยุ้งฉางของเจ้าจะเต็มล้น

และถังของเจ้าจะเปี่ยมล้นด้วยเหล้าองุ่นใหม่

11ลูกเอ๋ย อย่าดูหมิ่นการตีสั่งสอนขององค์พระผู้เป็นเจ้า

อย่าขุ่นข้องหมองใจเมื่อพระองค์ทรงว่ากล่าวตักเตือน

12เพราะองค์พระผู้เป็นเจ้าทรงตีสั่งสอนผู้ที่พระองค์ทรงรัก

ดั่งพ่อตีสั่งสอนลูกที่ตนชื่นชม3:12 ฉบับ LXX. ว่าและพระองค์ทรงลงโทษบุตรที่พระองค์ทรงชื่นชม

13ความสุขมีแก่ผู้ที่พบปัญญา

ผู้ที่ได้รับความเข้าใจ

14เพราะปัญญาให้ประโยชน์ยิ่งกว่าเงิน

และให้ผลตอบแทนยิ่งกว่าทองคำ

15ปัญญาล้ำค่ายิ่งกว่าทับทิม

สิ่งใดๆ ที่เจ้าปรารถนาก็ไม่สามารถเทียบได้

16ในมือขวาของปัญญามีชีวิตอันยืนยาว

ในมือซ้ายมีความมั่งคั่งและเกียรติ

17หนทางของปัญญาคือทางอันรื่นรมย์

วิถีทั้งสิ้นของปัญญาคือสันติสุข

18ปัญญาเป็นต้นไม้แห่งชีวิตแก่ผู้ที่กอดนางไว้

ความสุขมีแก่ผู้ที่ยึดนางไว้มั่น

19โดยปัญญา องค์พระผู้เป็นเจ้า ทรงวางฐานรากของโลก

โดยความเข้าใจ ทรงสถาปนาฟ้าสวรรค์

20โดยความรู้ของพระองค์ ห้วงลึกก็แยกออก

และเมฆก็หยาดน้ำค้างลงมา

21ลูกเอ๋ย อย่าให้สิ่งเหล่านี้คลาดไปจากสายตาของเจ้า

จงรักษาดุลยพินิจและความสุขุมรอบคอบไว้

22สิ่งเหล่านี้จะเป็นชีวิตสำหรับเจ้า

และเป็นอาภรณ์ประดับคอของเจ้า

23แล้วเจ้าจะดำเนินไปตามทางของตนอย่างปลอดภัย

และเท้าของเจ้าจะไม่สะดุด

24เมื่อเจ้าเอนกายลง เจ้าจะไม่กลัว

เมื่อเจ้านอนลง เจ้าจะหลับสบาย

25ไม่ต้องหวั่นเกรงภัยพิบัติฉับพลัน

หรือหายนะซึ่งจู่โจมคนชั่ว

26เพราะองค์พระผู้เป็นเจ้าจะอยู่เคียงข้างเจ้า3:26 หรือเพราะองค์พระผู้เป็นเจ้าจะเป็นความมั่นใจของเจ้า

และจะทรงป้องกันไม่ให้เท้าของเจ้าติดกับ

27อย่าหน่วงเหนี่ยวสิ่งดีไว้จากผู้ที่สมควรได้รับ

เมื่ออยู่ในอำนาจของเจ้าที่จะจัดการได้

28อย่าพูดกับเพื่อนบ้านว่า

“กลับมาพรุ่งนี้แล้วกัน แล้วฉันจะให้”

ในเมื่อเจ้าสามารถให้ได้ทันที

29อย่าคิดปองร้ายเพื่อนบ้านของเจ้า

ผู้อาศัยอยู่ใกล้ๆ เจ้าอย่างไว้เนื้อเชื่อใจ

30อย่ากล่าวหาผู้ใดโดยไม่มีมูลเหตุ

ในเมื่อเขาไม่ได้ทำร้ายเจ้า

31อย่าอิจฉาคนโหดเหี้ยม

หรือเลือกวิถีทางใดๆ ของเขา

32เพราะองค์พระผู้เป็นเจ้าทรงชิงชังคนคดในข้องอในกระดูก

แต่ทรงเชื่อใจคนเที่ยงธรรม

33คำสาปแช่งขององค์พระผู้เป็นเจ้าตกอยู่บนบ้านของคนชั่ว

แต่พระองค์ทรงอวยพรครัวเรือนของคนชอบธรรม

34พระองค์ทรงเยาะเย้ยคนที่ชอบเยาะเย้ย

แต่สำแดงพระคุณแก่คนถ่อมใจที่ถูกรังแก

35คนฉลาดได้รับเกียรติยศเป็นมรดก

ส่วนคนโง่จะได้รับแต่ความอัปยศ

Mawu a Mulungu mu Chichewa Chalero

Miyambo 3:1-35

Phindu Lina la Nzeru

1Mwana wanga, usayiwale malangizo anga,

mtima wako usunge malamulo anga.

2Ukatero zaka za moyo wako zidzachuluka

ndipo udzakhala pa mtendere.

3Makhalidwe ochitira ena chifundo ndi owonetsa kukhulupirika asakuchokere.

Uwamangirire mʼkhosi mwako ngati mkanda

ndi kuwalemba pa mtima pako.

4Ukatero udzapeza kuyanja ndi mbiri yabwino

pamaso pa Mulungu ndi anthu.

5Uzikhulupirira Yehova ndi mtima wako wonse

ndipo usadalire nzeru zako za kumvetsa zinthu.

6Pa zochita zako zonse uvomereze kuti Mulungu alipo,

ndipo Iye adzawongola njira zako.

7Usamadzione ngati wa nzeru.

Uziopa Yehova ndi kupewa zoyipa.

8Ukatero thupi lako lidzakhala la moyo wabwino

ndi mafupa ako adzakhala olimba.

9Uzilemekeza Yehova ndi chuma chako chonse;

zokolola zonse zoyamba kucha uzilemekeza nazonso Yehova.

10Ukatero nkhokwe zako zidzadzaza ndi zinthu zambiri,

ndiponso mitsuko yako idzadzaza ndi vinyo.

11Mwana wanga usanyoze malangizo a Yehova,

ndipo usayipidwe ndi chidzudzulo chake.

12Paja Yehova amadzudzula amene amamukonda,

monga abambo achitira mwana amene amakondwera naye.

13Wodala munthu amene wapeza nzeru,

munthu amene walandira nzeru zomvetsa zinthu,

14pakuti phindu la nzeru ndi labwino kuposa la siliva,

phindu lakelo ndi labwino kuposanso golide.

15Nzeru ndi yoposa miyala yamtengowapatali;

ndipo zonse zimene umazikhumba sizingafanane ndi nzeru.

16Mʼdzanja lake lamanja muli moyo wautali;

mʼdzanja lake lamanzere muli chuma ndi ulemu.

17Njira zake ndi njira zosangalatsa,

ndipo mu njira zake zonse muli mtendere.

18Nzeru ili ngati mtengo wopatsa moyo kwa oyigwiritsitsa;

wodala munthu amene amayigwiritsa kwambiri.

19Yehova anakhazikitsa dziko lapansi pogwiritsa ntchito nzeru.

Anagwiritsanso ntchito nzeru zakudziwa bwino zinthu pamene ankakhazikitsa zakumwamba.

20Mwa nzeru zake Yehova anatumphutsa madzi kuchokera mʼnthaka

ndiponso mitambo inagwetsa mvula.

21Mwana wanga usunge nzeru yeniyeni ndi khalidwe lomalingarira zinthu bwino.

Zimenezi zisakuchokere.

22Zimenezi zidzakupatsa moyo,

moyo wake wosangalatsa ndi wabwino ngati mkanda wa mʼkhosi.

23Choncho udzayenda pa njira yako mosaopa kanthu,

ndipo phazi lako silidzapunthwa;

24pamene ugona pansi, sudzachita mantha;

ukadzagona pansi tulo tako tidzakhala tokoma.

25Usaope tsoka lobwera mwadzidzidzi

kapena chiwonongeko chimene chidzagwera anthu oyipa,

26pakuti Yehova adzakulimbitsa mtima

ndipo adzasunga phazi lako kuti lisakodwe mu msampha.

27Usaleke kuchitira zabwino amene ayenera kulandira zabwino,

pamene uli nazo mphamvu zochitira zimenezi.

28Usanene kwa mnansi wako kuti,

“Pita, uchite kubweranso. Ndidzakupatsa mawa”

pamene uli nazo tsopano.

29Usamukonzere chiwembu mnansi wako,

amene anakhala nawe pafupi mokudalira.

30Usakangane ndi munthu wopanda chifukwa

pamene iye sanakuchitire zoyipa.

31Usachite naye nsanje munthu wachiwawa

kapena kutsanzira khalidwe lake lililonse.

32Pakuti Yehova amanyansidwa ndi munthu woyipa

koma amayanjana nawo anthu olungama.

33Yehova amatemberera nyumba ya munthu woyipa,

koma amadalitsa nyumba ya anthu olungama.

34Anthu onyoza, Iye amawanyoza,

koma amakomera mtima anthu odzichepetsa.

35Anthu anzeru adzalandira ulemu,

koma zitsiru adzazichititsa manyazi.