Provérbios 20 – NVI-PT & NEN

Nova Versão Internacional

Provérbios 20:1-30

1O vinho é zombador e a bebida fermentada provoca brigas;

não é sábio deixar-se dominar por eles.

2O medo que o rei provoca é como o do rugido de um leão;

quem o irrita põe em risco a própria vida.

3É uma honra dar fim a contendas,

mas todos os insensatos envolvem-se nelas.

4O preguiçoso não ara a terra na estação própria20.4 Hebraico: por causa do frio.;

mas na época da colheita procura, e não acha nada.

5Os propósitos do coração do homem são águas profundas,

mas quem tem discernimento os traz à tona.

6Muitos se dizem amigos leais;

mas um homem fiel, quem poderá achar?

7O homem justo leva uma vida íntegra;

como são felizes os seus filhos!

8Quando o rei se assenta no trono para julgar,

com o olhar esmiúça todo o mal.

9Quem poderá dizer: “Purifiquei o coração;

estou livre do meu pecado”?

10Pesos adulterados e medidas falsificadas

são coisas que o Senhor detesta.

11Até a criança mostra o que é por suas ações;

o seu procedimento revelará se ela é pura e justa.

12Os ouvidos que ouvem e os olhos que veem

foram feitos pelo Senhor.

13Não ame o sono, senão você acabará ficando pobre;

fique desperto, e terá alimento de sobra.

14“Não vale isso! Não vale isso!”, diz o comprador,

mas, quando se vai, gaba-se do bom negócio.

15Mesmo onde há ouro e rubis em grande quantidade,

os lábios que transmitem conhecimento são uma rara preciosidade.

16Tome-se a veste de quem serve de fiador ao estranho;

sirva ela de penhor de quem dá garantia a uma mulher leviana20.16 Ou a um desconhecido.

17Saborosa é a comida que se obtém com mentiras,

mas depois dá areia na boca.

18Os conselhos são importantes para quem quiser fazer planos,

e quem sai à guerra precisa de orientação.

19Quem vive contando casos não guarda segredo;

por isso, evite quem fala demais.

20Se alguém amaldiçoar seu pai ou sua mãe,

a luz de sua vida se extinguirá na mais profunda escuridão.

21A herança que se obtém com ganância no princípio20.21 Ou A herança que se obtém às pressas no início,

no final não será abençoada.

22Não diga: “Eu o farei pagar pelo mal que me fez!”

Espere pelo Senhor, e ele dará a vitória a você.

23O Senhor detesta pesos adulterados,

e balanças falsificadas não o agradam.

24Os passos do homem são dirigidos pelo Senhor.

Como poderia alguém discernir o seu próprio caminho?

25É uma armadilha consagrar algo precipitadamente,

e só pensar nas consequências depois que se fez o voto.

26O rei sábio abana os ímpios

e passa sobre eles a roda de debulhar.

27O espírito do homem é a lâmpada do Senhor,

e vasculha cada parte do seu ser.

28A bondade e a fidelidade preservam o rei;

por sua bondade ele dá firmeza ao seu trono.

29A beleza dos jovens está na sua força;

a glória dos idosos, nos seus cabelos brancos.

30Os golpes e os ferimentos eliminam o mal;

os açoites limpam as profundezas do ser.

Kiswahili Contemporary Version (Neno: Bibilia Takatifu)

Mithali 20:1-30

120:1 Law 10:9; Hab 2:5; 1Sam 25:36; 1Fal 20:16; Mit 31:4Mvinyo ni mdhihaki na kileo ni mgomvi;

yeyote apotoshwaye navyo hana hekima.

220:2 Mit 8:36; 19:12; Es 7:7Ghadhabu ya mfalme ni kama ngurumo ya simba;

yeye amkasirishaye hupoteza uhai wake.

320:3 Mwa 13:8; Mit 17:14Ni kwa heshima ya mtu kujitenga ugomvi,

bali kila mpumbavu ni mwepesi kugombana.

420:4 Mit 6:6; Mhu 10:18Mvivu halimi kwa majira;

kwa hiyo wakati wa mavuno hutazama

lakini hapati chochote.

520:5 Za 18:16Makusudi ya moyo wa mwanadamu ni maji yenye kina,

lakini mtu mwenye ufahamu huyachota.

620:6 Za 12:1; Mt 6:2; Mhu 7:28; Lk 18:8Watu wengi hujidai kuwa na upendo usiokoma,

bali mtu mwaminifu ni nani awezaye kumpata?

720:7 Za 26:1; 37:25-26; 112:2Mtu mwenye haki huishi maisha yasiyo na lawama,

wamebarikiwa watoto wake baada yake.

820:8 1Fal 7:7; Mit 25:4-5Wakati mfalme aketipo katika kiti chake cha enzi kuhukumu,

hupepeta ubaya wote kwa macho yake.

920:9 Mhu 7:20; 1Fal 8:46; 1Yn 1:8Ni nani awezaye kusema, “Nimeuweka moyo wangu safi;

mimi ni safi na sina dhambi?”

1020:10 Mit 20:23; 11:1Mawe ya kupimia yaliyo tofauti na vipimo tofauti,

Bwana huchukia vyote viwili.

1120:11 Za 39:1; Mt 7:16Hata mtoto hujulikana kwa matendo yake,

kama tabia yake ni safi na adili.

1220:12 Kut 4:11; Rum 11:26; Za 94:9Masikio yasikiayo na macho yaonayo,

Bwana ndiye alivifanya vyote viwili.

1320:13 Mit 6:11; 19:15; Rum 12:11Usiupende usingizi la sivyo utakuwa maskini,

uwe macho nawe utakuwa na chakula cha akiba.

14“Haifai, haifai!” asema mnunuzi,

kisha huondoka akijisifia ununuzi wake.

1520:15 Ay 28:12, 16, 17, 18, 19Dhahabu kunayo, na marijani kwa wingi,

lakini midomo inenayo maarifa

ni kito cha thamani kilicho adimu.

1620:16 Kut 22:26; Mit 27:13Chukua vazi la yule awekaye dhamana

kwa ajili ya mgeni;

lishikilie iwe dhamana kama anafanya hivyo

kwa ajili ya mwanamke mpotovu.

17Chakula kilichopatikana kwa hila ni kitamu kwa mwanadamu,

bali huishia na kinywa kilichojaa changarawe.

1820:18 Mit 11:14; 24:6Fanya mipango kwa kutafuta mashauri,

ukipigana vita, tafuta maelekezo.

1920:19 Mit 11:13Maneno ya kusengenya husababisha kutokuaminika,

kwa hiyo mwepuke mtu anayezungumza kupita kiasi.

2020:20 Kut 21:17; Mit 30:11; Ay 18:5; Law 20:9Ikiwa mtu atamlaani baba yake au mama yake,

taa yake itazimwa katika giza nene.

2120:21 Mit 28:8; Hab 2:6Urithi upatikanao haraka mwanzoni,

hautabarikiwa mwishoni.

2220:22 Mit 24:29; Yer 42:11; Kum 32:35; Rum 12:17-19Usiseme, “Nitakulipiza kwa ajili ya kosa hili!”

Mngojee Bwana, naye atakuokoa.

2320:23 Kum 25:13Bwana anachukia sana mawe ya kupimia ya udanganyifu,

nazo mizani zisizo halali hazimpendezi.

2420:24 Mit 19:21; Yer 10:23; Rum 8:26Hatua za mtu huongozwa na Bwana.

Anawezaje basi mtu yeyote kuelewa njia yake mwenyewe?

2520:25 Mhu 5:2-5; Yer 44:25Ni mtego kwa mtu kuweka wakfu kitu kwa haraka

na baada ya kitambo kidogo kufikiria tena nadhiri zake.

2620:26 Mit 20:8Mfalme mwenye hekima hupepeta waovu,

hulipitisha gurudumu la kupuria juu yao.

2720:27 Za 119:105; Mit 16:2Taa ya Bwana huchunguza roho ya mwanadamu,

huchunguza utu wake wa ndani.

2820:28 Mit 29:14; Isa 16:5Upendo na uaminifu humweka mfalme salama,

kwa njia ya upendo, kiti chake cha enzi huwa salama.

2920:29 Mit 16:31Utukufu wa vijana ni nguvu zao,

mvi ni fahari ya uzee.

3020:30 Za 51:2; Mit 22:15Mapigo na majeraha huusafisha ubaya,

nayo michapo hutakasa utu wa ndani.