1พระทัยของกษัตริย์อยู่ในพระหัตถ์ขององค์พระผู้เป็นเจ้าเป็นเหมือนธารน้ำไหล
ซึ่งพระเจ้าทรงนำไปสู่คนทั้งปวงที่พระองค์พอพระทัย
2ทางทั้งสิ้นของมนุษย์ก็ดูถูกต้องในสายตาของเขา
แต่องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงประเมินจิตใจ
3การทำสิ่งที่ถูกต้องและยุติธรรม
เป็นที่ปรารถนาขององค์พระผู้เป็นเจ้ายิ่งกว่าเครื่องบูชา
4ตาเย่อหยิ่งและใจผยองคือทุ่งนาที่ไม่ได้หว่านไถของคนชั่ว
ทั้งสองสิ่งนี้ล้วนเป็นบาป
5แผนงานของคนขยันนำมาซึ่งผลกำไร
เช่นเดียวกับที่ความรีบร้อนนำมาซึ่งความขัดสน
6ทรัพย์สินที่ได้มาจากลิ้นโป้ปด
คือหมอกควันที่จางหาย และกับดักมรณะ21:6 สำเนาต้นฉบับภาษาฮีบรูส่วนใหญ่ว่าหมอกควันสำหรับคนที่เสาะแสวงหาความตาย
7ความอำมหิตของคนชั่วจะลากพวกเขาไปสู่หายนะ
เพราะเขาไม่ยอมทำสิ่งที่ถูกต้อง
8วิถีทางของผู้ทำผิดนั้นคดเคี้ยว
ส่วนความประพฤติของผู้บริสุทธิ์นั้นเที่ยงตรง
9อยู่ที่มุมดาดฟ้า
ดีกว่าอยู่ร่วมชายคากับภรรยาที่ชอบหาเรื่อง
10คนชั่วปรารถนาชั่ว
เพื่อนบ้านไม่เคยได้รับความเมตตาจากเขา
11เมื่อคนชอบเยาะเย้ยถูกลงโทษ คนอ่อนต่อโลกก็เกิดปัญญา
เมื่อฟังคนฉลาด เขาก็ได้ความรู้
12องค์ผู้ทรงธรรม21:12 หรือคนชอบธรรมจับตาดูบ้านของคนชั่ว
และฉุดคนชั่วลงสู่หายนะ
13คนที่ปิดหูจากเสียงร่ำร้องของคนจน
ก็จะร่ำร้องและไม่ได้รับคำตอบเช่นกัน
14ของกำนัลที่แอบให้ก็ช่วยบรรเทาความโกรธ
สินบนซึ่งซุกอยู่ในกระเป๋าก็ช่วยลดหย่อนผ่อนโทษร้ายแรง
15การผดุงความยุติธรรมทำให้ผู้ชอบธรรมชื่นชมยินดี
แต่ทำให้ผู้ทำชั่วขวัญหนีดีฝ่อ
16คนที่เตลิดไปจากทางแห่งความเข้าใจ
จะจบลงในหมู่คนตาย
17ผู้ที่รักความสนุกสนานจะยากจน
ผู้ที่รักเหล้าองุ่นและน้ำมันมะกอกจะไม่มีวันร่ำรวย
18คนชั่วจะกลายเป็นค่าไถ่ให้คนชอบธรรม
คนไม่ซื่อสัตย์เป็นค่าไถ่ให้คนเที่ยงธรรม
19อาศัยอยู่ในถิ่นกันดาร
ดีกว่าอยู่กับภรรยาอารมณ์ร้ายชอบทะเลาะ
20คนฉลาดเก็บข้าวปลาอาหารชั้นเลิศ21:20 หรืออาหารและน้ำมันมะกอกไว้ในคลัง
แต่คนโง่กินล้างกินผลาญสิ่งที่มีจนหมด
21ผู้ที่ติดตามความชอบธรรมและความรัก
ย่อมพบชีวิต ความเจริญรุ่งเรือง21:21 หรือความชอบธรรม และเกียรติ
22คนฉลาดสามารถโจมตีเมืองของคนที่มีกำลัง
และทลายที่มั่นซึ่งเขาไว้วางใจ
23ผู้ที่ระวังปากและลิ้นของตน
ก็ปกป้องตนให้พ้นจากหายนะ
24คนเย่อหยิ่ง คนจองหอง มีชื่อว่า “นักเยาะเย้ย”
เขาทำตัวยโสโอหัง
25ความอยากของคนเกียจคร้านฆ่าตัวเขาเอง
เพราะเขาไม่ยอมลงมือทำงาน
26เขาอยากได้โน่นอยากได้นี่อยู่วันยังค่ำ
แต่คนชอบธรรมเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่
27เครื่องบูชาของคนชั่วนั้นน่าชิงชัง
โดยเฉพาะเมื่อเขานำมาด้วยเจตนาชั่ว!
28ผู้ให้คำพยานเท็จจะพินาศ
แต่คนที่ตั้งใจฟังจะเป็นพยานที่เชื่อถือได้เสมอ
29คนชั่วดื้อดึงถือดี
ส่วนคนเที่ยงธรรมไตร่ตรองถึงวิถีทางของตน
30ไม่มีสติปัญญา หรือวิจารณญาณ หรือแผนการใดๆ
ที่ต่อต้านพระประสงค์ขององค์พระผู้เป็นเจ้าได้
31ม้าเตรียมพร้อมไว้สำหรับศึกสงคราม
แต่ชัยชนะอยู่ที่องค์พระผู้เป็นเจ้า
1دل پادشاه در دست خداوند است، او آن را مانند آب جوی، به هر سو كه بخواهد هدايت میكند.
2تمام كارهای انسان به نظر خودش درست است، اما انگيزهها را خداوند میبيند.
3به جا آوردن عدالت و انصاف بيشتر از تقديم قربانیها خداوند را خشنود میسازد.
4غرور و تكبر گناهانی هستند كه آدم بدكار توسط آنها شناخته میشود.
5زيركی و كوشش، انسان را توانگر میكند، اما شتابزدگی باعث فقر میشود.
6ثروتی كه از راه نادرست به دست آيد، هرگز دوام نمیآورد. پس چرا بايد در اين راه جان خود را به خطر بيندازی؟
7ظلم بدكارانی كه نمیخواهند راستی را به جا آورند، عاقبت به سوی خودشان باز میگردد و آنان را نابود میكند.
8راه آدم گناهكار كج است ولی شخص پاک در راستی گام برمیدارد.
9سكونت در گوشهٔ پشت بام بهتر است از زندگی كردن با زن ستيزهجو در يک خانه مشترک.
10آدم بدكار ظلم را دوست دارد و حتی همسايهاش از دست او در امان نيست.
11جاهلان تا تنبيه شدن مسخرهكنندگان را نبينند درس عبرت نمیگيرند، اما دانايان تنها با شنيدن میآموزند.
12خداشناسان از مشاهدهٔ خراب شدن خانهٔ بدكاران و هلاكت ايشان پند میگيرند.
13آنكه فرياد فقيران را نشنيده میگيرد در روز تنگدستی خود نيز فريادرسی نخواهد داشت.
14هديهای كه در خفا داده میشود خشم را میخواباند و رشوهٔ پنهانی غضب شديد را فرو مینشاند.
15اجرای عدالت برای آدم درستكار شادیبخش است، اما برای آدم بدكار مصيبتبار.
16مرگ در انتظار كسانی است كه از راه حكمت منحرف میشوند.
17كسی كه خوشگذرانی را دوست دارد، تهيدست میشود و آدم ميگسار و عياش هرگز ثروتمند نخواهد شد.
18بدكاران در همان دامی كه برای درستكاران نهادهاند، گرفتار میشوند. 19سكونت در بيابان بیآب و علف بهتر است از زندگی كردن با زن ستيزهجو.
20خانهٔ شخص دانا از نعمت و ثروت پر است، ولی آدم نادان هر چه به دست میآورد بر باد میدهد.
21درستكار و مهربان باش تا عمر خوشی داشته باشی و از احترام و موفقيت برخوردار شوی.
22يک مرد دانا میتواند شهر زورمندان را بگيرد و قلعه اعتمادشان را فرو بريزد.
23هر كه مواظب سخنانش باشد جانش را از مصیبتها نجات خواهد داد.
24كسانی كه ديگران را مسخره میكنند، مغرور و متكبرند.
25داشتن اشتياق و آرزو برای شخص تنبل كشنده است، زيرا برای رسيدن به آن تن به كار نمیدهد. 26او تمام روز در آرزوی گرفتن به سر میبرد؛ ولی شخص خداشناس سخاوتمند است و از بخشيدن به ديگران دريغ نمیكند.
27خدا از قربانيهای بدكاران نفرت دارد، بخصوص اگر با نيت بد تقديم شده باشد.
28شاهد دروغگو نابود خواهد شد، اما سخنان شخص امين تا ابد باقی خواهد ماند.
29آدم بدكار خودسرانه عمل میكند، اما شخص درستكار تمام جوانب امر را میسنجد.
30هيچ حكمت و بصيرت و نقشهای نمیتواند عليه خداوند عمل كند.
31انسان اسب را برای روز جنگ آماده میكند، ولی پيروزی را خداوند میبخشد.