Éxodo 16 – NVI & HLGN

Nueva Versión Internacional

Éxodo 16:1-36

El maná y las codornices

1Toda la comunidad israelita partió de Elim y llegó al desierto de Sin, que está entre Elim y el Sinaí. Esto ocurrió a los quince días del mes segundo, después de su salida de Egipto. 2Allí, en el desierto, toda la comunidad murmuró contra Moisés y Aarón:

3—¡Cómo quisiéramos que el Señor nos hubiera quitado la vida en Egipto! —les decían los israelitas—. Allá nos sentábamos en torno a las ollas de carne y comíamos pan hasta saciarnos. ¡Ustedes nos han traído a este desierto para matar de hambre a toda la comunidad!

4Entonces el Señor dijo a Moisés: «Voy a hacer que llueva pan del cielo. El pueblo deberá salir todos los días a recoger su ración diaria. Voy a ponerlos a prueba, para ver si cumplen o no mis instrucciones. 5El día sexto recogerán una doble porción y todo esto lo dejarán preparado».

6Moisés y Aarón dijeron a todos los israelitas:

—Esta tarde sabrán que fue el Señor quien los sacó de Egipto 7y mañana por la mañana verán la gloria del Señor. Ya él sabe que ustedes andan murmurando contra él. No somos nadie para que ustedes murmuren contra nosotros.

8Y añadió Moisés:

—Esta tarde el Señor les dará a comer carne, y mañana los saciará de pan, pues ya los oyó murmurar contra él. Porque ¿quiénes somos nosotros? ¡Ustedes no están murmurando contra nosotros, sino contra el Señor!

9Luego se dirigió Moisés a Aarón:

—Dile a toda la comunidad israelita que se acerque al Señor, pues los ha oído murmurar contra él.

10Mientras Aarón hablaba con toda la comunidad israelita, volvieron la mirada hacia el desierto, y vieron que la gloria del Señor se hacía presente en una nube.

11El Señor habló con Moisés y le dijo: 12«Han llegado a mis oídos las murmuraciones de los israelitas. Diles que antes de que caiga la noche comerán carne, y que mañana por la mañana se hartarán de pan. Así sabrán que yo soy el Señor su Dios».

13Esa misma tarde el campamento se llenó de codornices, y por la mañana una capa de rocío rodeaba el campamento. 14Al desaparecer el rocío, sobre el desierto quedaron unos copos muy finos, semejantes a la escarcha que cae sobre la tierra. 15Como los israelitas no sabían lo que era, al verlo se preguntaban unos a otros: «¿Y esto qué es?». Moisés les respondió:

—Es el pan que el Señor les da para comer. 16Y estas son las órdenes que el Señor me ha dado: “Recoja cada uno de ustedes la cantidad que necesite para toda la familia; un gómer16:16 Es decir, aprox. 1.4 kg; también en vv. 18, 32, 33 y 36. por persona”.

17Así lo hicieron los israelitas. Algunos recogieron mucho; otros recogieron poco. 18Pero cuando lo midieron según el gómer, ni al que recogió mucho le sobraba ni al que recogió poco le faltaba: cada uno recogió la cantidad necesaria. 19Entonces Moisés les dijo:

—Nadie debe guardar nada para el día siguiente.

20Hubo algunos que no hicieron caso a Moisés y guardaron algo para el día siguiente, pero lo guardado se llenó de gusanos y comenzó a apestar. Entonces Moisés se enojó contra ellos.

21Todas las mañanas cada uno recogía la cantidad que necesitaba, porque se derretía en cuanto calentaba el sol. 22Pero el día sexto recogieron el doble, es decir, dos gómer16:22 Es decir, aprox. 3 kg. por persona, así que los jefes de la comunidad fueron a informar de esto a Moisés.

23—Esto es lo que el Señor ha ordenado —les contestó—. Mañana sábado es día de reposo consagrado al Señor. Así que cuezan lo que tengan que cocer y hiervan lo que tengan que hervir. Lo que sobre, apártenlo y guárdenlo para mañana.

24Los israelitas cumplieron las órdenes de Moisés y guardaron para el día siguiente lo que les sobró, ¡y no se pudrió ni se agusanó!

25—Cómanlo hoy sábado —les dijo Moisés—, que es el día de reposo consagrado al Señor. Hoy no encontrarán nada en el campo. 26Deben recogerlo durante seis días, porque el día séptimo, que es sábado, no encontrarán nada.

27Algunos israelitas salieron a recogerlo el día séptimo, pero no encontraron nada, 28así que el Señor dijo a Moisés: «¿Hasta cuándo seguirán desobedeciendo mis mandamientos e instrucciones? 29Tomen en cuenta que yo, el Señor, les he dado el sábado. Por eso en el día sexto les doy pan para dos días. El día séptimo nadie debe salir. Todos deben quedarse donde estén».

30Fue así como los israelitas descansaron el día séptimo.

31Y llamaron al pan «maná».16:31 En hebreo, maná significa ¿Qué es? (Véase v. 15). Era blanco como la semilla de cilantro y dulce como las tortas con miel.

32—Esto es lo que ha ordenado el Señor —dijo Moisés—: “Tomen un gómer de maná y guárdenlos para que las generaciones futuras puedan ver el pan que yo les di a comer en el desierto, cuando los saqué de Egipto”.

33Luego Moisés dijo a Aarón:

—Toma una vasija y pon en ella un gómer de maná. Colócala después en la presencia del Señor, a fin de conservarla para las generaciones futuras.

34Aarón puso el maná junto a las tablas del pacto, para que fuera conservado como se lo ordenó el Señor a Moisés. 35Comieron los israelitas maná cuarenta años, hasta que llegaron a los límites de la tierra de Canaán, que fue su país de residencia.

36La medida a la que llamaban gómer era la décima parte de un efa.16:36 Es decir, aprox. 1.6 kg.

Ang Pulong Sang Dios

Exodus 16:1-36

Ang Pagkaon nga Manna kag ang mga Pitaw

1Halin sa Elim, nagpadayon sa pagpanglakaton ang bug-os nga katilingban sang Israel hasta nga nakaabot sila sa kamingawan sang Sin, nga ara sa tunga-tunga sang Elim kag Sinai. Nakaabot sila didto sang ika-15 nga adlaw sang ikaduha nga bulan halin sang pagguwa nila sa Egipto. 2Didto sa kamingawan nagreklamo ang bug-os nga katilingban kay Moises kag kay Aaron. 3Nagsiling sila, “Maayo pa nga ginpamatay na lang kami sang Ginoo sa Egipto. Didto bisan paano makakaon kami sang karne kag makapagusto sang bisan ano nga pagkaon. Pero karon gindala ninyo kami diri sa kamingawan agod pagutuman hasta magkalamatay kami.”

4Dayon nagsiling ang Ginoo kay Moises, “Pamati! Paulanon ko sang tinapay halin sa langit para sa inyo. Kada adlaw magpanguha ang mga Israelinhon sang tinapay para sa sina lang nga adlaw. Sa sini nga paagi testingan ko sila kon bala tumanon nila ukon indi ang akon mga sugo. 5Silinga sila nga doblehon nila ang pagtipon sang tinapay sa ikaanom nga adlaw sang kada semana.”

6Gani nagsiling si Moises kag si Aaron sa tanan nga Israelinhon, “Karon sa gab-i, mareyalisar ninyo nga ang Ginoo amo ang nagpaguwa sa inyo sa Egipto, 7kag sa aga makita ninyo ang gamhanan nga presensya sang Ginoo. Kay nabatian niya ang inyo mga reklamo. Sin-o gid bala kami nga magreklamo kamo sa amon? Ang matuod, ang Ginoo ang inyo ginareklamuhan.”

8Nagsiling pa gid si Moises, “Hatagan kamo sang Ginoo sang karne nga inyo kaunon kon gab-i kag tinapay nga makapagusto kamo kaon kon aga, kay nabatian niya ang inyo mga reklamo sa iya. Mareyalisar ninyo dayon nga wala kamo nagareklamo sa amon kundi sa Ginoo. Sin-o gid bala kami nga magreklamo kamo sa amon?”

9Nagsiling dayon si Moises kay Aaron, “Silinga ang bug-os nga katilingban sang Israel nga magpalapit sila sa presensya sang Ginoo kay nabatian niya ang ila mga reklamo.”

10Samtang nagahambal si Aaron sa bug-os nga katilingban, nagtulok sila sa kamingawan kag sa hinali lang nakita nila ang gamhanan nga presensya sang Ginoo sa panganod. 11Nagsiling ang Ginoo kay Moises, 12“Nabatian ko ang mga reklamo sang mga Israelinhon. Silinga sila nga kada gab-i makakaon sila sang karne kag kada aga makapagusto sila sang tinapay. Dayon mahibaluan ninyo nga ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.”

13Sang magsirom na, nag-abot ang madamo gid nga mga pitaw nga halos nagtabon sa ila kampo. Pagkaaga, ang duta sa ila kampo basa sang tun-og. 14Sang nagmala na ang tun-og, may nakita sila didto sa kamingawan nga manipis nga mga butang nga puwerte kaputi. 15Wala sila kahibalo kon ano ato, gani nagpinamangkutanay sila, “Ano ayhan ina?” Nagsiling si Moises sa ila, “Amo ina ang tinapay nga ginhatag sang Ginoo sa inyo para inyo kaunon. 16Nagsiling ang Ginoo nga ang kada isa sa inyo magtipon sini suno sa iya kinahanglanon: isa ka gantang kada tawo.”

17Gani nagpanguha ang mga Israelinhon sang sini nga pagkaon; ang iban madamo ang natipon kag ang iban diutay lang. 18Pero sang ginsukob nila ini, ang kada isa may isa ka gantang. Ang nagtipon sang madamo wala nagsobra, kag ang nagtipon sang diutay wala man makulangi. Tama-tama lang ang nakuha sang kada isa.

19Nagsiling si Moises sa ila, “Wala sing may magtigana sini para sa sunod nga adlaw.” 20Pero ang iban sa ila wala nagpati kay Moises, nagtigana sila para sa sunod nga adlaw. Pero nauluran ini kag nanimaho. Gani naakig si Moises sa ila.

21Kada aga nagapanguha ang kada isa suno sa iya kinahanglanon. Kag kon mag-init na gani, nagakatunaw ang pagkaon nga wala nila makuha. 22Sa ikaanom nga adlaw, ginadoble nila pagpanguha—mga duha ka gantang kada tawo. Gani nagkadto ang mga pangulo sang katilingban sang Israel kay Moises kag nagpamangkot kon ngaa ginadoble. 23Nagsiling si Moises sa ila, “Nagsugo ang Ginoo nga magpahuway kamo buwas kay Adlaw nga Inugpahuway,16:23 Adlaw nga Inugpahuway: Tan-awa ang Lista sang mga Pulong sa likod. isa ka balaan nga adlaw para sa Ginoo. Gani lutua ninyo ang gusto ninyo nga lutuon, kag lagaa ang gusto ninyo nga lagaon. Ang mabilin itigana ninyo para sa buwas.” 24Gani gintigana nila ang nabilin para sa masunod nga adlaw suno sa ginsugo sa ila ni Moises. Kag pagkasunod nga adlaw wala ini nauluran ukon nanimaho.

25Nagsiling si Moises sa ila, “Kauna ninyo ina subong, kay Adlaw nga Inugpahuway subong para sa Ginoo. Wala kamo sing may makita sina sa duta subong nga adlaw. 26Makapanguha kamo sang sini nga pagkaon sa sulod sang anom ka adlaw, pero sa ikapito nga adlaw magpahuway kamo. Sa sina nga adlaw wala kamo sing may makuha nga pagkaon.”

27Pero may ara gihapon nga nagginuwa sa ikapito nga adlaw agod manguha sang sadto nga pagkaon, pero wala sila sing may nakita. 28Dayon nagsiling ang Ginoo kay Moises, “Hasta san-o pa bala ini nga katawhan magsupak sa akon mga sugo kag mga pagpanudlo? 29Dumdumon ninyo nga ginhatagan ko kamo sang Adlaw nga Inugpahuway, amo ina nga kada ikaanom nga adlaw ginadoble ko ang inyo pagkaon para sa duha ka adlaw. Dapat ang kada isa magpabilin sa iya balay sa ikapito nga adlaw. Wala sing may magguwa sa pagpanguha sang pagkaon.” 30Gani nagpahuway ang mga tawo sa ikapito nga adlaw.

31Gintawag sang mga Israelinhon ang pagkaon nga manna. Daw sa mga liso ini nga magagmay kag maputi, kag matam-is pareho sa manipis nga tinapay nga may dugos. 32Nagsiling si Moises sa ila, “Amo ini ang sugo sang Ginoo: ‘Magtago kamo sang isa ka gantang nga manna para sa palaabuton nga mga henerasyon, agod makita nila ang pagkaon nga ginhatag ko sa inyo sa kamingawan sang ginpaguwa ko kamo sa Egipto.’ ”

33Nagsiling si Moises kay Aaron, “Magkuha ka sang tibod kag sudli ini sang isa ka gantang nga manna. Dayon ibutang ini sa presensya sang Ginoo para sa palaabuton nga mga henerasyon.” 34Gintuman ini ni Aaron suno sa ginsugo sang Ginoo kay Moises. Ginbutang ni Aaron ang manna sa Kahon sang Kasuguan16:34 Kahon sang Kasuguan: Amo man ini ang Kahon sang Kasugtanan. Tan-awa ang Lista sang mga Pulong sa likod. agod matago ini. 35Nagkaon ang mga Israelinhon sang manna sa sulod sang 40 ka tuig, hasta nakaabot sila sa duta nga ila estaran nga amo ang Canaan. 36(Kada adlaw nagtipon ang kada isa sa ila sang isa ka omer nga manna, nga bali isa ka gantang.)