Mangangaral 7 – TCB & LCB

Tagalog Contemporary Bible

Mangangaral 7:1-29

Ang mga Paalala sa Buhay

1Ang malinis na pangalan ay mas mabuti kaysa sa mamahaling pabango; at ang araw ng kamatayan ay mas mabuti kaysa sa araw ng kapanganakan. 2Mas mabuting pumunta sa namatayan kaysa sa isang handaan, dahil ang lahat ay mamamatay. Dapat ay lagi itong isipin ng mga buhay pa. 3Ang kalungkutan ay mas mabuti kaysa sa kaligayahan dahil ang kalungkutan ay nakakatuwid ng buhay ng tao. 4Laging iniisip ng marunong ang kamatayan; pero ang hangal, ang laging iniisip ay kasiyahan. 5Mas mabuting makinig sa pagsaway ng marunong kaysa makinig sa papuri ng hangal. 6Ang tawa ng hangal ay parang tinik na pag-iginatong ay nagsasaltikan ang apoy. Ito ay walang kabuluhan. 7Ang marunong kapag nandaya ay para na ring hangal. Kung tumatanggap ka ng suhol, sinisira mo ang sarili mong dangal. 8Mas mabuti ang pagtatapos kaysa sa pagsisimula. Ang pagiging matiisin ay mas mabuti kaysa sa pagiging mapagmataas. 9Huwag maging magagalitin dahil ang pagiging magagalitin ay ugali ng mga hangal. 10Huwag mong sabihin, “Bakit mas mabuti pa noon kaysa ngayon?” Dahil ang tanong na iyan ay walang katuturan. 11-12Ang karunungan ay mabuti gaya ng isang pamana, pareho itong nakakatulong sa mga namumuhay dito sa mundo. Nagbibigay din ito ng proteksyon gaya ng pera. Pero higit pa roon, iniingatan nito ang buhay ng nagtataglay nito. 13Pag-isipan mo ang ginawa ng Dios. Sino ang makapagtutuwid ng kanyang binaluktot? 14Magalak ka kung mabuti ang kalagayan mo. Pero kung naghihirap ka, isipin mong ang Dios ang gumawa sa dalawang bagay na ito. Para hindi natin malaman kung ano ang mangyayari sa araw ng bukas. 15Sa buhay kong walang saysay, nakita ko ang lahat ng bagay. Ang matuwid ay maagang namamatay sa kabila ng kanilang matuwid na pamumuhay, at ang mga masasama sa kabila ng kanilang kasamaan ay nabubuhay nang matagal. 16Huwag mong ituring ang iyong sarili na sobrang matuwid at marunong, dahil kung gagawin mo iyon, sinisira mo lang ang iyong sarili. 17At huwag ka rin namang magpakasama o magpakamangmang, dahil baka mamatay ka naman nang wala sa oras. 18Huwag kang pasobra sa mga bagay na iyon; dapat balanse lang, dahil ang taong may takot sa Dios ay hindi nagpapasobra sa anumang bagay. 19Higit na malaki ang magagawa ng karunungan sa isang tao, kaysa sa sampung pinuno ng isang bayan. 20Wala ni isang tao rito sa mundo ang laging gumagawa ng mabuti at hindi nagkakasala. 21Huwag mong pakikinggan ang lahat ng sinasabi ng tao at baka mismong alipin mo ang marinig mong nagsasalita laban sa iyo. 22Dahil alam mo sa sarili mo na marami ka ring pinagsalitaan ng masama.

23Sinubukan kong intindihin ang lahat ng nangyayari rito sa mundo sa pamamagitan ng aking karunungan. Akala koʼy maiintindihan ko pero hindi pala. 24Hindi ko kayang intindihin ang mga nangyayari dahil mahirap talagang maintindihan. At walang sinuman ang makakaintindi nito. 25Pero patuloy akong nag-aral at nag-usisa, para makamit ko ang karunungan at masagot ang aking mga katanungan, at para malaman ko kung gaano kahangal ang taong gumagawa ng masama at kung gaano kasama ang isipan ng taong gumagawa ng kahangalan.

26Napag-alaman kong ang babaeng nanunukso ay mas mapait kaysa sa kamatayan. Ang pag-ibig niyaʼy parang bitag, at ang mga kamay niya na yumayakap sa iyo ay parang kadena. Ang taong nakalulugod sa Dios ay makakatakas sa kanya, pero ang taong masama ay mabibitag niya. 27-28Sinasabi ko bilang isang mangangaral, “Iniisip kong mabuti ang bawat bagay sa paghahanap ko ng kasagutan sa aking mga katanungan. Pero hindi ko pa rin natagpuan ang mga kasagutan. Ngunit ito ang aking natuklasan, sa 1,000 lalaki isa lang ang matuwid,7:27-28 matuwid: o, marunong. pero sa 1,000 babae wala ni isang matuwid. 29Higit sa lahat, ito ang nalaman ko: Ginawa ng Dios ang tao na matuwid, pero nag-iisip ang tao ng maraming paraan para maging masama.”

Luganda Contemporary Bible

Omubuulizi 7:1-29

Okulondawo Ekisinga Obulungi

17:1 Nge 22:1; Lu 1:3Obwatiikirivu bw’erinnya eddungi businga eby’akawoowo ebirungi;

n’olunaku olw’okufa lusinga olwo olw’okuzaalirwako.

27:2 a Nge 11:19 b Zab 90:12Kirungi okulaga mu nnyumba ey’abakungubaga

okusinga okulaga mu nnyumba ey’ebyassava.

Kubanga buli omu wa kufa,

ekyo kiteekwa okuba ku mutima gwa buli muntu.

37:3 Nge 14:13Okunakuwala kusinga okuseka,

kubanga amaaso amanakuwavu gazzaamu omutima amaanyi.

47:4 Mub 2:1; Yer 16:8Omutima gw’omugezi guba wamu n’abo abali mu nnaku;

naye ogw’omusirusiru guba mu kusanyuka.

57:5 Zab 141:5; Nge 13:18; 15:31-32Kirungi okussaayo omwoyo ku kunenya kw’omuntu ow’amagezi

okusinga okuwuliriza ennyimba z’abasirusiru.

67:6 a Zab 58:9; 118:12 b Mub 2:2Okuseka kw’abasirusiru

kuli ng’okutulikatulika kw’amaggwa agali mu muliro gw’entamu7:6 Amaggwa bwe gaba gookebwa, gatulikatulika, ne gavaamu n’omukka, kyokka ebbugumu ly’omuliro gwago tegubugumya bagwota mu biseera eby’obutiti.;

na kino nakyo butaliimu.

77:7 Kuv 18:21; 23:8; Ma 16:19Kya mazima, okunyigirizibwa kufuula ow’amagezi okuba omusirusiru,

n’enguzi efaafaaganya okutegeera.

87:8 Nge 14:29; Bag 5:22; Bef 4:2Enkomerero y’ekintu esinga entandikwa yaakyo,

n’omugumiikiriza asinga ow’amalala.

97:9 Mat 5:22; Nge 14:17; Yak 1:19Tosunguwalanga mangu nga waliwo akusokaasoka,

kubanga obusungu bubeera munda y’abasirusiru.

10Teweebuuzanga nti, “Lwaki ennaku ziri ez’edda zisinga zino?”

Kubanga si kya magezi okwebuuza ekibuuzo ng’ekyo.

117:11 a Nge 8:10-11; Mub 2:13 b Mub 11:7Amagezi kintu kirungi, okufaanana ng’eky’obugagga ky’obusika,

era kigasa abo abakyalaba enjuba.

12Amagezi kiwummulo,

ng’ensimbi bwe ziri ekiwummulo,

naye enkizo y’okumanya y’eno:

amagezi gakuuma obulamu bw’oyo agalina.

137:13 a Mub 2:24 b Mub 1:15Lowooza ku Katonda ky’akoze:

ani ayinza okugolola ekyo ekyakyama Katonda kye yakola?

14Ebiseera bwe biba ebirungi, sanyuka;

naye bwe biba ebibi, kirowoozeeko;

Katonda eyakola ekimu

era ye yakola ne kinnaakyo.

Noolwekyo omuntu tayinza kuzuula kirimubaako

mu nnaku ze ez’omu maaso.

157:15 a Yob 7:7 b Mub 8:12-14; Yer 12:1Mu bulamu bwange buno obutaliimu ndabye bino byombi:

omutuukirivu azikiririra mu butuukirivu bwe,

n’omukozi w’ebibi n’awangaalira mu bibi bye.

16Teweefuulanga mutuukirivu ayitiridde

wadde okwefuula ow’amagezi ow’ekitalo;

oleme okwezikiriza.

177:17 Yob 15:32; Zab 55:23Tobanga mwonoonyi kakuzzi

wadde okuba omusirusiru;

oleme okufa ng’ekiseera kyo tekinnatuuka.

187:18 Mub 3:14Ekyo kirungi okiyige, na kiri oleme kukibuusa maaso,

kubanga oyo atya Katonda abyewala okubiyitiriza.

197:19 a Mub 2:13 b Mub 9:13-18Ow’amagezi ne bw’aba omu mu kibuga,

aba w’amaanyi okusinga abakulembeze ekkumi ab’omu kibuga ekyo.

207:20 a Zab 14:3 b 1Bk 8:46; 2By 6:36; Nge 20:9; Bar 3:23Ddala ku nsi tekuli muntu mutuukirivu,

atakola bibi.

217:21 Nge 30:10Towulirizanga buli kigambo, bantu kye boogera,

si kulwa ng’owulira omuweereza wo ng’akukolimira,

22kubanga naawe okimanyidde ddala mu mutima gwo,

ng’emirundi mingi okolimidde abalala.

237:23 Mub 1:17; Bar 1:22Ebyo byonna nabyekenneenya n’amagezi ne ŋŋamba nti,

“Mmaliridde okuba omugezi,”

wabula kino kyandi wala.

247:24 Yob 28:12Amagezi ne bwe gaba ga kikula ki, gali wala nnyo era tegalojjeka,

kale ani ayinza okugavumbula?

257:25 a Yob 28:3 b Mub 1:17Bwe ntyo ne nkyusa omutima gwange nnoonye okutegeera,

nekkanye, era nnoonyereze amagezi ndowooze ne ku bintu nga bwe biri,

n’okutegeera obusirusiru bw’okukola ebibi:

n’eddalu ery’obusirusiru.

267:26 a Kuv 10:7; Bal 14:15 b Nge 2:16-19; 5:3-5; 7:23; 22:14Ekintu kye nalaba eky’obulabe ekisinga okufa,

ye mukazi alina omutima ogusendasenda,

era ogusikiriza,

era emikono gye gisiba ng’enjegere.

Oyo ayagala Katonda, y’awona omukazi oyo,

kyokka ye omwonoonyi talema kugwa mu mutego gwe.

277:27 Mub 1:1Omubuulizi agamba nti, “Laba, kino kyenvumbudde:

“Okugatta ekintu ku kinnaakyo, okuzuula enkola y’ebintu,

287:28 1Bk 11:3bwe nnali nga nkyanoonyereza

nabulako kye nzuula,

okuggyako okulaba omusajja omwesimbu omu mu basajja lukumi,

kyokka mu bakazi bonna ssaalabamu n’omu atuukiridde.

29Wabula kino kyokka kye nalaba:

Katonda yatonda omuntu nga mugolokofu,

naye abantu ne beenoonyeza ebintu ebirala bingi.”