Binasbasan ng Dios si Jacob sa Betel
1Ngayon, sinabi ng Dios kay Jacob, “Maghanda ka, pumunta ka sa Betel at doon manirahan. Gumawa ka roon ng altar para sa akin, ang Dios na nagpakita sa iyo nang tumakas ka sa kapatid mong si Esau.”
2Kaya sinabi ni Jacob sa sambahayan niya at sa lahat ng kasama niya, “Itapon ninyo ang mga dios-diosan ninyo. Maging malinis kayo at magbihis ng damit bilang simbolo ng bago at malinis na buhay. 3Pagkatapos, pupunta tayo sa Betel, at gagawa ako roon ng altar para sumamba sa Dios na tumulong sa akin noong nasa kahirapan ako, at aking kasama kahit saan ako pumaroon.” 4Kaya ibinigay nila kay Jacob ang mga dios-diosan nila pati na ang mga hikaw nila na ginagamit bilang anting-anting. Ibinaon ni Jacob ang lahat ng ito sa ilalim ng punongkahoy na terebinto malapit sa Shekem. 5Nang umalis na sina Jacob, pinagharian ng takot mula sa Dios ang mga tao sa palibot ng mga bayan, kaya hindi sila lumusob at hindi nila hinabol sila Jacob.
6Nakarating sila Jacob at ang mga kasama niya sa Luz (na tinatawag ding Betel) doon sa Canaan. 7Gumawa siya roon ng altar. Tinawag niya ang lugar na iyon na El Betel35:7 El Betel: Ang ibig sabihin, Dios ng Betel. dahil nagpakita sa kanya roon ang Dios nang tumakas siya sa kanyang kapatid na si Esau.
8Namatay si Debora na tagapag-alaga ni Rebeka. Kaya inilibing siya sa ilalim ng punongkahoy na terebinto na nasa paanan ng Betel. Tinawag iyon na punongkahoy na Allon Bacut.35:8 Allon Bacut: Ang ibig sabihin, terebinto na iniyakan.
9Nang umuwi si Jacob mula sa Padan Aram,35:9 Padan Aram: Isang lugar sa Mesopotamia. muling nagpakita ang Dios sa kanya at binasbasan siya. 10Sinabi ng Dios sa kanya, “Jacob ang pangalan mo, pero mula ngayon hindi ka na tatawaging Jacob kundi Israel na.” Kaya naging Israel ang pangalan ni Jacob.
11Sinabi pa ng Dios sa kanya, “Ako ang Makapangyarihang Dios. Magkakaroon ka ng maraming anak. Magiging ama ka ng isang bansa at ng marami pang bansa, at magiging hari ang iba mong mga lahi. 12Ang lupain na ibinigay ko kay Abraham at kay Isaac ay ibibigay ko rin sa iyo at sa mga lahi mo.” 13-14Pagkatapos, umalis ang Dios sa lugar na iyon kung saan nakipag-usap siya kay Jacob, at nagtayo roon si Jacob ng batong alaala. Binuhusan niya agad ng alak at langis ang bato para maging banal. 15Pinangalanan niya ang lugar na iyon na Betel.35:15 Betel: Ang ibig sabihin, tirahan ng Dios.
Ang Pagkamatay ni Raquel
16Umalis si Jacob at ang sambahayan niya sa Betel. Manganganak na noon si Raquel. Malayo pa sila sa bayan ng Efrata, sumakit na ang tiyan ni Raquel. 17Nang matindi na ang sakit, sinabi ng manghihilot sa kanya, “Huwag kang matakot Raquel, lalaki na naman ang anak mo.” 18Isinilang ang sanggol pero nasa bingit ng kamatayan si Raquel. Bago siya malagutan ng hininga, pinangalanan niya ang sanggol na Ben Oni.35:18 Ben Oni: Ang ibig sabihin, ang anak na isinilang sa hirap. Pero pinangalanan ni Jacob ang sanggol na Benjamin.35:18 Benjamin: Ang ibig sabihin, mapalad na anak.
19Namatay si Raquel at inilibing sa tabi ng daan na papunta sa Efrata (na tinatawag ngayong Betlehem). 20Nilagyan ni Jacob ng bato ang libingan ni Raquel bilang palatandaan, at hanggang ngayon naroon pa rin ang palatandaang ito.
21Nagpatuloy sina Jacob35:21 Jacob: sa tekstong Hebreo, Israel. Ganito rin sa 35:22a. sa kanilang paglalakbay. Pagdating nila sa kabilang panig ng Migdal Eder,35:21 Migdal Eder: Ang ibig sabihin, bantayan ng mga tupa. nagtayo sila roon ng mga tolda nila. 22Habang nakatira roon sila Jacob,35:22 Jacob: Tingnan ang “footnote” sa talatang 21a. sumiping si Reuben kay Bilha na isa sa mga asawa ng kanyang ama. Nang malaman iyon ni Jacob, galit na galit siya.35:22 galit na galit siya: Makikita ito sa tekstong Griego.
Ang mga Anak na Lalaki ni Jacob
(1 Cro. 2:1-2)
May 12 Anak na lalaki si Jacob.
23Ang mga anak niya kay Lea ay sina Reuben na panganay, pagkatapos ay sina Simeon, Levi, Juda, Isacar at Zebulun.
24Ang mga anak niya kay Raquel ay sina Jose at Benjamin.
25Ang mga anak niya kay Bilha na alipin ni Raquel ay sina Dan at Naftali.
26Ang mga anak niya kay Zilpa na alipin ni Lea ay sina Gad at Asher.
Silang lahat ang anak na lalaki ni Jacob na isinilang sa Padan Aram.
Ang Pagkamatay ni Isaac
27Pumunta si Jacob sa ama niyang si Isaac sa Mamre, malapit sa Kiriat Arba (na tinatawag ding Hebron). Ito ang lugar na tinitirhan ni Isaac na siya ring tinitirhan noon ni Abraham. 28Nabuhay si Isaac ng 180 taon. 29Namatay siya sa katandaan na kontento sa kanyang buhay, at kasama na ng kanyang mga kamag-anak na sumakabilang buhay na. Inilibing siya ng mga anak niyang sina Esau at Jacob.
Ginbendisyunan sang Dios si Jacob sa Betel
1Karon, nagsiling ang Dios kay Jacob, “Magpanghimos ka kag magkadto sa Betel kag didto mag-estar. Maghimo ka dayon didto sang halaran para sa akon, ang Dios nga nagpakita sa imo sang nagapalagyo ka pa sadto sa imo utod nga si Esau.”
2Gani nagsiling si Jacob sa iya panimalay kag sa tanan niya nga kaupdanan, “Ipamilak ninyo ang inyo mga dios-dios. Magpakatinlo kamo kag mag-ilis sang bayo bilang simbolo sang bag-o kag matinlo nga kabuhi. 3Dayon magkadto kita sa Betel; kag mahimo ako didto sang halaran para sa Dios nga nagbulig sa akon sang ara ako sa kalisod, kag nag-upod sa akon bisan diin ako nagkadto.” 4Gani ginhatag nila kay Jacob ang ila mga dios-dios pati ang ila mga aritos nga ginagamit nila nga anting-anting. Ginlubong ini tanan ni Jacob sa idalom sang kahoy nga terebinto nga malapit sa Shekem. 5Sang nagahalin na sanday Jacob, ginpahadlok sang Dios ang mga tawo sa palibot nga mga banwa, gani wala nila paglagsa sanday Jacob.
6Nakaabot si Jacob kag ang iya mga kaupdanan sa Luz (nga ginatawag man nga Betel) didto sa Canaan. 7Naghimo siya didto sang halaran. Gin-ngalanan niya ato nga lugar nga El Betel35:7 El Betel: buot silingon sa Hebreo, Dios sang Betel. kay nagpakita sa iya didto ang Dios sang nagapalagyo siya sa iya utod nga si Esau.
8Karon, napatay si Debora nga manug-atipan ni Rebeka. Gani ginlubong siya sa idalom sang dako nga kahoy didto sa ubos sang Betel. Gintawag ato nga kahoy nga Allon Bacut.35:8 Allon Bacut: buot silingon sa Hebreo, terebinto nga ginhibian.
9Sang nagapauli sadto si Jacob halin sa Padan Aram, nagpakita liwat ang Dios sa iya kag ginbendisyunan siya. 10Nagsiling ang Dios sa iya, “Jacob ang imo ngalan, pero sugod subong indi ka na pagtawgon nga Jacob kundi Israel na.” Gani nangin Israel ang ngalan ni Jacob.
11Nagsiling pa gid ang Dios sa iya, “Ako ang Makagagahom nga Dios. Magpamata ka sing madamo. Mangin amay ka sang isa ka nasyon kag sang madamo pa nga mga nasyon, kag mangin hari ang iban mo nga mga kaliwat. 12Ang duta nga ginhatag ko kay Abraham kag kay Isaac ihatag ko man sa imo kag sa imo mga kaliwat.” 13-14Dayon naghalin ang Dios sa sadto nga lugar nga sa diin nagpakigsugilanon siya kay Jacob, kag nagpatindog didto si Jacob sang handumanan nga bato. Ginbubuan niya dayon sang bino kag lana ang bato agod mangin sagrado. 15Gin-ngalanan niya ato nga lugar nga Betel.35:15 Betel: buot silingon sa Hebreo, puluy-an sang Dios.
Ang Pagkapatay ni Raquel
16Karon, naghalin si Jacob kag ang iya panimalay sa Betel. Manugbata na sadto si Raquel. Sang malayo-layo pa sila sa banwa sang Efrata, ginsakitan si Raquel. 17Sang puwerte na gid ang iya pagpasakit, nagsiling ang paltera sa iya, “Indi ka magkahadlok Raquel, lalaki naman ang imo bata.” 18Natawo ang bata pero tagumatayon na si Raquel. Sang wala pa siya nabugtuan sang ginhawa, gin-ngalanan niya ang bata nga Ben Oni.35:18 Ben Oni: buot silingon sa Hebreo, ang anak nga natawo sa kalisod. Pero gin-ngalanan ni Jacob ang bata nga Benjamin.35:18 Benjamin: buot silingon sa Hebreo, masuwerte nga anak. 19Napatay si Raquel kag ginlubong siya sa higad sang dalan nga pakadto sa Efrata (nga ginatawag subong nga Betlehem). 20Ginbutangan ni Jacob sang bato nga palatandaan ang lulubngan ni Raquel, kag hasta subong ara pa ini nga tanda sa lulubngan ni Raquel.
21Nagpadayon sila ni Jacob35:21 Jacob: sa Hebreo, Israel. sa ila paglakat. Pag-abot nila sa pihak sang Migdal Eder,35:21 Migdal Eder: buot silingon sa Hebreo, balantayan sang mga karnero. nagpatindog sila didto sang ila mga tolda. 22Samtang didto pa nagaestar si Jacob,35:22 Jacob: sa Hebreo, Israel. nagpakighilawas si Reuben kay Bilha nga isa sang mga asawa sang iya amay. Sang mahibaluan ato ni Jacob naakig gid siya.35:22 naakig gid siya: Wala ini sa Hebreo pero makita sa Septuagint.
Ang mga Anak nga Lalaki ni Jacob
(1 Cro. 2:1-2)
May dose ka anak nga lalaki si Jacob. 23Ang iya mga anak kay Lea amo sila ni Reuben, ang kamagulangan, dayon si Simeon, si Levi, si Juda, si Isacar, kag si Zebulun. 24Ang iya mga anak kay Raquel amo si Jose kag si Benjamin. 25Ang iya mga anak kay Bilha nga suluguon ni Raquel amo si Dan kag si Naftali. 26Ang iya mga anak kay Zilpa nga suluguon ni Lea amo si Gad kag si Asher. Sila tanan ang mga anak nga lalaki ni Jacob nga natawo sa Padan Aram.
Ang Pagkapatay ni Isaac
27Nagkadto si Jacob sa iya amay nga si Isaac sa Mamre, malapit sa Kiriat Arba (nga ginatawag man nga Hebron). Ang ini nga lugar nga ginaestaran ni Isaac amo man anay ang gin-estaran ni Abraham. 28Nagkabuhi si Isaac sing 180 ka tuig. 29Napatay siya nga tigulang na gid, kag ginsimpon siya sa iya mga paryente nga nagkalamatay na. Ginlubong siya sang iya mga anak nga si Esau kag si Jacob.
