สุภาษิต 28 – TNCV & APSD-CEB

Thai New Contemporary Bible

สุภาษิต 28:1-28

1คนชั่วเตลิดหนีแม้ไม่มีใครไล่ตาม

แต่คนชอบธรรมอาจหาญดั่งราชสีห์

2เมื่อประเทศชาติเกิดกบฏ28:2 หรือเพราะความบาปของแผ่นดินก็มีเจ้าขุนมูลนายหลายคน

แต่ผู้ที่มีความรู้ความเข้าใจจะรักษาความสงบเรียบร้อยไว้28:2 หรือผดุงความถูกต้อง

3ผู้ครอบครอง28:3 หรือคนยากจนที่กดขี่คนยากจน

ก็เหมือนฝนตกหนักที่ทำลายพืชผล

4ผู้ละทิ้งบทบัญญัติก็เชิดชูคนชั่ว

แต่ผู้ที่รักษาบทบัญญัติก็ต่อต้านคนชั่ว

5คนชั่วไม่เข้าใจสิ่งที่ถูกต้อง

แต่ผู้ที่แสวงหาองค์พระผู้เป็นเจ้าเข้าใจถ่องแท้

6เป็นคนยากจนแต่ดำเนินชีวิตอย่างซื่อสัตย์สุจริต

ดีกว่าเป็นคนรวยแต่อยู่บนทางคดโกง

7ลูกที่มีความรู้ความเข้าใจก็ปฏิบัติตามคำสั่งสอน

แต่ผู้ที่คบกับคนตะกละก็ทำให้พ่ออับอายขายหน้า

8ความมั่งคั่งที่เพิ่มขึ้นเพราะดอกเบี้ยจากคนจน

จะตกมาอยู่ในมือของผู้ที่เมตตาคนจน

9คนที่ปิดหูไม่ยอมฟังคำสั่งสอน

แม้แต่คำอธิษฐานของเขาก็น่าชิงชัง

10ผู้ที่พาคนเที่ยงธรรมไปในทางชั่ว

จะตกลงในกับดักของตัวเอง

แต่ผู้ที่ไร้ตำหนิจะได้รับสิ่งดีเป็นมรดก

11คนรวยมักคิดว่าตนฉลาด

แต่คนจนที่มีความรู้ความเข้าใจก็จะมองเขาออกอย่างทะลุปรุโปร่ง

12เมื่อคนชอบธรรมมีชัย ผู้คนมากมายพากันออกมารื่นเริงยินดี

แต่เมื่อคนชั่วเรืองอำนาจ ต้องออกไปเสาะหาผู้คน

13ผู้ที่ปกปิดบาปของตนจะไม่เจริญ

แต่ผู้ที่สารภาพผิดและละทิ้งบาปจะพบความเมตตากรุณา

14ความสุขมีแก่ผู้ที่ยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้าเสมอ

แต่ผู้ที่ทำใจแข็งกระด้างจะตกที่นั่งลำบาก

15คนชั่วซึ่งปกครองคนยากจน

ก็เหมือนสิงห์ที่คำรามหรือหมีที่รี่เข้าใส่

16ผู้ปกครองที่ขาดสำนึกที่ดีก็รังแกประชาชน

แต่ผู้ที่ชิงชังผลประโยชน์ที่ได้มาโดยทุจริตจะมีชีวิตยืนยาว

17ผู้ที่ทุกข์ทรมานเพราะความผิดจากการฆ่าคนอื่น

จะต้องหลบหนีไปจนตาย

อย่าให้ผู้ใดช่วยเขาเลย

18คนที่ดำเนินชีวิตอย่างไร้ตำหนิจะได้รับการอุ้มชู

แต่คนที่เดินอยู่ในทางคดโกงจะตกลงไปในหลุมลึก

19ผู้ซึ่งไถพรวนที่ดินของตนจะมีอาหารอุดม

แต่ผู้ที่เอาแต่ฝันลมๆ แล้งๆ จะยากจนข้นแค้น

20คนซื่อสัตย์จะได้รับพรล้นหลาม

แต่คนที่อยากรวยทางลัดไม่แคล้วถูกลงโทษ

21การลำเอียงเป็นสิ่งไม่ดี

ถึงกระนั้นก็ยังมีคนยอมทำผิดเพื่อแลกกับเศษอาหาร

22คนเห็นแก่ได้อยากรวยเร็ว

เขาไม่รู้ว่าความยากจนกำลังจะมาเยือน

23ในบั้นปลาย ผู้ที่ท้วงติงอย่างตรงไปตรงมา

จะได้รับการชื่นชมยิ่งกว่าผู้ที่เลียแข้งเลียขา

24คนที่ปล้นพ่อปล้นแม่

แล้วพูดว่า “ไม่ผิดอะไร”

ก็เป็นเพื่อนกับพวกล้างผลาญ

25คนละโมบยั่วยุให้เกิดการวิวาท

ส่วนผู้ที่วางใจในองค์พระผู้เป็นเจ้าจะเจริญรุ่งเรือง

26ผู้ที่วางใจในตัวเองเป็นคนโง่เขลา

แต่ผู้ที่ดำเนินในสติปัญญาจะได้รับการปกป้องให้พ้นภัย

27ผู้ที่หยิบยื่นให้แก่คนยากจนจะไม่ขัดสน

แต่ผู้ที่ปิดตาเมินคนยากจนจะถูกสาปแช่งไม่รู้จบ

28เมื่อคนชั่วเรืองอำนาจ ผู้คนก็หนีหาย

เมื่อคนชั่วพินาศ คนชอบธรรมก็เจริญ

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 28:1-28

1Ang tawong daotan moikyas bisag walay naggukod kaniya, apan ang tawong matarong dili mahadlok sama sa liyon.

2Kon ang usa ka nasod magpakasala, kanunay pulihan ang ilang pangulo. Apan molig-on ang usa ka nasod kon ang pangulo niini maalamon.

3Ang tawong kabos nga nagapangdaog-daog sa sama niyang kabos sama sa makusog nga ulan nga nagadaot sa mga tanom.

4Ang mga nagasalikway sa Kasugoan nagadayeg sa mga daotan, apan ang mga nagatuman niini, makigbatok sa mga daotan.

5Ang mga tawong daotan wala makasabot kon unsay hustisya, apan ang mga nagadangop sa Ginoo nakasabot pag-ayo niini.

6Mas maayo pa ang kabos nga dili salawayon kaysa adunahan apan salawayon.

7Maalamon ang anak nga nagatuman sa Kasugoan, apan ang anak nga makighigala sa mga badlongon28:7 badlongon: o, hangol ug kaon. nagapakaulaw sa iyang ginikanan.

8Kon maadunahan ka pinaagi sa pagpatubo ug kuwarta, ang imong bahandi mapaingon sa tawong matinabangon sa mga kabos.

9Si bisan kinsa nga dili motuman sa Kasugoan, kangil-aran sa Dios bisan ang iyang pag-ampo.

10Ang tawo nga mosulsol sa tawong matarong ngadto sa pagpakasala mabiktima sa iyang kaugalingong laang. Apan ang tawo kansang kinabuhi walay ikasaway mouswag.

11Naghunahuna ang mga adunahan nga maalamon na gayod sila, apan ang tawong kabos nga may panabot nahibalo kon unsa gayoy ilang tinuod nga pagkatawo.

12Kon ang mga matarong ang magmadaogon malipay ang mga tawo, apan kon ang mga daotan na ang modumala manago sila.

13Dili ka gayod magmauswagon kon ilimod mo ang imong mga sala, apan kon isulti mo kini ug talikdan, kaloy-an ka sa Dios.

14Bulahan ang tawo nga nagatahod kanunay sa Dios, apan ang tawo nga gahi ug kasingkasing malaglag.

15Ang tawong daotan nga nagadumala sa mga kabos sama sa nagangulob nga liyon o oso nga andam sa pagtukob sa iyang biktima.

16Ang tigdumala nga walay panabot labihan kabangis.

Ang tigdumala nga dili buot maadunahan sa daotang paagi makaangkon ug taas nga kinabuhi.

17Ang tawo nga ginahasol sa iyang konsensya tungod sa iyang pagpatay sa usa ka tawo magtago-tago hangtod mamatay siya. Ayaw ninyo siyag tabangi.

18Ang tawong nagakinabuhi nga walay ikasaway layo sa katalagman, apan ang tawong daotan kalit lang nga malaglag.

19Ang kugihan nga mag-uuma may abunda nga pagkaon, apan ang nagagamit sa iyang panahon sa walay pulos nga mga buluhaton mapobre.

20Panalanginan gayod sa Dios ang kasaligan nga tawo, apan ang tawo nga nagdali nga maadunahan pagasilotan.

21Dili maayo kon may pinalabi. Apan may mga tawo nga nagahimo niini tungod kay nadala sa suborno, bisan gamay kini.

22Ang tawong hangol ug kuwarta nagdali nga maadunahan, apan wala siya masayod nga mapobre diay hinuon siya.

23Sa kaulahian, mas pasalamatan pa sa usa ka tawo ang tawong mibadlong kaniya kaysa niadtong miulog-ulog kaniya.

24Ang tawo nga mangawat gikan sa iyang ginikanan ug nagaingon nga dili kini sala, kauban sa mga kriminal.

25Ang tawong hakog makahatag ug kasamok, apan ang tawong nagasalig sa Ginoo mouswag.

26Ang tawong nagasalig sa iyang kaugalingon buang-buang.

Ang tawong nagkinabuhi nga maalamon layo sa katalagman.

27Ang tawo nga mahinatagon sa mga kabos dili gayod mawad-an, apan ang walay pagpakabana sa mga kabos makadawat sa daghang panghimaraot.

28Manago ang mga tawo kon ang mga daotan ang modumala. Apan kon malaglag sila, mouswag ang mga matarong.