Papuri sa Karunungan
1Ang karunungan at pang-unawa ay katulad ng taong nangangaral. 2Tumatayo siya sa matataas na lugar sa tabi ng daan, sa mga kanto, 3sa mga pintuan ng lungsod at mga daanan. Nangangaral siya nang malakas,
4“Kayong mga tao sa buong mundo, pakinggan ninyo ang aking panawagan.
5Kayong mga walang alam, magkaroon kayo ng karunungan.
Kayong mga mangmang magkaroon kayo ng pang-unawa.
6Makinig kayo sa sasabihin ko, sapagkat ito ay tama at kapaki-pakinabang.
7Ang sinasabi ko ay pawang katotohanan lamang; sa nagsasalita ng masama ako ay nasusuklam.
8Pawang matuwid ang sinasabi ko; hindi ako nagsasalita ng kasinungalingan o pandaraya.
9Ang lahat ng sinasabi ko ay malinaw at pawang tama sa taong may pang-unawa.
10Pahalagahan ninyo ang karunungan at ang pagtutuwid ko sa inyong ugali kaysa sa pilak at ginto.
11Sapagkat higit na mahalaga ang karunungan kaysa sa mamahaling hiyas at hindi ito matutumbasan ng mga bagay na hinahangad mo.
12Ako ang karunungan at alam ko kung paano unawain ang tama at mali, at alam ko rin kung paano magpasya nang tama.
13Ang may takot sa Panginoon ay lumalayo sa kasamaan. Namumuhi ako sa kapalaluan, kayabangan, pagsisinungaling at masamang pag-uugali.
14Magaling akong magpayo at may sapat na kaalaman. May pang-unawa at kapangyarihan.
15Sa pamamagitan ko nakakapamuno ang mga hari at ang mga pinunoʼy nakagagawa ng mga tamang batas.
16Sa pamamagitan ko makakapamuno ang mga tagapamahala at mga opisyal – ang lahat na namumuno ng matuwid.8:16 mga opisyal … matuwid: Sa Septuagint at ibang tekstong Hebreo, mga pinuno na namumuno sa mundo.
17Minamahal ko ang mga nagmamahal sa akin;
makikita ako ng mga naghahanap sa akin.
18Makapagbibigay ako ng kayamanan, karangalan, kaunlaran at tagumpay na magtatagal.
19Ang maibibigay ko ay higit pa sa purong ginto at pilak.
20Sinusunod ko ang tama at matuwid.
21Bibigyan ko ng kayamanan ang nagmamahal sa akin;
pupunuin ko ang lalagyan nila ng kayamanan.
22Noong una pa, nilikha na ako ng Panginoon bago niya likhain ang lahat.
23-26Nilikha na niya ako noong una pa man.
Naroon na ako nang wala pa ang mundo, ang mga dagat, mga bukal, mga bundok, mga burol, mga bukid at kahit pa ang mga alikabok.
27Naroon na ako nang likhain niya ang langit,
maging nang likhain niya ang tagpuan ng langit at ng lupa.
28-29Naroon din ako nang likhain niya ang mga ulap,
nang palabasin niya ang tubig sa mga bukal mula sa kailaliman,
nang ilagay niya ang hangganan ng mga dagat upang hindi ito umapaw,
at nang ilagay niya ang mga pundasyon ng mundo.
30Katulad koʼy arkitekto, na nasa tabi ng Panginoon.
Ako ang kanyang kasiyahan sa araw-araw, at lagi naman akong masaya sa piling niya.
31Natutuwa ako sa mundong nilikha niya at sa mga taong inilagay niya dito.
32Kaya ngayon mga anak pakinggan ninyo ako. Mapalad ang mga sumusunod sa pamamaraan ko.
33Pakinggan ninyo ang mga pagtutuwid ko sa inyong pag-uugali upang maging marunong kayo,
at huwag ninyo itong kalilimutan.
34Mapalad ang taong laging sa akin nakatuon ang isip at naghihintay para makinig sa akin.
35Sapagkat ang taong makakasumpong sa akin ay magkakaroon ng maganda at mahabang buhay,
at pagpapalain siya ng Panginoon.
36Ngunit ang taong hindi makakasumpong sa akin ay ipinapahamak ang kanyang sarili.
Ang mga galit sa akin ay naghahanap ng kamatayan.”
ندای حكمت
1آيا ندای حكمت را نمیشنويد؟ 2-3حكمت دم دروازههای شهر و سر چهارراهها و جلو در هر خانهای ايستاده، میگويد: 4-5«ای انسانهای جاهل و نادان به ندای من گوش دهيد و زيركی و فهم كسب كنيد. 6-7به من گوش دهيد، زيرا سخنان من گرانبهاست. من حقيقت و راستی را بيان میكنم و از ناراستی نفرت دارم. 8سخنان من بر حق است و كسی را گمراه نمیكند. 9حرفهای من برای كسی كه گوش شنوا داشته باشد واضح و روشن است. 10تعليمی كه من میدهم از طلا و نقره گرانبهاتر است. 11ارزش من از ياقوت بيشتر است و هيچ چيز را نمیتوان با من مقايسه كرد. 12من حكمتم و از زيركی و دانايی و بصيرت برخوردار میباشم. 13اگر كسی خداترس باشد، از بدی نفرت خواهد داشت. من از غرور و تكبر، رفتار و گفتار نادرست متنفرم.
14-15«من هدايت میكنم و فهم و بصيرت میبخشم. به نيروی من پادشاهان سلطنت میكنند و قضات به عدل و انصاف قضاوت مینمايند. 16تمام رهبران و بزرگان جهان به كمک من حكمرانی میكنند. 17من كسانی را كه مرا دوست دارند، دوست دارم. آنانی كه در جستجوی من باشند مرا خواهند يافت. 18ثروت و حرمت، اموال و موفقيت در اختيار من است. 19بخششهای من از طلای ناب و نقرهٔ خالص بهتر است. 20راههای من عدل و حق است. 21ثروت حقيقی از آن كسانی است كه مرا دوست دارند، زيرا من خزانههای ايشان را پر میسازم.
22«خداوند در ابتدا، قبل از آفرينش عالم هستی، مرا با خود داشت. 23از ازل، پيش از به وجود آمدن جهان من به وجود آمدم. 24قبل از پيدايش اقيانوسها و چشمههای پر آب، 25قبل از آنكه كوهها و تپهها به وجود آيند، 26قبل از آنكه خدا زمين و صحراها و حتی خاک را بيافريند من به وجود آمدم.
27«وقتی خدا آسمان را استوار ساخت و افق را بر سطح آبها كشيد من آنجا بودم. 28وقتی ابرها را در آسمان گسترانيد و چشمهها را از اعماق جاری نمود، 29وقتی حدود درياها را تعيين كرد تا آبها از آن تجاوز نكنند و وقتی اساس زمين را بنياد نهاد، 30من نزد او معمار بودم. موجب شادی هميشگی او بودم و در حضورش شادی میكردم. 31دنيا و انسانهايی كه او آفريده بود مايهٔ خوشی من بودند. 32پس ای جوانان به من گوش دهيد، زيرا همهٔ كسانی كه از دستورات من پيروی میكنند سعادتمندند.
33«به نصيحت من گوش كنيد؛ عاقل باشيد و نصيحت مرا رد نكنيد. 34خوشا به حال كسی كه به من گوش دهد و هر روز جلو در خانهٔ من انتظار مرا بكشد، 35زيرا هر كه مرا بيابد حيات را يافته و خداوند را خشنود ساخته است؛ 36اما كسی كه مرا از دست بدهد به جانش لطمه میزند، آنانی كه از من متنفر باشند مرگ را دوست دارند.»