Os grandes feitos do Senhor
1Deverão amar o Senhor, vosso Deus, e cumprir os seus preceitos, os seus decretos, as suas leis e os seus mandamentos, durante toda a vossa vida. 2Ouçam bem! Não estou a falar com os vossos filhos que não tiveram a experiência dos castigos do Senhor, vosso Deus, nem viram a imensidão do seu tremendo poder. 3Eles não assistiram aos milagres que fez no Egito contra Faraó em toda aquela terra. 4Não viram o que Deus fez aos exércitos do Egito, aos seus cavalos, aos seus carros de combate; como os afundou no mar Vermelho, quando vos perseguiam, e como anulou toda a sua força até ao dia de hoje. 5Eles não sentiram como Deus tomou conta de vocês, momento após momento, por todos estes anos em que andaram vagueando pelo deserto até chegarem aqui. 6Eles não estavam lá quando Datã e Abirão, os filhos de Eliabe, descendentes de Rúben, pecaram e a terra se abriu e foram engolidos com as suas famílias, as tendas e tudo o que tinham, aos olhos de todo o Israel!
7Vocês, sim, viram todas essas coisas espantosas que o Senhor realizou. 8Por isso, tanto mais zelosos devem ser na observância destes mandamentos que vos dou hoje, para que possam ter força para tomar posse da terra que vão conquistar. 9Se obedecerem a estas ordenanças desfrutarão de uma vida próspera e longa na terra que o Senhor vos prometeu e àqueles de quem descendem, uma terra onde jorra leite e mel. 10Porque essa terra onde se preparam para entrar não é como o território do Egito donde vêm, onde era necessário regar com bombas operadas com o pé para dar de beber à terra. 11Esta é uma terra de colinas e de vales onde a terra é regada pelas chuvas que caiem do céu; 12é uma terra da qual o Senhor, vosso Deus, se ocupa pessoalmente! Os seus olhos estarão sempre sobre ela, dia após dia, todo o ano.
13Se cuidadosamente respeitarem todas estas leis que vos dou hoje, e se amarem o Senhor, vosso Deus, com todo o coração e de toda a vossa alma, e o adorarem, 14então, enviar-vos-ei chuvas no seu devido tempo, chuvas do outono e da primavera, as quais farão produzir maravilhosas colheitas de cereais, de vinho novo e de azeite. 15Terão excelentes pastagens para o gado, beneficiarão de comida abundante e viverão felizes.
16Mas tenham cuidado que os vossos corações não se desviem de Deus, para vir a adorar uns outros deuses quaisquer. 17Pois se o fizerem, a ira do Senhor se acenderá severamente contra vocês e vos fechará os céus; não haverá mais chuva, nem belas searas, e depressa perecerão nessa boa terra que o Senhor vos dá. 18Por isso, guardem estes mandamentos atentamente nos vossos espíritos. Atem-nos às vossas mãos como um sinal de lembrança, para nunca falharem em obedecer-lhes; ponham-nos nas vossas testas, entre os olhos! 19Ensinem-nos aos vossos filhos. Falem deles quando estiverem sentados, repousando em casa, ou quando saírem e estiverem caminhando fora de casa, à hora de deitar e à hora de levantar de manhã. 20Escrevam-nos nas portas das vossas casas, à entrada das vossas habitações, 21a fim de que, enquanto houver céus acima da Terra, vocês e os vossos filhos gozem dessa vida próspera que vos espera na terra que o Senhor jurou dar aos vossos antepassados.
22Se obedecerem cuidadosamente aos mandamentos que vos dou, se amarem o Senhor, vosso Deus, andando em todos os seus caminhos, apegando-se a ele, 23então o Senhor lançará fora da vossa terra todos os outros povos, ainda que possam ser maiores e mais poderosos do que vocês. 24Para onde quer que forem a terra é vossa. As vossas fronteiras estender-se-ão desde o Negueve, a sul, até ao Líbano, e desde o rio Eufrates até ao mar Mediterrâneo. 25Ninguém terá poder bastante para vos fazer frente, porque o Senhor, vosso Deus, mandará medo e terror à vossa frente, para onde quer que forem, como prometeu.
26Hoje vos proponho a escolha entre a bênção e a maldição de Deus! 27Haverá bênção se obedecerem aos mandamentos do Senhor, vosso Deus, que hoje vos dou; 28haverá maldição se os rejeitarem e se se puserem a adorar os deuses dos outros povos.
29Quando o Senhor, vosso Deus, vos estabelecer na terra que vão possuir, deverá ser proclamada uma bênção no monte Gerizim e uma maldição no monte Ebal. 30Gerizim e Ebal são dois montes a poente do rio Jordão, onde moram os cananeus, nas campinas de Gilgal, onde estão os carvalhais de Moré. 31Vão pois atravessar o Jordão e viver na terra que o Senhor, vosso Deus, vos dá. Quando tomarem posse dela e nela viverem, 32deverão obedecer a todas as leis que hoje vos dou.
خۆشویستن و پاراستنی فەرمانەکانی یەزدان
1یەزدانی پەروەردگارتان خۆشبوێت و داواکاری و فەرز و یاسا و فەرمانەکانی هەمیشە بەجێبهێنن. 2بزانن کە پەیامەکەم بۆ ئێوەیە، نەک بۆ منداڵەکانتان کە ئەزموونی تەمبێکردنی یەزدانی پەروەردگاریان نییە. ئێوە کە مەزنێتی و دەستی پۆڵایین و بازووە بەهێزەکەی ئەوتان بینیوە؛ 3نیشانە و کارەکانی کە لە میسر بە فیرعەونی پاشای میسر و بە هەموو خاکەکەی کرد، 4ئەوەی بە ئەسپ و گالیسکەکانی سوپای میسری کرد کاتێک بەدواتان کەوتن، بە شەپۆلەکانی دەریای سووری پێچایەوە و بە تەواوی لەناوی بردن. 5هەروەها منداڵەکانی ئێوە نەبوون، بەڵکو ئێوە بوون کە بە چاوی خۆتان ئەوەتان بینی کە لە دەشتودەر بۆی کردن هەتا هاتنە ئەم شوێنە و 6ئەوەی بە داتان و ئەبیرامی کرد، دوو کوڕەکەی ئەلیابی ڕەئوبێنی، کاتێک لەناوەندی هەموو ئیسرائیلدا زەوی دەمی کردەوە و بە ماڵەکانیان و چادرەکانیان و هەموو ئەو شتە زیندووانەی هی ئەوان بوون هەڵیلووشی. 7ئێوە بە چاوی خۆتان هەموو کردارە مەزنەکانی یەزدانتان بینی کە کردی.
8هەموو ئەو فەرمانانە بپارێزن کە ئەمڕۆ فەرمانتان پێ دەکەم، بۆ ئەوەی بەهێز بن و بچنە ناوەوە و دەست بەسەر ئەو خاکەدا بگرن کە ئێوە لە ڕووباری ئوردونەوە بۆی دەپەڕنەوە هەتا ببنە خاوەنی، 9هەروەها بۆ ئەوەی تەمەن درێژ بن لەسەر ئەو خاکەی یەزدان سوێندی بۆ باوباپیرانتان خوارد بیانداتێ، بۆ خۆیان و نەوەکانیان، خاکێک شیر و هەنگوینی لێ دەڕژێت. 10ئەو خاکەی کە ئێوە دەچنە ناوی هەتا دەستی بەسەردا بگرن، وەک خاکی میسر نییە کەوا بەجێتان هێشت، ئەو شوێنەی تۆوتان لێ دەچاند و بە پێیەکانتان ئاوتان دەدا11:10 لە میسردا بۆ ئاودێری زەوی و زار، لە جۆگەکانەوە یان کەنداوەکانەوە بەهۆی زنجیرەیەک جەنجەڕی ئاو هەڵێنجانەوە بووە، کە بەهۆی پێیەکانیانەوە دەیانسووڕاندەوە. وەک باخی سەوزەوات. 11بەڵکو ئەو خاکەی ئێوە لە ڕووباری ئوردونەوە بۆی دەپەڕنەوە هەتا دەستی بەسەردا بگرن، خاکی چیا و دۆڵە، لە بارانی ئاسمان ئاو دەخواتەوە. 12خاکێک یەزدانی پەروەردگارتان بایەخی پێدەدات؛ چاوەکانی یەزدانی پەروەردگارتان لە سەرەتای ساڵ هەتا کۆتایی بە بەردەوامی لەسەریەتی.
13جا ئەگەر گوێڕایەڵی فەرمانەکانم بوون کە من ئەمڕۆ فەرمانتان پێ دەکەم هەتا یەزدانی پەروەردگارتان خۆشبوێت، پڕ بە دڵ و لە ناخەوە بیپەرستن، 14ئەوا بارانی زەوییەکەتان، پاییزە باران و بەهارە باران لە وەرزی خۆیدا دەدەم، ئێوەش دانەوێڵە و شەرابی نوێ و زەیتەکەتان کۆدەکەنەوە. 15لە کێڵگەکانتان گیا بۆ ئاژەڵەکانتان دابین دەکەم، ئێوەش هەمیشە خۆراکی پێویستتان دەبێت و تێر دەبن.
16بۆیە ئاگاداربن نەوەک دڵتان بخەڵەتێت و لابدەن و خودای دیکە بپەرستن و کڕنۆشی بۆ ببەن. 17جا تووڕەیی یەزدان لێتان دەجۆشێت و ئاسمان دادەخرێت و باران نابارێت و زەوی بەروبووم نادات، ئێوەش بە خێرایی لەو خاکە چاکەی یەزدان پێتانی دەدات لەناودەچن. 18جا ئەم وشانەم لەسەر دڵ و گیانتان دابنێن و وەک نیشانە لەسەر دەستتانی ببەستن و با گوڵنگ بن بە ناوچەوانتانەوە. 19منداڵەکانیشتان فێر بکەن و پێی بدوێن کاتێک لە ماڵەکانتان دادەنیشن و کاتێک بە ڕێگادا دەڕۆن و کاتێک دەخەون و کاتێک هەڵدەستن، 20لەسەر چوارچێوەی دەرگاکانی ماڵەکەت و لەسەر دەرگاکانی حەوشەکەت بینووسە، 21بۆ ئەوەی ڕۆژانی خۆت و منداڵەکانت زیاد بکات لەسەر ئەو خاکەی یەزدان سوێندی بۆ باوباپیرانت خوارد بیانداتێ هەروەک بەردەوامی ئاسمان بەسەر ڕووی زەویدا.
22ئەگەر هۆشیار بوون و هەموو ئەو فەرمانانە بپارێزن کە من فەرمانتان پێ دەکەم هەتا بیکەن، بۆ ئەوەی یەزدانی پەروەردگارتان خۆشبوێت و هەموو ڕێگاکانی بگرنەبەر و دەستی پێوە بگرن، 23ئەوا یەزدان هەموو ئەو گەلانە لەبەردەمتان دەردەکات و ئێوە دەبنە میراتگری گەلانی لە خۆتان گەورەتر و بەهێزتر. 24هەر شوێنێک لەپی پێتان لێ دانا دەبێتە هی ئێوە، سنوورتان لە دەشتودەر و لوبنانەوە، لە ڕووبارەکەوە، ڕووباری فورات هەتا دەریای ڕۆژئاوا دەبێت. 25هیچ کەس ناتوانێت لە دژتان بوەستێت، یەزدانی پەروەردگارتان ترس و سامتان دەخاتە سەر هەموو ئەو زەوییەی پێی لێ دەنێن، هەروەک بەڵێنی پێدان.
26بڕوانە، من ئەمڕۆ بەرەکەت و نەفرەت لەبەردەمتان دادەنێم: 27بەرەکەتە، ئەگەر گوێڕایەڵی فەرمانەکانی یەزدانی پەروەردگاری خۆتان بن کە من ئەمڕۆ فەرمانتان پێ دەکەم؛ 28نەفرەتە، ئەگەر گوێڕایەڵی فەرمانەکانی یەزدانی پەروەردگاری خۆتان نەبن و لەو ڕێگایەی کە من ئەمڕۆ فەرمانتان پێ دەکەم لاتان دا هەتا بەدوای خودای دیکە بکەون کە نەتانناسیوە. 29جا کاتێک یەزدانی پەروەردگارت تۆی هێنایە ئەو خاکەی کە تۆ دەچیتە ناوی هەتا دەستی بەسەردا بگریت، ئەوا بەرەکەتەکان لەسەر کێوی گەریزیم ڕابگەیەنە و نەفرەتەکانیش لەسەر کێوی عێبال. 30وەک دەزانن ئەم کێوانە لەوبەری ڕووباری ئوردونەوەن، لە ڕۆژئاوای ڕێگاکە بەرەو خۆرئاوابوون، لە خاکی کەنعانییەکانی کە لە عەراڤادا نیشتەجێن، بەرامبەر گلگال لەتەنیشت دار بەڕووەکانی مۆرە، 31چونکە ئێوە خەریکن لە ڕووباری ئوردون دەپەڕنەوە هەتا بچنە ناو ئەو خاکەی یەزدانی پەروەردگارتان پێتان دەدات و دەستی بەسەردا بگرن. کاتێک دەستتان بەسەردا گرت و تێیدا نیشتەجێ بوون، 32ملکەچی هەموو ئەو فەرز و یاسایانە بن کە من ئەمڕۆ لەبەردەمتانی دادەنێم هەتا بیکەن.
