Jeremiah 50 – NIVUK & HLGN

New International Version – UK

Jeremiah 50:1-46

A message about Babylon

1This is the word the Lord spoke through Jeremiah the prophet concerning Babylon and the land of the Babylonians50:1 Or Chaldeans; also in verses 8, 25, 35 and 45:

2‘Announce and proclaim among the nations,

lift up a banner and proclaim it;

keep nothing back, but say,

“Babylon will be captured;

Bel will be put to shame,

Marduk filled with terror.

Her images will be put to shame

and her idols filled with terror.”

3A nation from the north will attack her

and lay waste her land.

No-one will live in it;

both people and animals will flee away.

4‘In those days, at that time,’ declares the Lord,

‘the people of Israel and the people of Judah together

will go in tears to seek the Lord their God.

5They will ask the way to Zion

and turn their faces towards it.

They will come and bind themselves to the Lord

in an everlasting covenant

that will not be forgotten.

6‘My people have been lost sheep;

their shepherds have led them astray

and caused them to roam on the mountains.

They wandered over mountain and hill

and forgot their own resting-place.

7Whoever found them devoured them;

their enemies said, “We are not guilty,

for they sinned against the Lord, their verdant pasture,

the Lord, the hope of their ancestors.”

8‘Flee out of Babylon;

leave the land of the Babylonians,

and be like the goats that lead the flock.

9For I will stir up and bring against Babylon

an alliance of great nations from the land of the north.

They will take up their positions against her,

and from the north she will be captured.

Their arrows will be like skilled warriors

who do not return empty-handed.

10So Babylonia50:10 Or Chaldea will be plundered;

all who plunder her will have their fill,’

declares the Lord.

11‘Because you rejoice and are glad,

you who pillage my inheritance,

because you frolic like a heifer threshing corn

and neigh like stallions,

12your mother will be greatly ashamed;

she who gave you birth will be disgraced.

She will be the least of the nations –

a wilderness, a dry land, a desert.

13Because of the Lord’s anger she will not be inhabited

but will be completely desolate.

All who pass Babylon will be appalled;

they will scoff because of all her wounds.

14‘Take up your positions round Babylon,

all you who draw the bow.

Shoot at her! Spare no arrows,

for she has sinned against the Lord.

15Shout against her on every side!

She surrenders, her towers fall,

her walls are torn down.

Since this is the vengeance of the Lord,

take vengeance on her;

do to her as she has done to others.

16Cut off from Babylon the sower,

and the reaper with his sickle at harvest.

Because of the sword of the oppressor

let everyone return to their own people,

let everyone flee to their own land.

17‘Israel is a scattered flock

that lions have chased away.

The first to devour them

was the king of Assyria;

the last to crush their bones

was Nebuchadnezzar king of Babylon.’

18Therefore this is what the Lord Almighty, the God of Israel, says:

‘I will punish the king of Babylon and his land

as I punished the king of Assyria.

19But I will bring Israel back to their own pasture,

and they will graze on Carmel and Bashan;

their appetite will be satisfied

on the hills of Ephraim and Gilead.

20In those days, at that time,’ declares the Lord,

‘search will be made for Israel’s guilt,

but there will be none,

and for the sins of Judah,

but none will be found,

for I will forgive the remnant I spare.

21‘Attack the land of Merathaim

and those who live in Pekod.

Pursue, kill and completely destroy50:21 The Hebrew term refers to the irrevocable giving over of things or persons to the Lord, often by totally destroying them; also in verse 26. them,’

declares the Lord.

‘Do everything I have commanded you.

22The noise of battle is in the land,

the noise of great destruction!

23How broken and shattered

is the hammer of the whole earth!

How desolate is Babylon

among the nations!

24I set a trap for you, Babylon,

and you were caught before you knew it;

you were found and captured

because you opposed the Lord.

25The Lord has opened his arsenal

and brought out the weapons of his wrath,

for the Sovereign Lord Almighty has work to do

in the land of the Babylonians.

26Come against her from afar.

Break open her granaries;

pile her up like heaps of grain.

Completely destroy her

and leave her no remnant.

27Kill all her young bulls;

let them go down to the slaughter!

Woe to them! For their day has come,

the time for them to be punished.

28Listen to the fugitives and refugees from Babylon

declaring in Zion

how the Lord our God has taken vengeance,

vengeance for his temple.

29‘Summon archers against Babylon,

all those who draw the bow.

Encamp all round her;

let no-one escape.

Repay her for her deeds;

do to her as she has done.

For she defied the Lord,

the Holy One of Israel.

30Therefore, her young men will fall in the streets;

all her soldiers will be silenced in that day,’

declares the Lord.

31‘See, I am against you, you arrogant one,’

declares the Lord, the Lord Almighty,

‘for your day has come,

the time for you to be punished.

32The arrogant one will stumble and fall

and no-one will help her up;

I will kindle a fire in her towns

that will consume all who are around her.’

33This is what the Lord Almighty says:

‘The people of Israel are oppressed,

and the people of Judah as well.

All their captors hold them fast,

refusing to let them go.

34Yet their Redeemer is strong;

the Lord Almighty is his name.

He will vigorously defend their cause

so that he may bring rest to their land,

but unrest to those who live in Babylon.

35‘A sword against the Babylonians!’

declares the Lord

‘against those who live in Babylon

and against her officials and wise men!

36A sword against her false prophets!

They will become fools.

A sword against her warriors!

They will be filled with terror.

37A sword against her horses and chariots

and all the foreigners in her ranks!

They will become weaklings.

A sword against her treasures!

They will be plundered.

38A drought on50:38 Or A sword against her waters!

They will dry up.

For it is a land of idols,

idols that will go mad with terror.

39‘So desert creatures and hyenas will live there,

and there the owl will dwell.

It will never again be inhabited

or lived in from generation to generation.

40As I overthrew Sodom and Gomorrah

along with their neighbouring towns,’

declares the Lord,

‘so no-one will live there;

no people will dwell in it.

41‘Look! An army is coming from the north;

a great nation and many kings

are being stirred up from the ends of the earth.

42They are armed with bows and spears;

they are cruel and without mercy.

They sound like the roaring sea

as they ride on their horses;

they come like men in battle formation

to attack you, Daughter Babylon.

43The king of Babylon has heard reports about them,

and his hands hang limp.

Anguish has gripped him,

pain like that of a woman in labour.

44Like a lion coming up from Jordan’s thickets

to a rich pasture-land,

I will chase Babylon from its land in an instant.

Who is the chosen one I will appoint for this?

Who is like me and who can challenge me?

And what shepherd can stand against me?’

45Therefore, hear what the Lord has planned against Babylon,

what he has purposed against the land of the Babylonians:

the young of the flock will be dragged away;

their pasture will be appalled at their fate.

46At the sound of Babylon’s capture the earth will tremble;

its cry will resound among the nations.

Ang Pulong Sang Dios

Jeremias 50:1-46

Ang Mensahi Parte sa Babilonia

1Amo ini ang ginsiling sang Ginoo kay Jeremias parte sa Babilonia kag sa katawhan sini:

2“Ibantala sa mga nasyon ang balita nga wala sing lipod-lipod! Kag ibayaw ang bandera bilang tanda nga maagaw ang Babilonia! Magakaladugmok kag mahuy-an gid ang iya mga dios-dios pati na si Bel kag si Marduk. 3Kay salakayon ang Babilonia sang isa ka nasyon halin sa aminhan, kag mangin mamingaw ini nga lugar. Wala sing may mag-estar diri kay magpalalagyo ang mga tawo kag mga sapat.

4Ako, ang Ginoo, nagasiling nga sa sina nga tion, ang katawhan sang Israel kag Juda magahibi sa pagdangop sa akon, ang Ginoo nga ila Dios. 5Magapamangkot sila sang dalan pakadto sa Jerusalem50:5 Jerusalem: sa Hebreo, Zion. kag magakadto sila didto. Kag magahimo sila sang wala sing katapusan nga kasugtanan sa akon, kag indi gid nila ini pagkalimtan.

6“Ang akon katawhan pareho sang nadula nga mga karnero. Ginpabay-an sila sang ila mga manugbantay didto sa kabukiran kag indi na sila makatultol magpauli. 7Ginasalakay sila sang makakita sa ila. Nagasiling ang ila mga kaaway, ‘Nakasala sila sa Ginoo nga amo ang ila matuod nga palahuwayan kag ang paglaom sang ila mga katigulangan, gani wala kita sing sala sa aton pagsalakay sa ila.’

8“Magpalagyo kamo halin sa Babilonia! Bayai ninyo ina nga nasyon! Mag-una kamo sa pagpalagyo! 9Kay ipasalakay ko ang Babilonia sa grupo sang gamhanan nga mga nasyon halin sa aminhan. Salakayon nila ang Babilonia kag maagaw nila ini. Matanda sila nga mga manugpana nga nagaigo gid sa ila ginapana. 10Agawon nila ang mga pagkabutang sang Babilonia, kag makapagusto gid sila. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.

11Kamo nga katawhan sang Babilonia, ginpanguhaan ninyo sang mga pagkabutang ang katawhan nga akon ginapanag-iyahan. Nagakalipay kamo kag nagakinasadya pareho sang bakiya nga baka sa palahalban ukon sang kabayo nga nagahirihiri. 12Pero pakahuy-an ko gid ang inyo nasyon.50:12 nasyon: sa literal, iloy. Mangin pinakakubos ini sa tanan nga nasyon, kag mangin isa ka mamingaw kag desierto nga nasyon. 13Tungod sa akon kaakig, wala gid sing may mag-estar sa Babilonia kag mangin mamingaw gid ini nga lugar. Ang tanan nga magaagi maurungan gid kag magapanagutsot tungod sa tanan nga natabo sa sini nga nasyon.

14“Kamo nga mga manugpana, magposisyon na kamo sa palibot sang Babilonia. Pan-a ninyo siya kay nakasala siya sa Ginoo. 15Magsinggit kamo kontra sa iya sa tanan nga direksyon. Tan-awa! Nagsurender na ang Babilonia! Nagkalarumpag na ang iya mga tore kag nagkalaguba ang iya mga pader. Pagtimalos ini sang Ginoo sa iya, gani timalusi ninyo siya kag himua sa iya ang ginhimo niya sa iban. 16Dulaa sa Babilonia ang mga manugtanom kag mga manug-ani. Luwasa ang mga bihag sa espada sang mga kaaway kag papalagyuha sila pauli sa ila kaugalingon nga mga lugar.

17“Ang mga Israelinhon pareho sang naglalapta nga mga karnero nga ginlagas sang mga leon. Una, gintukob sila sang hari sang Asiria, kag dayon ginkitkit ni Haring Nebucadnezar sang Babilonia ang ila mga tul-an.

18“Gani ako, ang Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sang Israel, nagasiling, ‘Silutan ko ang hari sang Babilonia, subong nga ginsilutan ko ang hari sang Asiria. 19Pero pabalikon ko ang mga Israelinhon sa ila nasyon. Mangin pareho sila sa mga karnero nga magahalab sa Carmel, sa Bashan, kag sa mga kabukiran sang Efraim kag Gilead, kag mabusog gid sila. 20Sa sina nga tion, indi na makita ang mga sala kag paglapas sang mga nabilin nga katawhan sang Israel kag Juda, kay patawaron ko sila. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.’ ”

Ang Silot sang Dios sa Babilonia

21Nagsiling pa gid ang Ginoo, “Salakaya ninyo ang Merataim kag ang Pekod. Pamatya sila kag laglaga sing bug-os.50:21 laglaga sing bug-os: Ang Hebreo nga pulong sini nagakahulugan sang mga gintugyan sa Ginoo paagi sa paghalad ukon paglaglag sini. Himua ang tanan nga ginasugo ko sa inyo. 22Mabatian ang singgit sang inaway kag ang gahod sang puwerte nga kalaglagan. 23Ang Babilonia pareho sang martilyo nga nagpangdugmok sa mga nasyon, pero karon nadugmok na ini. Naurungan gid ang mga nasyon sang makita nila ang pagkalaglag sang Babilonia!

24“Babilonia, nasiod ka sa ginbutang ko nga siod sa imo. Nadakpan ka tungod kay nagkontra ka sa akon. 25Ginbuksan ko ang talaguan sang akon mga armas kag ginpaguwa ko ang mga armas sa akon kaakig. Kay ako, ang Ginoong Dios nga Makagagahom, may pagahimuon sa imo, Babilonia.

26Mga kaaway sang Babilonia nga halin sa malayo nga lugar, salakaya na ninyo ang Babilonia! Buksi ninyo ang iya mga bodega. Tumpuka ninyo ang inyo mga nakuha pareho sang pagtumpok sang uyas. Laglaga ninyo sing bug-os ang mga taga-Babilonia kag wala gid kamo sing ibilin. 27Pamatya ninyo ang tanan nila nga mga soldado nga pareho sa torite nga baka. Ihawa ninyo sila. Kaluluoy sila kay nag-abot na ang tion nga silutan sila.

28“Pamatii ang mga tawo nga nakapalagyo halin sa Babilonia. Nagasugid sila sa Jerusalem50:28 Jerusalem: sa Hebreo, Zion. kon daw ano ang pagtimalos sang Ginoo nga aton Dios tungod sa ginhimo sang mga taga-Babilonia sa iya templo.

29“Ipatawag ninyo ang mga manugpana sa pagsalakay sa Babilonia! Libuti ninyo ini agod wala sing may makapalagyo. Balusi ninyo siya sa iya ginhimo. Himua ninyo sa iya ang iya ginhimo sa iban, kay ginkontra niya ang Ginoo, ang Balaan nga Dios sang Israel. 30Gani ang iya pamatan-on nga mga lalaki magakalamatay sa mga karsada. Sa sina nga tion, malaglag ang tanan niya nga soldado.

31Ako, ang Ginoong Dios nga Makagagahom, nagasiling nga kontra ko ikaw, Babilonia nga bugalon! Nag-abot na ang tion nga silutan ko ikaw. 32Ikaw nga bugalon malaglag gid kag wala sing may magbulig sa pagpabangon sa imo. Sunugon ko ang imo mga banwa kag ang tanan nga baryo sa palibot sini.”

33Nagsiling pa gid ang Ginoo nga Makagagahom, “Ginpigos ang katawhan sang Israel kag Juda. Ginbihag sila kag ginbantayan gid sing maayo nga indi makabalik sa ila lugar. 34Pero gamhanan ako nga ila Manunubos; Ginoo nga Makagagahom ang akon ngalan. Apinan ko sila kag hatagan sang kalinong, pero gamuhon ko ang mga pumuluyo sang Babilonia.

35Ako, ang Ginoo, nagasiling nga ang espada sang kalaglagan magatupa sa katawhan sang Babilonia, pati sa iya mga opisyal kag maalamon nga mga tawo! 36Magatupa man ini sa iya butigon nga mga propeta, kag magabuang-buang sila. Kag amo man sa iya mga soldado, kag mahadlukan gid sila! 37Magatupa pa gid ini sa iya mga kabayo kag mga karwahe, kag sa tanan nga dumuluong nga kadampig niya. Kag magaluya sila pareho sa babayi! Magatupa man ini sa iya mga manggad, kag panguhaon ini. 38Magamala ang tanan niya nga katubigan. Tungod kay ang Babilonia lugar nga may madamo gid nga mga makahaladlok nga dios-dios nga nagapabuang sa mga tawo.

39“Pagaestaran na lang ang Babilonia sang talunon nga mga sapat, sang mapintas kag maila nga mga ido50:39 mapintas kag maila nga mga ido: sa English, hyenas. kag sang mga bukaw. Indi na gid mag-estar liwat ang mga tawo didto hasta san-o. 40Subong nga ginlaglag ko ang Sodom kag Gomora, kag ang mga banwa sa palibot sini, laglagon ko man ang Babilonia. Wala na gid sing may mag-estar didto. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.

41“Tan-awa! May mga soldado nga nagapadulong halin sa duta sa aminhan. Isa ka gamhanan nga nasyon kag madamo nga mga hari halin sa malayo gid nga mga lugar50:41 malayo gid nga mga lugar: sa literal, pinakapunta sang kalibutan. ang magakontra sa Babilonia. 42Armado sila sang mga pana kag mga bangkaw. Mga mapintas sila kag wala sing kaluoy. Ang ila gahod pareho sang mabaskog nga balod samtang nagasakay sila sa ila mga kabayo. Magaabot sila nga handa sa pagsalakay sa inyo nga mga pumuluyo sang Babilonia. 43Nabalitaan ini sang hari sang Babilonia, kag nagpalamuypoy ang iya mga kamot. Kahadlok kag kasakit ang iya nabatyagan pareho sang pagpasakit sang isa ka babayi nga manugbata.

44“Salakayon ko gulpi ang Babilonia pareho sang leon nga halin sa kakahuyan sang Jordan nga nagapakadto sa palahalban nga may madamo nga mga karnero. Magapalalagyo sila kag padumalahan ko ang Babilonia sa tawo nga akon ginpili. Sin-o ang mapaanggid sa akon? Sin-o ang mangahas sa pagkontra sa akon? Sin-o ang pangulo nga magpamatok sa akon? 45Gani pamatii ang ginaplano ko nga himuon kontra sa Babilonia. Bisan ang ila mga kabataan bihagon kag ang ila duta malaglag.50:45 Bisan… malaglag: Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sini. 46Sa puwerte nga pagkalaglag sang Babilonia magatay-og ang duta, kag ang ila paghinibi mabatian sa iban nga mga nasyon.”