Gedeão persegue dois reis
1Os chefes tribais de Efraim ficaram muito contrariados e perguntaram a Gedeão. “Porque não nos mandaste chamar quando foste lutar contra os midianitas?”
2-3Gedeão respondeu-lhes: “Deus permitiu que fossem vocês a capturar Orebe e Zeebe, os generais do exército midianita. Que fizemos nós em comparação? As vossas ações na parte final do combate foram muito mais importantes do que as nossas no princípio!” E assim eles se acalmaram.
4Entretanto, Gedeão tinha atravessado o Jordão com os seus 300 homens. Estavam todos muito cansados, mas continuavam a perseguir os inimigos. 5E pediram alimentos à gente de Sucote: “Estamos esgotados de energias, por andarmos a perseguir Zeba e Zalmuna, os reis de Midiã.”
6Contudo, os líderes de Sucote retorquiram-lhes: “Porque devemos dar comida às vossas tropas, se ainda não apanharam Zeba e Zalmuna!”
7Ao ouvir isto Gedeão avisou-os: “Pois então, quando o Senhor os entregar nas minhas mãos, regressarei aqui e hei de rasgar a vossa carne com espinhos e abrolhos do deserto.”
8Depois foi a Penuel e pediu ali alimento, mas obteve a mesma resposta. 9A estes disse também: “Quando toda a campanha acabar, tornarei aqui e derrubarei esta torre.”
10Por esta altura, esses tais reis midianitas, Zeba e Zalmuna, encontravam-se em Carcor com cerca de uns 15 000 soldados das suas tropas. Era tudo o que restava daqueles exércitos aliados do oriente, pois 120 000 tinham já sido mortos.
11Então Gedeão contornou a zona onde estavam os fugitivos, indo pelo caminho das caravanas, a oriente de Noba e de Jogboa, caindo de surpresa sobre o que restava do exército midianita, que não estava a contar com aquele ataque. 12Os dois reis fugiram, mas Gedeão perseguiu-os e capturou-os, derrotando o exército inteiro. 13Algum tempo depois, Gedeão regressou pelo caminho de Heres. 14Ali prendeu um moço de Sucote e disse-lhe que escrevesse os nomes dos 77 chefes políticos e religiosos da cidade.
15Depois disso, regressou a Sucote e disse àquela gente: “Vocês escarneceram de mim, dizendo que nunca haveria de apanhar os reis Zeba e Zalmuna e recusaram-me alimento numa altura em que estava extenuado e debilitado pela fome. Pois bem, aqui estão!” 16Então pegou nos chefes da cidade e deu-lhes uma lição com espinhos e abrolhos. 17Foi também a Penuel e deitou abaixo a torre da cidade, matando toda a população.
18Gedeão perguntou a esses reis, Zeba e Zalmuna: “A gente que vocês mataram em Tabor, como é que eles eram?” Responderam-lhe: “Eram parecidos contigo, como filhos de reis!”
19“Pois eram certamente os meus irmãos!”, exclamou Gedeão. “Tão certo como vive o Senhor, de que não vos mataria se não lhes tivessem tirado a vida.”
20Seguidamente, voltando-se para Jeter, o seu filho mais velho, mandou que os matasse. No entanto, como o rapaz ainda era novinho, teve receio.
21Zeba e Zalmuna disseram a Gedeão: “Mata-nos tu mesmo. Preferimos morrer às mãos dum homem!” E então Gedeão matou-os e guardou para si os ornamentos que estavam nos pescoços dos seus camelos.
O éfode de Gedeão
22Os homens de Israel pediram-lhe que fosse o seu rei: “Sê o nosso governador! Tu, o teu filho e o teu neto, porque nos salvaste dos midianitas.”
23Mas a resposta de Gedeão foi: “Eu não serei o vosso rei, nem tão-pouco o meu filho. O Senhor, sim, é o vosso rei! 24No entanto pretendo fazer-vos um pedido: deem-me todos os pendentes das orelhas dos nossos inimigos que guardaram do despojo.” Porque as tropas midianitas, sendo ismaelitas como eram, usavam pendentes de ouro.
25“De boa vontade o faremos!” E logo estenderam ali uma capa onde toda a gente foi pôr os pendentes que tinha guardado. 26O valor total daquilo foi calculado nuns 20 quilos de ouro, sem contar os crescentes, as cadeias, os fatos reais em púrpura e os ornamentos dos pescoços dos camelos. 27Gedeão fez um éfode com todo aquele ouro e pô-lo em Ofra, a sua própria cidade. Em breve Israel começou a prestar-lhe adoração, voltando as costas a Deus. Isto veio a ser a ruína de Gedeão e de sua família.
A morte de Gedeão
28Esta é a narrativa de como Midiã foi subjugado por Israel. Os midianitas nunca mais levantaram a cabeça e a terra permaneceu em paz por 40 anos; ou seja, todo o tempo de vida de Gedeão. 29Este viveu sempre na sua própria casa; 30chegou a ter 70 filhos, pois teve muitas mulheres. 31Teve igualmente uma concubina em Siquem que lhe deu um filho de nome Abimeleque. 32Quando faleceu era já muito velho e foi posto no sepulcro do seu pai Joás em Ofra, na terra dos abiezritas.
33No entanto, logo que Gedeão morreu, os israelitas começaram a adorar os ídolos de Baal e de Baal-Berite. 34Deixaram de considerar o Senhor como o seu Deus, ainda que tivesse sido ele quem os salvou de todos os inimigos ao redor. 35Tão-pouco mostraram bondade alguma para com a família de Jerubaal, apesar de todo o bem que fez por eles.
Ginpatay ni Gideon si Zeba kag si Zalmuna
1Karon, nagsiling ang katawhan sang Efraim kay Gideon, “Ano ining ginhimo mo? Ngaa wala mo kami pagtawga sang magpakig-away kamo sa mga Midianhon?” Kag ginbasol gid nila si Gideon. 2Pero nagsiling si Gideon sa ila, “Ang nahimo ko gamay gid lang kon ikomparar sa nahimo ninyo. Bisan ang gamay nga nahimo ninyo mas labaw pa kon ikomparar sa tanan nga nahimo sang amon pamilya. 3Ginpapierdi sang Dios sa inyo ang mga pangulo sang mga Midianhon nga si Oreb kag si Zeeb. Ti, ano ang nahimo ko kon ikomparar dira?” Sang masiling ini ni Gideon, naumpawan sila sa ila kaakig.
4Nagtabok si Gideon kag ang iya 300 ka tinawo sa Suba sang Jordan. Kapoy na gid sila pero padayon pa gihapon ang ila paglagas sa ila mga kaaway. 5Sang mag-abot sila sa Sucot, nangabay si Gideon sa mga taga-didto. Siling niya, “Palihog hatagi ninyo kami sang pagkaon. Kapoy kag gutom na gid kami kag kinahanglan pa namon nga lagson ang duha ka hari sang Midian nga si Zeba kag si Zalmuna.” 6Pero nagsabat ang mga opisyal sang Sucot, “Wala pa gani ninyo madakpan si Zeba kag si Zalmuna. Ngaa hatagan namon kamo sang pagkaon?” 7Nagsiling si Gideon, “Gali ha! Andaman lang ninyo kon madakpan na namon si Zeba kag si Zalmuna. Latiguhon ko gid kamo sang tunukon nga mga kahoy-kahoy.”
8Halin didto nagtaklad sila ni Gideon sa Penuel8:8 Penuel: ukon, Peniel. kag amo man gihapon ang iya ginpangabay sa mga taga-didto, pero ang sabat nila pareho man sang sabat sang mga taga-Sucot. 9Nagsiling si Gideon sa ila, “Sa tapos nga madaog namon ang amon kaaway, mabalik kami diri, kag gub-on namon ang inyo tore.”
10Karon, si Zeba kag si Zalmuna ara sa Karkor upod sang 15,000 nila ka soldado nga nabilin. Mga 120,000 na ang napatay sa ila. 11Padayon ang pagtaklad nila ni Gideon kag didto sila nag-agi sa lugar sang mga nagaestar sa tolda sa sidlangan sang Noba kag Jogbeha. Dayon ginsalakay nila gulpi ang mga Midianhon. 12Nagpalagyo si Zeba kag si Zalmuna, pero ginlagas sila ni Gideon kag gindakop, gani nagsinala-sala ang ila mga soldado.
13Sang magpauli na sila ni Gideon halin sa inaway, didto sila nag-agi sa Taklaran sang Heres. 14Nakadakop sila sang isa ka bataon nga lalaki nga taga-Sucot, kag ginpamangkot nila kon sin-o ang mga opisyal sang Sucot. Kag ginlista niya ang ngalan sang 77 ka opisyal nga nagadumala sang Sucot. 15Pagkatapos ginkadtuan nila ni Gideon ang mga taga-Sucot kag ginsilingan, “Nadumduman bala ninyo ang inyo pag-insulto sa akon? Nagsiling kamo, ‘Wala pa gani ninyo madakpan si Zeba kag si Zalmuna. Ngaa hatagan namon sang pagkaon ang imo kapoy nga mga tinawo?’ Karon, ari na si Zeba kag si Zalmuna!” 16Dayon ginkuha ni Gideon ang mga manugdumala sang Sucot kag gintudluan niya sila sang leksyon paagi sa paglatigo sa ila sang tunukon nga mga kahoy-kahoy. 17Pagkatapos ginpaguba niya ang tore sa Penuel kag ginpamatay ang mga lalaki didto.
18Dayon ginpamangkot ni Gideon si Zeba kag si Zalmuna, “Ano ang hitsura sang mga lalaki nga inyo ginpamatay sa Tabor?” Nagsabat sila, “Pareho sa imo, daw mga anak sang hari.” 19Nagsiling si Gideon, “Mga utod ko sila; mga anak mismo sang akon iloy. Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo nga kon wala ninyo sila pagpatya, indi ko man kamo pagpatyon.” 20Dayon nagsiling siya sa iya kamagulangan nga anak nga si Jeter, “Patya sila.” Pero tungod kay bata pa si Jeter, nahadlok siya, gani wala niya gin-gabot ang iya espada. 21Nagsiling si Zeba kag si Zalmuna kay Gideon, “Ngaa indi ikaw ang magpatay sa amon? Ipakita ang pagkalalaki mo!” Gani ginpatay sila ni Gideon kag ginpakuha dayon niya ang mga dekorasyon sa liog sang ila mga kamelyo.
Ang Imahen nga Ginpahimo ni Gideon
22Karon nagsiling ang mga Israelinhon kay Gideon, “Tungod kay ikaw ang nagluwas sa amon sa mga Midianhon, ikaw na lang kag ang imo bata kag apo ang magpangulo sa amon.” 23Nagsabat si Gideon, “Indi ako ukon ang akon bata ang magpangulo sa inyo kundi ang Ginoo. 24Pero may pangayuon lang ako sa inyo: ang kada isa sa inyo maghatag sa akon sang isa ka aritos nga nakuha ninyo sa mga Midianhon.” (Ang mga Midianhon nagasuksok sang bulawan nga aritos suno sa ila kinabatasan bilang mga Ishmaelinhon.) 25Nagsabat ang mga tawo, “Huo, hatagan ka namon.” Naghumlad sila sang isa ka panapton, kag ang kada isa nagbutang didto sang aritos nga nakuha nila sa mga Midianhon. 26Mga 20 ka kilo ang natipon nga mga bulawan nga aritos wala labot sang mga dekorasyon, mga kulintas, mga bayo nga granate8:26 granate: sa English, purple. sang mga hari sang Midian, kag mga kulokadena sa liog sang ila mga kamelyo. 27Halin sa natipon nga bulawan, nagpahimo si Gideon sang isa ka espesyal nga panapton8:27 espesyal nga panapton: sa Hebreo, efod. kag ginbutang niya ini sa iya banwa sa Ofra. Nagtalikod naman ang mga Israelinhon sa Dios kag nagsimba sa sadtong ginpahimo ni Gideon. Nangin dako nga pagsulay ini sa kay Gideon kag sa iya pamilya.
28Amo ato ang estorya parte sa pagdaog sang mga Israelinhon kontra sa Midian, kag wala na gid ini makabangon pa. Nangin malinong ang Israel sa sulod sang 40 ka tuig samtang buhi pa si Gideon.
Ang Pagkapatay ni Gideon
29Nagpauli si Gideon8:29 Gideon: sa Hebreo, Jerubaal. sa iya kaugalingon nga balay kag didto nag-estar. 30May 70 siya ka kabataan tungod kay madamo ang iya asawa. 31May asawa man siya nga suluguon didto sa Shekem kag may anak sila nga lalaki nga gin-ngalanan niya nga Abimelec. 32Tigulang na si Gideon sang mapatay siya. Ginlubong siya sa lulubngan sang iya amay nga si Joash sa Ofra, sa lugar sang mga kaliwat ni Abiezer. 33Sa wala lang dugay nga napatay si Gideon, nagtalikod naman ang mga Israelinhon sa Dios kag nagsimba liwat sa mga imahen ni Baal. Ginhimo nila si Baal Berit nga ila dios. 34Ginkalimtan nila ang Ginoo nga ila Dios nga amo ang nagluwas sa ila kontra sa ila mga kaaway sa palibot. 35Wala gid sila nagpakita sing kaayo sa pamilya ni Jerubaal (nga amo man si Gideon) sa tanan nga maayo nga butang nga ginhimo niya sa Israel.
