1O vinho é zombador e a bebida fermentada provoca brigas;
não é sábio deixar-se dominar por eles.
2O medo que o rei provoca é como o do rugido de um leão;
quem o irrita põe em risco a própria vida.
3É uma honra dar fim a contendas,
mas todos os insensatos envolvem-se nelas.
4O preguiçoso não ara a terra na estação própria20.4 Hebraico: por causa do frio.;
mas na época da colheita procura, e não acha nada.
5Os propósitos do coração do homem são águas profundas,
mas quem tem discernimento os traz à tona.
6Muitos se dizem amigos leais;
mas um homem fiel, quem poderá achar?
7O homem justo leva uma vida íntegra;
como são felizes os seus filhos!
8Quando o rei se assenta no trono para julgar,
com o olhar esmiúça todo o mal.
9Quem poderá dizer: “Purifiquei o coração;
estou livre do meu pecado”?
10Pesos adulterados e medidas falsificadas
são coisas que o Senhor detesta.
11Até a criança mostra o que é por suas ações;
o seu procedimento revelará se ela é pura e justa.
12Os ouvidos que ouvem e os olhos que veem
foram feitos pelo Senhor.
13Não ame o sono, senão você acabará ficando pobre;
fique desperto, e terá alimento de sobra.
14“Não vale isso! Não vale isso!”, diz o comprador,
mas, quando se vai, gaba-se do bom negócio.
15Mesmo onde há ouro e rubis em grande quantidade,
os lábios que transmitem conhecimento são uma rara preciosidade.
16Tome-se a veste de quem serve de fiador ao estranho;
sirva ela de penhor de quem dá garantia a uma mulher leviana20.16 Ou a um desconhecido.
17Saborosa é a comida que se obtém com mentiras,
mas depois dá areia na boca.
18Os conselhos são importantes para quem quiser fazer planos,
e quem sai à guerra precisa de orientação.
19Quem vive contando casos não guarda segredo;
por isso, evite quem fala demais.
20Se alguém amaldiçoar seu pai ou sua mãe,
a luz de sua vida se extinguirá na mais profunda escuridão.
21A herança que se obtém com ganância no princípio20.21 Ou A herança que se obtém às pressas no início,
no final não será abençoada.
22Não diga: “Eu o farei pagar pelo mal que me fez!”
Espere pelo Senhor, e ele dará a vitória a você.
23O Senhor detesta pesos adulterados,
e balanças falsificadas não o agradam.
24Os passos do homem são dirigidos pelo Senhor.
Como poderia alguém discernir o seu próprio caminho?
25É uma armadilha consagrar algo precipitadamente,
e só pensar nas consequências depois que se fez o voto.
26O rei sábio abana os ímpios
e passa sobre eles a roda de debulhar.
27O espírito do homem é a lâmpada do Senhor,
e vasculha cada parte do seu ser.
28A bondade e a fidelidade preservam o rei;
por sua bondade ele dá firmeza ao seu trono.
29A beleza dos jovens está na sua força;
a glória dos idosos, nos seus cabelos brancos.
30Os golpes e os ferimentos eliminam o mal;
os açoites limpam as profundezas do ser.
1Вино је подсмевач и жестоко пиће свађалица,
немудар је ко се због њих тетура.
2Царево је насиље као рика лавића,
ко га раздражује себи самом шкоди.
3На част је човеку да се клони свађе,
а сваки се безумник избезуми.
4Кад је јесен – ленштина не оре,
кад је жетва – он проси и оскудева.
5Дубока је вода замисао човековог срца,
ал’ је црпсти може само човек разборити.
6Многи људи објављују свима своју доброту,
али ко ће наћи оданог човека?
7Праведник живи честитост своју
и како су само благословена деца након њега!
8Цар који седи на судском престолу
погледом својим све зло расипа.
9Може ли ко рећи: „Срце сам своје очистио,
чист сам од греха свога“?
10Неједнаки тегови и мера двојака –
обоје су огавни Господу.
11И дете се по делима својим препознаје,
да ли су му дела исправна и чиста.20,11 Овај стих може и овако да се преведе: Чак и дете делима својим сакрива своје праве мотиве, да не знаш јесу ли му дела исправна и чиста.
12И ухо што чује и око што види,
и једно и друго створио је Господ.
13Не воли спавање да не осиромашиш,
пробуди се и најешћеш се хлеба.
14„Безвредно! Безвредно!“ – говори купац –
а онда се хвали када оде својим путем.
15Постоји злато и мноштво драгуља,
али учене усне су као драгоцени накит.
16Узми хаљину ономе што јамчи за туђинца,
и залог му узми кад јамчи за незнанца.
17Човеку је сладак непоштени хлеб,
али су му после уста песка пуна.
18Намере осмисли саветом
и мудрим вођењем ратуј.
19Оговарач скита и одаје тајне,
зато се не петљај са брбљивцем.
20Ко проклиње и оца и мајку,
светиљка му догорева у најцрњој тами.
21У почетку нагло згрнуто наследство
остаје неблагословено на свом крају.
22Немој рећи: „Узвратићу злу!“
Чекај Господа да те избави.
23Господу су мрски неједнаки тегови
и страшне су теразије неједнаке.
24Од Господа су човекови кораци,
па како би неко докучио свој властити пут?
25Човеку је замка кад непромишљено каже да је нешто посвећено,
а да после завете разматра.
26Цар ће мудар развејати зликовце,
вршидбеним точком преко њих ће прећи.
27Светиљка Господња је човеков дах,
испитује дубине нутрине.
28Оданост и истина чувају цара,
он оданошћу остаје на престолу своме.
29Младићу је част у његовој снази
а седа је коса достојанство старих.
30Ране и маснице чисте од зла,
а шиба чисти дубине нутрине.
