สุภาษิตเพิ่มเติมของโซโลมอน
1ต่อไปนี้เป็นสุภาษิตของโซโลมอน
ซึ่งคนของกษัตริย์เฮเซคียาห์แห่งยูดาห์คัดลอกและรวบรวมไว้
2พระเจ้าทรงได้รับเกียรติจากการที่ทรงปิดบังสิ่งต่างๆ
และเหล่ากษัตริย์ได้รับเกียรติจากการพินิจพิเคราะห์สิ่งต่างๆ
3ฟ้าสูงแผ่นดินลึกฉันใด
พระทัยของเหล่ากษัตริย์ก็สุดจะพินิจพิเคราะห์ฉันนั้น
4เมื่อไล่ขี้แร่ออกจากเงิน
ช่างเงินก็จะสร้างสรรค์ภาชนะได้
5เช่นเดียวกัน เมื่อไล่คนชั่วให้พ้นจากกษัตริย์แล้ว
ราชบัลลังก์ก็จะยั่งยืนโดยความชอบธรรม
6อย่ายกยอตนเองต่อหน้ากษัตริย์
หรืออวดอ้างตนเป็นคนสำคัญ
7จงรอให้กษัตริย์เชื้อเชิญว่า “มาที่นี่เถิด”
ดีกว่าพระองค์ทำให้เจ้าอับอายต่อหน้าขุนนาง
สิ่งที่เจ้าได้เห็นกับตา
8อย่ารีบร้อนนำไป25:7,8 หรือขุนนาง / ผู้ซึ่งเจ้าจับตาดู / 8อย่ารีบร้อนไปฟ้องร้องที่ศาล
เพราะในบั้นปลายเจ้าจะทำอย่างไร
หากเพื่อนบ้านของเจ้าทำให้เจ้าอับอายขายหน้า?
9หากเจ้ามีเรื่องฟ้องร้องกับเพื่อนบ้าน
อย่าใส่ร้ายเขาให้คนอื่นไม่ไว้ใจ
10เกรงว่าผู้ที่ได้ยินจะฉีกหน้าเจ้า
และเจ้าต้องเสียชื่อเสียงไม่จบสิ้น
11คำพูดที่เหมาะกับกาลเทศะ25:11 หรือการตัดสินใจที่เหมาะสมกับสถานการณ์
ก็เหมือนแอปเปิ้ลทองคำล้อมเงิน
12คำตักเตือนของตุลาการผู้ชาญฉลาดสำหรับหูที่รับฟัง
ก็เหมือนต่างหูทองหรือเครื่องประดับทองเนื้อดี
13ผู้สื่อสารที่ไว้ใจได้
ก็เหมือนน้ำเย็นจากหิมะในฤดูเก็บเกี่ยว
ทำให้นายที่ส่งเขาไปชื่นใจ
14ผู้ที่อวดเรื่องของกำนัลซึ่งตนไม่ได้ให้
ก็เหมือนเมฆและลมที่ไม่ให้ฝน
15จงอดทน แล้วจะชนะใจเจ้านายได้
ลิ้นที่อ่อนโยนสามารถบดขยี้กระดูกได้
16เมื่อพบน้ำผึ้ง จงกินแต่พอประมาณ
หากกินมากเกินไป จะสำรอกออกมา
17เช่นเดียวกัน จงไปเยือนเพื่อนบ้านนานๆ ครั้ง
หากบ่อยเกินไป เขาจะเกลียดชังเจ้า
18ผู้ที่เป็นพยานเท็จกล่าวหาเพื่อนบ้าน
ก็เหมือนกระบอง หรือดาบ หรือลูกศรคมกริบ
19การพึ่งคนไม่ซื่อในยามทุกข์ร้อน
ก็เหมือนฟันผุหรือเท้าพิการ
20ผู้ที่ร้องเพลงให้คนทุกข์ใจฟัง
ก็เหมือนผู้ที่ถอดเสื้อในวันที่อากาศหนาว
หรือเอาเกลือถูลงบนแผล
21หากศัตรูของเจ้าหิว จงให้อาหารเขารับประทาน
เมื่อเขากระหาย จงให้น้ำเขาดื่ม
22เพราะการทำเช่นนี้ เท่ากับว่าเจ้าสุมถ่านที่ลุกโพลงไว้บนศีรษะของเขา
และองค์พระผู้เป็นเจ้าจะประทานบำเหน็จแก่เจ้า
23ลมเหนือพัดพาฝนนอกฤดูมาฉันใด
คำติฉินนินทาก็ทำให้หน้าบึ้งตึงฉันนั้น
24อยู่ที่มุมดาดฟ้า
ดีกว่าอยู่ร่วมชายคากับภรรยาที่ชอบหาเรื่อง
25ข่าวดีจากแดนไกล
ก็เหมือนน้ำเย็นชื่นใจสำหรับคนที่อ่อนล้า
26หากคนชอบธรรมออมชอมกับคนชั่ว
ก็เหมือนน้ำพุมีโคลนหรือบ่อที่น้ำเสีย
27การกินน้ำผึ้งมากไปไม่ดีฉันใด
การพินิจพิเคราะห์สิ่งที่ล้ำลึกเกินไปก็ทำให้เสียเกียรติฉันนั้น25:27 หรือการหาเกียรติให้ตัวเองก็ไม่เหมาะฉันนั้น
28ผู้ที่ขาดการควบคุมตนเอง
ก็เหมือนเมืองที่กำแพงถูกทำลาย
Những Châm Ngôn Khác của Sa-lô-môn
1Sau đây là những châm ngôn của Sa-lô-môn, do triều thần của Vua Ê-xê-chia, nước Giu-đa sưu tầm và sao chép:
2Vinh quang của Đức Chúa Trời là giữ kín một điều gì,
tìm tòi, khám phá là vinh quang của các vua.
3Không ai biết trời cao, đất thấp bao nhiêu,
lòng vua chúa cũng khó dò như vậy!
4Khi khử sạch cáu cặn khỏi bạc,
con có vật liệu để chế tạo vật quý.
5Khi trừ diệt người xấu trước mặt vua,
ngôi nước ngươi sẽ vững mạnh nhờ công lý.
6Trước mặt vua, con chớ phô trương,
cũng đừng tranh địa vị với hàng cao trọng,
7Thà ngồi thấp, rồi được nhấc lên cao,
còn hơn bị hạ trước bao nhiêu người.
8Đừng hấp tấp kiện thưa ai cả,
vì biết đâu con phải bị thua.
Khi danh dự tổn thương, con sẽ làm gì?
9Tốt hơn cả là hai bên ngồi đối chất,
nhưng đừng tiết lộ điều gì cho người khác,
10Kẻo đối phương nghe được, lên án con nói xấu,
và con không thể rút lại được lời mình.
11Lời bàn đúng lúc,
chẳng khác gì trái táo vàng trên đĩa bạc.
12Nghe lời chỉ trích của người khôn ngoan,
là giá trị hơn đeo nữ trang bằng vàng.
13Một sứ giả trung tín làm thỏa dạ chủ mình.
Như tuyết mát lạnh giữa mùa gặt với nắng hè gay gắt.
14Hứa cho, nhưng chẳng giữ lời,
giống như có mây, có gió, rồi lại chẳng mưa.
15Lòng kiên nhẫn thắng hơn cường lực,
lưỡi dịu dàng bẻ gãy cả xương.
16Con có thích mật ong?
Cũng đừng ăn nhiều quá, kẻo con phải mửa ra!
17Chớ đến nhà láng giềng thường quá,
e nhàm mặt, người sẽ chán ghét con.
18Lời chứng gian vô cùng hiểm nguy,
hại người chẳng khác nào gươm, tên, và dùi cui.
19Đặt lòng tin vào một người không đáng tin cậy,
chẳng khác gì nhai với răng bị gãy, hay đi với chân khập khiễng.
20Hát xướng trước người đang âu sầu buồn bã,
cũng như lột áo người ngày đông tháng giá,
như đổ giấm vào vết thương.
21Đói cho ăn, khát cho uống,
săn sóc kẻ thù, cho nước họ uống.
22Làm như vậy con sẽ chất than lửa đỏ trên đầu họ,
và Chúa Hằng Hữu sẽ thưởng cho con.
23Gió bấc đem mưa,
nói hành sinh giận.
24Thà ở nơi góc mái nhà,
còn hơn ở chung nhà với đàn bà hay sinh sự.
25Được tin lành từ xứ xa đưa vào,
như được nước mát lúc khát khao.
26Người công chính ngã quỵ trước người gian ác,
sẽ như suối nước bị dấy đục một nguồn nước bị hư.
27Ăn nhiều mật có hại,
tìm vinh quang cá nhân quá cũng không tốt.
28Ai không chế ngự lòng mình, chẳng lo tự chủ,
như thành bỏ ngỏ không có tường.
