1Ang aklat na itoʼy tungkol sa ipinahayag ng Dios kay Isaias na anak ni Amoz. Tungkol ito sa Juda at Jerusalem noong magkakasunod na naghari sa Juda sina Uzia, Jotam, Ahaz, at Hezekia.
Ang Makasalanang Bansa
2Pakinggan ninyo langit at lupa, dahil sinabi ng Panginoon, “Inalagaan koʼt pinalaki ang mga Israelita na aking mga anak, pero nagrebelde sila sa akin. 3Kahit ang mga bakaʼy kilala ang kanilang tagapag-alaga,1:3 ang kanilang tagapag-alaga: sa Hebreo, ang mga nagmamay-ari sa kanya. at ang mga asnoʼy alam kung saang sabsaban sila pinapakain ng nagmamay-ari sa kanila, pero ang mga mamamayan kong Israelita ay hindi nakakakilala sa akin.”
4Sila ay bansang makasalanan, mga taong punong-puno ng kasamaan, lahi ng mga gumagawa ng masama at mapaminsala. Itinakwil nila at kinutya ang Panginoon, ang Banal na Dios ng Israel, at siyaʼy tinalikuran nila.
5Mga taga-Israel, bakit patuloy kayong nagrerebelde? Gusto pa ba ninyong maparusahan? Para kayong tao na puro sugat ang ulo at ang pusoʼy puno ng sakit. 6Mula ulo hanggang talampakan, walang bahagi na walang sugat, pasa at pamamaga. Hindi ito nahuhugasan, o nabebendahan, o nagagamot.
7Hindi na mapakinabangan ang inyong bansa; sinunog ng mga dayuhan ang mga lungsod ninyo. Kitang-kita ninyong sinasamsam nila ang mga bunga ng inyong pananim. Sinisira nila ang inyong lupain hanggang sa hindi na mapakinabangan. 8Walang natira kundi ang Jerusalem.1:8 Jerusalem: sa Hebreo, anak na babae ng Zion. Para itong silungan sa isang ubasan o isang kubol sa taniman ng mga pipino na mag-isang nakatayo, at para ring lungsod na pinalibutan ng kaaway. 9Kung ang Panginoong Makapangyarihan ay hindi nagtira ng ilan sa atin, natulad na sana tayo sa Sodom at Gomora.
10Kayong mga pinuno at mga mamamayan ng Jerusalem na katulad ng mga taga-Sodom at Gomora, pakinggan ninyo ang salita at kautusan ng Panginoon na ating Dios. 11Sinabi niya, “Balewala sa akin ang napakarami ninyong handog. Sawang-sawa na ako sa inyong mga handog na sinusunog – ang mga tupa at ang mga taba ng mga pinatabang hayop. Hindi ako nalulugod sa dugo ng mga toro, tupa at mga kambing. 12Sino ang nag-utos sa inyo na dalhin ang lahat ng ito kapag sumasamba kayo sa akin? Sino ang nag-utos sa inyong tumapak sa aking templo? 13Tigilan nʼyo na ang pagdadala ng mga handog na walang silbi. Nasusuklam ako sa amoy ng mga insenso ninyo. Hindi ko na matiis ang mga pagtitipon nʼyo kapag Pista ng Pagsisimula ng Buwan at kapag Araw ng Pamamahinga, dahil kahit na nagtitipon kayo, gumagawa kayo ng kasamaan. 14Nasusuklam ako sa inyong mga Pista ng Bagong Buwan at sa iba pa ninyong mga pista. Sobra-sobra na! Hindi ko na ito matiis!
15“Kapag mananalangin kayo hindi ko kayo papansinin. Kahit paulit-ulit pa kayong manalangin hindi ko kayo pakikinggan dahil marami kayong pinatay na tao. 16Linisin ninyo ang inyong sarili. Tigilan na ninyo ang paggawa ng kasamaan sa aking harapan. 17Pag-aralan ninyong gumawa ng mabuti at pairalin ang katarungan. Sawayin ninyo ang mga nang-aapi1:17 Sawayin ninyo ang mga nang-aapi: o, Tulungan ninyo ang mga inaapi. at ipagtanggol ninyo ang karapatan ng mga ulila at mga biyuda.”
18Sinabi pa ng Panginoon, “Halikayoʼt pag-usapan natin ito. Kahit gaano man karumi ang inyong mga kasalanan, lilinisin ko iyan para maging malinis kayo. 19Kung susunod lang kayo sa akin ay pagpapalain ko kayo.1:19 pagpapalain ko kayo: o, makakakain kayo ng pinakamagandang ani ng lupain. 20Pero kung patuloy kayong magrerebelde, tiyak na mamamatay kayo.”
Mangyayari nga ito dahil sinabi ng Panginoon.
Ang Makasalanang Lungsod
21Tingnan ninyo ang lungsod ng Jerusalem. Matapat ito noon, pero ngayoʼy para nang babaeng bayaran. Datiʼy mga taong matuwid ang mga nakatira rito, pero ngayon ay mga mamamatay-tao. 22Jerusalem, datiʼy mahalaga ka tulad ng pilak, pero ngayon ay wala ka nang silbi. Noon para kang mamahaling alak, pero ngayon ay para ka nang alak na may halong tubig. 23Ang mga pinuno moʼy mga suwail at kasabwat ng mga magnanakaw. Gusto nila palagi ng suhol, at nanghihingi ng mga regalo. Hindi nila ipinagtatanggol ang karapatan ng mga ulila at hindi rin nila pinapakinggan ang daing ng mga biyuda.
24Kaya sinabi ng Panginoon, ang Makapangyarihang Dios ng Israel, “Gagaan ang kalooban ko kapag naparusahan ko na kayong mga taga-Jerusalem na aking mga kaaway. 25Parurusahan ko kayo para magbago kayo, katulad ng pilak na dinadalisay sa apoy. 26Muli ko kayong bibigyan ng mga pinuno at mga tagapayo, katulad noong una. At ang lungsod ninyo ay tatawaging lungsod ng mga matuwid at tapat na mga tao.”
27Magsisisi ang mga tao sa Jerusalem,1:27 Jerusalem: sa Hebreo, Zion. at ito ay ililigtas ng Dios at magiging matuwid ang pagtrato ng mga pinuno sa lahat ng mga mamamayan. 28Pero lilipulin niya ang mga suwail at mga makasalanan, ang mga taong tumalikod sa Panginoon.
29Mapapahiya kayo na mga taga-Jerusalem dahil sa pagsamba ninyo sa mga puno ng ensina at sa mga sagradong halamanan. 30Matutulad kayo sa isang nalalantang puno ng ensina, at sa isang halamanang hindi nadidiligan. 31Ang mga makapangyarihan sa inyo ay magiging katulad ng tuyong kahoy na madaling masunog, at ang masasama nilang gawa ay magiging parang tilamsik ng apoy na susunog sa kanila. Walang makakapatay sa apoy na iyon.
11:1 a Kbl 12:6 b Is 40:9 c Is 2:1 d 2By 26:22 e 2Bk 16:1Okwolesebwa kwa Isaaya, mutabani wa Amozi, kwe yafuna okukwata ku Yuda ne Yerusaalemi mu bufuzi bwa Uzziya, ne Yosamu, ne Akazi ne Keezeekiya, bassekabaka ba Yuda.
Eggwanga Ejjeemu
21:2 a Mi 1:2 b Is 30:1, 9; 65:2Wulira ggwe eggulu, mpuliriza ggwe ensi,
kubanga bw’ati Mukama bw’ayogera nti,
“Nayonsa ne ndera abaana
naye ne banjeemera.
31:3 Yer 8:7; 9:3, 6Ente emanya nannyini yo
n’endogoyi emanya ekisibo kya mukama waayo,
naye Isirayiri tammanyi,
abantu bange tebantegeera.”
41:4 a Is 14:20 b Is 5:19, 24Woowe! Eggwanga erijjudde ebibi,
abantu abajjudde obutali butuukirivu,
ezzadde eryabakola ebibi,
abaana aboonoonyi!
Balese Mukama
banyoomye Omutukuvu wa Isirayiri,
basenguse bamuvuddeko bamukubye amabega.
51:5 a Is 31:6 b Is 33:6, 24Lwaki mweyongera okujeema?
Mwagala mwongere okubonerezebwa?
Omutwe gwonna mulwadde,
n’omutima gwonna gunafuye.
61:6 a Zab 38:3 b Is 30:26; Yer 8:22 c Luk 10:34Okuva mu mala g’ekigere okutuuka ku mutwe
temuli bulamu
wabula ebiwundu, n’okuzimba,
n’amabwa agatiiriika amasira
agatanyigibwanga, okusibibwa,
wadde okuteekebwako eddagala.
71:7 Lv 26:34Ensi yammwe esigadde matongo,
ebibuga byammwe byokeddwa omuliro,
nga nammwe bennyini mulaba.
Bannamawanga1:7 Kino kyogera ku kulumbibwa kw’abantu b’omu Bwasuli mu biro bya Sennakeribu (2Bk 18:13). balidde ensi yammwe,
era ezise kubanga bannaggwanga bagisudde.
81:8 Yob 27:18Omuwala wa Sayuuni alekeddwa
ng’ensiisira esigadde mu nnimiro y’emizabbibu,
ng’ekiwummulirwamu mu nnimiro y’emyungu1:8 emyungu ziba bika bya nsujju; emu eyitibwa omungu,
ng’ekibuga ekizingiziddwa.
91:9 a Is 10:20-22; 37:4, 31-32 b Lub 19:24; Bar 9:29*Singa Mukama ow’Eggye
teyatulekerawo bantu abatonotono abaasigalawo
twandibadde nga Sodomu,
twandifuuse nga Ggomola.
101:10 a Is 28:14 b Is 3:9; Ez 16:49; Bar 9:29; Kub 11:8 c Is 8:20Muwulirize ekigambo kya Katonda
mmwe abafuzi ba Sodomu!
Musseeyo omwoyo eri okuyigiriza kwa Katonda waffe
mmwe abantu b’e Ggomola!
111:11 a Zab 50:8 b Yer 6:20 c 1Sa 15:22; Mal 1:10“Ssaddaaka enkumu ze munsalira
zingasa ki?
Nkooye endiga ennume
enjokye eziweebwayo,
so sisanyukira musaayi gwa nte,
newaakubadde ogw’abaana b’endiga, newaakubadde ogw’embuzi ennume,” bw’ayogera Mukama.
121:12 Kuv 23:17Bwe mujja mu maaso gange,
ani aba abayise
ne mujja okulinnyirira empya zange?
131:13 a Is 66:3 b Yer 7:9 c 1By 23:31Mulekeraawo okuleeta ssaddaaka zammwe ezitaliimu;
obubaane bwammwe bwa muzizo gye ndi.
Omwezi Ogubonese ne Ssabbiiti n’enkuŋŋaana zammwe
zijjudde obutali butuukirivu.
141:14 a Lv 23:1-44; Kbl 28:11–29:39; Is 29:1 b Is 7:13; 43:22, 24Emyezi gyammwe Egibonese n’embaga zammwe ez’ennaku entukuvu,
emmeeme yange ebikyaye,
binfuukidde omugugu,
nkooye okubigumiikiriza.
151:15 a Is 8:17; 59:2; Mi 3:4 b Is 59:3Bwe munaayimusanga emikono gyammwe musabe
nnaabakwekanga amaaso gange,
era ne bwe munaasabanga ennyo
siiwulirenga
kubanga emikono gyammwe gisaabaanye omusaayi.
161:16 a Is 52:11 b Is 55:7; Yer 25:5Munaabe, mwetukuze
muggirewo ddala ebikolwa byammwe ebibi gye ndi,
mulekeraawo okukola ebibi.
171:17 a Zef 2:3 b Zab 82:3Muyige okukola obulungi, musalenga emisango n’amazima,
mudduukirirenga abajoogebwa,
musalenga omusango gw’atalina kitaawe,
muwolerezenga bannamwandu.
181:18 a Is 41:1; 43:9, 26 b Zab 51:7; Kub 7:14“Mujje nno tukubaganye ebirowoozo,”
bw’ayogera Mukama;
“ebibi byammwe ne bwe biba ng’olugoye olumyufu
binaafuuka byeru ng’omuzira,
ne bwe binaaba bitwakaavu nga langi emyufu enkwafu,
binaatukula ng’ebyoya by’endiga.
191:19 Ma 30:15-16; Is 55:2Bwe munaagondanga ne muwulira,
munaalyanga ebirungi eby’ensi;
201:20 a Is 3:25; 65:12 b Is 34:16; 40:5; 58:14; Mi 4:4naye bwe munaagaananga ne mujeemanga
ekitala kinaabalyanga,”
kubanga akamwa ka Mukama ke kakyogedde.
211:21 Is 57:3-9; Yer 2:20Laba ekibuga ekyesigwa
bwe kifuuse ng’omwenzi!
Oyo eyasalanga emisango mu bwenkanya!
Obutuukirivu bwatuulanga mu ye,
naye kaakano batemu bennyini nnyini!
22Effeeza yo efuuse masengere,
wayini wo afuuse wa lujjulungu.
231:23 a Kuv 23:8 b Is 10:2; Yer 5:28; Ez 22:6-7; Zek 7:10Abafuzi bo bajeemu,
mikwano gya babbi,
bonna bawoomerwa enguzi,
era banoonya kuweebwa birabo;
tebayamba batalina ba kitaabwe,
so n’ensonga za bannamwandu tebazifaako.
241:24 Is 35:4; 59:17; 61:2; 63:4Noolwekyo kyava ayogera Mukama, Mukama ow’Eggye,
ow’amaanyi owa Isirayiri nti,
“Ndifuka obusungu ku balabe bange,
era ne nesasuza abo abankyawa.
251:25 Ez 22:22; Mal 3:3Era ndikukwatamu n’omukono gwange,
ne nnoongoosereza ddala amasengere go gonna
ne nkuggyamu ebitali birungi byonna.
261:26 a Yer 33:7, 11 b Is 33:5; 62:1; Zek 8:3 c Is 60:14; 62:2Era ndikomyawo abalamuzi bo ng’olubereberye
n’abo abakuwa amagezi, nga bwe kyali okusooka.
Olwo olyoke oyitibwe
ekibuga eky’obutuukirivu,
ekibuga ekyesigwa.”
271:27 Is 35:10; 62:12; 63:4Sayuuni alinunulibwa lwa bwenkanya,
n’abantu baamu abalyenenya mu butuukirivu.
281:28 Zab 9:5; Is 24:20; 66:24; 2Bs 1:8-9Naye abeewaggula n’abakozi b’ebibi balizikirizibwa wamu,
n’abo abava ku Mukama Katonda, balimalibwawo.
291:29 a Is 57:5 b Is 65:3; 66:17“Kubanga mulikwatibwa ensonyi olw’emiti
mwe mwenyumiririzanga,
n’olw’ennimiro
ze mweroboza.
30Kubanga mulibeera ng’omuvule oguwotoka
era ng’ennimiro etaliimu mazzi.
311:31 Is 5:24; 9:18-19; 26:11; 33:14; 66:15-16, 24N’omusajja ow’amaanyi alifuuka ng’enfuuzi,
n’omulimu gwe ng’akasasi akavudde ku lyanda,
era byombi biriggiira wamu
so tewaliba azikiza omuliro ogwo.”
