คำสอนที่
1เมื่อเจ้ารับประทานอาหารร่วมกับเจ้าบ้านผ่านเมือง
จงระมัดระวังสิ่ง23:1 หรือผู้ที่อยู่ตรงหน้าเจ้าให้ดี
2หากเจ้าตะกละเห็นแก่กิน
ก็จงเอามีดจ่อคอหอยตนเองไว้
3อย่าปรารถนาสิ่งโอชะของเขา
เพราะอาหารนั้นเป็นสิ่งลวงตา
คำสอนที่
4อย่าตรากตรำจนอ่อนล้าเพียงเพื่อหวังร่ำรวย
อย่าวางใจในความเฉลียวฉลาดของเจ้า
5แค่พริบตาเดียวทรัพย์สมบัติก็จะลับหายไป
เพราะมันจะติดปีกบิน
หนีไปในท้องฟ้าเหมือนนกอินทรี
คำสอนที่
6อย่ากินอาหารของคนตระหนี่ถี่เหนียว
อย่าปรารถนาสิ่งโอชะของเขา
7เพราะเขาเป็นคนชนิดที่คอยคิดคำนวณอยู่ในใจ23:7 หรือเพราะเมื่อเขาคิดอยู่ในใจ / ดังนั้นเขาจึงกำลังคิดราคา หรือ เพราะเมื่อเขาจัดงานเลี้ยง / ดังนั้นเขากำลังคิดเรื่องราคา
ปากก็พูดว่า “เชิญกินดื่มเถิด”
แต่ใจไม่ได้อยู่กับเจ้าเลย
8เจ้าจะต้องสำรอกสิ่งเล็กๆ น้อยๆ ที่กินเข้าไป
และต้องสิ้นเปลืองคำขอบคุณ
คำสอนที่
9อย่าเปลืองลมปากกับคนโง่
เพราะเขาจะเหยียดหยามคำแนะนำที่ฉลาดของเจ้า
คำสอนที่
10อย่าโยกย้ายหลักเขตเก่าแก่
หรือรุกล้ำที่ดินของลูกกำพร้าพ่อ
11เพราะองค์ผู้ปกป้องของเขาทรงเข้มแข็ง
พระองค์จะทรงว่าความให้เขา
คำสอนที่
12จงเปิดใจรับคำสั่งสอน
และเงี่ยหูฟังถ้อยคำแห่งความรู้
คำสอนที่
13อย่าละเลยการตีสั่งสอนลูก
หากเจ้าตีสอนลูกด้วยไม้เรียว เขาจะไม่ตาย
14เจ้าต้องตีสอนเขาด้วยไม้เรียว
แล้วจะช่วยเขาให้พ้นจากความตาย
คำสอนที่
15ลูกเอ๋ย หากเจ้ามีใจฉลาด
เราก็ปลื้มใจ
16เมื่อเจ้าเอ่ยปากกล่าวสิ่งที่ถูกต้อง
จิตวิญญาณของเราก็แช่มชื่น
คำสอนที่
17อย่าให้ใจของเจ้าอิจฉาคนบาป
แต่จงกระตือรือร้นในการยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้าตลอดเวลา
18เพราะมีอนาคตรอเจ้าอยู่แน่นอน
และความหวังของเจ้าจะไม่สูญสิ้น
คำสอนที่
19ลูกเอ๋ย จงฟังและเฉลียวฉลาด
จงรักษาใจให้อยู่ในทางที่ถูกต้อง
20อย่าร่วมวงสำมะเลเทเมากับคนขี้เหล้าเมายา
และคนเห็นแก่กิน
21เพราะคนขี้เมาและคนตะกละจะยากจน
และความสะลึมสะลือทำให้เขาเหลือแต่ผ้าขี้ริ้วพันกาย
คำสอนที่
22จงฟังคำของพ่อผู้ให้ชีวิตแก่เจ้า
และอย่าดูหมิ่นแม่ของเจ้าเมื่อนางแก่ตัวลง
23จงซื้อความจริงและอย่าขายสิ่งเหล่านี้
คือ สติปัญญา คำสั่งสอน23:23 หรือวินัย และความเข้าใจ
24พ่อของคนชอบธรรมก็สุขใจมาก
คนที่มีลูกฉลาดก็ชื่นชมในตัวลูก
25จงทำให้พ่อแม่ยินดี
ให้แม่ผู้ที่คลอดเจ้าได้ปลื้มใจ!
คำสอนที่
26ลูกเอ๋ย ขอใจของเจ้าให้เราเถิด
จงให้ตาของเจ้าปีติยินดีในทางของเรา
27เพราะหญิงโสเภณีเป็นหลุมลึก
และหญิงเสเพลก็เป็นบ่อแคบ
28นางซุ่มรอเหยื่อเหมือนโจร
พาให้ชายคนแล้วคนเล่าไม่ซื่อสัตย์ต่อภรรยาของตน
คำสอนที่
29ใครหนอที่ทุกข์ระทม? ใครหนอที่โศกเศร้า?
ใครหนอที่วิวาท? ใครหนอที่เพ้อพล่าม?
ใครหนอเจ็บตัวโดยไม่จำเป็น? ใครหนอที่มีตาแดงก่ำ?
30ก็คือคนที่จมอยู่กับเหล้า
คนที่ทดลองชิมเหล้าผสมหลากชนิด
31อย่าจ้องดูเหล้าองุ่นเมื่อมันสีแดงสวย
เมื่อมันส่องประกายอยู่ในถ้วย
เมื่อมันดื่มลื่นคอ!
32ในบั้นปลาย มันฉกกัดเหมือนงู
ปล่อยพิษเหมือนงูพิษ
33ตาของเจ้าจะเห็นภาพหลอนแปลกๆ
ความคิดเลอะเลือนสับสน
34เจ้าจะเป็นเหมือนคนที่นอนลอยอยู่กลางทะเล
และเหมือนคนที่นอนอยู่บนเสากระโดงเรือ
35เจ้าจะพูดว่า “เขาฟาดแต่เราไม่เจ็บ! เขาทุบตีแต่เราไม่รู้สึก!
เมื่อไรเราจะตื่นนะ จะได้ไปดื่มอีก”
1وقتی با حاكم سر سفره مینشينی، به خاطر بسپار با چه كسی روبرو هستی. 2اگر آدم پرخوری هستی، كارد بر گلويت بگذار 3و شيفتهٔ غذاهای لذيذ او نشو، زيرا ممكن است فريبی در كار باشد.
4عاقل باش و برای به چنگ آوردن ثروت، خودت را خسته نكن، 5زيرا ثروت ناپايدار است و مانند عقاب میپرد و ناپديد میشود.
6از سفرهٔ آدم خسيس غذا نخور و برای غذاهای لذيذ او حريص نباش، 7چون او حساب هر چه را كه بخوری در فكرش نگه میدارد. او تعارف میكند و میگويد: «بخور و بنوش»، اما اين را از ته دل نمیگويد. 8لقمهای را كه خوردهای استفراغ خواهی كرد و تشكرات تو بر باد خواهد رفت.
9آدم احمق را نصيحت نكن، چون او سخنان حكيمانه تو را خوار خواهد شمرد.
10سرحد ملک خود را كه از قديم تعيين شده، تغيير نده و زمين يتيمان را غصب نكن، 11زيرا «حامی» ايشان قدرتمند است و به داد آنها خواهد رسيد.
12وقتی ديگران تو را تأديب میكنند، با تمام دل آن را بپذير و به سخنان آموزندهشان گوش فرا ده.
13-14از تأديب كردن فرزند خويش كوتاهی نكن. چوب تنبيه او را نخواهد كشت، بلكه جان او را از هلاكت نجات خواهد داد.
15پسرم، اگر حكمت در دل تو باشد، دل من شاد خواهد شد 16و هنگامی كه دهانت به راستی سخن بگويد، وجود من به وجد خواهد آمد.
17به بدكاران حسادت نورز، بلكه اشتياق تو اطاعت از خداوند باشد؛ 18زيرا در اين صورت آيندهٔ خوبی خواهی داشت و اميد تو بر باد نخواهد رفت.
19ای پسرم، عاقل باش و به سخنانم گوش فرا ده. در راه راست گام بردار 20و با آدمهای ميگسار و شكمپرست معاشرت نكن، 21زيرا كسانی كه كارشان فقط خوردن و خوابيدن است، فقير و محتاج خواهند شد.
22نصيحت پدرت را كه تو را به وجود آورده گوش بگير و مادر پيرت را خوار مشمار. 23در پی حقيقت باش و حكمت و ادب و فهم را كسب كن و به هيچ قيمت آنها را از دست نده. 24-25فرزندی درستكار و دانا باش تا مايهٔ شادی و خشنودی پدر و مادرت شوی.
26ای پسرم، به من گوش بده و از زندگی من سرمشق بگير. 27بدان كه زن بدكاره دام خطرناكی است. 28او مانند راهزن در كمين قربانيان خود مینشيند و باعث میشود مردان زيادی خيانتكار شوند.
29مصيبت و بدبختی گريبانگير چه كسی میشود؟ آن كيست كه دائم نزاع به پا میكند و مینالد، بیجهت زخمی میشود و چشمانش تار میگردد؟ 30كسی كه دائم شراب میخورد و به دنبال ميگساری میرود. 31پس فريفتهٔ شراب قرمز نشو كه در پياله به تو چشمک میزند و سپس به نرمی از گلويت پايين میرود؛ 32زيرا در پايان، مثل مار سمی تو را نيش خواهد زد و چون افعی تو را خواهد گزيد. 33چشمانت چيزهای عجيب و غريب خواهند ديد و گرفتار وهم و خيال خواهی شد. 34مانند كسی خواهی بود كه بر سر دكل كشتی كه دستخوش امواج درياست خوابيده باشد. 35خواهی گفت: «مرا زدند ولی دردی احساس نمیكنم. كی به هوش میآيم تا پيالهای ديگر بنوشم؟»
