1ชื่อเสียงดีน่าปรารถนายิ่งกว่าทรัพย์สมบัติมหาศาล
เป็นที่ยกย่องก็ดีกว่าได้เงินหรือทอง
2คนรวยคนจนก็เหมือนกันอย่างหนึ่ง
คือองค์พระผู้เป็นเจ้าทรงสร้างพวกเขาทั้งหมด
3คนมีวิจารณญาณเห็นภัยอันตรายและหลบเข้าที่กำบัง
ส่วนคนโง่เดินลุยต่อไปและต้องทุกข์ทนกับผลที่ตามมา
4ความถ่อมสุภาพคือการยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้า
รางวัลของมันคือ ความมั่งคั่ง เกียรติ และชีวิต
5เส้นทางของคนชั่วมีกับดักและตาข่าย
ส่วนผู้ที่ปกป้องชีวิตของตนก็หลีกห่างจากทางนั้น
6จงอบรมเด็กในทางที่เขาควรจะไป22:6 หรือจงให้เด็กเริ่มต้นไปในทางที่ควร
และเมื่อเขาโตขึ้น เขาจะไม่หันเหไปจากทางนั้น
7คนรวยปกครองคนจน
ลูกหนี้ก็เป็นทาสของเจ้าหนี้
8ผู้หว่านความอยุติธรรมก็เก็บเกี่ยวความทุกข์ร้อน
อำนาจอันน่าสะพรึงกลัวของเขาจะถูกทำลายลง
9ความสุขมีแก่คนใจกว้าง
เพราะเขาแบ่งปันอาหารแก่ผู้ยากไร้
10จงขับไล่คนชอบเยาะเย้ยออกไป การต่อสู้ชิงดีจะได้จบสิ้น
การสบประมาทและการทะเลาะวิวาทจะได้ยุติ
11ผู้ที่รักจิตใจอันบริสุทธิ์และมีวาจาอ่อนโยน
จะได้เป็นมิตรกับกษัตริย์
12พระเนตรขององค์พระผู้เป็นเจ้าทรงปกป้องความรู้
แต่ทรงลบล้างถ้อยคำของคนไม่ซื่อสัตย์
13คนเกียจคร้านพูดว่า “มีสิงโตอยู่ข้างนอก!”
“ฉันจะถูกมันฆ่ากลางถนน!”
14ปากของหญิงแพศยาเหมือนหลุมลึก
ผู้ที่องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงสาปแช่งจะตกลงไปในนั้น
15ความเขลาฝังแน่นอยู่ในใจของเด็ก
แต่ไม้เรียวที่ตีสั่งสอนจะช่วยไล่มันออกไป
16ผู้ที่ขูดรีดคนยากจนเพื่อเพิ่มความมั่งคั่งให้ตนเอง
และผู้ที่ให้ของกำนัลแก่คนร่ำรวย ทั้งสองจะมาถึงความขัดสน
คำสอน
คำสอนที่
17จงเอียงหูฟังคำสอนของปราชญ์
และจงใส่ใจในความรู้ของเรา
18เพราะน่าชื่นใจ เมื่อเจ้ารักษาถ้อยคำเหล่านั้นไว้ในใจ
และเมื่อทุกถ้อยคำนั้นติดปากของเจ้า
19เพื่อเจ้าจะไว้วางใจในองค์พระผู้เป็นเจ้า
เราสอนเจ้าในวันนี้ ใช่ แม้กระทั่งเจ้า
20เราได้เขียนคำสอนสามสิบประการไว้ให้เจ้าไม่ใช่หรือ?
เป็นคำแนะนำและความรู้
21สอนเจ้าให้เป็นคนซื่อสัตย์และพูดจาน่าเชื่อถือ
เพื่อเจ้าจะกลับไปรายงานผู้ที่เจ้ารับใช้ได้อย่างถูกต้อง
คำสอนที่
22อย่าขูดรีดคนจน เพราะเขาจนอยู่แล้ว
และอย่าบีบคั้นคนขัดสนในศาล
23เพราะองค์พระผู้เป็นเจ้าจะทรงว่าความให้เขา
และจะเล่นงานผู้ที่เล่นงานเขา
คำสอนที่
24อย่าผูกมิตรกับคนใจร้อน
อย่าคบหากับคนที่ฉุนเฉียวง่าย
25มิฉะนั้นเจ้าจะเอาอย่างเขา
แล้วพาตัวเองไปติดกับ
คำสอนที่
26อย่าริอ่านจับมือวางมัดจำ
หรือเป็นผู้ค้ำประกันในการกู้หนี้ยืมสิน
27หากเจ้าไม่มีจะจ่ายให้
แม้ที่นอนก็ยังจะถูกกระชากไปจากหลังของเจ้า
คำสอนที่
28อย่าเคลื่อนย้ายหลักเขตเก่าแก่
ซึ่งบรรพบุรุษของเจ้าได้ปักไว้
คำสอนที่
29เจ้าเห็นคนที่เชี่ยวชาญในงานของตนไหม?
เขาจะได้รับใช้กษัตริย์
เขาจะไม่ต้องทำงานให้กับคนสามัญ
1መልካም ስም ከብዙ ብልጽግና ይመረጣል፤
መከበርም ከብርና ከወርቅ ይበልጣል።
2ባለጠጋና ድኻ የሚጋሩት ነገር፣
እግዚአብሔር የሁላቸውም ፈጣሪ መሆኑ ነው።
3አስተዋይ ሰው አደጋ ሲያይ መጠጊያ ይሻል፤
ብስለት የጐደለው ግን በዚያው ይቀጥላል፤ መከራም ያገኘዋል።
4ትሕትናና እግዚአብሔርን መፍራት፣
ሀብትን፣ ክብርንና ሕይወትን ያስገኛል።
5በክፉዎች መንገድ ላይ እሾኽና ወጥመድ አለ፤
ነፍሱን የሚጠብቅ ግን ከእነዚህ ይርቃል።
6ልጅን የሚሄድበትን መንገድ አስተምረው፤22፥6 ወይም አስጀምረው
በሚሸመግልበት ጊዜ ከዚያ ፈቀቅ አይልም።
7ባለጠጋ ድኻን ይገዛል፤
ተበዳሪም የአበዳሪ ባሪያ ነው።
8ክፋትን የሚዘራ መከራን ያጭዳል፤
የቍጣውም በትር ይጠፋል።
9ቸር ሰው ራሱ ይባረካል፤
ምግቡን ከድኾች ጋር ይካፈላልና።
10ፌዘኛን አስወጣው፤ ጠብ ይወገዳል፤
ጥልና ስድብም ያከትማል።
11የልብ ንጽሕናን ለሚወድድና ንግግሩም ሞገስ ላለው ሰው፣
ንጉሥ ወዳጁ ይሆናል።
12የእግዚአብሔር ዐይኖች ዕውቀትን ይጠብቃሉ፤
የማይታመኑትን ሰዎች ቃል ግን እርሱ ከንቱ ያደርጋል።
13ሰነፍ፣ “አንበሳ ውጭ አለ፤
መንገድ ላይ እገደላለሁ” ይላል።
14የአመንዝራ ሴት አፍ ጥልቅ ጕድጓድ ነው፤
እግዚአብሔር የተቈጣውም ይገባበታል።
15ሞኝነት በሕፃን ልብ ታስሯል፤
የተግሣጽ በትር ግን ከእርሱ ያርቅለታል።
16ሀብቱን ለማካበት ድኻን የሚበድል፣
ለባለጠጋም ስጦታ የሚያቀርብ፣ ሁለቱም ይደኸያሉ።
የጠቢባን ምክር
17የጠቢባንን ቃል ልብ ብለህ ስማ፤
ልብህም ወደ ትምህርቴ ያዘንብል፤
18በልብህ ስትጠብቃቸው፣
ሁሉም በከንፈሮችህ ላይ የተዘጋጁ ሲሆኑ ደስ ይላልና።
19ስለዚህ እምነትህ በእግዚአብሔር ላይ እንዲሆን፣
ዛሬ አንተን ራስህን አስተምርሃለሁ።
20የምክርና የዕውቀት ቃል የሆኑ፣
መልካም ትምህርቶችን22፥20 ወይም ሠላሳ ትምህርቶችን አልጻፍሁልህምን?
21ለላከህ ተገቢውን መልስ ትሰጥ ዘንድ፣
እውነተኛና የታመኑ ቃሎችን እንዳስተምርህ አይደለምን?
22ድኾች በመሆናቸው ብቻ ድኾችን አትበዝብዛቸው፤
ችግረኛውንም በአደባባይ አታንገላታው፤
23እግዚአብሔር ይፋረድላቸዋልና፤
የሚቀሟቸውንም ይቀማቸዋል።
24ከግልፍተኛ ጋር ወዳጅ አትሁን፤
በቀላሉ ቱግ ከሚልም ሰው ጋር አትወዳጅ፤
25አለዚያ መንገዱን ትማራለህ፤
ራስህም ትጠመድበታለህ።
26በዋስትና ቃል እጅ አትምታ፤
ለብድር ተያዥ አትሁን፤
27የምትከፍለው ካጣህ፣
የምትተኛበት ዐልጋ ከሥርህ ይወሰድብሃል።
28የቀድሞ አባቶችህ ያስቀመጡትን፣
የጥንቱን የወሰን ምልክት አታፋልስ።
29በሙያው ሥልጡን የሆነውን ሰው አይተሃልን?
በነገሥታት ዘንድ ባለሟል ይሆናል፤
አልባሌ ሰዎችን አያገለግልም።
