1Ang aklat na itoʼy tungkol sa ipinahayag ng Dios kay Isaias na anak ni Amoz. Tungkol ito sa Juda at Jerusalem noong magkakasunod na naghari sa Juda sina Uzia, Jotam, Ahaz, at Hezekia.
Ang Makasalanang Bansa
2Pakinggan ninyo langit at lupa, dahil sinabi ng Panginoon, “Inalagaan koʼt pinalaki ang mga Israelita na aking mga anak, pero nagrebelde sila sa akin. 3Kahit ang mga bakaʼy kilala ang kanilang tagapag-alaga,1:3 ang kanilang tagapag-alaga: sa Hebreo, ang mga nagmamay-ari sa kanya. at ang mga asnoʼy alam kung saang sabsaban sila pinapakain ng nagmamay-ari sa kanila, pero ang mga mamamayan kong Israelita ay hindi nakakakilala sa akin.”
4Sila ay bansang makasalanan, mga taong punong-puno ng kasamaan, lahi ng mga gumagawa ng masama at mapaminsala. Itinakwil nila at kinutya ang Panginoon, ang Banal na Dios ng Israel, at siyaʼy tinalikuran nila.
5Mga taga-Israel, bakit patuloy kayong nagrerebelde? Gusto pa ba ninyong maparusahan? Para kayong tao na puro sugat ang ulo at ang pusoʼy puno ng sakit. 6Mula ulo hanggang talampakan, walang bahagi na walang sugat, pasa at pamamaga. Hindi ito nahuhugasan, o nabebendahan, o nagagamot.
7Hindi na mapakinabangan ang inyong bansa; sinunog ng mga dayuhan ang mga lungsod ninyo. Kitang-kita ninyong sinasamsam nila ang mga bunga ng inyong pananim. Sinisira nila ang inyong lupain hanggang sa hindi na mapakinabangan. 8Walang natira kundi ang Jerusalem.1:8 Jerusalem: sa Hebreo, anak na babae ng Zion. Para itong silungan sa isang ubasan o isang kubol sa taniman ng mga pipino na mag-isang nakatayo, at para ring lungsod na pinalibutan ng kaaway. 9Kung ang Panginoong Makapangyarihan ay hindi nagtira ng ilan sa atin, natulad na sana tayo sa Sodom at Gomora.
10Kayong mga pinuno at mga mamamayan ng Jerusalem na katulad ng mga taga-Sodom at Gomora, pakinggan ninyo ang salita at kautusan ng Panginoon na ating Dios. 11Sinabi niya, “Balewala sa akin ang napakarami ninyong handog. Sawang-sawa na ako sa inyong mga handog na sinusunog – ang mga tupa at ang mga taba ng mga pinatabang hayop. Hindi ako nalulugod sa dugo ng mga toro, tupa at mga kambing. 12Sino ang nag-utos sa inyo na dalhin ang lahat ng ito kapag sumasamba kayo sa akin? Sino ang nag-utos sa inyong tumapak sa aking templo? 13Tigilan nʼyo na ang pagdadala ng mga handog na walang silbi. Nasusuklam ako sa amoy ng mga insenso ninyo. Hindi ko na matiis ang mga pagtitipon nʼyo kapag Pista ng Pagsisimula ng Buwan at kapag Araw ng Pamamahinga, dahil kahit na nagtitipon kayo, gumagawa kayo ng kasamaan. 14Nasusuklam ako sa inyong mga Pista ng Bagong Buwan at sa iba pa ninyong mga pista. Sobra-sobra na! Hindi ko na ito matiis!
15“Kapag mananalangin kayo hindi ko kayo papansinin. Kahit paulit-ulit pa kayong manalangin hindi ko kayo pakikinggan dahil marami kayong pinatay na tao. 16Linisin ninyo ang inyong sarili. Tigilan na ninyo ang paggawa ng kasamaan sa aking harapan. 17Pag-aralan ninyong gumawa ng mabuti at pairalin ang katarungan. Sawayin ninyo ang mga nang-aapi1:17 Sawayin ninyo ang mga nang-aapi: o, Tulungan ninyo ang mga inaapi. at ipagtanggol ninyo ang karapatan ng mga ulila at mga biyuda.”
18Sinabi pa ng Panginoon, “Halikayoʼt pag-usapan natin ito. Kahit gaano man karumi ang inyong mga kasalanan, lilinisin ko iyan para maging malinis kayo. 19Kung susunod lang kayo sa akin ay pagpapalain ko kayo.1:19 pagpapalain ko kayo: o, makakakain kayo ng pinakamagandang ani ng lupain. 20Pero kung patuloy kayong magrerebelde, tiyak na mamamatay kayo.”
Mangyayari nga ito dahil sinabi ng Panginoon.
Ang Makasalanang Lungsod
21Tingnan ninyo ang lungsod ng Jerusalem. Matapat ito noon, pero ngayoʼy para nang babaeng bayaran. Datiʼy mga taong matuwid ang mga nakatira rito, pero ngayon ay mga mamamatay-tao. 22Jerusalem, datiʼy mahalaga ka tulad ng pilak, pero ngayon ay wala ka nang silbi. Noon para kang mamahaling alak, pero ngayon ay para ka nang alak na may halong tubig. 23Ang mga pinuno moʼy mga suwail at kasabwat ng mga magnanakaw. Gusto nila palagi ng suhol, at nanghihingi ng mga regalo. Hindi nila ipinagtatanggol ang karapatan ng mga ulila at hindi rin nila pinapakinggan ang daing ng mga biyuda.
24Kaya sinabi ng Panginoon, ang Makapangyarihang Dios ng Israel, “Gagaan ang kalooban ko kapag naparusahan ko na kayong mga taga-Jerusalem na aking mga kaaway. 25Parurusahan ko kayo para magbago kayo, katulad ng pilak na dinadalisay sa apoy. 26Muli ko kayong bibigyan ng mga pinuno at mga tagapayo, katulad noong una. At ang lungsod ninyo ay tatawaging lungsod ng mga matuwid at tapat na mga tao.”
27Magsisisi ang mga tao sa Jerusalem,1:27 Jerusalem: sa Hebreo, Zion. at ito ay ililigtas ng Dios at magiging matuwid ang pagtrato ng mga pinuno sa lahat ng mga mamamayan. 28Pero lilipulin niya ang mga suwail at mga makasalanan, ang mga taong tumalikod sa Panginoon.
29Mapapahiya kayo na mga taga-Jerusalem dahil sa pagsamba ninyo sa mga puno ng ensina at sa mga sagradong halamanan. 30Matutulad kayo sa isang nalalantang puno ng ensina, at sa isang halamanang hindi nadidiligan. 31Ang mga makapangyarihan sa inyo ay magiging katulad ng tuyong kahoy na madaling masunog, at ang masasama nilang gawa ay magiging parang tilamsik ng apoy na susunog sa kanila. Walang makakapatay sa apoy na iyon.
11:1 Isa 2:1; 2Ath 16:1Maya nĩmo maũndũ marĩa maaguũrĩirio Isaia mũrũ wa Amozu, makoniĩ Juda na Jerusalemu hĩndĩ ya wathani wa Uzia, na wa Jothamu, na wa Ahazu, na wa Hezekia, arĩa maarĩ athamaki a Juda.
Rũrĩrĩ Rũremi
2Atĩrĩrĩ, wee igũrũ, ta thikĩrĩria! Nawe thĩ ta igua!
Nĩgũkorwo Jehova nĩarĩtie akoiga atĩrĩ:
“Niĩ heete ciana irio, ngacirera igakũra,
no cio ikaanemera.
31:3 Ayub 12:9; Jer 9:3, 6Ndegwa nĩyũũĩ mwene yo,
nayo ndigiri ĩkamenya mũharatĩ wa mwene yo,
no Isiraeli ndarĩ ũndũ ooĩ,
andũ akwa nĩmagĩte ũmenyo.”
41:4 Isa 5:18; Gũcook 32:15Hĩ! Kaĩ mũrĩ rũrĩrĩ rwĩhagia-ĩ.
Mũrĩ andũ matitikĩte mahĩtia,
na rũruka rwa andũ mekaga ũũru,
na ciana ciĩrutĩire gũthũkia maũndũ!
Nĩmatiganĩirie Jehova;
nĩmamenete Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli,
makamũhutatĩra, magacooka na thuutha.
51:5 Isa 31:6; Jer 30:17Nĩ kĩĩ gĩgũtũma mwende gũikara mũkĩhũũragwo?
Nĩ kĩĩ gĩgũtũma mũthiĩ o na mbere kũrema?
Mũtwe wothe nĩmũtihangie,
nayo ngoro yothe ĩkanyamarĩka.
61:6 Thab 38:3; Ezek 34:4; 2Sam 14:2Kuuma ikinya rĩa kũgũrũ nginya mũtwe
gũtirĩ handũ hagima:
no nguraro theri, na mĩtũnda,
na ironda cia ndĩĩra
itarĩ thambie, kana ikoohwo,
kana ikororoiyo na maguta.
7Bũrũri wanyu ũkirĩte ihooru,
matũũra manyu manene magacinwo na mwaki;
mĩgũnda yanyu ĩramathwo ĩgatigwo ũtheri nĩ andũ a kũngĩ
o mũkĩonaga,
ĩkoonũhwo ta ĩngʼaũranĩtio nĩ ageni.1:7 Ũndũ ũyũ wekĩkĩte rĩrĩa Senakeribu aatharĩkĩire Jerusalemu (1Ath 18:13).
81:8 Thab 9:14; Ayub 27:18Mwarĩ wa Zayuni atiganĩirio
ta gĩthũnũ kĩrĩ mũgũnda wa mĩthabibũ,
agatiganĩrio ta kanyũmba karĩ mũgũnda wa marenge,
o na ta itũũra inene rĩthiũrũrũkĩirio nĩ thũ ikĩenda kũrĩtunyana.
91:9 Kĩam 45:7; Arom 9:29Tiga Jehova Mwene-Hinya-Wothe
aatũtigĩirie matigari manini ma andũ-rĩ,
tũngĩtuĩkĩte ta Sodomu,
na tũkahaana ta Gomora!
10Thikĩrĩriai kiugo kĩa Jehova,
inyuĩ mwathanaga Sodomu;
na mũigue watho wa Ngai witũ,
inyuĩ andũ a Gomora!
111:11 Amos 6:4; 1Sam 15:22“Magongona macio manyu mũndutagĩra maingĩ-rĩ,
nĩ ma kĩ kũrĩ niĩ?” Ũguo nĩguo Jehova ekũũria.
“Nĩnjiganĩtwo nĩ magongona ma njino,
na magongona ma ndũrũme, na maguta ma nyamũ noru;
niĩ ndikenagĩra thakame ya ndegwa,
na ya tũtũrũme, o na ya mbũri.
121:12 Thaam 23:17Nũũ ũkoragwo amwĩrĩte mũndutĩre magongona macio
rĩrĩa mũgũũka mbere yakwa kũũhooya,
mũkĩrangaga nja cia nyũmba yakwa?
131:13 Isa 66:3; 1Ath 14:24Tigai gũcooka kũrehe maruta ma tũhũ!
Ũbumba wanyu nĩ kĩndũ kĩa magigi harĩ niĩ.
Ndingĩhota gũkirĩrĩria ciũngano cianyu cia waganu:
mĩcemanio yanyu ya Karũgamo ka Mweri, na Thabatũ, o na ciathĩ iria njathane.
141:14 Ndar 28:11–29:39; Ayub 7:12Ngoro yakwa nĩĩthũire ciathĩ cianyu
cia Karũgamo ka Mweri, o na ciathĩ iria njathane.
Maũndũ macio matuĩkĩte mũrigo harĩ niĩ,
nĩmanogetie.
151:15 Thaam 9:29; Joh 9:31Hĩndĩ ĩrĩa mwambararia moko manyu na igũrũ mũkĩhooya,
nĩndĩrĩmũhithaga maitho makwa ndikamuone;
o na mũngĩhooya mahooya maingĩ ndirĩmũiguaga.
Nĩgũkorwo moko manyu maiyũrĩtwo nĩ thakame;
161:16 Ruth 3:3; Isa 55:7mwĩthambei mwĩtherie.
Eheriai ciĩko cianyu njũru maitho-inĩ makwa!
Tigai gwĩka maũndũ mooru,
171:17 Thab 82:3; Ezek 18:31mwĩrutei gwĩkaga wega!
Thingatagai ciira wa kĩhooto,
na mũkoomĩrĩria arĩa ahinyĩrĩrie.
Tuagai ciira wa ciana cia ngoriai na kĩhooto,
na mũthaithanagĩrĩre mũtumia wa ndigwa.”
181:18 Thab 51:7; Isa 55:7Jehova ekuuga atĩrĩ,
“Ũkai tũciire.
O na mehia manyu mangĩkorwo matunĩhĩte ta gakarakũ-rĩ,
nĩmagathera o ta ira;
o na maatuĩka matunĩhĩte ta thakame,
nĩmakerũha o ta guoya wa ngʼondu.
191:19 Ayub 36:11; Gũcook 30:15-16Mũngĩnjigua na mũnjathĩkĩre,
nĩ mũrĩrĩĩaga indo iria njega mũno cia bũrũri;
201:20 Isa 3:25; Ndar 23:19no mũngĩrema na mũrege gwathĩka,
mũkaaniinwo na rũhiũ rwa njora.”
Nĩgũkorwo nĩ kanua ka Jehova koigĩte ũguo.
211:21 Jer 2:20; Hos 2:1-13Hĩ! Kaĩ itũũra inene rĩrĩa rĩĩhokeku
nĩrĩtuĩkĩte ta mũmaraya-ĩ!
Hĩndĩ ĩmwe rĩaiyũrĩte ũtuanĩri ciira wa kĩhooto;
ũthingu nĩguo watũũraga thĩinĩ warĩo,
no rĩu nĩ oragani matũũraga kuo!
22Betha yanyu ĩtuĩkĩte gĩko,
ndibei yanyu ĩrĩa njega mũno ĩgatukanio na maaĩ.
231:23 Jer 5:28; Mik 3:9Andũ anyu arĩa mamwathaga nĩ kũrema maremete,
magatuĩka a thiritũ ya aici;
othe nĩmendete mahaki,
nao mahanyũkanagia na indo cia kũheo.
Maticiiragĩra ciana cia ngoriai na kĩhooto;
na matithikagĩrĩria ciira wa mũtumia wa ndigwa.
241:24 Isa 35:4; Ezek 5:13Nĩ ũndũ ũcio, Mwathani, Jehova Mwene-Hinya-Wothe,
O we Mwene Hinya wa Isiraeli, ekuuga atĩrĩ,
“Hĩ! Nĩngaitĩrĩria amuku akwa mangʼũrĩ makwa,
na ndĩĩrĩhĩrie harĩ thũ ciakwa.
251:25 2Maũ 29:15; Mal 3:3Nĩngagũũkĩrĩra na guoko gwakwa;
ngagũtheria gĩko gĩaku gĩthire biũ,
na maũndũ maku mothe marĩa matarĩ matheru ndĩmatherie.
261:26 Jer 33:7, 11; Zek 8:3Aciirithania aku ngaatũma matuĩke o ta ũrĩa maatariĩ matukũ-inĩ ma tene,
na aheani kĩrĩra aku o ta ũrĩa maatariĩ kĩambĩrĩria-inĩ.
Thuutha ũcio ũgeetagwo
Itũũra Inene rĩa Ũthingu,
o na Itũũra Inene Rĩĩhokeku.”
27Itũũra rĩa Zayuni rĩgaakũũrwo na ciira wa kĩhooto,
nao andũ a rĩo arĩa merirĩte makũũrwo na ũthingu.
281:28 Thab 9:5; 2Athe 1:8-9No andũ arĩa aremi na arĩa ehia makaaniinwo hamwe,
nao arĩa matiganagĩria Jehova nĩmagathira biũ.
291:29 Thab 97:7; Isa 63:3“Nĩmũgaconoka nĩ ũndũ wa mĩgandi ĩyo mĩamũre
mũtũire mũkenagĩra;
nĩmũkaigua thoni nĩ ũndũ wa mĩgũnda
ĩyo mwĩthuurĩire.
30Mũgaatuĩka ta mũgandi ũrahooha mathangũ,
mũtuĩke ta mũgũnda ũtarĩ maaĩ.
31Mũndũ ũrĩa ũrĩ hinya agaatuĩka maragara,
naguo wĩra wake ũtuĩke thandĩ;
we na wĩra wake nĩmakahĩa hamwe,
haage mũndũ wa kũhoria mwaki ũcio.”
