Paulo Viaja pela Macedônia e pela Grécia
1Cessado o tumulto, Paulo mandou chamar os discípulos e, depois de encorajá-los, despediu-se e partiu para a Macedônia. 2Viajou por aquela região, encorajando os irmãos com muitas palavras e, por fim, chegou à Grécia, 3onde ficou três meses. Quando estava a ponto de embarcar para a Síria, os judeus fizeram uma conspiração contra ele; por isso decidiu voltar pela Macedônia, 4sendo acompanhado por Sópatro, filho de Pirro, de Bereia; Aristarco e Secundo, de Tessalônica; Gaio, de Derbe; e Timóteo, além de Tíquico e Trófimo, da província da Ásia. 5Esses homens foram adiante e nos esperaram em Trôade. 6Navegamos de Filipos, após a festa dos pães sem fermento, e cinco dias depois nos reunimos com os outros em Trôade, onde ficamos sete dias.
A Ressurreição de Êutico em Trôade
7No primeiro dia da semana reunimo-nos para partir o pão, e Paulo falou ao povo. Pretendendo partir no dia seguinte, continuou falando até a meia-noite. 8Havia muitas candeias no piso superior onde estávamos reunidos. 9Um jovem chamado Êutico, que estava sentado numa janela, adormeceu profundamente durante o longo discurso de Paulo. Vencido pelo sono, caiu do terceiro andar. Quando o levantaram, estava morto. 10Paulo desceu, inclinou-se sobre o rapaz e o abraçou, dizendo: “Não fiquem alarmados! Ele está vivo!” 11Então subiu novamente, partiu o pão e comeu. Depois, continuou a falar até o amanhecer e foi embora. 12Levaram vivo o jovem, o que muito os consolou.
Paulo Despede-se dos Presbíteros de Éfeso
13Quanto a nós, fomos até o navio e embarcamos para Assôs, onde iríamos receber Paulo a bordo. Assim ele tinha determinado, tendo preferido ir a pé. 14Quando nos encontrou em Assôs, nós o recebemos a bordo e prosseguimos até Mitilene. 15No dia seguinte navegamos dali e chegamos defronte de Quio; no outro dia atravessamos para Samos e, um dia depois, chegamos a Mileto. 16Paulo tinha decidido não aportar em Éfeso, para não se demorar na província da Ásia, pois estava com pressa de chegar a Jerusalém, se possível antes do dia de Pentecoste.
17De Mileto, Paulo mandou chamar os presbíteros da igreja de Éfeso. 18Quando chegaram, ele lhes disse: “Vocês sabem como vivi todo o tempo em que estive com vocês, desde o primeiro dia em que cheguei à província da Ásia. 19Servi ao Senhor com toda a humildade e com lágrimas, sendo severamente provado pelas conspirações dos judeus. 20Vocês sabem que não deixei de pregar a vocês nada que fosse proveitoso, mas ensinei tudo publicamente e de casa em casa. 21Testifiquei, tanto a judeus como a gregos, que eles precisam converter-se a Deus com arrependimento e fé em nosso Senhor Jesus.
22“Agora, compelido pelo Espírito, estou indo para Jerusalém, sem saber o que me acontecerá ali. 23Só sei que, em todas as cidades, o Espírito Santo me avisa que prisões e sofrimentos me esperam. 24Todavia, não me importo, nem considero a minha vida de valor algum para mim mesmo, se tão somente puder terminar a corrida e completar o ministério que o Senhor Jesus me confiou, de testemunhar do evangelho da graça de Deus.
25“Agora sei que nenhum de vocês, entre os quais passei pregando o Reino, verá novamente a minha face. 26Portanto, eu declaro hoje que estou inocente do sangue de todos. 27Pois não deixei de proclamar a vocês toda a vontade de Deus. 28Cuidem de vocês mesmos e de todo o rebanho sobre o qual o Espírito Santo os designou como bispos20.28 Grego: epíscopos. Designa a pessoa que exerce função pastoral., para pastorearem a igreja de Deus20.28 Muitos manuscritos trazem igreja do Senhor., que ele comprou com o seu próprio sangue. 29Sei que, depois da minha partida, lobos ferozes penetrarão no meio de vocês e não pouparão o rebanho. 30E dentre vocês mesmos se levantarão homens que torcerão a verdade, a fim de atrair os discípulos. 31Por isso, vigiem! Lembrem-se de que durante três anos jamais cessei de advertir cada um de vocês disso, noite e dia, com lágrimas.
32“Agora, eu os entrego a Deus e à palavra da sua graça, que pode edificá-los e dar-lhes herança entre todos os que são santificados. 33Não cobicei a prata, nem o ouro, nem as roupas de ninguém. 34Vocês mesmos sabem que estas minhas mãos supriram minhas necessidades e as de meus companheiros. 35Em tudo o que fiz, mostrei a vocês que mediante trabalho árduo devemos ajudar os fracos, lembrando as palavras do próprio Senhor Jesus, que disse: ‘Há maior felicidade em dar do que em receber’ ”.
36Tendo dito isso, ajoelhou-se com todos eles e orou. 37Todos choraram muito e, abraçando-o, o beijavam. 38O que mais os entristeceu foi a declaração de que nunca mais veriam a sua face. Então o acompanharam até o navio.
Si Pablo sa Macedonia kag sa Grecia
1Sang matapos na ang kinagamo, ginpatawag ni Pablo ang mga sumulunod ni Jesus. Ginlaygayan niya sila nga magpakalig-on, kag dayon naglisensya siya nga makadto sa Macedonia. 2Madamo nga mga lugar ang iya ginpangadtuan didto sa Macedonia, kag ginpalig-on niya ang mga tumuluo paagi sa iya pagwali sa ila. Dayon nagderetso siya sa Grecia, 3kag tatlo ka bulan ang iya pagtiner didto. Sang mapanakayon20:3 mapanakayon: sa literal, mapalayag. na siya kuntani pa-Syria, nahibaluan niya ang plano sang mga Judio sa pagpatay sa iya, gani nagdesisyon siya nga magbalik paagi sa Macedonia. 4Nag-upod sa iya si Sopater nga taga-Berea nga anak ni Pirus, si Aristarcus kag si Secundus nga mga taga-Tesalonica, si Gaius nga taga-Derbe, si Timoteo, kag ang mga taga-Asia nga si Tykicus kag si Trofimus. 5Pag-abot namon sa Filipos, nag-una sila sa amon sa Troas kag didto nila kami ginhulat. 6Ginpatapos namon anay ang Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok antes kami nagpanakayon halin sa Filipos. Lima ka adlaw ang amon biyahe kag nagkit-anay kami liwat didto sa Troas. Nagtiner kami didto sing pito ka adlaw.
Nabuhi Liwat si Euticus
7Sang sabado sing gab-i, nagtipon kami sa pagpamihak-pihak sang tinapay. Kag tungod nga si Pablo mapanakayon sa madason nga adlaw, nagwali siya hasta sang tungang gab-i. 8Madamo ang mga suga didto sa ibabaw nga kuwarto nga amon ginatipunan. 9May pamatan-on didto nga ang iya ngalan si Euticus nga nagapungko sa bintana. Kag tungod nga ang wali ni Pablo malawig, gintuyo siya kag sang ulihi natulugan sing hamuok kag nahulog siya sa bintana halin sa ikatlo nga panalgan.20:9 panalgan: sa Tagalog, palapag. Sang paghakwat nila sa iya, patay na siya. 10Pero nagpanaog si Pablo, kag pag-abot niya kay Euticus, ginhap-an kag ginhakos niya siya. Dayon nagsiling siya sa mga tawo, “Indi kamo magpakulba, buhi siya!” 11Kag nagbalik si Pablo sa ibabaw, nagpamihak-pihak sang tinapay kag nagkaon. Sang nakakaon na siya, nagwali pa gid siya sa ila hasta sang pagbutlak sang adlaw. Dayon naglakat siya. 12Ang pamatan-on nga nahulog gindala nila pauli nga buhi, kag nalipay gid sila.
Halin sa Troas pa-Miletus
13Nagsakay kami sa sakayan pa-Asos, kay nagsiling si Pablo nga hapiton siya sa Asos tungod kay malakat lang siya pakadto didto. 14Sang pagkitaay namon sa Asos, ginpasakay namon siya kag nagpadulong kami sa Mitilene. 15Halin sa Mitilene, nagderetso pa gid kami sa Kios, kag sang madason nga adlaw nakaabot kami didto. Sang madason pa nga adlaw sa Samos kami, kag sang madason pa gid nga adlaw sa Miletus na kami. 16Wala kami maghapit sa Efeso, kay indi gusto ni Pablo nga maatrasar siya sa probinsya sang Asia, tungod nga nagadali siya nga makaabot sa Jerusalem sa wala pa ang adlaw sang Pentecostes.
Ang mga Bilin ni Pablo sa mga Manugdumala sang Iglesya sa Efeso
17Didto sa Miletus nagpasugo si Pablo sa Efeso nga magkadto sa iya ang mga manugdumala sang iglesya. 18Pag-abot nila, nagsiling si Pablo sa ila, “Nahibaluan ninyo kon paano ang akon pagginawi sang ako kaupod pa ninyo, halin gid sang akon pag-abot sa probinsya sang Asia. 19Nag-alagad ako sa Ginoo nga may pagpaubos kag paghibi.20:19 paghibi: siguro tungod sa iya kabug-atan para sa kalibutan. Madamo man nga mga kabudlayan ang akon gin-antos tungod sang mga malaot nga mga pahito sang mga Judio kontra sa akon. 20Nahibaluan man ninyo nga wala gid sang lipod-lipod ang akon pagsugid sa inyo sang mga butang nga para sa inyo kaayuhan, nga akon gintudlo sa publiko kag sa inyo mga balay. 21Ginpaandaman ko ang mga Judio kag mga indi Judio nga kinahanglan maghinulsol sila sa ila mga sala kag magbalik sa Dios, kag magtuo sa aton Ginoong Jesus. 22Karon, makadto ako sa Jerusalem tungod nga amo ini ang sugo sang Espiritu Santo sa akon. Wala ako kahibalo kon ano ang matabo sa akon didto. 23Ang akon lang nahibaluan, nga bisan diin nga siyudad ang akon ginakadtuan, ang Espiritu Santo nagapaandam sa akon nga ang prisohan kag ang paghingabot nagahulat sa akon. 24Pero bisan ano ang matabo sa akon, basta matapos ko lang ang buluhaton nga ginhatag sa akon ni Ginoong Jesus, nga amo ang pagwali sang Maayong Balita parte sa bugay sang Dios.
25“Nalibot ko kamo tanan sa akon pagwali parte sa paghari sang Dios, kag karon nahibaluan ko nga indi na kita magkitaay liwat. 26Gani sugiran ko kamo karon, nga kon may ara sa inyo nga indi maluwas, wala na ako sing salabton sa Dios. 27Kay wala gid ako sing may gintago sa inyo parte sa bug-os nga katuyuan kag plano sang Dios. 28Bantayi gid ninyo ang inyo kaugalingon kag ang tanan nga tawo sang Dios nga ginapabantayan sa inyo sang Espiritu Santo. Tatapa gid ninyo ang iglesya sang Dios nga iya gintubos paagi sa iya kaugalingon nga dugo.20:28 paagi sa iya kaugalingon nga dugo: ukon, paagi sa dugo sang iya kaugalingon [nga Anak]. 29Kay nahibaluan ko nga kon makahalin na ako may mga manunudlo dira nga daw pareho sa mabangis nga mga ido20:29 mabangis nga mga ido: sa English, wolves. nga magasulod sa inyo kag magaguba sang inyo grupo. 30Magaabot man ang tion nga sa inyo mismo grupo may mga tawo nga magasugid sang binutig sa pagpatalang sa mga sumulunod ni Jesus kag agod sila ang ila pagasundon. 31Gani mag-andam kamo, kag dumduma ninyo nga sa sulod sang tatlo ka tuig, adlaw-gab-i wala ako nag-untat sa paglaygay sa inyo tanan nga may mga paghibi.
32“Kag karon ginatugyan ko kamo sa Dios kag sa iya pulong, ang pulong nga parte sa iya bugay, nga makapalig-on sang inyo pagtuo kag makahatag sa inyo sang tanan nga pagpakamaayo nga gintigana para sa tanan nga nangin iya mga anak. 33Wala ako naghandom sang inyo mga kuwarta kag mga bayo. 34Nakahibalo gid kamo nga nag-obra ako agod may galastuhon ako sa akon mga kinahanglanon kag sa akon mga kaupdanan. 35Ginhimo ko ato agod ipakita sa inyo nga paagi sa sini nga pagpangabudlay mabuligan ang mga imol. Dumdumon ta permi ang ginsiling ni Ginoong Jesus nga mas bulahan ang nagahatag sang sa nagabaton.”
36Pagkatapos hambal ni Pablo nagluhod siya kaupod nila tanan kag nagpangamuyo. 37Naghinibi sila tanan, kag ginhakos nila si Pablo kag ginhalukan. 38Nagkasubo gid sila tungod kay nagsiling si Pablo nga indi na sila magkitaay liwat. Pagkatapos gindul-ong nila si Pablo sa sakayan.
