Proverbios 11 – NVI & GKY

Nueva Versión Internacional

Proverbios 11:1-31

1El Señor aborrece las balanzas adulteradas,

pero aprueba las pesas exactas.

2Con el orgullo viene la deshonra;

con la humildad, la sabiduría.

3A los justos los guía su integridad;

a los infieles los destruye su perversidad.

4En el día de la ira de nada sirve ser rico,

pero la justicia libra de la muerte.

5La justicia endereza el camino de los íntegros,

pero la maldad hace caer a los malvados.

6La justicia de los íntegros los libra,

pero la codicia atrapa a los traidores.

7Muere el malvado y con él, su esperanza;

muere también su ilusión de poder.

8El justo se salva de la calamidad,

pero la desgracia le sobreviene al malvado.

9Con la boca el impío destruye a su prójimo,

pero los justos se libran por el conocimiento.

10Cuando los justos prosperan, la ciudad se alegra;

cuando los malvados perecen, hay gran regocijo.

11La bendición de los justos enaltece a la ciudad,

pero la boca de los malvados la destruye.

12El falto de juicio desprecia a su prójimo,

pero el entendido refrena su lengua.

13La gente chismosa revela los secretos;

la gente confiable es discreta.

14Sin dirección, la nación fracasa;

la victoria se alcanza con muchos consejeros.

15El fiador de un extraño saldrá perjudicado;

negarse a dar fianza11:15 a dar fianza. Lit. a estrechar la mano. es vivir seguro.

16La mujer bondadosa se gana el respeto;

los hombres violentos solo ganan riquezas.

17El que hace bien a otros se beneficia a sí mismo;

el que es cruel, a sí mismo se perjudica.

18El malvado obtiene ganancias ilusorias;

el que siembra justicia asegura su recompensa.

19El que es justo obtiene la vida;

el que persigue el mal se encamina a la muerte.

20El Señor aborrece a los de corazón perverso,

pero se complace en los que viven con integridad.

21Una cosa es segura:11:21 Una cosa es segura. Lit. Mano a mano. Los malvados no quedarán impunes,

pero los justos saldrán bien librados.

22Como argolla de oro en hocico de cerdo

es la mujer bella pero indiscreta.

23Los deseos de los justos terminan bien;

la esperanza de los malvados termina en ira.

24Unos dan a manos llenas y reciben más de lo que dan;

otros retienen indebidamente sus bienes y acaban en la miseria.

25El que es generoso prospera;

el que reanima a otros será reanimado.

26La gente maldice al que acapara el trigo,

pero colma de bendiciones al que gustoso lo vende.

27El que madruga para el bien halla buena voluntad;

el que anda tras el mal por el mal será alcanzado.

28El que confía en sus riquezas se marchita,

pero el justo se renueva como el follaje.

29El que perturba su casa no hereda más que el viento

y el necio termina sirviendo al sabio.

30El fruto del justo es árbol de vida;

y el sabio salva vidas.

31Si los justos reciben su pago aquí en la tierra,

¡cuánto más los impíos y los pecadores!

Holy Bible in Gĩkũyũ

Thimo 11:1-31

111:1 Alaw 19:36; Gũcook 25:13-16Ratiri itarĩ cia ma nĩ kĩndũ kĩrĩ magigi harĩ Jehova,

no nĩakenagĩra mahiga ma gũthima marĩa maigananu.

211:2 Thim 16:18Rĩrĩa mwĩtĩĩo woka, ũrũmagĩrĩrwo nĩ thoni,

no kwĩnyiihia kũrehaga ũũgĩ.

311:3 Thim 13:6Ũrũngĩrĩru wa arĩa marũgamĩte wega nĩũmonagĩrĩria njĩra,

no andũ arĩa matarĩ ehokeku, nĩmanangagwo nĩ ũhinga wao.

411:4 Ayub 20:20; Ezek 7:19Ũtonga ndũrĩ kĩguni mũthenya wa mangʼũrĩ,

no ũthingu nĩũkũũraga mũndũ kuuma kũrĩ gĩkuũ.

511:5 1Ath 8:36Ũthingu wa andũ arĩa matarĩ na ũcuuke ũmathondekagĩra njĩra nũngarũ,

no andũ arĩa aaganu magũithagio nĩ waganu wao ene.

611:6 Esit 7:8Ũthingu wa andũ arĩa arũngĩrĩru nĩũmahonokagia,

no andũ arĩa matarĩ ehokeku nĩmategagwo nĩ merirĩria mao mooru.

711:7 Thim 10:28Hĩndĩ ĩrĩa mũndũ mwaganu aakua, kĩĩrĩgĩrĩro gĩake nĩgũthira gĩthiraga;

kĩrĩa gĩothe eerĩgĩrĩire kuuma kũrĩ ũhoti wake gĩtuĩkaga o tũhũ.

8Mũndũ ũrĩa mũthingu nĩahonokagio kuuma thĩĩna-inĩ,

naguo ũgaacookerera ũrĩa mwaganu.

911:9 Thim 12:6; Jer 45:5Mũndũ ũtetigĩrĩte Ngai nĩanangaga mũndũ wa itũũra na kanua gake,

no arĩa athingu nĩmetharaga nĩ ũndũ wa ũmenyo.

1011:10 2Ath 11:20Rĩrĩa andũ arĩa athingu magaacĩra, itũũra nĩgũkena rĩkenaga;

rĩrĩa andũ arĩa aaganu maathira, nĩkũrũhio kũrũũhagio.

11Itũũra inene nĩrĩtũũgagĩrio nĩ ũndũ wa kĩrathimo kĩa andũ arĩa arũngĩrĩru,

no nĩrĩanangagwo nĩ kanua ka andũ arĩa aaganu.

1211:12 Ayub 6:24Mũndũ ũtarĩ ũũgĩ wa gũkũũrana maũndũ anyũrũragia mũndũ wa itũũra rĩake,

no mũndũ ũrĩ na ũtaũku nĩ gwĩkirĩra ekiragĩra.

1311:13 Thim 20:19Mũndũ wa mũhuhu nĩoimagia ndeto cia ndundu nja,

no mũndũ mwĩhokeku nĩaigaga hitho.

1411:14 2Sam 15:34Bũrũri ũngĩaga ũtongoria mwega nĩkũgũa ũgũũaga,

no ataarani aingĩ matũmaga kũgĩe na ũhootani kũna.

15Mũndũ ũrĩa ũrũgamagĩrĩra thiirĩ wa mũndũ ũngĩ ti-itherũ nĩagathĩĩnĩka,

no mũndũ ũrĩa wothe wagaga kũrũgamĩrĩra mũndũ thiirĩ atũũraga na thayũ.

16Mũndũ-wa-nja mũtaana nĩegĩagĩra gĩtĩĩo,

no arũme arĩa matarĩ tha no ũtonga magĩaga naguo.

17Mũndũ mũtaana egunaga we mwene,

no mũndũ ũtarĩ tha erehagĩra thĩĩna we mwene.

1811:18 Thaam 1:20; Hos 10:12-13Mũndũ mwaganu athũkũmaga mũcaara wa kũmũheenia,

no ũrĩa ũhaandaga ũthingu nĩagethaga irĩhi rĩa ma.

1911:19 Gũcook 30:15; 1Sam 2:6; Koh 7:2Mũndũ ũrĩa mũthingu kũna nĩagatũũra muoyo,

no mũndũ ũrĩa ũrũmagĩrĩra waganu nĩ gũkua agaakua.

2011:20 Ndar 14:8; 1Maũ 29:17Andũ arĩa marĩ ngoro ya rũtũrĩko nĩ kĩndũ kĩrĩ magigi harĩ Jehova,

no nĩakenagio nĩ andũ arĩa njĩra ciao itarĩ ũcuuke.

21Ti-itherũ mũndũ mwaganu ndakaaga kũherithio,

no andũ arĩa athingu nĩmakahonokio.

22Mũndũ-wa-nja mũthaka ũtarĩ ũgereri

ahaana ta gĩcũhĩ gĩa thahabu kĩrĩ iniũrũ-inĩ rĩa ngũrwe.

23Wendi wa mũndũ mũthingu ũrĩkagĩrĩria o wega-inĩ,

no kĩĩrĩgĩrĩro kĩa mũndũ ũrĩa mwaganu kĩrĩĩkagĩrĩria mangʼũrĩ-inĩ.

24Kũrĩ mũndũ ũheanaga na ũtaana, nake agakĩrĩrĩria kũgĩa na indo;

ũngĩ atuĩkaga mũkarĩ mũno, no agathiĩ o na mbere gũthĩĩna.

2511:25 2Akor 9:6-9Mũndũ mũtaana nĩakagaacĩra;

ũrĩa ũnyootoraga arĩa angĩ o nake mwene nĩakanyootorwo.

26Mũndũ ũrĩa ũregaga kwenderia andũ mbembe iria aigĩte nĩarumagwo nĩ andũ,

no mũndũ ũrĩa ũciendagia, kĩrathimo kĩrĩkoragwo mũtwe-inĩ wake.

2711:27 Thab 7:15-16Mũndũ ũrĩa ũcaragia maũndũ mega arĩonaga o wega,

no ũrĩa ũcaragia maũndũ mooru no mo marĩmũkoraga.

2811:28 Jer 9:23; Thab 92:12-14Mũndũ ũrĩa wothe wĩhokaga ũtonga wake nĩkũgũa akaagũa,

no arĩa athingu makaagaacĩra ta ithangũ rĩrĩa iruru.

29Mũndũ ũrĩa ũnyamaragia mũciĩ wake akaagaya o rũhuho,

nake mũndũ mũkĩĩgu agaatuĩka ndungata ya ũrĩa mũũgĩ.

30Maciaro ma andũ arĩa athingu nĩ mũtĩ wa muoyo,

nake mũndũ ũrĩa mũũgĩ nĩaguucagĩrĩria ngoro cia andũ.

3111:31 Jer 25:29; 1Pet 4:18Angĩkorwo andũ arĩa athingu nĩmarĩhagwo marĩ gũkũ thĩ-rĩ,

githĩ arĩa matetigĩrĩte Ngai na arĩa ehia matikarĩhwo makĩria!