1Ouçam, céus e Terra!
Ouçam o que eu vou dizer!
2As minhas palavras cairão sobre vocês,
como a chuva delicada e como o orvalho,
como a chuva sobre a erva tenra, sobre a relva.
3Hei de proclamar a grandeza do Senhor!
Como ele é glorioso!
4Ele é a rocha e sua obra é perfeita.
Tudo o que ele faz é justo e reto.
Deus é a verdade;
nele não há injustiça.
5Mas Israel corrompeu-se, sujou-se no pecado.
Já não lhe pertence mais;
é um povo duro e torcido.
6É assim que tratas com o Senhor,
ó povo louco e insensato?
Não é Deus o vosso Pai?
Não foi ele quem vos criou?
Não foi ele quem vos estabeleceu e vos tornou fortes?
7Lembrem-se dos dias de antigamente!
Perguntem aos vossos pais e aos anciãos,
pois eles vos contarão tudo!
8Quando o Altíssimo repartiu o mundo entre as nações,
fixou os limites dos povos,
segundo o número dos filhos de Israel.
9Porque Israel é a possessão do Senhor;
os descendentes de Jacob são a sua herança pessoal.
10Encontrou-os num deserto,
numa região árida repleta de uivos.
Cuidou deles e protegeu-os,
como se fossem a menina dos seus olhos.
11Abriu as suas asas para os amparar,
como a águia pairando junto às crias no ninho.
Recolheu-os e transportou-os,
pois assim faz o Senhor com o seu povo!
12O Senhor conduziu-os sozinho,
pois viviam sem deuses estrangeiros.
13Deu-lhes férteis planaltos,
campos de rica terra,
mel saindo da rocha,
e azeite de chão rochoso!
14Deu-lhes leite e carne;
escolheu para eles carneiros e bodes de Basã,
e o melhor do trigo;
beberam vinho da cor do sangue.
15Mas Israel32.15 No hebraico, Ieshurun. Uma forma poética de designar Israel, salientando uma qualidade de carácter, o ser uma nação reta. altivo, ao engordar, rebelou-se,
de tão bem tratado que estava.
Na sua abundância, esqueceu-se de Deus,
e repudiou a rocha da sua salvação.
16Israel começou a seguir deuses estrangeiros
e Deus ficou muito irado;
foi provocado pelos ciúmes do seu povo.
17Este sacrificou a demónios,
novos deuses que nunca tinham adorado,
nem eles nem os seus antepassados.
18Desdenharam da rocha que os tinha criado,
esqueceram-se de que foi Deus quem os criou.
19O Senhor viu o que estavam a fazer e rejeitou-os;
ficou irritado com os seus filhos e filhas.
20Por isso, disse: “Vou abandonar-vos!
Vejam o que está a acontecer-vos,
por serem uma geração dura e desleal!
21Provocaram-me severos ciúmes,
com aqueles seus ídolos inúteis,
os quais não eram deuses nenhuns.
Por isso, agora, lhes suscitarei ciúmes
com gente que não é meu povo;
com um povo que não tem conhecimento
provocarei a sua ira.
22Porque a minha ira acendeu um fogo
que arde até às profundezas do mundo dos mortos32.22 No hebraico, Sheol, é traduzido, ao longo do livro, por mundo dos mortos. Segundo o pensamento hebraico do Antigo Testamento, é o lugar dos mortos, mas não necessariamente como um sepulcro ou sepultura, que é um lugar de morte e definhamento, mas sim um lugar de existência consciente, embora sombria e infeliz..
Consumirei a Terra e as suas searas,
pondo os fundamentos das suas montanhas a arder.
23Amontoarei males sobre eles,
atirarei sobre eles as minhas flechas.
24Morrerão de fome
e serão consumidos por febres e epidemias mortais.
Enviarei contra eles animais ferozes
e serpentes venenosas.
25Do exterior virá a espada do inimigo,
como do interior vieram as pragas.
Serão aterrorizados, tanto os mancebos como as raparigas,
tanto o bebé de mama como o indivíduo mais idoso.
26Decidi espalhá-los por terras longínquas,
para que até a lembrança deles desapareça.
27Mas então eu pensei:
Os meus inimigos fanfarronarão, dizendo:
‘Israel foi destruído pela nossa própria força!
Não foi o Senhor que fez isso!’ ”
28Israel é uma nação sem inteligência,
louca e sem entendimento.
29Oh! Se eles fossem sensatos!
Como haveriam de entender!
Haveriam de dar-se conta do seu destino!
30Como poderia um só inimigo perseguir mil combatentes,
e dois porem fora de combate dez mil,
se a sua rocha não os tivesse abandonado,
se o Senhor não os tivesse entregado nas suas mãos?
31A rocha das outras nações não é como a nossa!
Até os nossos inimigos o reconhecem!
32São como as vinhas de Sodoma,
plantadas nos campos de Gomorra:
as suas uvas são venenosas
e os seus cachos são amargos;
33Bebem vinho feito de veneno de serpentes.
34Deus diz: “Tenho planos para o que farei
aos inimigos Israel e às nações.
35Minha é a vingança.
Decreto que os meus inimigos sejam castigados;
a sentença deles está já assinada.”
36O Senhor julgará o seu povo.
Terá compaixão dele, quando escorregar,
e quando a sua força for decaindo,
e já não houver nem escravos nem gente livre.
37Então declarará:
“Onde estão aqueles deuses deles
as tais rochas que declaravam ser o seu refúgio?
38Onde estão agora esses deuses,
aos quais consagraram gordura e vinho?
Que se levantem então esses deuses,
que os ajudem e os abriguem!
39Não veem que só eu sou Deus?
Eu tiro e dou a vida.
Faço a ferida e saro-a,
ninguém escapa ao meu poder.
40Levanto a mão ao céu
e juro pela minha própria vida, que é eterna:
41Afiarei a minha espada reluzente
e despejarei castigos sobre os meus inimigos,
para dar a paga àqueles que me odeiam!
42As minhas flechas embriagar-se-ão com sangue.
A minha espada devorará a carne
de todos os que foram mortos e feitos prisioneiros,
as cabeças dos chefes dos inimigos.”
43Alegrem-se, ó nações, com o povo de Deus,
pois ele vingará a morte dos seus servos!
Há de vingá-los por aquilo que os seus inimigos lhes fizeram,
purificando a sua terra e o seu povo.
44Depois de Moisés e Oseias, isto é, Josué, filho de Num, terem apresentado as palavras deste cântico ao povo, 45Moisés fez os seguintes comentários: 46“Meditem em toda a Lei que vos dei agora, ensinem-na aos vossos filhos. 47Não se trata de meras palavras; são a vossa vida! Se lhes obedecerem, terão vidas prolongadas e prósperas na terra que vão agora possuir do outro lado do Jordão.”
Moisés sobe ao monte Nebo
48Nesse mesmo dia, o Senhor disse a Moisés: 49“Sobe ao monte Nebo, na cordilheira de Abarim, na terra de Moabe, defronte de Jericó. Lá do cimo, contempla a terra de Canaã que eu dei ao povo de Israel. 50Depois de olhares para ela, deverás morrer e ir ter com os teus antepassados, tal como aconteceu com Aarão, o teu irmão, que morreu no monte Hor e também se foi juntar aos seus. 51Porque vocês desonraram-me na frente do povo de Israel, nas fontes de Meribá, em Cades, no deserto de Zim. 52Verás na sua extensão a terra que dei ao povo de Israel, contudo, não entrarás nela.”
1O langit, pamati kay mosulti ako!
O yuta, pamatia ang akong mga pulong.
2Ang akong mga pagtulon-an sama sa ulan o tun-og nga nagatulo.
Ang akong mga pulong sama sa yamog diha sa mga sagbot o sama sa talithi diha sa mga tanom.
3Imantala ko ang ngalan sa Ginoo.
Dayegon ko ang pagkagamhanan sa atong Dios!
4Siya ang bato nga salipdanan ko.
Hingpit ang iyang mga buhat,
ug matarong ang tanan niyang mga pamaagi.
Matinumanon siya nga Dios ug dili masayop;
matarong siya ug makiangayon.
5Apan kamo nagpakasala kaniya ug wala na niya kamo ilha nga iyang mga anak, tungod sa inyong kadaotan.
Mga masinupakon ug limbongan nga henerasyon!
6Mao ba kini ang inyong ibalos sa Ginoo?
Mga buang-buang gayod kamo ug kulang sa panabot.
Dili ba siya ang inyong Amahan nga nagbuhat kaninyo?
7Hinumdomi ninyo ang nanglabay nga mga katuigan;
hunahunaa ninyo ang nangagi nga mga henerasyon.
Pangutan-a ninyo ang inyong mga katigulangan kay suginlan nila kamo.
Pangutan-a ninyo ang inyong mga tigdumala kay isaysay nila kini kaninyo.
8Sa dihang gihatagan sa Labing Halangdong Dios ang mga nasod sa ilang yuta ug sa dihang gibahin-bahin niya ang katawhan,
gibutangan niya kini ug mga utlanan basi sa gidaghanon sa mga anghel sa Dios.32:8 mga anghel sa Dios: Mao kini sa Septuagint. Sa Dead Sea Scrolls, mga anak sa Dios. Sa Masoretic Text, mga kaliwat ni Israel.
9Karon gipili sa Ginoo ang mga kaliwat ni Jacob ingon nga iyang katawhan.
10Nakita niya sila sa disyerto, sa dapit nga awaaw.
Giatiman niya sila ug giampingan, nga daw nagaamping sa iyang kaugalingong mata.
11Gibantayan niya sila, sama sa agila nga nagabantay sa iyang mga piso samtang iya kining ginatudloan sa paglupad.
Ginabukhad niya ang iyang mga pako sa pagsalo ug pagsapnay kanila.
12Ang Ginoo lang gayod ang migiya sa iyang katawhan,
ug walay mitabang nga laing dios.
13Gipagahom niya sila sa mga bukid,
ug gipakaon sa mga abot sa yuta.
Gibuhi niya sila sa dugos gikan sa bato
ug sa lana gikan sa olibo sa batoon nga dapit.
14Gihatagan niya sila ug mga keso ug gatas gikan sa mga baka ug karnero,
ug gihatagan ug tambok nga mga karnero, mga baka, ug mga kanding gikan sa Basan.
Gihatagan usab niya sila sa labing maayong mga trigo
ug gipainom sa labing maayong bino gikan sa ubas.
15Nagmauswagon ang mga Israelinhon32:15 mga Israelinhon: sa Hebreo, Jeshurun, nga ang buot ipasabot, mga matarong. apan nagrebelde sila.
Nanambok sila ug milig-on, apan gitalikdan nila ang Dios nga nagbuhat kanila,
ug gisalikway nila ang ilang bato nga salipdanan nga mao ang ilang Manluluwas.
16Gipapangabugho nila ug gipasuko ang Ginoo sa ilang mangil-ad nga mga dios.
17Naghalad sila ngadto sa mga demonyo nga dili tinuod nga dios—mga dios nga wala nila mailhi ug bag-o lang, nga wala tahora sa ilang mga katigulangan.
18Gikalimtan nila ang Dios nga ilang bato nga salipdanan nga nagbuhat kanila.
19Nakita kini sa Ginoo, ug tungod sa iyang kasuko gisalikway niya sila nga iyang mga anak.
20Miingon siya, “Talikdan ko sila,
ug tan-awon ko kon unsa ang ilang dangatan,
kay mga daotan sila nga henerasyon, mga anak nga dili matinumanon.
21Gipapangabugho nila ako sa dili tinuod nga dios,
ug gipasuko nila ako sa ilang mga walay pulos nga mga dios-dios.
Busa papangabughoon ko usab sila pinaagi sa pagpanalangin sa ubang mga nasod.
Pasuk-on ko sila pinaagi sa pagpanalangin sa buang-buang nga mga nasod.
22Kay ang akong kasuko nagdilaab nga morag kalayo.
Mosunog kini sa yuta ug sa tanang anaa niini,
apil sa kinahiladman sa yuta,32:22 kinahiladman sa yuta: o, dapit sa mga patay. ug sa pundasyon sa mga bukid.”
23“Padad-an ko sila ug mga kalamidad,
ug ig-on ko sila sa akong mga pana.
24Pagutman ko sila;
mangamatay sila sa kagutom ug sa sakit.
Padad-an ko sila sa mabangis nga mga mananap sa paghasol kanila,
ug mga lala nga bitin sa pagpaak kanila.
25Sa gawas sa ilang balay daghan ang mangamatay sa gira, ug sa sulod magahari ang kahadlok.
Mangamatay ang mga tigulang, mga batan-on, ug mga kabataan.
26Nagaingon ako nga katagon ko sila hangtod nga dili na sila mahinumdoman sa kalibotan.
27Apan dili ko tugotan nga magpasigarbo ang ilang mga kaaway ug moingon,
‘Napildi nato sila. Dili ang Ginoo ang naghimo niini.’ ”
28Ang Israel usa ka nasod nga walay kaalam ug panabot.
29Kon maalamon lang sila, masabtan unta nila ang ilang dangatan.
30Unsaon gud paggukod sa usa ka tawo sa 1,000?
Unsaon gud pag-abog sa duha ka tawo sa 10,000?
Gawas lang kon gitugyan sila sa Ginoo nga ilang bato nga salipdanan.
31Kay ang salipdanan nga bato sa atong mga kaaway dili sama sa atong salipdanan nga bato, ug bisan sila nakahibalo niini.
32Ang atong mga kaaway, nga pareho kadaotan sa mga lumulupyo sa Sodoma ug Gomora, sama sa bunga sa ubas nga pait ug makahilo,
33ug ang ilang bino makamatay sama sa lala sa bitin.
34Nakahibalo ang Ginoo sa ilang kadaotan,
gipugngan lang una niya kini ug nagahulat sa husto nga panahon sa pagsilot kanila.
35Manimalos ang Ginoo ug magasilot kanila,
kay moabot ang panahon nga madakin-as gayod sila.
Hapit na moabot ang ilang kalaglagan.
36Hukman sa Ginoo ang iyang katawhan;
kaloy-an niya sila nga iyang mga alagad kon makita niya nga wala na silay kusog ug diotay na lang ang nabilin kanila, ulipon man o dili ulipon.
37Unya mangutana ang Ginoo sa iyang katawhan,
“Asa na ang ilang mga dios, ang bato nga ilang salipdanan?
38Asa na ang ilang mga dios nga mikaon sa tambok ug miinom sa bino sa ilang mga halad?
Patabanga sila kaninyo, ug himoa ninyo silang inyong panalipod!
39Tan-awa ninyo karon; ako mao lang gayod ang Dios!
Wala nay lain nga dios gawas kanako.
Ako ang nagahatag ug nagakuha ug kinabuhi; ako ang nagasamad ug nagaayo,
ug walay makalingkawas sa akong mga kamot.
40Karon, ibayaw ko ang akong mga kamot ug manumpa,
‘Maingon nga buhi ako sa walay kataposan,
41bairon ko ang nagasidlak kong espada ug gamiton ko kini sa pagsilot.
Panimaslan ko ang akong mga kaaway ug pabayron ang mga nagadumot kanako.
42Ang akong pana mabulit sa ilang mga dugo,
ug ang akong espada motadtad sa ilang mga lawas.
Mangamatay apil ang mga dinakpan ug apil usab ang ilang mga pangulo.’ ”
43Dayega ninyo ang katawhan sa Ginoo, O mga nasod,32:43 Dayega… nasod: o, Magkalipay kamong mga nasod uban sa katawhan sa Ginoo. kay panimaslan sa Ginoo ang nagpatay niining iyang mga alagad.
Panimaslan niya ang iyang mga kaaway,
ug hinloan niya ang iyang yuta ug ang iyang katawhan.
44Gisulti ni Moises uban ni Josue32:44 Josue: sa Hebreo, Hosea. nga anak ni Nun ang mensahe niini nga awit ngadto sa mga tawo. 45Pagkahuman ug sulti ni Moises niini, 46miingon siya sa mga tawo, “Itanom gayod ninyo sa inyong mga kasingkasing ang tanan nakong gisulti kaninyo karong adlawa. Itudlo usab ninyo kini sa inyong mga anak aron matuman nila pag-ayo ang tanang gisulti niini nga mga sugo. 47Kini nga mga sugo dili ordinaryo lang nga mga pulong; kini maghatag kaninyo ug kinabuhi. Kon tumanon ninyo kini magkinabuhi kamo ug dugay sa yuta nga inyong panag-iyahan sa tabok sa Suba sa Jordan.”
Ang Kamatayon ni Moises
48Niana mismong adlawa miingon ang Ginoo kang Moises, 49“Lakaw sa Moab, sa kabukiran sa Abarim ug tungas sa Bukid sa Nebo nga nagaatubang sa Jerico. Lantawa didto ang Canaan, ang yuta nga ihatag ko sa mga Israelinhon nga ilang panag-iyahan. 50Ug nianang bukira mamatay ka ug makig-uban sa imong mga katigulangan, maingon nga si Aaron nga imong igsoon namatay sa Bukid sa Hor ug giuban usab sa iyang katigulangan. 51Kay duha kamong nawad-an ug pagsalig kanako atubangan sa mga Israelinhon sa dihang didto pa kamo sa tubig sa Meriba Kadesh,32:51 Meriba Kadesh: o, Meriba sa Kadesh. sa kamingawan sa Zin. Wala ninyo pasidunggi ang akong pagkabalaan sa ilang atubangan. 52Busa makita mo lang sa halayo ang yuta nga ihatag ko sa mga Israelinhon, apan dili ka makasulod didto.”
