1Ang taong ayaw magbago kahit palaging sinasaway ay bigla na lang mapapahamak at hindi na makakabangon pa.
2Kapag matutuwid ang namamahala, nagdiriwang ang madla. Ngunit kapag ang nangunguna ay masama, silaʼy lumuluha.
3Ang naghahangad ng karunungan ay nagdudulot ng tuwa sa magulang. Ang nakikisama sa babaeng bayaran ay nagwawaldas ng kayamanan.
4Kapag ang layunin ng hari ay katarungan, pinatatatag niya ang kanyang kaharian, ngunit kapag ang layunin niya ay humingi ng suhol, winawasak niya ang kanyang kaharian.
5Ang taong nagkukunwaring pumupuri sa kanyang kapwa ay may pinaplanong masama.
6Ang taong masama ay mahuhuli sa sarili niyang kasalanan, ngunit ang matuwid ay aawit nang may kagalakan.
7Kinikilala ng taong matuwid ang karapatan ng mahihirap, ngunit hindi ito maunawaan ng taong masama.
8Ang mga taong nangungutya ay nagpapasimula ng gulo sa mga bayan, ngunit ang matatalino ang nagpapatigil nito.
9Kapag inihabla ng marunong ang hangal ay wala ring kahihinatnan, dahil hindi titigil ang hangal sa pagdadaldal at panunuya.
10Kinamumuhian at gustong patayin ng mamamatay-tao ang mga taong namumuhay nang matuwid at walang kapintasan.
11Ang taong hangal ay hindi makapagpigil sa kanyang galit, ngunit ang taong marunong ay nakapagpipigil ng kanyang sarili.
12Kapag ang pinuno ay naniniwala sa kasinungalingan, lahat ng lingkod niyaʼy mabubuyo sa kasamaan.
13Ang mahirap at ang mapang-api ay parehong binigyan ng Panginoon ng paningin.
14Kapag ang hari ay makatarungan sa mga mahihirap, paghahari niyaʼy magtatagal.
15Ang pagpalo sa bata upang siya ay ituwid ay makapagtuturo sa kanya ng karunungan, ngunit kung pababayaan lang siya, makapagbibigay siya ng kahihiyan sa kanyang magulang.
16Kapag masama ang namumuno, nadadagdagan ang kasamaan. Ngunit sila ay mapapahamak at makikita ito ng mga matuwid.
17Disiplinahin mo ang iyong anak at bibigyan ka niya ng kapayapaan at kaligayahan.
18Kapag tinanggihan ng isang bansa ang turo at gabay ng Dios, wala itong kapayapaan. Mapalad ang mga taong sumusunod sa turo ng Dios.
19May mga utusan na hindi mo maturuan sa pamamagitan lamang ng salita, sapagkat kahit nauunawaan ka nila, hindi sila nakikinig.
20Mas mabuti pa ang kahihinatnan ng mangmang kaysa sa taong pabigla-biglang magsalita.
21Kung mula pagkabata ng iyong utusan ay sinusunod mo ang layaw niya, sa huli ay magiging problema mo siya.
22Ang taong madaling magalit ay nagpapasimula ng gulo, at palaging nagkakasala.
23Ang kayabangan ng tao ang magbibigay sa kanya ng kahihiyan, ngunit ang pagpapakumbaba ang magbibigay sa kanya ng karangalan.
24Ang taong nakikipagsabwatan sa magnanakaw ay ipinapahamak ang kanyang sarili. Kahit na pasumpain siya na magsabi ng totoo ay hindi pa rin magsasabi.
25Mapanganib kung tayo ay matatakutin.29:25 matatakutin: o, natatakot sa tao. Ngunit kung magtitiwala tayo sa Panginoon ay ligtas tayo.
26Maraming lumalapit sa pinuno upang humingi ng pabor, ngunit tanging ang Panginoon lang ang makapagbibigay ng katarungan.
27Kinasusuklaman ng mga matuwid ang masasama, at kinasusuklaman din naman ng masasama ang mga matuwid.
1Тот, кто коснеет в упрямстве после многих упрёков,
будет внезапно погублен – без исцеления.
2Когда умножаются праведники, люди радуются,
а когда правят нечестивые, люди стонут.
3Человек, любящий мудрость, приносит отцу радость,
а приятель блудниц расточает богатство.
4Правосудием царь укрепляет страну,
а жадный до взяток её разоряет.
5Льстящий ближнему своему
раскидывает сеть у него под ногами.
6Злодея ловит его же грех,
а праведник может петь и радоваться.
7Праведный заботится о правах бедняков,
а нечестивый в них и не вникает.
8Глумливые возмущают город,
а мудрецы отвращают гнев.
9Где мудрый судится с глупцом,
там лишь злость и издёвки и нет покоя.
10Кровожадные люди ненавидят беспорочных
и праведников хотят лишить жизни29:10 Или: «а праведники заботятся об их жизни»..
11Глупец даёт гневу свободный выход,
а мудрый владеет собой.
12Если правитель внимает лжи,
все его сановники становятся злодеями.
13У бедняка с притеснителем вот что общее:
Вечный дал зрение глазам обоих.
14Если царь судит бедных по справедливости,
его престол утвердится навеки.
15Розга и обличение дают мудрость,
а ребёнок, оставленный в небрежении, срамит свою мать.
16Когда умножаются нечестивые, умножается грех,
но праведники увидят их гибель.
17Наказывай сына, и он принесёт тебе покой;
он доставит душе твоей радость.
18Где нет откровений свыше, народ распоясывается;
но благословенны те, кто соблюдает Закон.
19Раба не исправить одними словами:
он понимает, но не внимает.
20Видел ли ты человека, что говорит не подумав?
На глупца больше надежды, чем на него.
21Если раб избалован с детства,
то в конце концов он принесёт тебе печаль29:21 Или: «то в конце концов он захочет стать сыном»..
22Гневливый разжигает ссоры,
и несдержанный совершает много грехов.
23Гордость человека его принизит,
а смиренный духом будет прославлен.
24Сообщник воров – враг самому себе;
он слышит, как заклинают выйти свидетелей, но не осмеливается29:24 См. Лев. 5:1..
25Страх перед человеком – ловушка,
а надеющийся на Вечного находится в безопасности.
26Многие ищут приёма у правителя,
но справедливость – от Вечного.
27Нечестивые – мерзость для праведников,
а честные – мерзость для неправедных.
