สุภาษิต 22 – TNCV & NEN

Thai New Contemporary Bible

สุภาษิต 22:1-29

1ชื่อเสียงดีน่าปรารถนายิ่งกว่าทรัพย์สมบัติมหาศาล

เป็นที่ยกย่องก็ดีกว่าได้เงินหรือทอง

2คนรวยคนจนก็เหมือนกันอย่างหนึ่ง

คือองค์พระผู้เป็นเจ้าทรงสร้างพวกเขาทั้งหมด

3คนมีวิจารณญาณเห็นภัยอันตรายและหลบเข้าที่กำบัง

ส่วนคนโง่เดินลุยต่อไปและต้องทุกข์ทนกับผลที่ตามมา

4ความถ่อมสุภาพคือการยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้า

รางวัลของมันคือ ความมั่งคั่ง เกียรติ และชีวิต

5เส้นทางของคนชั่วมีกับดักและตาข่าย

ส่วนผู้ที่ปกป้องชีวิตของตนก็หลีกห่างจากทางนั้น

6จงอบรมเด็กในทางที่เขาควรจะไป22:6 หรือจงให้เด็กเริ่มต้นไปในทางที่ควร

และเมื่อเขาโตขึ้น เขาจะไม่หันเหไปจากทางนั้น

7คนรวยปกครองคนจน

ลูกหนี้ก็เป็นทาสของเจ้าหนี้

8ผู้หว่านความอยุติธรรมก็เก็บเกี่ยวความทุกข์ร้อน

อำนาจอันน่าสะพรึงกลัวของเขาจะถูกทำลายลง

9ความสุขมีแก่คนใจกว้าง

เพราะเขาแบ่งปันอาหารแก่ผู้ยากไร้

10จงขับไล่คนชอบเยาะเย้ยออกไป การต่อสู้ชิงดีจะได้จบสิ้น

การสบประมาทและการทะเลาะวิวาทจะได้ยุติ

11ผู้ที่รักจิตใจอันบริสุทธิ์และมีวาจาอ่อนโยน

จะได้เป็นมิตรกับกษัตริย์

12พระเนตรขององค์พระผู้เป็นเจ้าทรงปกป้องความรู้

แต่ทรงลบล้างถ้อยคำของคนไม่ซื่อสัตย์

13คนเกียจคร้านพูดว่า “มีสิงโตอยู่ข้างนอก!”

“ฉันจะถูกมันฆ่ากลางถนน!”

14ปากของหญิงแพศยาเหมือนหลุมลึก

ผู้ที่องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงสาปแช่งจะตกลงไปในนั้น

15ความเขลาฝังแน่นอยู่ในใจของเด็ก

แต่ไม้เรียวที่ตีสั่งสอนจะช่วยไล่มันออกไป

16ผู้ที่ขูดรีดคนยากจนเพื่อเพิ่มความมั่งคั่งให้ตนเอง

และผู้ที่ให้ของกำนัลแก่คนร่ำรวย ทั้งสองจะมาถึงความขัดสน

คำสอน

คำสอนที่

17จงเอียงหูฟังคำสอนของปราชญ์

และจงใส่ใจในความรู้ของเรา

18เพราะน่าชื่นใจ เมื่อเจ้ารักษาถ้อยคำเหล่านั้นไว้ในใจ

และเมื่อทุกถ้อยคำนั้นติดปากของเจ้า

19เพื่อเจ้าจะไว้วางใจในองค์พระผู้เป็นเจ้า

เราสอนเจ้าในวันนี้ ใช่ แม้กระทั่งเจ้า

20เราได้เขียนคำสอนสามสิบประการไว้ให้เจ้าไม่ใช่หรือ?

เป็นคำแนะนำและความรู้

21สอนเจ้าให้เป็นคนซื่อสัตย์และพูดจาน่าเชื่อถือ

เพื่อเจ้าจะกลับไปรายงานผู้ที่เจ้ารับใช้ได้อย่างถูกต้อง

คำสอนที่

22อย่าขูดรีดคนจน เพราะเขาจนอยู่แล้ว

และอย่าบีบคั้นคนขัดสนในศาล

23เพราะองค์พระผู้เป็นเจ้าจะทรงว่าความให้เขา

และจะเล่นงานผู้ที่เล่นงานเขา

คำสอนที่

24อย่าผูกมิตรกับคนใจร้อน

อย่าคบหากับคนที่ฉุนเฉียวง่าย

25มิฉะนั้นเจ้าจะเอาอย่างเขา

แล้วพาตัวเองไปติดกับ

คำสอนที่

26อย่าริอ่านจับมือวางมัดจำ

หรือเป็นผู้ค้ำประกันในการกู้หนี้ยืมสิน

27หากเจ้าไม่มีจะจ่ายให้

แม้ที่นอนก็ยังจะถูกกระชากไปจากหลังของเจ้า

คำสอนที่

28อย่าเคลื่อนย้ายหลักเขตเก่าแก่

ซึ่งบรรพบุรุษของเจ้าได้ปักไว้

คำสอนที่

29เจ้าเห็นคนที่เชี่ยวชาญในงานของตนไหม?

เขาจะได้รับใช้กษัตริย์

เขาจะไม่ต้องทำงานให้กับคนสามัญ

Kiswahili Contemporary Version (Neno: Bibilia Takatifu)

Mithali 22:1-29

122:1 Mhu 7:1Heri kuchagua jina jema kuliko utajiri mwingi,

kuheshimiwa ni bora kuliko fedha au dhahabu.

222:2 Ay 31:15; Mt 5:45; Za 49:1-2Tajiri na maskini wanafanana kwa hili:

Bwana ni Muumba wao wote.

322:3 Mit 14:16; 27:12; Isa 26:20Mtu mwenye busara huona hatari na kujificha,

bali mjinga huendelea mbele kama kipofu nayo ikamtesa.

422:4 Mit 15:33; 10:27; Dan 4:36Unyenyekevu na kumcha Bwana

huleta utajiri, heshima na uzima.

522:5 Mit 15:19; 1Yn 5:18Katika mapito ya waovu kuna miiba na mitego,

bali yeye ailindaye nafsi yake hukaa mbali nayo.

622:6 Efe 6:4Mfundishe mtoto njia impasayo kuiendea,

naye hataiacha hata akiwa mzee.

722:7 Yak 2:6Matajiri huwatawala maskini

naye akopaye ni mtumwa wa akopeshaye.

822:8 Hos 10:13; 8:7; Kut 1:20; Gal 6:7-8; Za 125:3Yeye aupandaye uovu huvuna taabu,

nayo fimbo ya ghadhabu yake itaangamizwa.

922:9 Kum 14:29; 2Kor 9:6; Mit 11:25; 28:27Mtu mkarimu yeye mwenyewe atabarikiwa

kwa kuwa hushiriki chakula chake na maskini.

1022:10 Mit 26:20; Mwa 21:9, 10; Za 101:5Mfukuze mwenye dhihaka,

na mvutano utatoweka;

ugomvi na matukano vitakoma.

1122:11 Mit 16:13; Mt 5:8Yeye apendaye moyo safi na yeye ambaye maneno yake ni ya neema,

mfalme atakuwa rafiki yake.

12Macho ya Bwana hulinda maarifa,

bali huyapinga maneno ya asiye mwaminifu.

1322:13 Mit 26:13Mvivu husema, “Yuko simba nje!”

au, “Nitauawa katika mitaa!”

1422:14 Mit 6:12; Mhu 7:26Kinywa cha mwanamke kahaba ni shimo refu;

yeye aliye chini ya ghadhabu ya Bwana

atatumbukia ndani yake.

1522:15 Mit 13:24; 20:30Upumbavu umefungwa ndani ya moyo wa mtoto,

bali fimbo ya adhabu itaufukuzia mbali naye.

1622:16 Ay 20:19-23; Amo 2:6-8; Isa 3:14-15; Yak 2:13Yeye amwoneaye maskini ili kujiongezea mali,

naye ampaye tajiri zawadi, wote huwa maskini.

Misemo Ya Wenye Hekima

1722:17 Mit 1:8; 1:6; 30:1; 31:1; 2:2Tega sikio na usikie misemo ya wenye hekima,

elekeza moyo wako kwenye yale nifundishayo,

18kwa maana inapendeza unapoyahifadhi moyoni mwako

na kuwa nayo yote tayari midomoni mwako.

19Ili tumaini lako liwe katika Bwana,

hata wewe, ninakufundisha leo.

2022:20 Mit 8:6Je, sijakuandikia misemo thelathini,

misemo ya mashauri na maarifa,

2122:21 1Pet 3:15; Mhu 12:10kukufundisha maneno ya kweli na ya kuaminika,

ili uweze kutoa majibu sahihi

kwake yeye aliyekutuma?

2222:22 Law 25:17; Zek 7:10; Kut 23:6; Mal 3:5Usiwadhulumu maskini kwa sababu ni maskini,

wala kumdhulumu mhitaji mahakamani,

2322:23 Ay 29:16; Za 12:5; 1Sam 25:39kwa sababu Bwana atalichukua shauri lao

naye atawateka wao waliowateka.

24Usifanye urafiki na mtu mwenye hasira ya haraka,

usishirikiane na yule aliye mwepesi kukasirika,

2522:25 1Kor 15:33la sivyo utajifunza njia zake

na kujiingiza mwenyewe kwenye mtego.

2622:26 Kum 19:14; Mit 23:10Usiwe mwenye kupana mikono katika rehani,

au kuweka dhamana kwa ajili ya madeni.

2722:27 Mit 11:15; 17:18Kama ukikosa njia ya kulipa,

kitanda chako

kitachukuliwa ukiwa umekilalia.

2822:28 Kum 19:14Usisogeze jiwe la mpaka wa zamani

lililowekwa na baba zako.

2922:29 1Fal 11:28; Mwa 41:46; Mhu 9:10Je, unamwona mtu stadi katika kazi yake?

Atahudumu mbele ya wafalme;

hatahudumu mbele ya watu duni.