Даниил 1 – NRT & HLGN

New Russian Translation

Даниил 1:1-21

Даниил в Вавилоне

1В третьем году царствования Иоакима, царя Иудеи1:1 в 605 г. до н. э., Навуходоносор1:1 Навуходоносор II, самый великий царь Нововавилонской империи, правил с 605 по 562 гг. до н. э., царь Вавилона, пришел под Иерусалим и осадил его. 2И Владыка отдал Иоакима, царя Иудеи, и часть утвари из Божьего дома в его руки. Он унес ее в дом своего бога в Шинар1:2 То есть Вавилон. и положил в сокровищницу своего бога.

3Затем царь приказал Ашпеназу, главе своих придворных, привести несколько израильтян из царской и других знатных семей – 4юношей без физических изъянов, красивых, способных к обучению разным наукам, образованных, понятливых и годных к службе при царском дворе. Он должен был научить их языку и литературе халдеев1:4 То есть вавилонян; евр.: «касдим»; также в остальных местах книги.. 5Царь назначил им ежедневную долю еды и вина с царского стола. Они должны были три года учиться, а после – поступить на царскую службу.

6Среди них было несколько иудеев: Даниил, Ханания, Мисаил и Азария. 7Глава придворных дал им новые имена: Даниилу – имя Белтешаццар, Ханании – Шадрах, Мисаилу – Мешах, а Азарии – Аведнего.

8Но Даниил решил не осквернять себя царской едой и вином и просил у главы придворных разрешения не оскверняться ими. 9Бог даровал Даниилу расположение и милость главы придворных, 10и тот сказал Даниилу:

– Я боюсь моего господина, царя, который сам назначил вам еду и вино. Зачем ему видеть, что вы выглядите хуже юношей вашего возраста? Тогда царь отрубит мне голову из-за вас.

11Но Даниил попросил стража, которого глава придворных приставил к Даниилу, Ханании, Мисаилу и Азарии:

12– Прошу, испытай своих слуг в течение десяти дней: не давай нам есть ничего, кроме овощей, и пить ничего, кроме воды. 13А потом сравни наши лица с лицами юношей, которые едят царскую еду, и сам реши, как поступить со своими слугами.

14Он согласился и испытывал их десять дней.

15После десяти дней они выглядели здоровее и упитаннее тех юношей, которые ели царскую пищу. 16Тогда страж стал забирать у них изысканную еду и вино, которые им доставляли, и давал им вместо этого овощи.

17Этим четырем юношам Бог дал знание и понимание всех видов словесности и учености. А Даниил еще и мог толковать всякие видения и сны.

18По истечении назначенного царем времени, глава придворных представил их Навуходоносору. 19Царь поговорил с ними и не нашел равных Даниилу, Ханании, Мисаилу и Азарии; так они поступили на царскую службу. 20В каждом деле, требующем мудрости и понимания, о чем бы ни спросил их царь, он находил их в десять раз лучше всех чародеев и заклинателей во всем своем царстве.

21Даниил оставался на службе до первого года правления царя Кира1:21 538 г. до н. э..

Ang Pulong Sang Dios

Daniel 1:1-21

Ang Pagtuon ni Daniel kag sang iya mga Abyan sa Babilonia

1Sang ikatatlo nga tuig sang paghari ni Jehoyakim sa Juda, ginsalakay ni Haring Nebucadnezar sang Babilonia kag sang iya mga soldado ang Jerusalem. 2Ginbihag niya si Haring Jehoyakim suno sa kabubut-on sang Ginoo. Ginpanguha man niya ang iban nga mga butang sa templo sang Dios kag gindala sa Babilonia.1:2 Babilonia: sa Hebreo, Shinar. Amo ini ang isa pa ka ngalan sang Babilonia. Dayon ginbutang niya ini sa talaguan sang manggad didto sa templo sang iya dios.

3Karon, nagsugo si Nebucadnezar kay Ashpenaz nga pangulo sang iya mga opisyal nga magpili sang pila ka pamatan-on halin sa mga bihag nga Israelinhon, nga naghalin sa harianon kag dungganon nga mga pamilya. 4Ini sila kinahanglan gid nga mga guwapo, maayo sing lawas, maalam, maabtik kag madali lang tudluan, agod bagay sila nga mag-alagad sa hari. Ginsugo man niya si Ashpenaz nga tudluan sila sang lingguahe kag balasahon sang taga-Babilonia.1:4 taga-Babilonia: sa literal, Kaldeanhon. Amo ini kon kaisa ang tawag sa mga taga-Babilonia. 5Nagsugo pa gid ang hari nga hatagan sila kada adlaw sang iya mismo pagkaon kag ilimnon. Pagkatapos sang tatlo ka tuig, magaalagad na sila sa iya.

6Upod sa mga ginpili nga halin sa tribo ni Juda amo sila ni Daniel, Hanania, Mishael, kag Azaria. 7Gin-ilisan ni Ashpenaz ang ila mga ngalan. Si Daniel amo na si Belteshazar, si Hanania amo na si Shadrac, si Mishael amo na si Meshac, kag si Azaria amo na si Abednego.

8Pero nagdesisyon si Daniel nga indi siya magkaon sang pagkaon sang hari ukon mag-inom sang iya ilimnon, agod indi siya mahigkuan.1:8 mahigkuan: may mga pagkaon nga ginadilian sang mga Judio nga kaunon suno sa ila pagsulundan. Gani nagpangabay siya kay Ashpenaz nga kon mahimo indi lang siya paghatagan sinang makapahigko sa iya. 9Ginbuot sang Dios nga magmaayo si Ashpenaz kay Daniel kag magsugot sa iya pangabay. 10Pero nagsiling si Ashpenaz sa iya, “Nahadlok ako sa hari. Siya ang nagsiling kon ano ang ipakaon kag ipainom sa inyo, kag kon makita niya nga indi maayo ang inyo lawas kon ikomparar sa iban nga mga pamatan-on basi ipapatay niya ako.”

11Nagsiling dayon si Daniel sa guwardya nga ginbutang ni Ashpenaz nga mag-atipan sa iya kag sa ila ni Hanania, Mishael, kag Azaria, 12“Abi, testingi kami nga pakan-on lang sang utan kag paimnon lang sang tubig sa sulod sang napulo ka adlaw, 13kag ipaanggid dayon kami sa iban nga mga pamatan-on nga nagakaon sang pagkaon sang hari. Kon ano ang imo makita nga resulta, bahala ka na kon ano ang gusto mo nga himuon sa amon.” 14Gani nagsugot siya kag gintestingan sila sa sulod sang napulo ka adlaw.

15Pagkatapos sang napulo ka adlaw, nakita nga mas maayo pa ang ila lawas kon ikomparar sa mga pamatan-on nga nagakaon sang pagkaon sang hari. 16Gani ginpadayon na lang sang guwardya ang pagpakaon sa ila sang utan sa baylo sang pagkaon kag ilimnon sang hari.

17Ginhatagan sang Dios ining apat ka pamatan-on sang kaalam labi na gid sa nagkalain-lain nga mga balasahon kag mga pagtulun-an. Wala labot sini, ginhatagan niya si Daniel sang kaalam sa pagsaysay sang mga palanan-awon kag mga damgo.

18Pagkatapos sang tatlo ka tuig nga pagtudlo sa ila suno sa ginsiling ni Haring Nebucadnezar, gindala sila ni Ashpenaz sa iya. 19Nagpakighambal ang hari sa ila, kag nakita sang hari nga sa tanan sa ila nga mga pamatan-on wala sing may makapareho sa ila ni Daniel, Hanania, Mishael, kag Azaria. Gani sila ang ginpili nga mag-alagad sa iya. 20Sa tanan nga ginpamangkot sang hari sa ila, nakita niya nga ang ila kaalam napulo ka pilo sang sa kaalam sang mga madyikero ukon babaylan sa bug-os niya nga ginharian. 21Nagpadayon sa pag-alagad si Daniel kay Nebucadnezar hasta sa nahauna nga tuig sang paghari ni Cyrus.1:21 Cyrus: hari sang Persia nga nag-agaw sa Babilonia.