Eclesiastés 7 – NVI & APSD-CEB

Nueva Versión Internacional

Eclesiastés 7:1-29

Nueva escala de valores

1Es mejor el buen nombre que el buen perfume.

Es mejor el día en que se muere que el día en que se nace.

2Es mejor ir a un funeral

que a una casa de fiestas.

Pues la muerte es el fin de todo ser humano,

y los que viven debieran tenerlo presente.

3Es mejor llorar que reír;

porque un rostro triste le hace bien al corazón.

4El sabio tiene presente la muerte;

el necio solo piensa en la diversión.

5Es mejor la reprensión de sabios

que el canto de necios.

6Pues las carcajadas de los necios

son como el crepitar de las espinas bajo la olla.

¡Y también esto es vanidad!

7La extorsión entorpece al sabio

y el soborno corrompe su corazón.

8Vale más el fin de algo que su principio.

Vale más la paciencia que la arrogancia.

9No permitas que el enojo domine tu espíritu,

porque el enojo se aloja en lo íntimo de los necios.

10Nunca preguntes por qué todo tiempo pasado fue mejor.

No es de sabios hacer tales preguntas.

11Buena es la sabiduría sumada a la heredad

y provechosa para los que ven la luz del sol.

12Puedes ponerte a la sombra de la sabiduría

o a la sombra del dinero,

pero la sabiduría tiene la ventaja

de dar vida a quien la posee.

13Contempla las obras de Dios:

¿quién puede enderezar

lo que él ha torcido?

14Cuando te vengan buenos tiempos, disfrútalos;

pero cuando te lleguen los malos,

piensa que unos y otros son obra de Dios,

y que nadie sabe con qué habrá de encontrarse después.

15Todo esto he visto durante mi absurda vida:

hombres justos a quienes su justicia los destruye

y hombres malvados a quienes su maldad les alarga la vida.

16No seas demasiado justo,

tampoco demasiado sabio.

¿Para qué destruirte a ti mismo?

17No seas demasiado malo

ni te portes como un necio.

¿Para qué morir antes de tiempo?

18Bueno es agarrar esto

sin soltar aquello.

Quien teme a Dios evitará los extremos.

19Más fortalece la sabiduría al sabio

que diez gobernantes a una ciudad.

20No hay en la tierra nadie tan justo

que haga el bien y nunca peque.

21No prestes atención a todo lo que se dice

y así no oirás cuando tu siervo hable mal de ti,

22aunque bien sabes

que muchas veces también tú has hablado mal de otros.

Tras la razón de las cosas

23Todo esto lo examiné con sabiduría

y me dispuse a ser sabio,

pero la sabiduría estaba fuera de mi alcance.

24Lejos y demasiado profundo está todo cuanto existe.

¿Quién puede dar con ello?

25Volví entonces mi atención hacia el conocimiento

para investigar e indagar acerca de la sabiduría y la razón de las cosas;

entonces me di cuenta de la insensatez de la maldad

y la locura de la necedad.

26Y encontré algo más amargo que la muerte:

la mujer que es una trampa,

su corazón es una red

y sus brazos son cadenas.

Quien agrada a Dios se librará de ella,

pero el pecador caerá en sus redes.

27Y dijo el Maestro:

«Miren lo que he hallado al buscar la razón de las cosas, una por una:

28¡que todavía estoy buscando

lo que no he encontrado!

Ya he dado con un hombre entre mil,

pero entre todas las mujeres

aún no he encontrado ninguna.

29Tan solo he hallado lo siguiente:

que Dios hizo perfecto al ser humano,

pero este se ha buscado demasiadas complicaciones».

Ang Pulong Sa Dios

Magwawali 7:1-29

Ang mga Tambag sa Kinabuhi

1Maingon nga ang maayong reputasyon mas maayo kaysa mahalong pahumot, ang adlaw sa pagkamatay mas maayo kaysa adlaw sa pagkahimugso.

2Mas maayo pa nga moadto sa balay nga may nagbangotan kaysa moadto sa balay nga may kombira, kay ang tanan mamatay man, busa kinahanglan hatagan kinig pagtagad sa matag usa.

3Ang kasubo mas maayo pa kaysa kalipay tungod kay ang kasubo makatudlo kanato bahin sa kinabuhi.

4Ang tawong maalamon nagahunahuna kanunay bahin sa kamatayon, apan ang tawong buang-buang nagahunahuna bahin sa kalingawan.

5Mas maayo pa nga mamati ka sa pagbadlong sa tawong maalamon kaysa mamati sa pagdayeg sa tawong buang-buang.

6Ang bahakhak sa tawong buang-buang sama ra sa pagpiti-piti sa sampinit diha sa kalayo. Wala kini kapuslanan.

7Sigurado nga mahimong sama sa buang-buang ang tawong maalamon kon manglimbong7:7 manglimbong: o, mangdaog-daog. siya. Kon modawat ka ug suborno daoton mo lang ang imong kaugalingon. 8Mas maayo pa ang kataposan sa usa ka butang kaysa sinugdanan niini. Ang pagpailob mas maayo pa kaysa pagpasigarbo.

9Ayaw dayon kasuko, kay ang kasuko kinaiya sa mga tawong buang-buang.

10Ayawg pangutana, “Nganong mas maayo man ang kaniadto kaysa karon?” Kay dili kana maalamon nga pangutana.

11Ang kaalam maayo, sama kini sa panulondon. Nagahatag kini sa mga nagakinabuhi dinhi sa kalibotan ug kaayohan nga nagalungtad, 12ug makahatag kini kanilag kasigurohan sama sa kuwarta. Busa makatabang gayod ang kaalam; makatipig kini sa kinabuhi sa tawo nga nakaangkon niini.

13Hunahunaa kon unsa ang gihimo sa Dios. Kinsay makatul-id sa iyang gibaliko?

14Kon maayo ang imong kahimtang, paglipay. Apan kon anaa ka sa kalisod, pamalandong. Hinumdomi nga ang Dios ang nagahatag sa maayo nga kahimtang ug sa kalisod. Busa dili gayod kita masayod kon unsa ang mahitabo sa umaabot.

15Niining akong kinabuhi nga walay pulos, nakita ko ang tanan: may mga tawong matarong nga nangamatay luyo sa ilang matarong nga kinabuhi, ug may mga daotan nga nagakinabuhi ug taas luyo sa ilang daotang kinabuhi.

16Ayaw pagpalabig hunahuna nga labihan ka na kamatarong ug kamaalamon kay basig madaot ka. 17Ayaw usab pagpasulabi sa pagpakadaotan ug pagpakabuang. Kon imo kining himuon, basin mamatay ka sa dili pa nimo panahon. 18Likayi ang pagpakaaron-ingnon nga matarong ka ug ang pagbuhat ug daotan kay ang tawong may pagtahod sa Dios makahimo sa paglikay niining mga butanga.

19Ang kaalam makahatag sa tawong maalamon ug gahom nga mas dako kaysa gahom sa napulo ka tigdumala sa usa ka lungsod.

20Wala gayoy tawong matarong dinhi sa kalibotan nga dili makasala ug kanunayng maayo ang binuhatan.

21Ayaw tagda ang tanang gisulti sa mga tawo kay tingalig makadungog ka nga gitunglo ka sa imong sulugoon, 22kay ikaw mismo nahibalo nga sa makadaghang higayon nakapanunglo ka usab sa uban.

23Gisulayan ko pagsabot kining mga butanga pinaagi sa akong kaalam. Naghunahuna ako nga akong masabtan, apan dili diay ingon niini kasayon. 24Dili ko matugkad ang mga panghitabo; lisod gayod kini sabton. Wala gayoy makasabot niini. 25Apan padayon akong nagtuon, nagsusi, ug nangita sa kaalam aron maangkon ko ang tubag sa akong mga pangutana, ug aron masabtan ko nga binuang ang pagbuhat ug daotan ug hinungog ang pagbinuang.

26Nadiskobrehan ko nga ang babayeng maninintal mas mapait pa kaysa kamatayon. Ang iyang gugma sama sa lit-ag, ug ang iyang mga bukton sama sa kadena. Makaikyas kaniya ang tawo nga nagatuman sa Dios sa iyang kinabuhi, apan ang makasasala malit-agan gayod niya. 27-28Ako, ang magwawali nagaingon, “Gisuta ko gayod pag-ayo ang matag butang sa akong pagpangita sa tubag sa akong mga pangutana. Sa gihapon, wala nako makita ang mga tubag. Apan akong nadiskobrehan nga sa 1,000 ka mga lalaki aduna ray usa nga matarong,7:27-28 matarong: o, maalamon. apan wala gayoy ni usa ka babaye nga matarong. 29Labaw sa tanan, nadiskobrehan ko nga gihimo sa Dios ang tawo nga matarong apan nagtinguha kini sa pagbuhat ug daotan.”