Mais provérbios de Salomão
1Estes provérbios, a seguir, foram descobertos e copiados pelos secretários de Ezequias, rei de Judá:
2É um privilégio de Deus agir em segredo;
os governantes têm como privilégio desvendar o segredo.
3Contudo, há coisas impenetráveis como o infinito do universo e as profundezas do planeta;
frequentemente, também, as verdadeiras intenções políticas dos governantes.
4Retirada a escória da prata,
fica-se com prata-de-lei, pronta para o joalheiro.
5Da mesma forma, quando a administração pública é limpa de homens perversos,
o governo torna-se estável e firma-se na justiça.
6Não te engrandeças a ti mesmo na presença de autoridades ou governantes,
nem forces para que te considerem uma alta individualidade.
7Vale mais que sejam eles a convidar-te
para o círculo das pessoas importantes,
do que arriscares-te a ser publicamente envergonhado,
por não te tomarem em consideração.
8Não tenhas muita pressa em levar a tribunal uma questão com alguém;
a conclusão do processo pode não te ser favorável
e sujeitas-te a ficares numa situação extremamente desagradável.
9É preferível tentares resolver o assunto
diretamente com a pessoa com quem estás em conflito.
10Podem outros acusar-te de inconfidência,
de modo que nunca mais recuperarás a tua boa reputação.
11Como maçãs douradas, numa salva de prata,
assim é uma boa palavra dita a seu tempo.
12Como uma condecoração, ou como um anel de ouro,
assim é a crítica sincera, objetiva e justa, para aquele que a sabe aceitar.
13Como a frescura da neve, no auge dos calores do verão,
assim é aquele que cumpre fielmente a sua missão para com quem o mandou.
14Uma pessoa que promete, mas que nunca chega a dar,
é como nuvens que passam sobre a terra seca,
sem nunca trazerem chuva.
15Com muita paciência pode chegar-se a convencer até mesmo um magistrado;
as palavras brandas são capazes de quebrar ossos duros.
16Gostas de mel? Não comas demais,
para que não venhas a enjoá-lo.
17Não visites demais o teu amigo;
a certa altura, ele não poderá mais suportar-te.
18Dizer mentiras sobre alguém,
fere tanto, como bater-lhe com uma vara de ferro ou feri-lo com uma arma.
19Confiar num indivíduo desleal, quando estamos aflitos,
é comer carne com um dente quase a partir-se,
ou correr com um osso do pé deslocado.
20Cantar cantigas alegres,
ou dizer piadas junto de quem está a sofrer,
é o mesmo que obrigar alguém a andar em camisa, num dia de muito frio,
ou esfregar uma ferida com sal.
21Se o teu inimigo tiver fome, dá-lhe de comer;
se tiver sede, dá-lhe de beber.
22Porque assim amontoarás brasas vivas sobre a cabeça dele
e o Senhor te recompensará.
23Assim como o vento do norte traz a chuva,
também uma resposta torta provoca a ira.
24Vale mais viver num canto dum sótão,
do que numa bela casa com uma mulher implicadora e rabugenta.
25Como água bem fresca para quem está sedento e cansado,
assim são as boas notícias que se recebem de longe.
26Um homem justo, mas que se compromete com os ímpios,
é como uma fonte poluída, ou um poço cheio de lama.
27Tal como não é bom comer mel em exagero,
também não está certo uma pessoa passar a vida a pensar nas honras que teria merecido.
28Uma pessoa que não sabe, ou não pode, controlar-se
é como uma cidade aberta, sem muralhas.
Iba pang mga Kawikaan ni Solomon
1Narito pa ang ilang kawikaan ni Solomon na kinopya ng mga tauhan ni Haring Hezekia ng Juda.
2Pinararangalan natin ang Dios dahil sa mga bagay na hindi niya ipinapahayag sa atin; pero pinararangalan natin ang mga hari dahil sa mga bagay na ipinapahayag nila sa atin.
3Kung paanong hindi masukat ang lalim ng lupa at ang taas ng kalangitan, ganoon din ang isipan ng mga hari, hindi malaman.
4Kailangang ang pilak ay maging dalisay muna bago ito magawa ng panday.
5Kailangang alisin ang masasamang tauhan ng hari upang magpatuloy ang katuwiran sa kanyang kaharian.
6Kung nasa harapan ka ng hari, huwag mong ibilang ang iyong sarili na parang kung sino ka o ihanay ang iyong sarili sa mararangal na tao.
7Mas mabuti kung tawagin ka ng hari at paupuin sa hanay ng mararangal kaysa sabihin niyang umalis ka riyan at mapahiya ka sa kanilang harapan.
8Huwag kang magpabigla-biglang magsabi sa korte ng iyong nakita. Kung mapatunayan ng isang saksi na mali ka, ano na lang ang gagawin mo?
9Kung may alitan kayo ng iyong kapwa, itoʼy inyong pag-usapan muna. At ang lihim ng bawat isa ay huwag sasabihin sa iba.
10Baka makarating sa kaalaman ng madla at kayoʼy maging kahiya-hiya.
11Kapag ang salitang binigkas ay angkop sa pagkakataon, itoʼy parang gintong mansanas na nakalagay sa isang lalagyang pilak.
12Sa taong nakikinig, ang magandang payo ng marunong ay higit na mabuti kaysa sa mga gintong alahas.
13Ang mapagkakatiwalaang sugo ay nagbibigay ng kasiyahan sa kanyang pinaglilingkuran, tulad ng malamig na tubig sa panahon ng tag-init.
14Ang taong hindi tumutupad sa kanyang pangako ay parang ulap at hangin na walang dalang ulan.
15Ang mapagpasensya at ang mahinahon magsalita ay makapanghihikayat ng mga pinuno at kahit na ng may matitigas na puso.
16Huwag kang kakain ng labis na pulot at baka magsuka ka.
17Huwag kang dadalaw ng madalas sa iyong kapitbahay, baka magalit siya at sa iyo ay magsawa.
18Ang taong sumasaksi ng kasinungalingan laban sa kanyang kapwa ay nakakapinsala tulad ng espada, pamalo at pana.
19Ang pagtitiwala sa taong hindi mapagkakatiwalaan sa oras ng pangangailangan ay walang kwenta tulad ng paang pilay o ngiping umuuga.
20Kung aawitan mo ng masayang awitin ang taong nasa matinding kapighatian ay para mo na rin siyang hinubaran sa panahon ng taglamig o kayaʼy nilagyan mo ng suka ang kanyang sugat.
21Kapag nagugutom ang iyong kaaway, pakainin mo; kapag nauuhaw, painumin mo.
22Kapag ginawa mo ito mahihiya siya sa iyo at ang Panginoon ang magpapala sa iyo.
23Kung paanong ang hanging habagat ay nagdadala ng ulan, nagdadala naman ng galit ang naninira ng kapwa.
24Mas mabuting tumira ng mag-isa sa bubungan ng bahay25:24 Tingnan ang footnote ng 21:9. kaysa sa loob ng bahay na kasama ang asawang palaaway.
25Ang magandang balita mula sa malayong lugar ay parang malamig na tubig sa taong nauuhaw.
26Ang matuwid na umaayon sa gawain ng masamang tao ay parang maruming balon at malabong bukal.
27Kung paanong masama ang pagkain ng labis na pulot, ganoon din ang paghahangad ng sariling kapurihan.
28Ang taong walang pagpipigil sa sarili ay madaling bumagsak gaya ng isang bayan na walang pader.
