สุภาษิต 23 – TNCV & HTB

Thai New Contemporary Bible

สุภาษิต 23:1-35

คำสอนที่

1เมื่อเจ้ารับประทานอาหารร่วมกับเจ้าบ้านผ่านเมือง

จงระมัดระวังสิ่ง23:1 หรือผู้ที่อยู่ตรงหน้าเจ้าให้ดี

2หากเจ้าตะกละเห็นแก่กิน

ก็จงเอามีดจ่อคอหอยตนเองไว้

3อย่าปรารถนาสิ่งโอชะของเขา

เพราะอาหารนั้นเป็นสิ่งลวงตา

คำสอนที่

4อย่าตรากตรำจนอ่อนล้าเพียงเพื่อหวังร่ำรวย

อย่าวางใจในความเฉลียวฉลาดของเจ้า

5แค่พริบตาเดียวทรัพย์สมบัติก็จะลับหายไป

เพราะมันจะติดปีกบิน

หนีไปในท้องฟ้าเหมือนนกอินทรี

คำสอนที่

6อย่ากินอาหารของคนตระหนี่ถี่เหนียว

อย่าปรารถนาสิ่งโอชะของเขา

7เพราะเขาเป็นคนชนิดที่คอยคิดคำนวณอยู่ในใจ23:7 หรือเพราะเมื่อเขาคิดอยู่ในใจ / ดังนั้นเขาจึงกำลังคิดราคา หรือ เพราะเมื่อเขาจัดงานเลี้ยง / ดังนั้นเขากำลังคิดเรื่องราคา

ปากก็พูดว่า “เชิญกินดื่มเถิด”

แต่ใจไม่ได้อยู่กับเจ้าเลย

8เจ้าจะต้องสำรอกสิ่งเล็กๆ น้อยๆ ที่กินเข้าไป

และต้องสิ้นเปลืองคำขอบคุณ

คำสอนที่

9อย่าเปลืองลมปากกับคนโง่

เพราะเขาจะเหยียดหยามคำแนะนำที่ฉลาดของเจ้า

คำสอนที่

10อย่าโยกย้ายหลักเขตเก่าแก่

หรือรุกล้ำที่ดินของลูกกำพร้าพ่อ

11เพราะองค์ผู้ปกป้องของเขาทรงเข้มแข็ง

พระองค์จะทรงว่าความให้เขา

คำสอนที่

12จงเปิดใจรับคำสั่งสอน

และเงี่ยหูฟังถ้อยคำแห่งความรู้

คำสอนที่

13อย่าละเลยการตีสั่งสอนลูก

หากเจ้าตีสอนลูกด้วยไม้เรียว เขาจะไม่ตาย

14เจ้าต้องตีสอนเขาด้วยไม้เรียว

แล้วจะช่วยเขาให้พ้นจากความตาย

คำสอนที่

15ลูกเอ๋ย หากเจ้ามีใจฉลาด

เราก็ปลื้มใจ

16เมื่อเจ้าเอ่ยปากกล่าวสิ่งที่ถูกต้อง

จิตวิญญาณของเราก็แช่มชื่น

คำสอนที่

17อย่าให้ใจของเจ้าอิจฉาคนบาป

แต่จงกระตือรือร้นในการยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้าตลอดเวลา

18เพราะมีอนาคตรอเจ้าอยู่แน่นอน

และความหวังของเจ้าจะไม่สูญสิ้น

คำสอนที่

19ลูกเอ๋ย จงฟังและเฉลียวฉลาด

จงรักษาใจให้อยู่ในทางที่ถูกต้อง

20อย่าร่วมวงสำมะเลเทเมากับคนขี้เหล้าเมายา

และคนเห็นแก่กิน

21เพราะคนขี้เมาและคนตะกละจะยากจน

และความสะลึมสะลือทำให้เขาเหลือแต่ผ้าขี้ริ้วพันกาย

คำสอนที่

22จงฟังคำของพ่อผู้ให้ชีวิตแก่เจ้า

และอย่าดูหมิ่นแม่ของเจ้าเมื่อนางแก่ตัวลง

23จงซื้อความจริงและอย่าขายสิ่งเหล่านี้

คือ สติปัญญา คำสั่งสอน23:23 หรือวินัย และความเข้าใจ

24พ่อของคนชอบธรรมก็สุขใจมาก

คนที่มีลูกฉลาดก็ชื่นชมในตัวลูก

25จงทำให้พ่อแม่ยินดี

ให้แม่ผู้ที่คลอดเจ้าได้ปลื้มใจ!

คำสอนที่

26ลูกเอ๋ย ขอใจของเจ้าให้เราเถิด

จงให้ตาของเจ้าปีติยินดีในทางของเรา

27เพราะหญิงโสเภณีเป็นหลุมลึก

และหญิงเสเพลก็เป็นบ่อแคบ

28นางซุ่มรอเหยื่อเหมือนโจร

พาให้ชายคนแล้วคนเล่าไม่ซื่อสัตย์ต่อภรรยาของตน

คำสอนที่

29ใครหนอที่ทุกข์ระทม? ใครหนอที่โศกเศร้า?

ใครหนอที่วิวาท? ใครหนอที่เพ้อพล่าม?

ใครหนอเจ็บตัวโดยไม่จำเป็น? ใครหนอที่มีตาแดงก่ำ?

30ก็คือคนที่จมอยู่กับเหล้า

คนที่ทดลองชิมเหล้าผสมหลากชนิด

31อย่าจ้องดูเหล้าองุ่นเมื่อมันสีแดงสวย

เมื่อมันส่องประกายอยู่ในถ้วย

เมื่อมันดื่มลื่นคอ!

32ในบั้นปลาย มันฉกกัดเหมือนงู

ปล่อยพิษเหมือนงูพิษ

33ตาของเจ้าจะเห็นภาพหลอนแปลกๆ

ความคิดเลอะเลือนสับสน

34เจ้าจะเป็นเหมือนคนที่นอนลอยอยู่กลางทะเล

และเหมือนคนที่นอนอยู่บนเสากระโดงเรือ

35เจ้าจะพูดว่า “เขาฟาดแต่เราไม่เจ็บ! เขาทุบตีแต่เราไม่รู้สึก!

เมื่อไรเราจะตื่นนะ จะได้ไปดื่มอีก”

Het Boek

Spreuken 23:1-35

1Wanneer u bij een hooggeplaatste aan tafel zit, let dan op wat u wordt voorgezet.

2Beheers u als u een liefhebber van lekker eten bent,

3laat u niet het hoofd op hol brengen door dat heerlijke eten, want weelde is maar al te verlokkelijk.

4Doe geen moeite rijk te worden, u kunt uw gaven beter voor iets anders gebruiken.

5Staar u niet blind op rijkdom, die in feite niets voorstelt. Rijkdom is ook maar vergankelijk. Zoals een vogel opvliegt, kan het weer verdwijnen.

6Eet niet bij een vrekkig en jaloers mens, staar u niet blind op al zijn heerlijke eten.

7Hij houdt zijn gedachten voor zichzelf en al nodigt hij u vriendelijk uit, in zijn hart meent hij dat niet.

8U zou er spijt van krijgen dat u daar gegeten hebt en uw vriendelijke woorden zouden zijn verspild.

9Praat niet tegen een dwaas, want hij heeft geen enkele waardering voor de wijsheid van uw woorden.

10Houd u aan de morele grenzen die al van oudsher gelden en blijf van de bezittingen van wezen af.

11Want God, hun Verlosser, is sterk, Hij zal hen tegen u in bescherming nemen.

12Open uw hart voor wijze lessen en spits uw oren als er verstandig wordt gesproken.

13Aarzel niet een jongen te straffen, van een pak slaag gaat hij echt niet dood.

14Door hem af en toe te straffen kunt u hem voor de ondergang behoeden.

15Mijn zoon! Reken maar dat ik blij ben als ik zie dat je je verstandig gedraagt.

16Als ik je oprechte dingen hoor zeggen, zindert de blijdschap door mij heen.

17Wind je niet op over zondaars, leef voortdurend in eerbiedig ontzag voor de Here.

18Want je kunt er zeker van zijn dat je een beloning wacht, je komt niet bedrogen uit als je op God vertrouwt.

19Luister goed, mijn jongen! Wees verstandig en richt je volledig op Gods wil voor je leven.

20Houd je afzijdig van drinkebroers en veelvraten,

21want dat soort mensen staat armoede te wachten, hun roes brengt hen tot de bedelstaf.

22Luister naar je vader die je heeft verwekt, en kijk niet op je moeder neer, wanneer zij oud geworden is.

23Maak je de waarheid eigen tot elke prijs en houd haar, koste wat het kost, vast. Hetzelfde geldt voor wijsheid, onderwijzing en verstand.

24Een rechtvaardige zoon doet zijn vader enorm veel plezier. Wie een wijze zoon krijgt, mag blij en dankbaar zijn.

25Maak je vader blij en ook je moeder die jou ter wereld bracht.

26Mijn zoon, stel je hart voor mij open en let goed op hoe ik leef.

27Want een hoer is een diepe, verraderlijke gracht en een vrouw die niet van jou is, is een smalle put waaruit geen ontsnapping mogelijk is.

28Als een rover loert zij rond en zij is de oorzaak dat velen God ontrouw worden.

29Wie klagen steen en been? Wie maken doorlopend ruzie en raken zonder reden verwond? Wie bekijken de wereld door roodomrande ogen?

30Dat zijn de mensen die zich tot in de kleine uurtjes te buiten gaan aan wijn en sterke drank.

31Verlang niet naar de wijn, die rood fonkelt en heerlijk geurt in de beker, die drinkt wel heel gemakkelijk,

32maar bijt uiteindelijk als een slang en spuwt gif als een adder.

33Dan ga je kijken naar dingen die niet van jou zijn, en je mond zal vuile taal spuien.

34Je voelt je dan alsof je op een schip bent en alles draait om je heen.

35Je zult zeggen: ‘Ze hebben me geslagen en op me losgebeukt zonder dat ik iets merkte. Wanneer word ik weer wakker? Ik ben hard toe aan een slokje wijn.’