1คำตอบอ่อนหวานช่วยระงับความโกรธ
แต่ถ้อยคำเผ็ดร้อนยั่วโทสะ
2ลิ้นของคนฉลาดส่งเสริมความรู้
แต่ปากของคนโง่พรั่งพรูความโง่ออกมา
3พระเนตรขององค์พระผู้เป็นเจ้าอยู่ทุกหนทุกแห่ง
ทรงจับตาดูทั้งคนชั่วและคนดี
4ถ้อยคำที่ช่วยเยียวยาเป็นต้นไม้แห่งชีวิต
แต่ลิ้นที่ตลบตะแลงทำให้จิตใจแตกสลาย
5คนโง่ดูหมิ่นคำสั่งสอนของพ่อแม่
ผู้ที่รับฟังคำตักเตือนแสดงถึงความฉลาด
6บ้านของคนชอบธรรมมีทรัพย์มหาศาล
แต่รายได้ของคนชั่วคือความล่มจม
7ปากของคนฉลาดเผยแพร่ความรู้
แต่จิตใจของคนโง่ไม่ซื่อตรง
8องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงชิงชังเครื่องบูชาของคนชั่ว
แต่พอพระทัยคำอธิษฐานของคนชอบธรรม
9องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงชิงชังวิถีทางของคนชั่ว
แต่ทรงรักผู้ที่ติดตามความชอบธรรม
10ผู้ที่ละทิ้งทางแห่งชีวิตจะถูกลงโทษแสนสาหัส
ผู้ที่เกลียดชังคำตักเตือนจะพบความตาย
11แม้แดนมรณาและแดนพินาศก็ประจักษ์แจ้งต่อองค์พระผู้เป็นเจ้า
จิตใจมนุษย์จะยิ่งกว่านั้นสักเท่าใด!
12คนชอบเยาะเย้ยไม่ชอบการตักเตือน
เขาจึงไม่ไปหาคนฉลาด
13จิตใจที่เป็นสุขทำให้หน้าตาสดใส
จิตใจที่ร้าวรานทำให้ดวงวิญญาณแหลกสลาย
14ใจสุขุมใฝ่หาความรู้
แต่คนโง่กินความโง่เป็นอาหาร
15ทุกวันของผู้ทุกข์ใจล้วนแต่เลวร้าย
แต่จิตใจร่าเริงมีงานฉลองไม่ขาดสาย
16มีน้อยแต่ยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้า
ดีกว่ามีมากแต่เดือดร้อนวุ่นวาย
17ได้กินผักนิดเดียวในที่ซึ่งมีความรัก
ดีกว่ากินเนื้อวัวขุนพร้อมกับความเกลียดชัง
18คนใจร้อนสร้างความแตกแยก
แต่คนใจเย็นยุติการวิวาท
19ทางของคนเกียจคร้านมีแต่ขวากหนาม
แต่วิถีของคนเที่ยงธรรมราบรื่น
20บุตรที่ฉลาดทำให้พ่อสุขใจ
แต่บุตรที่โง่เขลาดูหมิ่นแม่ของตน
21คนไร้สามัญสำนึกชื่นชอบความโง่เขลา
แต่คนที่มีความเข้าใจรักษาทางของตนให้ตรง
22ขาดคำปรึกษาแผนงานต่างๆ ก็ล้มเหลว
แต่มีที่ปรึกษาหลายคนทำให้ประสบผลสำเร็จ
23ผู้ให้คำตอบที่เหมาะสมก็พบความยินดี
ถ้อยคำที่ถูกกาลเทศะก็ดีเหลือหลาย
24เส้นทางชีวิตของคนสุขุมรอบคอบนำขึ้นสู่เบื้องบน
เพื่อป้องกันไม่ให้ดิ่งลงสู่หลุมฝังศพ
25องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงรื้อบ้านของคนหยิ่งยโส
แต่ทรงปักเขตที่ดินให้หญิงม่าย
26องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงชิงชังแผนการของคนชั่ว
แต่พอพระทัยถ้อยคำที่เหมาะสมดีงาม
27คนโลภทำให้ครอบครัวเดือดร้อน
แต่คนที่ชิงชังสินบนจะมีชีวิตอยู่
28คนชอบธรรมชั่งใจก่อนตอบ
แต่ปากของคนชั่วพรั่งพรูคำชั่วออกมา
29องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงอยู่ห่างไกลคนชั่วร้าย
แต่ทรงสดับฟังคำอธิษฐานของคนชอบธรรม
30แววตาสดใสของผู้ส่งข่าวทำให้จิตใจยินดี
และข่าวดีทำให้กายใจแข็งแรง
31ผู้ที่ฟังคำตักเตือนซึ่งให้ชีวิต
จะอยู่ร่วมกับคนฉลาดอย่างสบายใจ
32ผู้ที่ละเลยคำสั่งสอนก็ดูหมิ่นตนเอง
แต่ผู้ที่รับฟังคำตักเตือนก็ได้ความเข้าใจ
33ความยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้าคือคำสอนที่ให้ปัญญา
และความถ่อมใจนำหน้าเกียรติยศ
1وەڵامی نەرم تووڕەیی دەڕەوێنێتەوە،
بەڵام قسەی بریندارکەر ڕق دەوروژێنێت.
2زمانی دانایان زانیاری دەڕازێنێتەوە،
بەڵام دەمی دەبەنگەکان گێلایەتی لێ هەڵدەقوڵێت.
3چاوی یەزدان لە هەموو جێگایەکە،
چاودێری بەدکاران و پیاوچاکان دەکات.
4هێمنی زمان درەختی ژیانە،
بەڵام خوارکردنەوەی تێکشکانی ڕۆحە.
5گێل سووکایەتی بە تەمبێکردنی باوکی دەکات،
بەڵام ئەوەی چاوی لە سەرزەنشت بێت ژیر دەبێت.
6لە ماڵی کەسی ڕاستودروست گەنجینەی گەورە هەیە،
بەڵام داهاتی بەدکار پشێوییە.
7لێوی دانایان زانیاری بڵاو دەکەنەوە،
بەڵام دڵی گێلەکان ئاوا نییە.
8قوربانی بەدکاران قێزەونە لەلای یەزدان،
بەڵام نوێژی سەرڕاستان خۆشحاڵی دەکات.
9قێزی یەزدان لە ڕێگای بەدکارە،
بەڵام ئەوەی خۆشدەوێت کە دوای ڕاستودروستی کەوتووە.
10تەمبێی سەخت بۆ لەڕێ لادەرە،
ئەوەی ڕقی لە سەرزەنشتە دەمرێت.
11جیهانی مردووان و لەناوچوون15:11 لەناوچوون: عیبری: ئەبەدۆن. لە پەیمانی نوێ، ئەم وشە بە واتای (لەناوبەر) هاتووە، بڕوانە ئاشکراکردن 11:9. لەبەردەم یەزدانن،
لەوەش زیاتر دڵی ئادەمیزاد!
12گاڵتەجاڕ ئەو کەسەی خۆشناوێت کە سەرزەنشتی دەکات،
بۆ لای دانایان ناچێت.
13دڵی شادمان ڕوو خۆشدەکات،
بەڵام بە دڵتەنگی ڕۆح تێکدەشکێت.
14دڵی تێگەیشتوو بەدوای زانیاریدا دەگەڕێت،
بەڵام دەمی گێلەکان لەسەر گێلایەتی دەلەوەڕێت.
15هەموو ڕۆژانی ستەملێکراو سەختە،
بەڵام دڵخۆش هەمیشە لەسەر خوانی شادییە.
16باشترە کەمت هەبێت لەگەڵ لەخواترسی
لە گەنجینەی گەورە لەگەڵ سەرلێشێوان.
17باشترە سەوزە خواردن لەو شوێنەی خۆشەویستی لێیە
لە گایەکی قەڵەو و ڕقی لەگەڵ بێت.
18کەسی سەرگەرم ناکۆکی دەوروژێنێت،
بەڵام کەسی هێمن دوژمنایەتی ئارام دەکاتەوە.
19ڕێگای تەمبەڵ وەک پەرژینی دڕکە،
بەڵام ڕێگای سەرڕاستان تەخت کراوە.
20کوڕی دانا باوکی شاد دەکات،
بەڵام گێل دایکی خۆی ڕیسوا دەکات.
21گێلایەتی خۆشییە بۆ کەسی تێنەگەیشتوو،
بەڵام کەسی تێگەیشتوو بە ڕێکی ڕەفتار دەکات.
22پلان بەبێ ڕاوێژ پووچەڵ دەبێت،
بەڵام بە زۆری ڕاوێژکاران سەردەکەوێت.
23دڵخۆشییە بۆ مرۆڤ وەڵامی گونجاو،
قسەش لە کاتی خۆیدا چەند باشە!
24ڕێچکەی ژیان بۆ کەسی وریا بەرەو سەرەوەیە،
بۆ ئەوەی لە دابەزین بەرەو جیهانی مردووان بیپارێزێت.
25یەزدان ماڵی لووتبەرزان ڕیشەکێش دەکات،
بەڵام سنووری ماڵی بێوەژن دەچەسپێنێ.
26قێزی یەزدان لە پیلانی بەدە،
بەڵام قسەی شیرین پاکە.
27ئەوەی بەدوای دەستکەوتی ناڕەواوە بێت ماڵی خۆی تێکدەدات،
بەڵام ئەوەی ڕقی لە بەرتیل ببێتەوە دەژیێت.
28دڵی کەسی ڕاستودروست بیر لە وەڵام دەکاتەوە،
بەڵام دەمی بەدکاران خراپەی لێ هەڵدەڕژێت.
29یەزدان لە بەدکاران دوورە،
بەڵام گوێی لە نوێژی ڕاستودروستان دەبێت.
30ڕووناکی چاو دڵ خۆش دەکات،
مژدەش ئێسک تەندروست دەکات.
31ئەوەی گوێ لە سەرزەنشتی بەرەو ژیان بگرێت
لەناو دانایان نیشتەجێ دەبێت.
32پشتگوێخەری تەمبێکردن گیانی خۆی ڕیسوا دەکات،
بەڵام ئەوەی گوێ لە سەرزەنشت دەگرێت تێگەیشتنی دەستدەکەوێت.
33لەخواترسیی مرۆڤ بەرەو دانایی دەبات،
پێش ڕێزلێنانیش بێفیزییە.
