يعقوب به بيت‌ئيل برمی‌گردد
1خدا به يعقوب فرمود: «حال برخيز و به بيت‌ئيل برو. در آنجا ساكن شو و قربانگاهی بساز و آن خدايی را كه وقتی از دست برادرت عيسو می‌گريختی بر تو ظاهر شد، عبادت نما.»
2آنگاه يعقوب به تمامی اهل خانهٔ خود دستور داد كه بُتهايی را كه با خود آورده بودند، دور بيندازند و غسل بگيرند و لباسهايشان را عوض كنند. 3او به ايشان گفت: «به بيت‌ئيل می‌رويم و من در آنجا برای خدايی كه به هنگام سختی، دعاهايم را اجابت فرمود و هر جا می‌رفتم با من بود، قربانگاهی خواهم ساخت.»
4پس همگی، بُتهای خود و گوشواره‌هايی را كه در گوش داشتند به يعقوب دادند و او آنها را زير درخت بلوطی در شكيم دفن كرد. 5سپس آنها بار ديگر كوچ كردند. و ترس خدا بر تمامی شهرهايی كه يعقوب از آنها عبور می‌كرد قرار گرفت تا به وی حمله نكنند. 6سرانجام به لوز كه همان بيت‌ئيل باشد، واقع در سرزمين كنعان رسيدند. 7يعقوب در آنجا قربانگاهی بنا كرد و آن را قربانگاه «خدای بيت‌ئيل» ناميد (چون هنگام فرار از دست عيسو، در بيت‌ئيل بود كه خدا بر او ظاهر شد.)
8چند روز پس از آن، دبوره دايهٔ پير ربكا مُرد و او را زير درخت بلوطی در درهٔ پايين بيت‌ئيل به خاک سپردند. از آن پس، درخت مذكور را «بلوط گريه» ناميدند.
9پس از آنكه يعقوب از بين‌النهرين وارد بيت‌ئيل شد، خدا بار ديگر بر وی ظاهر شد و او را بركت داد 10و به او فرمود: «بعد از اين ديگر نام تو يعقوب خوانده نشود، بلكه نام تو اسرائيل35:10 برای معنی کلمات «يعقوب» و «اسرائيل» نگاه کنيد به 25:26 و 32:28. خواهد بود. 11من هستم خدای قادر مطلق. بارور و زياد شو! قومهای زياد و پادشاهان بسيار از نسل تو پديد خواهند آمد. 12سرزمينی را كه به ابراهيم و اسحاق دادم، به تو و به نسل تو نيز خواهم داد.» 13سپس خدا از نزد او به آسمان صعود كرد.
14پس از آن، يعقوب در همان جايی كه خدا بر او ظاهر شده بود، ستونی از سنگ بنا كرد و هديهٔ نوشيدنی برای خداوند بر آن ريخت و آن را با روغن زيتون تدهين كرد. 15يعقوب آن محل را بيت‌ئيل (يعنی «خانه خدا») ناميد، زيرا خدا در آنجا با وی سخن گفته بود.
مرگ راحيل و اسحاق
16سپس او و خانواده‌اش بيت‌ئيل را ترک گفتند و به سوی افرات رهسپار شدند. اما هنوز به افرات نرسيده بودند كه دردِ زايمانِ راحيل شروع شد. 17در حالی كه راحيل با سختی وضع حمل می‌نمود، قابله‌اش گفت: «نترس، چون اين بار نيز پسر زاييده‌ای.» 18ولی راحيل در حال مرگ بود. او در حين جان سپردن، پسرش را بن اونی (يعنی «پسر غم من») نام نهاد، ولی بعد پدرش او را بنيامين (يعنی «پسر دست راست من») ناميد.
19پس راحيل وفات يافت و او را در نزديكی راه افرات كه بيت‌لحم هم ناميده می‌شد، دفن كردند. 20يعقوب روی قبرش ستونی از سنگ بنا كرد كه تا به امروز باقی است.
21آنگاه اسرائيل از آنجا كوچ كرد و در آن طرف برج عيدر خيمه زد. 22در همین‌جا بود كه رئوبين با بلهه كنيز پدرش همبستر شد و اسرائيل از اين جريان آگاهی يافت.
23يعقوب دوازده پسر داشت كه اسامی آنها از اين قرار است:
پسران ليه: رئوبين (بزرگترين فرزند يعقوب)، شمعون، لاوی، يهودا، يساكار و زبولون.
24پسران راحيل: يوسف و بنيامين.
25پسران بلهه كنيز راحيل: دان و نفتالی.
26جاد و اشير هم از زلفه، كنيز ليه بودند.
همه پسران يعقوب در بين‌النهرين متولد شدند.
27سرانجام يعقوب نزد پدر خود اسحاق به قريهٔ اربع واقع در مِلک ممری آمد. (آن قريه را حبرون نيز می‌گويند و ابراهيم هم در آنجا زندگی كرده بود.) 28-29اسحاق در سن صد و هشتاد سالگی در كمال پيری وفات يافت و به اجداد خويش پيوست و پسرانش عيسو و يعقوب او را دفن كردند.
Jacob s’installe à Béthel
1Dieu dit à Jacob : Pars, rends-toi à Béthel et fixe-toi là-bas. Tu y construiras un autel au Dieu qui t’est apparu quand tu fuyais ton frère Esaü.
2Alors Jacob dit aux gens de sa famille et à tous ceux qui étaient avec lui : Faites disparaître les dieux étrangers qui se trouvent au milieu de vous. Purifiez-vous et changez de vêtements ! 3Nous allons partir et nous rendre à Béthel, où je construirai un autel dédié au Dieu qui m’a exaucé lorsque j’étais dans la détresse et qui a été avec moi tout au long de ma route.
4Ils remirent à Jacob tous les dieux étrangers qu’ils avaient entre les mains et les boucles qu’ils portaient aux oreilles35.4 Amulettes devant assurer une protection magique. ; et Jacob les enterra sous le chêne qui est près de Sichem. 5Puis ils levèrent le camp. Dieu frappa de panique les villes environnantes, de sorte que personne ne poursuivit les fils de Jacob.
6Jacob arriva avec tous ceux qui l’accompagnaient à Louz – c’est-à-dire Béthel – au pays de Canaan. 7Il bâtit là un autel et appela ce lieu El-Béthel (Dieu de Béthel), car c’est à cet endroit que Dieu lui était apparu lorsqu’il fuyait loin de son frère. 8C’est là que mourut Débora, la nourrice de Rébecca ; elle fut enterrée près de Béthel, au pied du chêne que l’on appela depuis lors « le chêne des pleurs ».
9Dieu apparut encore à Jacob à son retour de Paddân-Aram et le bénit. 10Il lui dit : Ton nom est Jacob, mais tu ne seras plus appelé ainsi, ton nom sera Israël.
C’est ainsi que Dieu l’appela Israël. 11Et Dieu lui dit :
Je suis le Dieu tout-puissant.
Sois fécond et aie de nombreux descendants ;
un peuple, et même ╵tout un ensemble de peuples seront issus de toi.
Tu auras pour descendants des rois.
12Le pays que j’ai donné ╵à Abraham et à Isaac, ╵je te le donnerai
ainsi qu’à ta descendance après toi35.12 Voir Gn 17.4-8 ; 26.3..
13Puis Dieu se retira d’auprès de lui, du lieu où il lui avait parlé. 14Jacob érigea une stèle en pierre à l’endroit même où Dieu lui avait parlé, il y versa une libation et répandit de l’huile sur elle. 15Jacob donna au lieu où Dieu lui avait parlé le nom de Béthel.
La naissance de Benjamin et la mort de Rachel
16Jacob et sa famille quittèrent Béthel. Lorsqu’ils étaient encore à une certaine distance d’Ephrata35.16 Ancien nom de Bethléhem en Juda (Rt 1.2 ; Mi 5.1)., Rachel donna naissance à un enfant. Elle eut un accouchement difficile. 17Pendant les douleurs du travail, la sage-femme lui dit : Courage ! C’est encore un garçon.
18Mais elle se mourait. Dans son dernier souffle, elle le nomma Ben-Oni (Fils de ma douleur), mais son père l’appela Benjamin (Fils de bon augure). 19Rachel mourut, on l’enterra sur la route d’Ephrata, c’est-à-dire Bethléhem. 20Jacob érigea une stèle sur sa tombe ; c’est la stèle funéraire de Rachel qui subsiste encore aujourd’hui.
21Puis Israël leva le camp, il planta sa tente au-delà de Migdal-Eder. 22Pendant qu’il séjournait dans cette contrée, Ruben alla coucher avec Bilha, l’épouse de second rang de son père. Celui-ci l’apprit35.22 La version grecque ajoute : et en fut très affecté..
La liste des fils de Jacob
Jacob avait douze fils. 23Fils de Léa : Ruben, le premier-né de Jacob, Siméon, Lévi, Juda, Issacar et Zabulon. 24Fils de Rachel : Joseph et Benjamin. 25Fils de Bilha, servante de Rachel : Dan et Nephtali. 26Fils de Zilpa, servante de Léa : Gad et Aser. Tels sont les fils de Jacob, qui lui naquirent à Paddân-Aram.
La mort d’Isaac
27Jacob revint auprès de son père Isaac à Mamré, à Qiryath-Arba qui s’appelle aujourd’hui Hébron, où Abraham et Isaac avaient vécu35.27 Voir Gn 13.18.. 28Isaac atteignit l’âge de cent quatre-vingts ans, 29puis il rendit son dernier soupir et mourut. Il rejoignit ses ancêtres, âgé et comblé de jours. Ses fils Esaü et Jacob l’ensevelirent.
