สุภาษิต 25 – TNCV & ASCB

Thai New Contemporary Bible

สุภาษิต 25:1-28

สุภาษิตเพิ่มเติมของโซโลมอน

1ต่อไปนี้เป็นสุภาษิตของโซโลมอน

ซึ่งคนของกษัตริย์เฮเซคียาห์แห่งยูดาห์คัดลอกและรวบรวมไว้

2พระเจ้าทรงได้รับเกียรติจากการที่ทรงปิดบังสิ่งต่างๆ

และเหล่ากษัตริย์ได้รับเกียรติจากการพินิจพิเคราะห์สิ่งต่างๆ

3ฟ้าสูงแผ่นดินลึกฉันใด

พระทัยของเหล่ากษัตริย์ก็สุดจะพินิจพิเคราะห์ฉันนั้น

4เมื่อไล่ขี้แร่ออกจากเงิน

ช่างเงินก็จะสร้างสรรค์ภาชนะได้

5เช่นเดียวกัน เมื่อไล่คนชั่วให้พ้นจากกษัตริย์แล้ว

ราชบัลลังก์ก็จะยั่งยืนโดยความชอบธรรม

6อย่ายกยอตนเองต่อหน้ากษัตริย์

หรืออวดอ้างตนเป็นคนสำคัญ

7จงรอให้กษัตริย์เชื้อเชิญว่า “มาที่นี่เถิด”

ดีกว่าพระองค์ทำให้เจ้าอับอายต่อหน้าขุนนาง

สิ่งที่เจ้าได้เห็นกับตา

8อย่ารีบร้อนนำไป25:7,8 หรือขุนนาง / ผู้ซึ่งเจ้าจับตาดู / 8อย่ารีบร้อนไปฟ้องร้องที่ศาล

เพราะในบั้นปลายเจ้าจะทำอย่างไร

หากเพื่อนบ้านของเจ้าทำให้เจ้าอับอายขายหน้า?

9หากเจ้ามีเรื่องฟ้องร้องกับเพื่อนบ้าน

อย่าใส่ร้ายเขาให้คนอื่นไม่ไว้ใจ

10เกรงว่าผู้ที่ได้ยินจะฉีกหน้าเจ้า

และเจ้าต้องเสียชื่อเสียงไม่จบสิ้น

11คำพูดที่เหมาะกับกาลเทศะ25:11 หรือการตัดสินใจที่เหมาะสมกับสถานการณ์

ก็เหมือนแอปเปิ้ลทองคำล้อมเงิน

12คำตักเตือนของตุลาการผู้ชาญฉลาดสำหรับหูที่รับฟัง

ก็เหมือนต่างหูทองหรือเครื่องประดับทองเนื้อดี

13ผู้สื่อสารที่ไว้ใจได้

ก็เหมือนน้ำเย็นจากหิมะในฤดูเก็บเกี่ยว

ทำให้นายที่ส่งเขาไปชื่นใจ

14ผู้ที่อวดเรื่องของกำนัลซึ่งตนไม่ได้ให้

ก็เหมือนเมฆและลมที่ไม่ให้ฝน

15จงอดทน แล้วจะชนะใจเจ้านายได้

ลิ้นที่อ่อนโยนสามารถบดขยี้กระดูกได้

16เมื่อพบน้ำผึ้ง จงกินแต่พอประมาณ

หากกินมากเกินไป จะสำรอกออกมา

17เช่นเดียวกัน จงไปเยือนเพื่อนบ้านนานๆ ครั้ง

หากบ่อยเกินไป เขาจะเกลียดชังเจ้า

18ผู้ที่เป็นพยานเท็จกล่าวหาเพื่อนบ้าน

ก็เหมือนกระบอง หรือดาบ หรือลูกศรคมกริบ

19การพึ่งคนไม่ซื่อในยามทุกข์ร้อน

ก็เหมือนฟันผุหรือเท้าพิการ

20ผู้ที่ร้องเพลงให้คนทุกข์ใจฟัง

ก็เหมือนผู้ที่ถอดเสื้อในวันที่อากาศหนาว

หรือเอาเกลือถูลงบนแผล

21หากศัตรูของเจ้าหิว จงให้อาหารเขารับประทาน

เมื่อเขากระหาย จงให้น้ำเขาดื่ม

22เพราะการทำเช่นนี้ เท่ากับว่าเจ้าสุมถ่านที่ลุกโพลงไว้บนศีรษะของเขา

และองค์พระผู้เป็นเจ้าจะประทานบำเหน็จแก่เจ้า

23ลมเหนือพัดพาฝนนอกฤดูมาฉันใด

คำติฉินนินทาก็ทำให้หน้าบึ้งตึงฉันนั้น

24อยู่ที่มุมดาดฟ้า

ดีกว่าอยู่ร่วมชายคากับภรรยาที่ชอบหาเรื่อง

25ข่าวดีจากแดนไกล

ก็เหมือนน้ำเย็นชื่นใจสำหรับคนที่อ่อนล้า

26หากคนชอบธรรมออมชอมกับคนชั่ว

ก็เหมือนน้ำพุมีโคลนหรือบ่อที่น้ำเสีย

27การกินน้ำผึ้งมากไปไม่ดีฉันใด

การพินิจพิเคราะห์สิ่งที่ล้ำลึกเกินไปก็ทำให้เสียเกียรติฉันนั้น25:27 หรือการหาเกียรติให้ตัวเองก็ไม่เหมาะฉันนั้น

28ผู้ที่ขาดการควบคุมตนเอง

ก็เหมือนเมืองที่กำแพงถูกทำลาย

Asante Twi Contemporary Bible

Mmɛbusɛm 25:1-28

Salomo Mmɛbusɛm Nkekaho

1Yeinom yɛ Salomo mmɛbusɛm nkekaho a Yudahene Hesekia afotufoɔ twerɛeɛ:

2Ɛyɛ Onyankopɔn animuonyamhyɛ sɛ wɔde asɛm sie;

sɛ wɔpɛɛpɛɛ asɛm mu nso hyɛ ahemfo animuonyam.

3Sɛdeɛ ɔsoro korɔn na asase mu dɔ no,

saa ara na wɔrentumi nhwehwɛ ahemfo akoma mu.

4Sɛ wɔyi dwetɛ ho a,

dwetɛdwumfoɔ tumi de yɛ adeɛ a ɛho wɔ mfasoɔ;

5Yi amumuyɛfoɔ firi ɔhene anim,

na tenenee bɛma nʼahennwa atim.

6Mma wo ho so wɔ ɔhene anim,

na mpere diberɛ wɔ atitire mu;

7Ɛyɛ ma no sɛ ɔbɛka akyerɛ wo sɛ, “Bra soro ha,”

sene sɛ ɔbɛbrɛ wo ase wɔ otitire bi anim.

Deɛ wode wʼani ahunu no

8mpɛ ntɛm mfa nkɔ asɛnniiɛ,

na sɛ awieeɛ no wo yɔnko gu wʼanim ase a

ɛdeɛn na wobɛyɛ?

9Sɛ wo ne wo yɔnko di asɛm a

nna obi foforɔ ahintasɛm adi,

10anyɛ saa a, deɛ ɔbɛte no bɛgu wʼanim ase

na edin bɔne a wobɛnya no rempepa da.

11Asɛm a wɔka no sɛdeɛ ɛfata no

te sɛ sika kɔkɔɔ a wɔabɔ sɛ aprɛ

de atuatua dwetɛ nsiesieɛ mu.

12Sikakɔkɔɔ asomuadeɛ anaa sikakɔkɔɔ amapa ahyehyɛdeɛ

te sɛ onyansafoɔ animka a ɔde ma deɛ ɔyɛ aso ma no.

13Sɛdeɛ sukyerɛmma ma ewiem dwoɔ wɔ otwa berɛ mu no

saa ara na ɔsomafoɔ nokwafoɔ teɛ ma wɔn a wɔsoma no;

na ɔma ne wuranom akomatɔyam.

14Omununkum ne mframa a ɛmfa osutɔ mma no

te sɛ onipa a ɔde akyɛdeɛ a ɔmmfa mma hoahoa ne ho.

15Ntoboaseɛ ma sodifoɔ ti da,

na tɛkrɛmabereɛ tumi bu dompe mu.

16Sɛ wonya ɛwoɔ a, enni ntra so,

ne bebrebe bɛma woafe.

17Ntaa nkɔ wo yɔnko fie,

wo ho fono no a, ɔbɛtan wo.

18Onipa a ɔdi adansekurumu tia ne yɔnko no

te sɛ aporibaa, afena anaa bɛmma a ano yɛ nnam.

19Ɛse a ɛyare kaka anaa ɛnan a ɛyɛ apakye

te sɛ deɛ wode wo ho to ɔtorofoɔ so hiada mu.

20Deɛ ɔto dwom kyere ɔwerɛhoni no

te sɛ deɛ ɔpa ntoma gu awɔberɛ mu

anaa te sɛ nsã nyinyanyinya a wɔhwie gu afransa soɔ.

21Sɛ ɛkɔm de wo ɔtamfoɔ a, ma no aduane nni;

sɛ osukɔm de no a, ma no nsuo nnom.

22Sɛ woyɛ saa a, wobɛsoso gyasramma agu nʼatifi,

na Awurade bɛma wo akatua.

23Sɛdeɛ atifi fam mframa de osutɔ ba no,

saa ara na tɛkrɛma a ɛdi nsekuro de omuna ba.

24Ɛyɛ sɛ wobɛtena suhyɛ ase mantweaa bi,

sene sɛ wo ne ɔyere ntɔkwapɛfoɔ bɛtena efie.

25Nsuonwunu a ɔkra a ato baha nya no

te sɛ asɛmmɔdɛ a ɛfiri akyirikyiri.

26Asutire a ahono anaa abura a ayɛ pɔtɔɔ,

te sɛ ɔteneneeni a ɔgyaa ne ho ma amumuyɛfoɔ.

27Ɛnyɛ sɛ wɔdi ɛwoɔ ntrasoɔ,

na ɛnyɛ fɛ nso sɛ obi pɛ animuonyam ma ne ho.

28Onipa a ɔnni ahohyɛsoɔ no

te sɛ kuropɔn a nʼafasuo abubu agu fam.