1Uma pessoa íntegra, ainda que pobre, é sempre alguém de valor;
é melhor que o perverso de lábios e o insensato.
2Uma intenção expressa sem conhecimento, não é coisa boa;
quem é precipitado nos seus atos, peca.
3Uma pessoa pode dar cabo da sua vida, por causa da sua insensatez,
mas, no fim, acaba por culpar Deus pelo que lhe acontece.
4As riquezas arranjam sempre muitos amigos;
quando alguém empobrece, até o seu melhor amigo é capaz de o deixar.
5Não será impunemente que alguém serve de falsa testemunha;
quem diz mentiras não escapará.
6Muitos procuram lisonjear os poderosos;
muita gente se torna amiga de quem lhe sabe dar presentes.
7Se até os irmãos do pobre o aborrecem e se afastam envergonhados,
quanto mais os que se dizem apenas seus amigos!
Por muito que se explique e que fale, não lhe ligam.
8Quem procura a sabedoria, ama-se a si mesmo;
quem mantém a sua razão esclarecida, prosperará.
9Uma falsa testemunha não ficará sem castigo;
o mentiroso virá a ser apanhado.
10Não parece certo a ninguém que um louco venha a ser bem sucedido na vida;
também é errado que um servo dê ordens a quem foi investido de autoridade.
11Um indivíduo sensato procura controlar a sua irritação e não valorizar as ofensas;
afinal, isso só vem contribuir para o seu prestígio.
12A ira daquele que governa um povo é tão perigosa como a do leão,
mas a sua simpatia refresca e renova, como o orvalho sobre a erva.
13Um filho insensato é uma grande calamidade para os pais;
uma mulher sempre a ralhar tem o mesmo efeito de gotas caindo continuamente.
14Casa e riquezas são coisas que se podem receber como simples herança,
mas uma esposa sensata é verdadeiramente um dom de Deus.
15A preguiça faz mergulhar num profundo torpor;
o estômago do negligente acaba por sofrer de fome.
16Quem guarda os mandamentos de Deus, guarda-se a si próprio,
mas o que despreza os seus caminhos morrerá.
17Quem dá aos pobres, empresta a Deus,
o qual virá a pagar com juros largamente vantajosos.
18Corrige o teu filho, enquanto é novo, enquanto ainda há esperança;
se não o fizeres arruinarás a sua vida.
19Uma pessoa que se irrita facilmente, virá a sofrer as consequências da sua atitude;
se outros vierem a desculpá-la, estarão a incitar os seus excessos.
20Ouve os conselhos que te derem e aceita as correções,
para que sejas sábio o resto da tua vida.
21Muitos são os projetos que se formam no espírito dos homens,
mas só os planos de Deus perduram.
22Uma pessoa bondosa torna-se naturalmente atraente;
vale mais ser-se pobre do que desonesto.
23O temor ao Senhor produz a verdadeira vida,
dá felicidade e protege do mal.
24Há gente tão preguiçosa
que até lhes custa levar a mão à boca para comer!
25Se castigares o escarnecedor, outros como ele procurarão corrigir-se;
as pessoas sensatas são capazes, através das críticas, de ficar ainda mais sabedoras.
26Um filho que maltrata ou que aflige os seus pais,
torna-se uma vergonha social.
27Quando te estiverem a ensinar alguma coisa,
nunca deixes que te desviem do conhecimento que já verificaste ser correto.
28A falsa testemunha não quer saber da justiça para nada;
a boca da gente malvada ingere iniquidade.
29Há castigo já preparado para os que desprezam a sabedoria
e açoites para as costas dos insensatos.
1Thà nghèo mà sống đời thanh bạch,
còn hơn giàu lại sống cách bất lương.
2Hăng say mà vô ý thức;
cũng hỏng việc như người quá vội vàng.
3Đường lối người hư hỏng bởi sự ngu dại mình,
nhưng nó lại u mê oán hận Chúa Hằng Hữu.
4Khi giàu có thu hút nhiều bè bạn;
lúc khốn cùng, bạn thân cũng lánh xa.
5Nhân chứng gian chắc chắn mang hình phạt,
người dối gạt không sao thoát lưới trời.
6Bậc cao quý được lắm người cầu cạnh;
ai cũng ưa làm bạn với người hay ban tặng.
7Khi nghèo ngặt, ruột thịt còn xa lánh;
Huống hồ chi là bè bạn thân sơ!
Muốn xin họ rủ chút lòng thương,
họ tránh đâu mất, tìm hoài không ra.
8Người khôn ngoan yêu mến linh hồn mình;
người thông sáng tìm được nhiều phước hạnh.
9Nhân chứng gian lãnh hình phạt chắc chắn,
người dối trá bị tiêu diệt chẳng sai.
10Người ngu dại sống giàu sang không thích hợp
khác nào nô lệ cại trị các hoàng tử!
11Người khôn ngoan kiềm hãm cơn giận dữ;
người khoan dung19:11 Không bắt lỗi thường được tiếng ngợi khen.
12Khi giận dữ, vua nạt nộ như sư tử rống,
còn ân huệ vua đổ như sương móc trên đồng xanh.
13Con ngỗ nghịch là tai họa cho cha;
vợ mè nheo như nhà dột cho chồng.
14Tài sản do cha ông để lại,
nhưng vợ hiền, Chúa Hằng Hữu ban cho.
15Vì làm biếng mà người ta mê ngủ,
người lười nhác sẽ bị đói khát.
16Ai giữ điều răn, giữ lấy linh hồn mình;
ai bỏ đường Chúa chọn lấy cảnh diệt vong.
17Ai giúp người nghèo, tức cho Chúa Hằng Hữu vay mượn—
và được Ngài ban thưởng chẳng sai!
18Sửa dạy con khi còn hy vọng.
Đừng để con sa chốn diệt vong.
19Người nóng tính sẽ mang hậu họa.
Ai giúp người, còn phải giúp kiên trì.
20Biết nghe lời khuyên răn chỉ giáo,
sẽ khôn ngoan suốt cả cuộc đời.
21Lòng con người lo bày mưu tính kế,
nhưng Chúa Hằng Hữu định thành bại của người.
22Nhân hậu khiến mọi người mến phục.
Thà chịu nghèo còn hơn sống gian ngoa.
23Kính sợ Chúa Hằng Hữu là nguồn sự sống,
làm thỏa lòng và ngăn cản họa tai.
24Người biếng nhác đặt tay mình vào đĩa,
nhưng rồi thôi, không đưa lên miệng mình.
25Trừng phạt người nhạo báng, người chân chất sẽ học khôn;
trách cứ người thông sáng, sự thông sáng người gia tăng.
26Hành hung cha và xô đuổi mẹ,
gây xấu hổ và sỉ nhục gia đình.
27Con ơi, chớ nên nghe tà thuyết,
để con không lạc lối lầm đường.
28Nhân chứng gian nhạo cười công lý;
miệng ác nhân ăn nuốt tội ô.
29Hình phạt để dành cho người nhạo báng,
roi vọt sắm sẵn cho người khùng điên.