1Como neve no verão ou chuva na colheita,
assim a honra é imprópria para o tolo.
2Como o pardal que voa em fuga,
e a andorinha que esvoaça veloz,
assim a maldição sem motivo justo não pega.
3O chicote é para o cavalo; o freio, para o jumento;
e a vara, para as costas do tolo!
4Não responda ao insensato com igual insensatez,
do contrário você se igualará a ele.
5Responda ao insensato como a sua insensatez merece,
do contrário ele pensará que é mesmo um sábio.
6Como cortar o próprio pé ou beber veneno26.6 Hebraico: violência.,
assim é enviar mensagem pelas mãos do tolo.
7Como pendem inúteis as pernas do coxo,
assim é o provérbio na boca do tolo.
8Como amarrar uma pedra na atiradeira,
assim é prestar honra ao insensato.
9Como ramo de espinhos nas mãos do bêbado,
assim é o provérbio na boca do insensato.
10Como o arqueiro que atira ao acaso,
assim é quem contrata o tolo ou o primeiro que passa.
11Como o cão volta ao seu vômito,
assim o insensato repete a sua insensatez.
12Você conhece alguém que se julga sábio?
Há mais esperança para o insensato do que para ele.
13O preguiçoso diz: “Lá está um leão no caminho,
um leão feroz rugindo nas ruas!”
14Como a porta gira em suas dobradiças,
assim o preguiçoso se revira em sua cama.
15O preguiçoso coloca a mão no prato,
mas acha difícil demais levá-la de volta à boca.
16O preguiçoso considera-se mais sábio
do que sete homens que respondem com bom senso.
17Como alguém que pega pelas orelhas um cão qualquer,
assim é quem se mete em discussão alheia.
18Como o louco que atira
brasas e flechas mortais,
19assim é o homem que engana o seu próximo
e diz: “Eu estava só brincando!”
20Sem lenha a fogueira se apaga;
sem o caluniador morre a contenda.
21O que o carvão é para as brasas e a lenha para a fogueira,
o amigo de brigas é para atiçar discórdias.
22As palavras do caluniador são como petiscos deliciosos;
descem saborosos até o íntimo.
23Como uma camada de esmalte26.23 Ou de escória de prata sobre um vaso de barro,
os lábios amistosos podem ocultar um coração mau.
24Quem odeia disfarça as suas intenções com os lábios,
mas no coração abriga a falsidade.
25Embora a sua conversa seja mansa,
não acredite nele, pois o seu coração está cheio de maldade.
26Ele pode fingir e esconder o seu ódio,
mas a sua maldade será exposta em público.
27Quem faz uma cova, nela cairá;
se alguém rola uma pedra, esta rolará de volta sobre ele.
28A língua mentirosa odeia aqueles a quem fere,
e a boca lisonjeira provoca a ruína.
1Као снег лети и киша о жетви,
тако част не стоји безумном.
2Као кад прхне врабац и ласта кад одлети,
тако и клетва не стиже без повода.
3Бич је за коња, узде за магарца,
а батина за леђа безумног.
4Не узвраћај безумноме по безумљу његовоме,
да и сам не би био њему налик.
5Узврати безумноме по безумљу његовоме,
да сам себи не би био мудар.
6Ноге своје сам сасеца, насиљем се поднапија
ко поруку шаље рукама безумног.
7Како ноге висе одузетом,
таква је мудра прича у устима безумнога.
8Камен у праћку веже
ко безумном почаст даје.
9Трнова грана у руци пијанца
је мудра прича у устима безумнога.
10Попут стрелца што рањава кога стигне,
такав је човек што унајмљује безумника
и онај што унајмљује пролазника.
11Враћа се пас на своју бљувотину
као што се и безумник враћа безумљу своме.
12Видиш ли човека који мисли за себе да је мудар?
Више је наде за безумника него за њега!
13Ленштина говори: „Лав је на улици!
Лав је насред трга!“
14На шаркама окрећу се врата,
а ленштина на кревету своме.
15Ленштина умаче руку у чанак,
али је преуморан да устима својим је принесе.
16Самом себи ленштина је мудрији
од седморице што разборито одговарају.
17Пса за уши хвата
ко се у пролазу љути због туђе расправе.
18Као махнитави што бакље,
стреле и смрт сеје,
19такав је човек што вара ближњег свога,
па још каже: „Нисам ли се нашалио?!“
20Када нема дрва и ватра се гаси,
када нема клеветника и свађа се стиша.
21Угаљ је за жеравицу и дрво за ватру,
а човек свађалица да потпали свађу.
22Речи клеветника су као посластице
што у стомак клизе.
23Посребрена грнчарија –
то су усне углађене и зло срце.
24Онај који мрзи скрива се уснама својим,
а у себи сакупља превару.
25Не веруј човеку умилног гласа
коме је у срцу седмострука гадост.
26Он се скрива, мржњу прикрива,
али ће се разоткрити у збору поквареност његова.
27Ко јаму копа, сам у њу пада
и ко камен ваља, на њега се сваља.
28Лажљив језик мрзи оне које дроби
и уста ласкава рушевине праве.
